장음표시 사용
41쪽
i. radi irico. quorum a character sive modus signandi vel scribendi hic est, o L. . so denomiat esse nonaginta gradus. b. Quilibet iterum dividitur in Mimia prima sexaginta, quorum character est hic I. e. g. 36. denotat esse 36. minuta prima Porro quodlibet minutum primum dividitur in sexaginta secunda,
quorum character hic li. e. g. 2A. denotate ier . minuta secunda.Quodlibet secundum in sexaginta tertia quorum character III.&si usus exigit tertium sexaginta quarta, hoc in totidem quinta usque ad decimum minutum procedendo dividitur. Militaria Germanica Geometrica, quorum quindecim uni gradui in circulo tamen maximo,utpote AEquatore es Meridiano respondent, si scilicet locorum distantia, quae sub uno vel altero hocce circulo sita sunt, erit inquirenda.Quod vero milliaria in reliquis circulis,quos parallelos vocam',&extra AEquatorem versus utrumq;polum licet numerare, uni gradui
42쪽
respondeant,id e p. iam Cano nio ves Tabula, ubi ingulis gradibus in parallelis secundum proportionem milliaria addaedit, vide- .re est, cujus copiam infra quoque dabimus. Coeterum hoc adhuc debet notari, Milliaria quoque in sua minuta prima secunda, tertia sexaginta, & sic porro si usus exigere vellet a Neographis dividi solere, quorum character idem cum minutis graduum quoque a Semicirculos duos, ut in schemate HΚI ,3. Odrantes quatuor, ut HXC. XCI CI L. CLA. . arcus multiplices ob structuram
mapparum. Area, ut schemate M. XI.
. Complementum arcus,qui vel 'd Semicirculum , quod nimirum est portio vel segmentum circuli ad supplendum Semicirculum neces larium,ut DF ad HRI. uuadrantem, quod scilicet est portio vel segmentum Circuli conjunctum cum alio adhuc arcu quadrantem conficiens, ut LF ad
43쪽
8. Applicatio. Quae de Circulo hic jam
sunt dicta&observanda, ad Terram, sive Terraqueam Molem accomimoda
ri quoque possunt. Nam hanc Centri vicem ac puncti instari optice tamen, non geometrice intelligendum, quippe hoc modo Terra tantum puncti rationem haberet, atque sic esset in risibilis, quod de illa ob magnitudinem ejus dici nequitu illo vero modo fieri potest, ut Corpus quoddam maximum .longe a nobis remotum,
instar Puncti appareat respectu coeli sustinere, ac in medio mundi esse
collocatam Praeter aliorum veterum Astronomorum demonstrationes
placet jam Cleomedis audire,qui lib. I. Circularis Inspectionis Meteororum p. m. si e versione Georgia Halia Placentini sequentibus demonstrare sustinet verbis: Terra a mundori in textu graeco, legitur vox, per quam vocem sine dubio Coclum intellexisse vi detur comprehensa,aut ad OST Mest, aut ad O CCASUM, aut ad SEPTENTRIONEM, aut ad MERIDIEM SI LIMIOR, aut IT MVM Medio, aut ipsum MEDIOX AT M mundi obtinet Ve
44쪽
rum PRIMORVMnihil habet, L TLMIIM ergo, ut demonstra bimm est verum. MEDIIIM ergo mundi ipsam obtinere necesse est. Ω- igitur ad ORTI non sit, hinc manifestum. Nam si ad ORTUM uerit, surgente SOLE BREVIORES
erunt Luminatorum MBRAE, occidente autem MAIORES explicabuntur.
Nam si VICINIORA fuerint Luminata, MINORES eniimRAE: si ON-GIVS distabunt, juxta distantia rationem, M AIORES evadere consueverunt. Enimvero etiam cuncta orientia
nobi MAIOR A apparerent , quia VICINIORES ortu simus at occidentia, quia nobis remotiora, A I RAviderentur ;PRIM VE exHOR essent BREVISSIMAE, Sole confestim ad verticem conscendente M SEMTA ero LONGAE, eluti a VERI DCE, intervallo O utpote ad occasum majore existente. Uuorum in eisque apparent nihil est Non ergo ad ORTUM magis est terra. At ne quidem magis ad OCCASUM:
nam contraria omnium praedilitis contingerent. Sed nihil horum quoque observare licet. Ergio terra non est magis ad
OCCASIM . vergit Cleomedes porro dicto
45쪽
dicto loco demonstrando, nec Tersus SEPTENTRIONEM, nee MERIDIEM Terram magis esse posse. Si inquit, ad SEPTENTRIONEM sit magis Terra, eveniret in omni ortu ad hoc clima MBRAS Luminatorum rara lGna MERIDIEM sit, ad VRIDIEM etiam liMBRAE inclinarent, tam oriente , quam occidente Sole. Nunc Hro horum nihil eoenit, sed in AEquinoctialibus oriente, ad uinoe Iialem oracasum declinarent limbrasi Oecidente vero ad quinoctialem ortum. In hibernis solstitiis , orien te ad aestivos occasu occidente emo ad aestivos ortus. Cum porro hine surrexerit in occasus berno umbrarum acclinatio. Occidente ad bbernos ortus, ut umbrarum at decussario, X. liter faciem habens, uno in aliquod harum climam vergit Terra. in medio fit sublimior pars mundi Caeli dimidia supra Terram non apparuerit, neque ex signara escentum m octoginta partei, neque quinoctialis dimidium e S aliae omnibus minora, unde noctes diebus omnino contingieret esse majorei.
uuae Medio fit humilior praedictis,
euncta evenerint contraria, majore exsic stenta
46쪽
stente supra Terram here isphaerio. Proinde neque in inimi neque in dejed luet humili Ostensum es , quod nequi-ὰem in aliquo diatuor climatum: Num ergo mundi medioxumum obtinere necesse est Praeterea dicitgravissimam omnium in mundo corporum, infimum omnium, quod idem es ac medioxumum. Et sic nostra Adoles terraque ad caelum coinparata instar pinnecti sese quoque habere potest nec illud insolens est, cuia stella secundae tertiae magnitudinis multo majω es Terra, puncti tamen speciem nobis referant, si illas in coelo aspiciamus. Quod erat demonstrandum.
Ouod vero porro circuli circum'-rentiam, diametrum semidiametrum,Scalia attinet,cuncta de Moli terraquea nostra demonstrari&applicari possunt. Et quidem Ambitis , seu Circumferentia Amis nostrae terraquegnon tantum 3 do. gra sed Scgraduum minutis, quin Milliaribis, goo germanicis torume eminutas primi Asmucio constat, quo rima omnium numerus facillimo negotio inveniri potest , si do gradis, et ortum
quilibet juxta hipubes, vel potius Experientiam in circulo maximo, qualis est
cum Meridiano AEquator, qua terram ambit quindecim illiariagermanica com
47쪽
prehenJit, per Regulam Proporisonumquam vulgo de Tri Vocant, mutentur in Miliaria, quae dein, si lubet, in pases,pedes, palmos digito , de grana hordeacea reducere possumus. Et infra modus reducendi inveniendi Militaria germanica in Problemate quodam, astrabi
VII CORPUS , nimirum quod omnes tres dimensiones , longitudinem latitudinem, profunditatem habet. Ut ut vero alias multa ac ferme infinita sint corpora, in praesenti tamen unius tantum, Terrae scilicet, vel potius Corporis illius, quod ex Terra de A qua a Deofactum creatumque est, a nobis uno verbo Terraque Moles,vel Globus dici solet, mentionem injiciemus Hujus autem Corporis porro considerarii'test ac debet. a. Figura, quidem in Lo best,quod sit Sphaericum sive rotundum reo quidem geometrice, sed p sic de rudi quodammodo modo,
cum estis superficiem valles ac mon- res aspeream reddant aetum secundum longitudinem tum secundum latitudinem 'oc est, tum ab occasu in mum, tum a borea in Austrum revice versari Id quod satis superque evincunt Observationes ves Apparen--
48쪽
Terrestres. Iter enim aut terrestre aut maritimum facientibus in Campo Montium, in Urbibus Turrium , in Oceano summitas prius ac citius quam pes ac imum horum omnium apparet ac spectari potest. Quin praeprimis in Pelago medio praeter Coelum quam nihil vident, appropinquantibus autem ad Terram, primo Montes tiores,post Loca humiliora tanquam ex mari emergentia conspiciuntur. Et haec juxta praesens Schema deletionstrari atque sic ex illo observari, ac quasi videri possunt
Unde certum erit, non tam Amram esse rotundam, sed Illam cum Aqua simul constituere unum GD-bum. Etsi quidem utrumque horum Elementorum per se tua natura debebat constituere Globum:
49쪽
Naturae tamen opifex, Deus praeter animalium vitam inusium, haec duo Elementa in unum Globum una superficie comprehensum coalescere fecit. Quod autem in Globi formam coierint , peregrinationibus terra marique cognitum est, qui bus deprehendere licuit, quod quocunque pelago superato, rursus alia
loca arida inveniantur. Item, quod omnia Loca terra marique,
omnino pari modo, cum distantia sese, apparentiarum Coeli mutationum proportionem adaequare soleant. Et quid multi l Terram circumstruentes quas rotundas esse, umbra earum in Eclipsibis Lunarius, quod mox demonstrabitur, clarissime testatur.
b. Coelestes exa. Elevatione ultima stella in lima mi-l ore, quae Polari vulgo dici latet.
Quam primum enim quis versiis septentrionem e instituerit,' quindecim ablatuerit milliaria,haec inhorigonte eo loco, quo abiit, Uno gra-d altior erit Et si versus Austrum susceptum fuerit iter, uno gradu depressior apparebit quod sane Globi
50쪽
r Vmbra Eclipsibu Lunaribus, quae circa omnes fere Terrae partes fieri solent; Igitur terra ad omnes quoque partes umbram effcit. Unde necessario sequitur, ipsam undiqtie rotundam esse umbra enim Conica, quae in dictis Eclipsibiu apparet, cum habemat in bas munditatem labebit necessario pro basi quoque umbrosum corpus rotundum Sed cum hic Gnim undique a Terra ramo phaera projiciatur, sit, ut Terra necessario sit undique pariter rotunda juxta principium opticum uinalis umbra te est cor' sa Ut dicta haec melius pateant sequens schema ad oculum omnia demonstrat.