장음표시 사용
161쪽
quatore, quam Nep rm 23 3 o. statuit,&duplices eam, ut eveniant T. gr. quibus inter se duo Tropici distant. Hos deinde duca inis .accipies pos quae est latitudo totius Zonae torridae, sciuo septentrionalis et australi, partis. In Temperat Zonte amplitudine indaganda ita procedendum, ut a quadrante circulis o gr. auferatin distantia polaris et go. Wrelinqvantur 6 6 .so Ab his subtrahe distantiam Tropici ab AEquatore 3 o . remanebuntus quos si in is duxeris, invenies latitudinem Zonae temperatae est 6 mill .
Zonte frigidae vero amplitudinem ita invenies , clam distantiam, quae est eadem cum distantia Tropicorum ab aequatore, ni mirum,s .go' per l, multiplicaveris, ubi habebis si a. 32. M. G.
PROBL. XXVILIndagare, in quo Climate aliquis lacus positus sit, data diei longissimi
Dirigatu Globus ad debitam poli elevationem. Deinde inquiratur quantitas diei maximi , Sole scit in principio is constituto per Probi is ab inventa quantitate diei subtrahe horas et quia sub aequatore, unde initium fit numerandorum Climatum, diessem terrestra lorariam.
Deinde horas post subtractionen rest-
162쪽
duas duplica, Whabebis numerum Climatis. gr. si alicubi dies maximus inventus T. horarum, subtrahe 12. remanebunt s. horae, quae duplichiae constituunt Io. quies numerus Climatis; quod si diei maximi quantitatem dimidium horae superet, eam duplo horarum addas, summa ostendet numerum Climatis. Nam quod sunt dimidiae ho
rae supra a tot numerantur Climata. E. g.
sit alicubi Lipsit sic deprehendituro dies
maximus 16S horarum, subtrahe iri, sede-eim,' remanebunt s. quas duplica habebis octo dimidias horas, his adjice priorem illam dimidiam horam .habebis novem; unde nonum ostenditur Clima.
PROBL. TITInvento Climat medium ejus parallelum inquirere. eratio. Sit datum clima nonum , duplica illius numerum, ut fiant 18 &habebis medium parallelum, a quo primus hiertius unitate semper distant suntque paralleli noni Climatis, PROBLEMA XXX. Data altitudine poli ad initium inem Climatis ejus amplitudinem invenire. Operam
163쪽
sit iterum clima nonum datum, sub custis parallelo tertio in sine altitudo poli est 3 13 33 sub primo parallelo vero in Climatis principio o si . Si quarum differentia est 1. 3 38' quae facit milliaria germanica s. A. animplitudinem scit. Climatis noni.
Pertoecos alicujus loci invenire. Operatio. Globus ex hori Zonte eximatur, locusque
datus, vel si habitationis tuae fuerit at aenei
meridiani superiorem partem moveatur, a titudoque loci numeretur, quo peracto easdem latitudinis partes in meridiani inferiore partes immoto tamen Globon ab aequinoctiali versus eundem polum notabis, quae tibi locum periaecorum monstrabunt.
Antoecos alicujus loci invenire. Operatio. Datus locus, vel si habitationis tuae fuiserit, moveatur ad aeneum meridianum, latitudoque illius sive distrantia ab aequinoctiali versus septentrionem in meridiano aeneo numeretur , ac pari modo ab aequatore versias austrum procedatur, hoc est, eandem distantiam ab aequatore austrum versus numerata
164쪽
eritque numerationis terminus Anicecorum tuorum locus.
Antipodes at cujus loci invenire. Operatis. Eximatur iterum globus ex origonte, locusque datus,vel si habitationis tuae fuerit, meridiano aeneo adjungatur,in gradus latitu dinis loci notentur postea locum tuum, admotum jam ad aeneum meridianum, a superiore illius parte non dimoveas; sed immoto illo in parte meridiani inferiore eosdem latitudinis gradus ab aequinoctiaIi versus polum oppositum numeres , qui tibi Antipodes monstrabunt. Observatio.
Si locus tuae habitationis, vel alius datus fuerit in i pila aequatoris parte superiore, An mtipodes sub parte aequatoris inferiore ad meridianum admota invenies ac habebis. PROBL. XXXIV.
Lineam meridianam in quovi loco invenire so eratimi vulgo quidem solet Amullum,uel Compassus adhiberi,cujus beneficio lineam meridianam invenire satagimus. Verum ne nemscias, hic modus exacte non exhibet lineam
165쪽
meridianam , nec potest propter deviationetacus magneticae a vero situ Meridiani exhiberi. Nam compertu est, cuspiden acus magneticae varie deviare ab intersectione Horirontis: Meridiani, cujus rei causam nemo mortalium hucusque satis indagare valuit Hoc quidem est certum missio vel Compulso lineam meridianam expedite, sed non exaecte posse exhiberi sequitur er go alia investigandi rati, nimirum
a. In plano ex eodem centro aliquot, adminimum tres,sunt describendi circuli; ex eodem centro gnomon vel stylus ad angulos rectos erigendus, quod tum demum recte fecisti, cum ejus cacumen ae circumferentia cujuslibet circuli circumducti aequaliter fuerit remotum Hoc facto anto meridiem observa limbram a Gnonione vel
si h projectam, donec circumferentiam aliquam e circulis descriptis tetigerit, punctum istud nota asterismo es Deinde postmeridiem rursus tam diu obferva limbram, donec ejusdem circuli circumferentiam se cunda vice, quidem illa hora, quae antemeridianae e diametro est opposita, tangat Hoc contactus observa punctum, ut antea factum, sarcum, a duabus sibi invicem oppositis horis umbra interceptum, indua aequalis divide partes,perque distin
166쪽
flonis punctum due lineam rectam , quae erit meridiana quaesitari quam si ad angulos cecitos secueris, vera Orientis Occidentumonstrantur puncta. serviatio. Hoc modo magnetis a vera linea meriae lana,quovis in loco,ia dilatio potest inquiri, si modo totus in suos gradus dividatur circulus, huic lineae meridianae inventae mussium imponatur; apparebit, an magnes grata, et arta
magistrisset, hoc est, quot gradibus ab inventa linea vel ad ortum,vel ad occasum,deviet.
Quatuor cardines mundi ex motu Sollis comis muni&diurnos secundum hypothesiu inquirere. erati . institui haec potest, quatuor modis: s- mirum r. si quis nocturno tempore stellam potarem, quae est ultima in calida ursae minoris aspiciat; tunc illi erit Oriens a dextris, Occidens sinistris Septentrio a fronte de Meri-- dies a tergo. a. Si quis Solem aspexerit Orientem, tunc habebit a fronte Orientem, a ter jgo Occiuentem asinistris eptentrionem, hadextris Meridiem. s. si quis Solem aspexerit Oesidentem , tune illi erit a fronte Occidens, tergo Oriens, a dextris Septentrio,& a sini-
167쪽
stris Meridies. s. LSi quis sub ipso Meridiana
vel tempore meridiano,aspexerit olim habebit a fronte MeriHem, tergo, tentrionem, a dextris Octauentem,& asinistris Orientem. Observatio.
I. Ex Altaribus templorum aeque plagas vel
Cardines mundi habere possumus. Nam utplurimum Altare in templis versus Ortum, d turris opposita versus occasum. Quando igitur ad Altare versus Ortum respicimus, linea a manu dextra ad sinistram exteras aes linea meridiana, quae versus dextrum Meritatem, versus sinistram Septentri
a. Ex Stasanterno ramorum, cavi in arboribus apparent,de quibus Assertis Ligiemannus in deliciis Calendariograph quaest. M.16sq. hoc
169쪽
3. Ex Arborum cordicibis praeter dictum Line- mannism Viatori observari jubet Alexius
170쪽
re in rid ten. PROBLEMA XXXVI Differentiam primi meridiani in Mappis Hy
dro-Geographicis invenire. Operatio.
Ante omnia observetur, per quam vel insulam, vel alium locum,in data aliqua Mappa Hydro-Geographica meridianus primus sit positus. Quo facto, deprehensam insulam, vel locum, ab alio vel loco,vel Insula gradibus differente vel subtrahe, vel adde alterius insulae,vel loci gradus. PROBLEMA XXXVIII oci alicujus vel duorum a se invicem longitu