장음표시 사용
491쪽
Excubare in eustodia sanctuarij & in ministerio altaris, ne o ri tur indignatio mea super filios Israel.Non quod ob alienam ciu-pam populus eternaliter puniatur, sed quod uel ex eo quod an
populo nunquam ingentissimus delinquentium numerus deeli, qui praelatorum suffragijs sustentari debet, illis cessantibus indi natur Deus in populum ob sua ipsius crimina,vel quod cessantibus episcopis manus cum Moyse ad coelum cum precibus leuare, atq; adeo negligentibus populi curam facile a suis hostilibus cupiditatibus prolternitur', dignu': adeo fit indignationis Dei. Cum ergo ex absentia pastoris tam praesentaneum moderando regi emineat negligentiae periculum, naturalis profecto ratio planissime demonstrat. quam debeant prςsentes aduigilare. Mox N praeter gregis detrimentum eadem praetulum ab lentia indecorum aliud in Christiana republica peperit. Nam cum ob personalem residentiam ius cogat unicuiq; ecclesiae suum mancipare episcopum ubi persuasum habent licere sibi absentes esse pro inconuenienti non ducitur, ut quis plures habeat ecclesias, uuarum simul fructus unus percipiat. Id quod in Concilio ranensi prohibitum est,ut patet cap.Quia nonnulli. de re g.dcxcu.j.can. clericos . Ac deinde protinus mos in ecclesiam ingestus est episcoporum titularium, per quos quemadmodum ordines atque reliqua episcoporum sacramentalia persciantur xperientia ipsa testimonio est. Ita uenundentur,adcoque tractentur abiecte,ut in co*ectu Clit
stiani populi despectui habeantur. Accedit quarto quod cum episcopi cultores instituti a Deo sint animarum,messoresq; adeo spiritualium frugum misse,ipsi per se deberent in conspectum Domini portare manipulos suos, quod re uera qui per alios gubernant,minime faciut. Ipsiq; talenti sui usuras quas per se accumularent Deo reddere, & tanquam legitimi p ores exemplo coelestis illius qui illos instituit, oves suas propri)s humeris baiulare,proprii sq; manibus contrectare. Sic enim de illo praecanta. uerat. Isai ca. xl. Sicut pastor gregem una pascet, in brachio suo cogregabit agnos,& in sinu suo leuabi: cetas ipse portabit. His nanque atq; id genus alijs exemplis Damas. Papa,ut milia seprὶ citata epistola. iiij. uidere est, chorepiseopos explodere sancte curauit,qui quidem no ita multum ab istis titularibus dit- ferebant .ut lxviij. dist. can. eccic*s. & duobus sequentibus emplicatur. Et potissima causa eos abigendi oc extinguendi fuit,
492쪽
ubdlegitimi epityopi illis suos greges pascendos committebant,ut otio ipsi torpescerent, itallar,ut ait ille sanctus Pontifex, meretricum,quae statim ut pariunt infantes suos alijs nutricibus tradunt educandos,ut suam citius libidinem explere ualeant. Sic enim miserandi episcopi faciunt, sum sibi commissis populos uicarijs educandos concredunt, ut liberius ipsi secularibus curis inhient. Perspice ergo quam ratio naturalis persuadeat,ut qui ecclesiae desponsitatur, proles Christi sanguine per se progignant suisque propriis uberibus lactent. Nam sponse,ut in Canticorum capite legimus, sponso ubera tribuebat,eademq; super uinu unguentis optimis fragantia. Qui prosecto cum in episcopo
sine usiti sunt ultore Deo, desiccantur. Sedo temporum calamitas. istarum nanq; omnium necessitudinum obliuio obligationem residendi obscurauit. Quis enim iam se , ut sponsum ecclesiae suae gerat, de ut subditorum patrem Pau. quidem inster suos episcopales labores & Ecclesiam solicitudinem id potissimum j. ad Corinth. ix. commemorat,quod & Iudaeis Iudius fieret,& gentilibus gentilis , & infirmus infirmis, ac denique ad omnium se accommodaret asseetiis, ut omnes Christo lucrifaceret. Et in posteriori ad eosdem Corinth. Quis infirmatur,& ego non infirmor λ quis scandalizatur, & ego non urore Iam uero nunc temporis hic charitatis gradus adeo aboleuit ab usu, ut nultibi zizaniorum seminator peiora scadala, quam inter episcopos di capitularia siua collegia seminauerit. Id quod episcoporu multi causantes sibi praeteκunt,ut suam absentiam excusent,cum πι- men enitendum illis summopere primum esset, canonicos paternis uisceribus lucrari,quod si perficere nequirent. non ideo illis esset de dioecesi decedendum . Nam propter paucorum culpam, non esset grex totus deserendus, imo adeo uigilanter curandus& colendus, ut clericorum proceres pudore conuicti deuinctas
E T per haec ad argumenta in capite quaestionis proposita r spontum nobis censetur. Prioris enim solutio est, tum quod episcopalis dignitas no usque adeo est supranaturalis,quin sit rati ni naturali germana,tum etiam quod etsi sit supranaturalis, illa tamen supposita,tunc ratio naturalis modum quo administra da est,plurimum elucidat. Posterioris autem resposio articu. iiij. patebit,ubi constabilius etiam ipsum naturale ac diuinum nonnunquam causas offerre, ob quas liceat episcopis suas dioeceses
493쪽
exire. I a tertium denique respondetur, praecepta tis attrapropte rei non obligare pro semper,quod obligant pro loco letempore,& cum reliquis circunstantiis,quamobrem nec episcopus obligatur semper praedicare aut ordinare,&c. Attamen quia multa eius munia sunt,quae non habent determinatu m tempus, sed creberrime & praeter spem eorum necessitas osteri u tenetur
in sua semper esse dioecesi,nisi in casibus quibus ius ip sum diuinum de naturale ei absentiam indulget.
. Vtrum Epissopi iure burnam hoc est pontificio,
QV A N vi s post diuinum ius & naturale non ita multum
nosse de humano referat,conducit tame ad omnimodam obtinendam uictoriam. Arguitur nihilominus de more ab utraque parte. A ut enim residendi obligatio iure diuino ligat, aut secus,si iure diuino, superfluebat ius Ecclesiasticunt, quoniam humanum uinculum urgentius esse non potest diuino,sin minus,uidetur ecclesia rigidius iusto id praecepisse. Nam cum res sit tam grauis,ut prasules arbitrantur, non debuit ecclesia diuinum ius onerosius reddere. Secundo arguitur, Si residentia, iuris diuini est,tunc praeceptiones de alia pontificiae,esse no possunt nisi eiusdem iuris declarationes,atque adeo dici non potest ut sit de iure
humano. In contrarium eu totus titulus de cleri. non resident.
nepe ca. Quia.& cap.relatu.& reliqui ubi qui absentes a suis sunt parcecialibus ecclesijs,anathemate atque alijs poenis plectuntur. o tandem nullum suffiigium reliquum fiat, sed palam p storibus sit Gitra ullam controuersiam ad residendum esse perstrictos,adhibetur in hoc iij. articu. postrema conclusio, Residentia episcoporum ac perinde facerdotum animarum curam geret tium iure humano,puta ecclesiastico sancita est, & seb poena peccati mortalis consitituta. Haec aut coclusio no perinde intelligenda est,utu, singulis anis fiat c5sessio,& quadragesimalis abstinentia,singulorumq; sestoru,multarumq; ceremoniaru obteruantia. Ista enim licet ab Apostolorum seculo censeantur instituta,haud
tame ab ipso christo immediate,sed ab ecclesia per potestate illi ab ipso collatam eodendi leges. Praeceptum aute Ecclesiasticum residentiae est explicatio diuinae institutionis. Distinguit enim
494쪽
Pau.I.ad Colinth. vij. inter haec duo,tibi ait, Iis qui matrimonio iuncti sunt , praecipio,non ego, sed Dominus. Nam caeteris ego dico, non Dominus . Est ergo differentia, quod quae sunt de iure humano, etiam si per potestatem diuinitus traditam sint constituta, nulla tamen vi pollerent obligandi nisi ab ecclesia essent praecepta. Quae autem sunt de iure diuino, etiam si ecclcsa de illis nihil decreuisset, obligassent. Huius ergo lecundi generis est obligatio, qua praesules ac pastores residere coguntur,siquidem ut dicebamus, lex diuina est. Dicitur autem de iure humano, propterea quod ecclesiasticis sanctionibus ius idem diuinum explicatur. Imo usque adeo eisdem sanctionibus iubetur, ut et qui proterita obstinatione ius diuinum agnoscere noluerint, cogantur nihilominus ius pontificium fateri. De hoc enim nemo doctorum, aut Tlieologiae, aut canonici iuris haesitauit unquam sed solum pastores quorum id nosse consteriq; potisssimum refert , facto ipso diffitentur. Nam usque adeo,non quidem tuti, sed securi a suis ecclesjs peregrinantur, ac si omni essent iure liberi, cum tamen hoc citra ullam controuersiam consessissimum
esse debet, quod etiam si sbio iure pontiscio residere teneretur quod ius proculdubio planum ac firmum est o nequeant absq: dispensitione, eademque ob legitimam causam petita, di obteia,notabilem moram extra sitas dioeceses protrahere. Conclusio ergo plurimis iuris testimonijs irroboratur. Primb enim, ut dicebamus, extra de clericis, non resident. cap. quia nonnulli Concili; Lateranen. sancitum est, ut ecclesiasticum ministrorum neutiquam committatur nisi personae, quae residere in loco, &curam ecclesiae per seipsum valeat exercere. Quamobrem arctiζsime illic inhibetur, ut nemo duas parcecias quibus per sese residere non possit, retinere ualeat, neque fructus earum percipere.&in c. xxxij. eiusdem Concilii eadem prohibitio reperitur, nempe ut qui paroecialem ecclesiam habuerit, non per uiarium,
sed per seipsum illi deseruiat, nisi forsan praebendae, uel dignitati
parcecialis ecclesiae sit annexa. De qua quidem exceptione statim cap. proximo redibit sermo. Idemq; subinde Alexand .lIL
cap. relatum. eodem titu. confirmat. Idemq; Coelestin. c. ex'parte. de inno. cap. qualiter,& aliis duobus subsequentibus. Et in Concilio Antiocheno, cap. xxi. strictissime inhibetur episcopus a sua dioecesi exire. Et in concilio Sardiensi, canon. xiiij. prohibetur,ne episeopus in aliena prouincia ultra tres dominicas co- .
495쪽
moretur. Idemq; habetur in Concit. Agath. quod refertur via. q. j. can. siquis.&can. ix. Et duobus sequentibus eiusdem Concilii Sardicen pro ibentur accessus episcoporum ad principum curias, sane, lux sine inuidia hominum, & reprehensione esse nopossit ut . Adeo lue illud prohibitum eis, ut siqua ivltae emerserint cause , uides icet pro pauperibus, aut uiduis, aut pupillis tuedis, tunc diaconum mittant, ut ipsi in suo grege permaneant. l lem que habetur in sexta synodo , cap. xviii.& lxxx. Atque in concilio Romano sub Sylveitro , de Constantino can. xvii. arctissime idem accessiis ad curiam interdicitur, quia curia, inquit,a cruore dicitur, quoniam immolatio est simulacrorum. Et in concilio Calcedonen .ca. xvii. quod xcii. dist. refertur. Si quis episcopus per manus impositionem episcopatum acceperit, & praeesse populo colli tutus ministerium subire neglexerit. neq; acquieuerit ad eccriam sibi comissam redire ,huc oportet cotone priuari do nec susceperit coactus officium. Haec aut poena ingentis crimi nis indiciti est. Et xxi q.j.can. Clericus residentiae gra Phibet, ne in duabus ecclesiis connumeret. Idq; diuino testimonio confirmat,quia nemo. spot duobus dominis seruire. Et in viii. synodo,can. xix. prohibet,ne quis archieporum aut metropiclitano a rum relinquat propriam eccriam,sub occasione quasi uisitatio , nis ad alias accedat. Et in Concit. Carth. v. quod refert vii. q. j. c. placuit. hr,ut nulli sit facultas, relicta principali cathedra i aliqua cccriam in dioecesi constitutam se conferre,uel in re propria diutius si oportet constitutu cura,& frequentatione propriae cathe drae negligere. Et eadem can. & qone can. Sciscitaris . ait Nicolaus Papa, perinde iuri naturali aduersari epna in persectione ec-elesiam deserere, ac si nauta saeuietibus fluctibus navim destitue. ret. Et x. q.j. c. decrevimus. iubent epi annuatim dioecesim visitare. in uero lxxxij dist. c. eps. iubentur salte die Dominica esse in eccria. Plitra deniq; sunt iura, quam ut possit referri. Et quo retandem concludamus,eadem dc mu ueritas nomissimo decreto
sancita est in Concit. Triden. scissione vj. quod definitum est,nul losepos quouis gradu, & dignitates cui Cardinales etiam comprehenderentur excusaria personali residetia episcopali in suis ecclesiijs, nisi legitima habeant impedimenta, nempe quae iure ipse naturali probentur. De quibus ar. proximo. Iuri insuper
canonico appenditur, & imperatorium. Primo in Authentico quomo. OpOr.epis.&c. coli. j.f.& hanc uer.&illud sic legitur,
496쪽
Ρ Ι s C o P. & illud etiam definimus, ut nemo Deo amabilium episcoporum
foris a sua ecclesia plus, u per totum annu deesse audeat,nisi hoc per Imperialem fiat iussionem. Idq; latius cauetur in Authen. de sancti cepiscopis .colla. V.I.interdicimus. ubi arctissime prohibentqr suas proprias relinquere ecclesias, nisi de cosensu patriarcharum aut metropolitani. Similis enim sanctio habetur in Conciatio Antiocheno,can. I i .Permittitur tame, ut possint per annum
manere in curia Caesarea. Sed de hoc statim articulo proximo. Quod si post concilia sanctos etiam patres de hac re audire non piget,vide Damasum in epistola citata de exigendis chore- episcopis;& Aug. in lib. de patio.& Greg. Nazian. in oratione de statu episcopali;& Chryso. in lib de sacerdotio. Et Grego .atque Amb. in suis Pastoralibus. Sed latissime Hier. in a. epist. ad Oceanum,super illud Pauli ad Titum; oportet episcopum sine crimine esse. I bi multa ad propositum disserit: concludens quod non sat est episcopis innocentibus esse,nisi& latratu sint canes. absentes autem latrare non possunt. Vnde Bernardus serm. 7 . super
Cantica: Q uid dimittit,inquit, o ues in pascua absq; custode pastor est,non ovium, sed luporum. Ibidemq; complura pretclare aduersus pastorum negligentiam diserte cogerit: qui re vera succei res, inquit, Apostolorum esse cupiunt, sed imitatores non
item;quia neque sunt tam vigilantes ad curam, es alacriter curretes ad cathedram. Et li. citato de pastor. Aug. ca. i o .docet,quddepiscopi non laborates in praedicatione verbi non debent percipere fructus ex ovibus; nam Pau. Si euangelizavero, laquit, mercedem habeo, nempe tam apud Deu quam apud homines. Quasi dicat: Si non euangelizavero, non sum mercede dignus. Et ori-gen. super Iosue homil. . cessantes esse cum ovibus reprehendit cxemplo palloris Christi,qui relictis. 99. ovibus in coelo,quaesitu venit illam qtiae perierat. Sed pergo esse molestus; cu omnia persequi quae de hoc argii meto apud patres scripta sunt, sit prorsumini post bile & sic frustatim pauca decerpere parum utile. Concludamus ergo cum mardo de persecutione sustinenda. c. 3 3. super illud, tercenarius vidit lupum venientem,& fugit; V tinam hodie quicunq; pastores non sunt, mercenarios gregi vellent se exhibere, non lupos. utinam ipsi non isderent. Vtinam non fugerent nemine persequente,utinam non exponeret gregem donec uenientena lupum viderent. Taceant ergo, qui aiunt quaelii , num illam nouam ςsse. ruit enim, ut ex locis citatis apparci, an
497쪽
liquissima, ae polytimum ex Athana. epistolis, quas a sculo proximo appendere pergimus. Antiqua inquam, non quod in dubio apud probos versaretunsed quod qui contra faciebant
Α D argumentum ergo prius a parie negatiua praepositum respondetur, quod quamuis ius diuinum sit, quo eiusmodi residentia indicitur,non tamen fuit superuacaneum,imo ex re Plurimum communi ecclesiasticis costitutionibus explicari, ut nemo sibi eius ignorantiam praetexere posset;prs terquam quod etiamsi diuinum ius non extaret in sacris literis, natura ipsa pastoralis officij ecclesiam admonebat, ut ipsum strictissime praeciperet. Neque vero huiusmodi praeceptio tam est rigida ruet auaritia, de ambitio,vel luxus.& socordia episcopis mentiuntur. Na prae terquam quod fructuum temporalium pinguedo digna est illo labore, Christi charitas, qui illis suos greges concredidit, deberet in primis rem illis dulcorare. Ecquid enim cuique suauius uin domo propria sponsum cum sponta, patremq; cum filijs commorari ψ Ad posterius vero argumentum iam responsum est , quomodo hoc dicatur ius humanum .Haud enim intellietendumeth per exclusionem, ac si non sit diuinum aut naturale, sed quod sit horum explicatio.
Vtrum aliqua emergere pulit causa, ob quam Meat epistopo
ὸ grege sibi commissis abesse.
IN calce demum pret sentis disputationis ad expositionem D.
Thomς reuertendum nobis restat; nempe ad articulii v. eiundem quaestionis iss .ubi disputat utrum aliqua possit causa iii tercedere propter quam liceat episcopo gregem sibi comissum deserere Sumitur enim argumentum a parte negatiua; primum ex illo loco Ioan. x. supra iam exposito, ubi ait Christus, bonum pastorem animam suam dare pro ovibus suis, mercenarium autem viso veniente lupo gregem relinquere,& fugere. In cuius homilia Greg. Lupus,inquit,super oves venit, cum quilibet iniustus, & raptor fideles quosque atque humiles opprimit. Si ergo episcopus ingruente tyranni persecutio ne,gregem suo praesidio destituat,
498쪽
mercenarius,& non pastor reputabitur. Secundo; In te e Proverbia.ca. 8. sic legituri spoponderis amico tuo, defixilli apud extraneum manum tuam. Et subdit 'Discurre seli ina,susscita amicum tuum. Quod quidem idem Greg. in Pasto .ad propositum exponens; Spondere,inquit,pro amico est animam alienam in periculo sus conuersationis accipere. Qui autem ad tuendum aIijs in exemplum preponitur, non λlum, ut ipse vigilet, sed & yt amicum sulcitet, admonetur; laoc aut facere nequit
nisi qui corpore presens adiit gregi is ergo tepore persecutionis hemini pastorum licet se subducere. Tertio; Ad persectionem
episcopalis status pertinet animarum curam gerere:nemini auteperfectionem profusius licet ea que ad perfectionem attinet,ob lum periculum desereret ergo episcopo,cum statum perfectionis profiteatur,nullatenus neq; in periculo mortis costitutus potest, ubi suum officium exigitur, terga uertere. In contrarium est
illud Christi mandatum Matth.x ad Apostolos, Si uos pcrsecuti fuerint in una ciuitate,sugite in aliam. Ao questionem,Diuus Thomas duabus coclusionibus respodet. Prior;Neutiquam episcopo aut pallorum ulli ubi subditoru' falcis eorum exigit presentiam, liciat illis se personaliter subtrahere,neq; propter aliquod comodu teporale, neq; propter quod uis periculum imminens. Probat conclusio; Obligatio cuiuscuq; persone ex fine elusilem obligationis quod cuiusq; medis natura est debet perpendi: finis aut epalis muneris, atq; adeo obliga
tionis episcopi est spiritualis salus populi,ergo ubi illa presentia
eius exegerit, nullum periculum eum excusabit,quo minus ades ' se teneatur.Id quod testimonio Christi confirmatur, na si anima pro ovibus ponere tenes,quod,ut ait Philosophus, terribilissimuest oim terribilium,nullum minorum periculoru culpam excusabit,atq; adeo neq; ullum temporaliu commodu quadoquide natura facilius indulgeat detrimeta evitare corporalia,qua comoda procurare. Secunda conclusio; Quando legitimus pastor satis pol saluti plebis per alium prouidere,& consulere, tunc no' erit ei nefas etiam, ut proprium persone periculum evitet, a sua ecclesia in tempus secedere. Imo uero ubi id ex re fuerit ecclesia,expediens erit ut faciat. Conclusio ex superioribit scolligit, nam tunc fini obligationis nullatenus adueriai. v nde in epist. ad Honoratum Augustinus. Fugiant, inquit,de ciuitate in ciuitate
serui Christi; quando eorum quisque specialiter a Persecut
499쪽
ribus quiritur,ut ab alijs, qui non ita quaeruntur , non deseram ecclesia cum autem omniuin ethcsimune periculum , hi qui alijs indigent,non deserantur ab his quibus indigent. Idem supra citatus admonet Nicolaus vii. ld.cano. sciscitaris.ubi no negat quinquandoq; liceat praesuli perfugam cauere tyrannum. Attamen quando populus sua praetentia indiget perinde ait, delinquet, ac si nauta in periculo navim deserat. Quin uero tanto enormius quanto salus spiritualis praestantior est corporali. Hic primum omnium animaduertenda est sententia.S. Thomae,quae ex uisceribus Euangelij desumpta est. At quo peripicacius fiat,quaeritur,utrum fides quam episcopus ecclesiae suae,imo Deo suo obstrinxit usque ad mortis perpessionem eum , ut rem deat,obliget Apparebit enim hoc sciolis prima fronte creditu
durum, quoniam obligatio subeundae mortis, quae mortalibus summa cit, affirmari non debet nisi diuinum de hoc mandatum palam conlitterit. Et tamen ubi ait Christus,bonum pastore pro Duibiis suis animam dare, consilium magis significare uidetur, quam lyraeceptum. erbum enim illud, Bonus pastor,non uidetur neces atatem, sed supererogationem prae se ferre. Accedit, quod martyrium tunc duntaxat ubi fides periclitatur confessionemq; sui exigit, necesszarium est. Obligare autem episcopos ad martyrium ubi fidei tale periculum non imminet,temerarinm apparet. Nihilominus indubie tenenda est pars affirmativa,quam nic expresse Diuus Thomas in priori conclusione aflirmat quando quidem ait propter nullum imminens personale periculum licere episcopo ecclesiam suam tempore necessitatis deserere. Idque confirmat testimonio Christi,quod ideo in sensu praeceptorio intelligit sic scilicet quod nemo sit bonus pastor bonitate. tuae ad gratiam amicitiamq; Dei retine idam necessaria est, nisi ubicunque nec cilitatis casus occiirrerit,cum periculo uitae gregi suo fauore & auxilio praesens usque ad mortem adsuerit. I ; Augusti. supra ad Honoratum citatus as leueranter enuntiat. dicens,quod instante persecutione episcopus non potest fugere, seci exeniplo Christi debet animam pro ovibus suis ponere . Verbum nanque, non potest necessitatem praecepti significat. V nde sanctus Thoamas secunda secundae, quaestione vigesima sexta, artic. v. ad te tium argumentum ubi ait non semper charitatis necessitatem obligare hominem ad of erendam uitam pro amico,casum excipit,
quo tenetur eius saluti prouidere,ad officium potissime episcopi
500쪽
alludens. Ab hac ergo ueritate,de qua nemo unquam ambigere quiuit. peregregium argumentum sumitur,residentiam este de iure diuino. Nam si noli esset nisi de iure positiuo,cum pontificia Praecepta, ut quadra esimale ieiunium & festi obseruatio,ut lib. j. scriptum reliquimus, non consueuerint utque ad periculu mortis obligata non facile persuaderes teneri episcopum in pericu lo mortis residere,eo potissinium,quod,ut supra uisum est praedicti autores uerbum christi de se proprie asseritim arbitrantur, &tamen si illud uerbum neges uim habere prscepti, iathil relinquis, unde inseratur teneri episcopum tempore necessitatis uitam pro suo grege ponere. tamen omnium est generalis confessio. Ad argum entum ergo in cotrarium respondetur,buhismodi pretceptum no esse censendum arrox ,quin Dero cum tota saliis temporalis orbis medium sit ad spiritualem promouendam, idq; uiaque adeo sit certum,ut Deus ipse temporalem uitam, corporalium praestantissimum pro salute nostra posuit,naturalis ordo diuinusque pol tillabat,ut qui pastores animarum futuri essὰnt eodem tenerentur prscepto. Neque ullus antea ad id muneris eligeretur,quam idoneus esset inuent iis,qui illud optima fide compleret. Imo uero & rc x tenetur pro sua republica uitam ponere.
ocirca sicuti ubi h dei conflio id monuerit,martyriu est mortem oppetere, sic N ubi haec ratio iustitis id ipsum postulauerit. Cuius nobis Ioannes Baptista documentum rcliquit, qui iustitiae defendendς caput obtulit. Hinc facit E ad posterioris conclusionis expositionem descenditur,nam ex his quae dicta sunt,clicitur, causas omnes, ob quas licite prsiil potesta sua ecclcsia abscedere , nullatenus existi: mandas esse respectu suae propriae personae, quandoquidem & uitam ipsam ecclesis debeat,sed tantum respectu boni ecclesis cui fidem habet obligatam. Quare etsi Caieta
imprς suntlartim easdem causas sub tribus generibus complecta. tur,quae sunt,Necessitas impedimenti,qualitas negoth,& conditio personae, ad commodum tamen ecclesiae sunt omnes referendae. Atqui impedimentum aliud est quod ab intrinseco prouenit, de aliud quod ab extrinseco. Ab intrinseco scilicet,ut est aduersa episcopi ualetudo ,ratione cuius solum de acrem mutare debet ut quod hoc etia debeat respectu e lesis pensari,patet. Na si etiam tunc ecclesia necessitate praesentiae Antili itis premeretur,occumbere potius deberet morti, quam exire, secundum legem boni
pastoris a Christo prs scriptam. Quando autem non usque adeo ecclesia