장음표시 사용
731쪽
ab omnibus aliis curvis essentialiter dissert, nec ulIasPR alias unquam potero deducere. Verum si ad alia. referam, nimirum ad radios ex centro deductos, aclduas lineas sese intersecantes, aut PlureS quoque, plures utique hinc proprietates deducere valebo; quae quidem aliquo modo Videntur adversari prop. 16. Ethices, quae praecipua fere est 1 Iib. tui Tractatus , in qua tanquam notum assumitur, posse ex data cujuscunque rei definitione plures proprietates deduci. quod mihi videtur impossibile, si non ad alia referamus rem desinitam; id quod porro essecit, ut non possim videre, qua ratione eX Attributo aliquo solo consideraso, ex. gr. Extensione infinita corporum varietas exsurgere possit; vel si existimas hoc quoquc non posse concludi ex unico solo considerato, sed omnibus finiui sumptis, Vellem hoc edoceri abs te et qua ratione hoc concipiendum foret. Vale etc.
Nobiliouno atque Doctissimo Viro
φ . . . . . B. D. S. RUyonsio ad yraecedeutem.
Quod petis, an ex solo Extrasonis conceptu reis rum varietas a priori possit demonstrari, credo majam satis clare oston disse, id tui possibile osse ; ideoque materiam a Cartesio male desti iri per Extensiom-m; sed eam nec Isario debere explicari per attributum, quod aeternam et infinitam essentiam sexprimat. Sed de his forsan aliquando, si vita suppetit, ciarius te
732쪽
EpisTOLA LXXII. LXXIII. inaeum agam. Nam huc usque nihil de his ordine dispq-nere mihi licuit. Quod autem addis, nos ex desinitione cuiusque rei, in se consideratae, unicam tantum propriet temdeducere vaIere, locum forsan habet in rebus f simplicissimis, vel eo tibus rationis, ad quae figuras etiam refero at non in realibus. Nam ox hoc solo, quod Deum definio esse Kns, ad cujus essentiam pertinet existentia, plures ejus proprietates conclutio: nempe quod necessario existit, quod sit unicus, imis mutabilis, infinitus, etc. et ad hunc modum plura alia excmpla adferre possem, quae impraesentiarum omitto. Denique rogo, ut inqt iras. an Tractatus D. Huet, nempe contra Tractatum Theologico Politicum) de quo antea scripsisti, lucem iam viderit etati mihi exemplar transmittere poteris . deinde an jam noveris, quaenam ea sint, quae dμ Refractione nouiter inventa sint. Hisce vale, di obilissime Vir et
amare perge etc. Hagae Clim. a5. Iulii i676.
Promisi tibi scribere ex Patria discedens, nimirum si quid digni mihi in isinere occurreret. Hae a ratem occasio cum mihi data sit, maximique quidem momenti, debitum meum persolvo. tibi significans, me per Infinitam Dei misericordiam in Ecclesiam C tholicam reductum, eiusdemque membrum effectumine; quod quomodo acciderit, ex scripto. quod Cla-x x ritano.
733쪽
tissimo Fxpertissimoque Viro D. Craeneno, Prosen soli Leidensi, misi, particularius intelligere tibi licebit; lauaque hinc, ad tuam quae spectant utilitatem, brevibus subjungant. Quo magis te antea aliquando prae subtilitate et
acumine tui ingenii admiratus sum, eo magis te nunc defleo et doploro; quoniam, homo cum sis ingenio insissimus ci prasec aris dotibus mentem a Deo omnatam DRctus, Veritatisque aman S, imo avidus lis,to tamen 'a misero et superbissimo illo Spirituum scea
Iestorum Principe circumduci et decipi patiaris. Tota enim tua Philo λphia quid est, niIi mera illusio et Chymaera 8 et lamen non solum illi tranquillitatem
mentis tuae in hac vita, sed et salutem aeternam a Dianiae tuae Committis. Vide quam misero omnia tua innitantur fundamento. To verana Philolophiani dem una invenisse praesumis. Quomodo scis, tuism Phu1Oiophiam optim3m esse in i r illas Omnes, qHae un- qua tu in mundo doctae fuerunt, etiamnum dOCentur, aut unquam impolierum docebuntur An, ut de excogitatione futurarum taceam, omnes illas Philoso- Phias tam antiquas, quam novas, quae hic et in India et ubique per totum terrarum orbem docentur, exaulinastiἶ et quamvis illas rite eXaminaveris, qUO- modo scis te optimam elegisse8 Dices, mea Philosophia rationi rectae congrua est, Caeterae eidem rein
pugnant: sed omnes reliqui Philosophi praeter suos discipulos a te disti ratiunt, ac eodem jure idem, quod tu de tua, ipsi do se suaque Pliato plata praedicant, teque, sicut tu illos, falsitatis errorisque arguunt.
Marii iestum igitur eli, a te, ut veritas Luae Philoso Piliae eluceat, proponendas esse rationes, quae reliquis Philosoplriis non sunt communes, sed soli tuae applicati pollint; aut tuani Philosophiam aeque incertam et Hugatorium esse, ac alIas Toliquas, fatendum est.
734쪽
Jam autem me. ad librum tuum, cui titulum istum impium praefixisti, restringens, confundens que Philosophiam tuam cum tua Theologia, quo niam tu ipse illas revera confundis, quamvis astutia Diabolica unam ab altera separatam esse et diversapi imi pia habere, statuere obtendas, sic ulterius Pergo. Dices itaque forsan: alii S. Scripturam toties non legerunt, quam ego et ex illa ipsa S Scriptura, cujus agnitio authoritatis disserentiam inter Christianos et reliquo, toti tis mundi populos consti tuit, probo mea placita. Sed quomodo Τ applicando textus claros obscurioribus S. Scripturam explico et ex illa
mea interpretalione Dogmata mea compono, Vel jam antea in cerebro meo conflata confirmo. Sed obsecro, ut rPssectas serio ad hoc, quod dicis: quo- f Jmodo enim scis te bene dictam istam applicationem facere et deinde istam applicationem rite factam inter pretationi S. Scripturae sufficientem esse, sicque tobene ejusdem S. Scripturae interpretasionem institu Te y praesertim cum Catholici dicant et verissimum sit, erbum Dei universum non esse scriptis tradiatum et sic S. Scripturam per S. Scripturam solam non Polle explicari, non dicam ab uno homine, sed naquidem ab ipsa Ecclesia, quae sola est S. Scripturae interpres. Traditiones enim Apostolicae etiam con sutoridae sunt, quod ex ipsa S. Scriptura et Sanct
Tum Pa irram testimonio probatur, nec non rationi Tectae pariter ac experientiae consentaneum est. At
que ita uali illimurti cum sit tuum principium et in . exitium duceris; ubi tota tria doctrina, huic falso fundamento innixa et superaedificata, remanebit 8Sic igitur, si in Christum crucifixum credis,
agnosce petii uiam tuam haΡrelin, resipiscas a perversione tuae naturae et cum Ecclesia reconciliator.
735쪽
Quid ρnim alio modo tua probas, quam omneSHaeretici, qui unquam ex Ecclesia Dei exierunt, etiamnum exeunt, aut unquam ini posterum exibunt, fecerunt, faciunt, aut faciem y Omnes enim, sicut et tu , eodem principio, scilicet sola S. Scriptura ad sua dogmata conflanda et stabilienda utuntur.
Noque tibi abblandiatur, quod forte Calvini stac,
seu Reformati dicti, neque Lutherani, DPque merimonitae, neque Sociniani etc. tuam Doctrinam re uiere possint: omnes enim isti, ut iam dictum est, aeque miseri sunt, ac tu es et Pariter tecuui in umbra mortis sedent. Si vero in Christum non credis, miserior es, quam effari possum. Remedium tamen facile est: resipisce enim a peccatis tuis, animadverten S arrogantiam exitialem miseri et in sarii tui ratiocinii. D Christiam non credis: quare ἶ Dices. quia principiis meis Doctrina t vita Christi, nec non Christianorum de ipso Chrisso Doctrina meae Doctrinae minime Convenit. Sed iturum dico, tunc te majorem cogitare B des omnibus ii Α, qui unquam in Civitate, vel Rcclosia Dei surrexerunt, Patriarchis, Prophetis. Apost Iis, Martyribus, Doctoribus, Confessoribus et Vir-
- ginibus, Sanctis innumeris, imo per blasphe--miam ipso Domitio Istlu Christo g Tune illis solis a
doctrina, vivendi modo, in omnibus denique ante collis 8 Tune miser homuncio, vilis terrae vermicu Ius, imo cinis, vermitam esca. teipsum incarnatas
Sapientiae Infinita Aeterni Patris, blasphemia ineffabili, praeferre et si ies 8 Tune solus prudentiorem et majorem te ipsum reputabis omnibus iis . qui unis quam ab iti ilio mucidi in Ecclesia Dei fuerunt et in
Christum venturum, aut jam ventum Crediderunt, aut etiamnum credunt 8 Quo fundamento innititue haec tua temeraria, insana, depIOrabilis et execranda arrogantia8
736쪽
Neeas Christum filium Dei vivi, Verbum aeterinnae sapientiae Patris, manifestatuna in carrae et pio g nere humano pamim et crucifixum esse. Quar. 8quia principiis tuis illud omne non respondet: naultra quod probatum inua sit. te vera principia noci habere, sed falsa, temeraria, absurda. DNnc Plus dico. nimirum quod, etiamsi veris principiis innixus fueris et iisdem omnia superlixueres, nihilo magis tamen per eadem, illa Omnia, quae in mundo
sunt, eveneriant, aut eveniunt, eAPIH.Bre posses, D
que audacter asserere tibi lic 'ret, cum aliquid ipsis Principiis videtur r pugnare, illud idcirco revera imis possibile esse, aut falsum. Quam plui ima enim tuta imo innumera, quae . si aliquid certa cognos i dat uein rebus naturalibris, explicare tam n minime poteris ; sed neque quidem apparentem talium Phacno. me norum consta dictionem cuin reliquorum tuis explicationibus. a te pro certissimis habilis, uul Erre. Nullum penitus ex tuis principiis explicabis eorum, quae in fascinatione et praecantationibus verborum certorum sola pronunciatione, aut simplici illorum, aut characterum in quacunque materia expressorum gestatione efficiuntur, nec non Phaenomenorum si pendorum a Daemoniis obfetarum, quorum Omnium ego ipsa varia exempla vidi et innumerorum
talium certissima testimonia quamplurium personarum fide dignissimarum et uno ore loquentium Intelli xi. Quid poteris judicare de rerum Omnium essent iis, Concesso, quod ideae aliquae, qMas in mente habeS, rerum istarum essentiis, quarum ideae sunt adaequYtae, conVeniant' cum securus nunquam esse Possis, an omnium rerum creatarum id cae in mente sp Qtium ana habeantur naturaliter, an vero multae, si, non omnes in eadem produci possint et revera producantur ab objectis externis, ac etiam per suggestionem spirituum bonorum, malorumve, divinam quo revelationem evidentem. Quomodo itaque non co sesens aliorum hominum testimonia et rerum experientiam,
737쪽
ΕPIsToLA LXXIII. rientiam, ne jam dicam de subjiciendo tuo iudicIo
omnipotentiae divinae, ex tuis principiis definire praecise poteris, stabili reque pro certo existentiam Bctualem, aut non existentiam, possibilitatem, aut impossibilitatem existendi harum ex. gr. sequentium rerum, scilicet illas vel dari actualiter, vel non dari, aut posse dari, vel non posse dari in ri rum natura uti sunt, virga probatoria ad detμgendum metalla et aquas subterranuas; lapis, quem quaerunt Alchymi
stae; potentia verborum et chara Cierum; apparitio-mρs spirituum variorum tam bonorum, quam n BlOTum , eorundemque potentia, scientia et occupatio; repraesentatio plantatum et florum in Phiala vitrea post illarum combustionem; Surenes; homunculi in mineris saepius sele', ut fertur, Ostendentes; An- Spathiae et Sympathiae rerum quam plurimarum; Ιmpenetrabilitas corporis humani etc8 Nihil prorsus, mi Philosophe, etiamsi millies subtiliore et acutiore, quam polles, ingunto praevaleres, horum dictoriam Poteris determinare: ot si soli intellectui tuo in hisce et similibus dijudicandis confidis, certo eodem modo jam cogitas de illis, quae tibi incognita aut in comis perta sunt, ac proinde impossibilia habentur; sed revera incerta tantum, donec testimonio quam plurium fide dignorum testiuin convictus fueris, deberent Videri; licut Julius Caesar, uti milii imaginor, iudicaturus fuisset, aliquo ipsi dicente, pulvis aliquis Componi potest et posterioribus saeculis communis redd tur, cujus potentia tam erit ei scax, ut casibila, civitates integras, imo montes ipsos in nora prosilire faciat et in quovis loco conclusus, subito post accensionem suam se mirum in modum dilatans, omne, Iuod actionem ejus impedit, disrumpat: hoc enim ullus Caesar nullo modo credidisset , sed planis c χhionis irritisset hunc hominem, utpote Volentem ipsi persuadere rem judicio iplius ac experientiae
I summaeque scientiae militari contrariam. Sed
738쪽
Sed in viam redeamus: Si haec praedicta igitur inon cognoscis, neque dijudicare pote, , quid supe bia: Diabolica tumidus miser homo iudicabis temera-xio de Mysteriis tremendis vitae et Pastionis Christi, quae ipsi CathoIici docentes in conlpr hensibilia praedicant 8 Quid porro insanies , nugatorie et fiatili tergarriendo de Miraculis innumeris et sigia iis, quae post Christum Apostoli et Discipuli eius et deiticeps aliquot
millia Sanctorum in testimonium et confirmation Pinveritatis Fidei Catholicae per Omnipotentem Dei virtuisitem ediderunt, ac quae per eandem Dei omnipotenten Misericordiam et Bonitatem etiamnum diebus noli is-sine numero Per totum terrarum orbem si int8 Et sillisce contradicere non potes, ut certe minime Poteris, quid plus obstrepis 8 Manum da et resipisce ab
erroribus et a peccatis tuis; humilitatem indue et x
Verum praeterea ad veritatem facti. sicut revera est fundamentum Relirionis Christianae, descendere libet. Quomodon audebis negare, si recte attendas, ecticacia in consensus tot myriadum hominum, quorum aliquot millia doctrina, eruditione et vera iubtili. scili ditate, vitaeque perfectione te mi altis para san- .gis antecelluere ac antecellunt, qui omnes unanimiater u uno ore affirmant. Christum .Filium Dei vivi incarnatum esse pas, im eι crucifixum, mortuumque esse pro peccatis generis humani, resurrexisse, tran liguratum eI . regnare in coelis cum Patre aeterno in ualitate Spiritus Sancti Deum et rρ liqua, quae huc spectant, ab eodem Domino Iesu et in nomine eius postea ab Apostolis reliquisque Sanctis per virtutem
Divitiam et Omnipotentem miracula innumera, Ga Ptum huma Dum non tantum excedentia, sed etiam
sui communi repugnantia in Ecclesia DA saeta fuit . quorumque in hunc diem usque indicia materialia innum ra et longe lateque per orbem terrarum dili
sa visibilia signa supersunt) ac etiamnum fieri y An
739쪽
non eodem modo liceret mihi negare, Romanos an liquos unquam in mundo fiuisse, Imperatoremquis Iulium Caesarem oppressu Reip Libertate illorum rais gimen in Μocia rchiam muta sie 8 Nihil videlicet cura ti tot monumenta omnibus obvia, quae de Romanorum potentia nobis tempus reliquit, nec non contra testimonium gravissimorum illorum authorum, qui unquam Historias Romanae Reip. et Monarchiae. particulariter ibi plurima de Iulio Caesare narrantes, Cori scripsere Et iudicium tot hominum millium, qui aut dicta monumenta ipsi viderunt, aut iis culpoto quae ab innumeris existere affirmantur pariter, ac dictis historiis fidem unquam adhibuerunt ac etiam--im adhibent; hoc cum fundamento, nimirum quod hac nocte praeterita somnialiam, monumenta, quae de Romanis restant, non esse res actuales, sed meras
illusiones; similit x et illa, quae de Romanis dicuntur, paria esse εum iis, quae libri isti quos Romanis sios vocant, de Amadiis, de Galliis et si uilibus Herou hus pueriliter narrant; nec non Iusirim Caesarem. aut unquam in mundo fuisse, aut Ii extitit, hominem fuissa Atra bilavium, qui non revera Romanorum L, hertatem conculcavit, seipsum super Alajestatis Imperatoriae thronum erigens; sed ad credendum, se haec magna perfecisse, sua propria stulta imaginatione, vel amicorum ipsi blandientium persuasione, indu eius fuit 8 Annon prorsus. eodem modo Iiceret mihi negare, regnum Chinae a Tartaris occupatum ; Coninsantinopolin sedem Imperii Turcarum esse et similia
innumera i Uerum an ullus me haec negantem me tis haberet compotem, ac infamae deplorandae exo saret 8 Quoniam omnia haec communi aliquot millium hominum consensu innituntur, ac idcirco eorum Cer
titudo est evidentissima, quia impossibile est, ut omnes talia , imo quamplurima alia asserentes, seipsos se seu Iehitit, aut fallere alios voluerint per tot saeculorum, imo in quam plurimi, a primis mundi annis, usqu. in hunc diem sumessionem.
740쪽
TpIsTOLA LXXIII. confidera seeundo Ecclesiam Dei ab initio munis
di ad hunc usque diem non interrupta successione Propagatam, immotam, ac solidam persis tere; cum omnes aliae Religiones Paganae aut Haereticae inistium saltem postea, si non et jam finem habuerint. idemque de regnorum Monarchiis et Philosophorum quorumvis opinionibus dici debeat. Considera deinde tertio Ecclesiam Dei per adinventum Christi in carne a cultu Veteris aci Novi T sta menti cultum redactam et ab ipso Christo Fi- 'lio Dei vivi fundatam, propagatam deinceps fuisse ab Apostolis et eornm Discipulis et succet Ioribus.
hominibus, secundum mundum, indoctis; quI tamen Philosophos omnes confuderunt, quamViS DO-ctrinam Christianam, quae sensui communi repugnat
et omne humanum ratiocinium excedit Et transcendit, docuerint: hominibus, secundum mundum. abjectis, vilibus et ignobilibus, quos non adjuvit Potentia Regum aut Principum terrenorum; sed qui econtra ab iisdem otii ni tribulatione persecuti et Teliquas mundi adversitates perpesIi sunt. quorum. que opus, quo magis Potentas limi Imperatores nomani illud impedire, imo opprimere nitebantur, quot poterant Christianos omnis generis martyrio interficientes, tanto plus incrementi cepit; atque hoc pacto brevi temporis spatio per totum terrarum orbem diffusam esse Christi Eccletiam, ac tandem ad fidem Christianam conversis ipso Romano Imperator. et Regibus Principibusque Europas in illam Poten ita vastitatem excrevisse Hierarchiam Ecclesiasticam,
sicut illam hodie admirari licet; idque omne esse-Ctum per charitatem, mansuetudinem, Patientiam,
fiduciam in Deo et reliquas Christianas virtutes, non
armoriam strepitu, exercituum numerosorum vi et
devastalione Regionum, sicuti Principes mundani Ibmites tuos extendunt nihil adversus Ecclesiam praevalentibus Inieri aporiis . ut ei PI omisit Christus. Hic