Hieronymi Dicelii Paedia geographiae generalis sive Mathemathicae methodo accurata in usum studiosae juventutis, praeprimis auditorum suorum conscripta, : cui Carmen Wendelini Helbachii, quod in omnibus locis sint homines, atque à Deo alantur, & sust

71쪽

nec iis adeo magnis constus.

. Virgultum est Locus arboribus juvenilibus sive potius virgis consitus. Di metum cymetum est Locus dumis spinis consitus.lI. Liquid vel Iu dae, hujusque porro Parm

a Principe

Agare vel Oceanus est generalis aquam rum Colliectio, quae tellurem ambit. Pro diversis vero Regionibus, quibus adhaeret, dicitur Atlanticum, vel Occiuentale, Hispanicum Gallicum Britannicum, Danicum, Eallicum, Germanicum, Genuense, o Samum, ionicum Siculum, thiopicum, Indicum Ginens. r. Archipelagus, si Maris multis gaudens Insulis. Hujus generis est inter Graeciam Asiam minorem, qui alias Mare Egeum vocatur: Deinde Archipelagus S. La rari in Asia: S. Laurentii ad Insulam adagascar in Africa,&Archipelagus exicana in America . 3. Fretum est Mare rectioribm Spatiis et angustio coarZIatum ut Fretum Magellanicum, te Matre, Manilhas, gais, Glaciale Datiis. Forbischeri, Antan, Gaditanum, Danicum, de Sundi Hellespontus c. Italis dicitur Stretto,

Hispanis strecho, Batavis emens el

72쪽

oher Canal, Danie in Emab

Idaris Excursus, quo terra primum anguste, mox taloribus anfractibus dirimitur vel est Littus curvum duobus veluti brachiis in Mare decurrentibus inclusum. Ita iis dicitur Gomo, Hispanis Balac: Unde in Mappis notatur liter G. Et sunt celebriores Mare mediterraneum, olfo de v,-on, Golfo mense, olfo Finiandia, in suo Botnicus, Sinus Araticus, Sinus Persicus, Sinus cali forniae, Sinus Nan- quin Sinus exicanus, Sinus Gangeticus, Sinus inter Malaccam de Cambeam, dinus Russicus c. .Lacus est Locus profundior repletus aquis e terra ebullientibus, iisque perpetuis, sicut etiam flumina, rivi illis ac promanent. Ejusmodi sunt Genetiensis , der

in Helvetia , mire, asan, Ladoga, IIIa c. Siaginum est simile acui Miri eo tamen differens, quod cum in Lacu aqua simi perpetua , in stagno certo tempore deficia' t, quod ex stagno non ita Omanent sitivi Ac rivuli. Plerumque piscibus inserviti Elimo est perremis aquai uan Decursus,

73쪽

ex alto labens in humiliora, certo sonate vel capite. Est vel Idaiorves Minor. Inter Majores Rhenus, Danubius Albis, Moenus, Oby, Croceus in China, Ganges Indus, Nilus, Tigris volga Borysthenes, Euphrates, . Laurentii, Rio dela plata in America Inter Minores , Sala, Muldavia, Neccarus c. In Map. 'i, bdro eteographic notatur liter equa io sive Ritim indigitatur. 8. Iumen est vel Stabile , vel Torrens. Stabile est, quod aequabili fluxu labitur. Torrens est flumen cum impetu veniens Notandum etiam est, flumen esse ipsam aquam, invium vero a Uaecur

su ma

s Amnis est FIustitifrondibis senemoribus redimitus , Et differt a flumine sola amoe

nitate,

Io Gurges, est Locus in Pelago, vel lumine profundior, ubi aqua vehit in fossam magno impetu ruens in gyrum verti tur Character in Mappis hidroeteo grapbicis sunt multi circuli&famosissimus gurges est in Normegia , qui Mousti vel Histrom dicitur, de decem milliaria in ambitu haberedicitur. II dirus,sunt Loca Maris vadosi de arenosi,

maximos eosque mutabiles arenae cumulos vehendi sic dicuntur traho.

74쪽

ho. Hispanis Baxos vel Baixos Italosti Seche, et Banchs, Gallis ac Belgis Bancs vel and nuncupantur. In Mappis hydro geo graphicis vero multis praefigurantur punctis. ar Ostium est sutilorum patens exitus vel in aliud magnum Flumenines etiam indore. 3. Portus est minor se tu tant profunditatis aut natura aut opera ad id factus, ut maxima foepius Classis tutam in eo statisonem habere possit Character est in Mavi boogeographicis P velcta. Inter celebriores,ut taceam reliquos, qui in reliquis Orbis partibus inveniuntur,esse possunt in Europa,&quidem illius provincia, vel Regno PORTII GALLIA, Lisbora, Seiubalveis. oes , orto alia Pori a Porthc.

corunna, Cadix, S. Luca de Barrame- da, GibrahariCarthagena, Barce na. c. ID ALIA, Genua villa Franca, Livorno, Cimoita vechia Tarentum cc.

75쪽

Hamburgum c.

ria Rostochium &c. POMERANIA Colberga Stetinum, Strara funda,&c. PR SMA, utraque ad Memeliam, illa-- viam, Et Regium Montem, fingam Danti cum. LIVONIA, Riga,Retialia, Narva.

76쪽

MOSCOnA S. Archange et S. Nicolai. b. Minus principes, quarum etiam consideratio meographo mimis quoque curaeesset solet, ut sunti Palus' est Collicitio aqua promiscua in occuliginoso a Ritius ei limpidioris aquae angustus decumsus ex montibus praesertim , Ibi sca

turientis.

3. Lacuna, est velut parvus lacus aquaria. men minus utilis ximpure, vulgo einec Cisterna est aquarum fluvialium collectio . Piscina est fossa aquae vel natura, vel arte facta fovendis piscibus oportuna.D MENSI A cujus instrumenta, generalia sunt vela Minora, Uti Granum hordei transtiersum Germanice

a 'Digitus lingitudine diametrum grani hordeaci quare complectens Germani

1. Palmus habens quatuor digitos, ut ita sit quadrans

77쪽

quadrans seu quarta pars pedis. Germanice e meo ver ond. . ei,qui est ipsum genuinum milliariorum Italicorum principium; non quidem primum, sed ut philosophorum

liberi&libri loqui amant, ortum. Componitur,oritur enim Pes Geometricis ex digitis XVI vel quatuorpalmis mino

b Majora ut sunt I. Passus,qui vera milliariorum ita ilicorum dimetiendorum norma, a quorum etiam numero milliaria nomen suum sortita sunt Nam militiare spatium est millepassuum,' ab extensis pedibus ita appellatur. Est vero vel Simplex, qui reminor dicitur , pedes duos cum dimiduo,seu ulnanaustralem, communem cum ejus quadrante sissen complectituri Communiter dicitur gressus in

erit titin em eius cher E erit t.

Geometrici qui, horin per excellentiam 'Ad Sti S dicitur s.compleetitur pedes quinque, seu duas ulnas communes cum dimidia et

Ulle Communiter der oppelle Ethtit vocaturi et Stadium istem centuma viginti quini passu

78쪽

pil simplicet in has biettes

Multare, quod tale est vel proprie sic dictum habens mille pasta;

unde denominationem accepit, atque adeo continet otiostadia Quale quidem milliare rem in alia usitatum semper fuerit italicum, imo

conficiunt gradum in majori circulo.b Partium Gallicum, quod est iu Leuca etin habens duodecim Stadia seius o o. palsu Alris Auchis dicitur tine

a Leuca noti habens se eeim stadia , seu

Magnum seu Leuca Hispanica, Germanicum parvum , habens XX V stadia, seu ooo. passus eu-jus sexta pars dicitur sive Bilanc, quod lapidibus solerentaria distinguere. est iam seu Ba- ooae. passuum , prout Lapidit merectu spatia distinguerent. Hoe Miltiare appellant etiam Parasan-gam,quae dc mihiare persicum dicitur, XXX.

79쪽

XXX. Stadiorum, in fili, cuis be

LGermanicum commune perticarum

mei ne te ut sche Hlei se Est vero

Pertica, seu virga, radiis, qui habet duos passim Ceometrico , seu qui que ulnas , hoc est, decens pedes Germanicei in illa iste ibi raden mutile.

eyGermanicum grande maximum, Sueoicum, eloeticum X a Stadiorum, seu ooo passitum, uer duarum horarum,f Schoenis optiorum habens allicubi LX. alicubi XL. &XX. Si ras orestum Moscomitarumusve Rulscum,

quorum LXXX complent gradum in majori circulo unum. hq Scotieum , cujusmodi L. complent gradum.. Scandicum Stietiicum, cujusmodi X respondent uni gradu in circulo majori.

Hae autem Mensurae saepe variant pro Regionum consuetudines Sicut illiaria Germanica fere nunquam sibi constant, sed pro diversarum in Germania provinciarum instituto modo longior modo streviora sunt. Ut praeter jam dicta hoc magis pateat lubet, quaeJohannes Caramuelimvntagmate iv. seu 1 Geome-

80쪽

Geometria speciali Matheseos Bicipiti pag.3 S

Num CCCIV. habet, huc apponere Ita vero ille loquitur ex pedibus quinque con stat passu Geometricui re ex pas ira ooo deberet illia re At Milliaris iramine intelligimm mensuram variam, Et in singulis Prosinciis diversam. Omnia Milliaria ad pedes reduxit Dogenus, ex quo lineas subsequentes scribo MILLIARE PEDES. PASSI S. Vtiacum,

Flandricum

Hispanicum Leguao

et A. Hostandicum

Italicum