장음표시 사용
151쪽
iniecticnes Moersariorum Gisuntur. 9' UO. Objo. ν. Argumentis super Historiam sin λι- libitis utique auctoritalis ) fundatis conati estis ostendere, primum hominem fuisse a deo scientia praeditum Atqui nihil confecistis; Ergo salsa propositio. Prob. min. Eadem historia clarissime ostendit , primum hominem fui4εe penitus rudem, atque imperitum ; Ergo etc. Prob. ano. Eadem historia narrat, primum hominem, desiderio εcientiae abreptum , Dei praeceptum violosse οῦ Ergo ete 9 47 i. p. disi. an s. Eadem historia etc., desideri
εcientiae buperna luralis, et quae maxime augeret, Per ficeretque scientiam, quam habebat, cone. ; desiderio εcientiae mere naruralis, qua carebat, nego aut., et Cousmis Cum primus homo Dei praeceptum transgres5us est 4 ut scieritiam obtineret , non certe scientiae cujuscumque desiderio tenebatur, sed scientiae supernaturalis et fere divinae; Et ne ad libitum conficta videatur haec nostrareεponSio, expendamus cum eadem historia , quid dixerit EVae serpens, ut eam ad peccandum alliceret, quia Lxa dixerit Adae, quo motus Adam lapsus cst: Etaverba fiet pentis: Eretis sicut Dia scientes bonum , οι malum Gen. vi. v.II.) : Non ergo qua Incumque scientiam, aed scientiam fere infinitam ad instar ipsius Dei; scientiam profecto, non vulgi rium, sed sublimium, atque re- Conditarum rerum superuaturalium, ad quas simplex Ρh losophia, seu naturalis scientia, non Pertingit.
f. 47G. G tra. Atqui primus homo, desiderio scientiae naturalis abreptus, Dei praeceptum violavit; Ergo n. r. Prob subfm. Res ita δε babet, si primus homo
peccavit sub spe, ut sibi, juxta serpentis promissum, aperirentur ocu Ii ad cognoscendum ; et si postquam peecavit, oculi ejus jam fuerint aperti. Λtqui ex laudatabiatoria, dixit serpens e vertentur Oculi υestri: et postqu8m peccavit, habetur , quod versi sunt oculi amborum , Adae scilicet, et suae uxoris , eL OOSuOVerunt .ea de uudos; Ergo etc.
152쪽
s. 473. R. dist. mai. Res etes, ad Cognoseendas reg.XPcrimentaliter, et practice, conc. cognoscendas theo relice , D. maj. , et Pavi modo diu. min., M. coimn. Cambdani immediate posὲ cxeuilonam ductus suetit in Paradisum voluptatis , cumque paullo po3t Luae creationem ipsius leni lio, et lapsus accideriti, certe ueque Speia T in enlat i e T. neque praclixe re, uouec t , Iicet Iheo relice scivisse compertum est, ex Supva aualis argumentis, et ex eo , quod nomina. o in Hibo animalibu& aepta imp suerit, quod cer e strie Philosopiast, scientia nempe re-xurn naturalium, saxere uou. potuisset. Quod si ipse , et uxor eius post peccatum cognoVerunt se esso nudosa haec cognitio fuit experimentalis experti enim fuerunt nuditatem, quae verecundiam et Pudorem a furebat e
quam aut ea non Cogia Usccbani. a
b cI . Contro. Atqui primus homo, suos oculos habebat clausos, ut Didiit omnino, neque Pructice , . ueque theo relice cognoverit'; Erin n. o Si Adam. aliquia theo aletice cognovisset, i Hud certe fuisset, se Deo simile seri non posso, et serpenti loquela in non esse; Atqui nequidem istud , Adam primus lio o cognovit et Ergo eicias. 675. d. Argu munitam hoc, Crii magnam vitri inviso Pula ut adversarii x ti ullius phane est momenti. Et sane licet dicamus Λ clam putasse fieri, se posse Deo similem , Don ideo concludendum, illum luisse omnino imperitum. Uam primo similitudo illa , quam cum Deo posse se habere putavit, nou est ali eradenda circa naturam e esseuitam, quasi putaverit se seri posse Deam natura, et ossentia , sed ci a boui, et mali scientiam; ut pate veX verbis is , ius serpetilis: Quis sicut dii scientes bouiam , et motum k Quod meo videri , non imperitiam sed scientiam in Adamo supponit. Qui enim uti quid ar-ueu lex concupiacit, ob pro eo obtinendo ad graria Sus iucu-dd Se exponit , cognoscit utique quodnam honum iuud sit. Si ergo Adam, scientiam, ut illa est Dei, ardenter concopivit, quid Deus , quidve illius scientia , utique
Gognosccbat, et quo illum Acientia illa propriam naturalem scientiam, quo in habebat, superarct. Secundo ut ictu ecognoscebat Adam surpentis uaturam; illi namqu4 uomuni os uetui, sed decipi se permisit, hoc ipso quod serpentem
153쪽
Ioculum fuisse persensit. Sciebat enim ipse serpentem sunnatura ic qui non posse; At serpens locutus est, ergo
conclusit Adam , id supernaturaliter lactum, atque Serpentem, Solum esse caussam instrumeri talem, qua superior aliqua caussa ad loquendum utebatur. Caeterum ad hoc Brgumentum reponere possemus cum Apostolo I. ad Timol. u.) : Adam non est seductus, mulier autem seducta in praeωaricatione fuit; Sicque a stiri lamentis evertetur.
f. obsto. a Si Adam habuisset Philosophiam, habuisset utique per infusionem; Atqui Philosophia nequit infundi; Ergo falsa propositio. Prob. min. Philosophia provenit a principio intrinseco; unde est actio vitalis; Sed actio vitalis nequit insundi ; Ergo Philosophia nequit infundi. . f. 477. R. Dist. mai. Philosophia actualis est actio vitalis, c. maj., Philosophia habitualis est aclio
ci modo aliquis dici potest Philosophus; et prout nempe actu phi Iosophalur, et prout actu philosophari po- est. Ac ius ille, quo quis philosophatur infundi non
potest; hic enim exposcit principium intrinsecum, a quo Profluere debet; atque hoc in casu aetio vitalis insundi nequit. At vero nihil impedit, quominus dicamus, Deum Posse polentiam quamdam homini tribuere , ut expeditior evadat ad recte philosophandum, tu quo quidem ei ualis Philosophia consistit. 478. Contra. Atqui nec etiam Philosophia ha biiuuiis potest insundi ; Ergo n. r. Prob. subs m. PhilosOphia habitualis, repetitis actibus, comparari debet; est enim actionis vita Iis effectus; sed nequit insundi essectus ille, qui repetitis actibus comparari debet, Ergo etc. 479. R. Habitualis Philosophia et c. , cum est
acquisita, hoc est qt ndo proprio marte adipiscitur, Con C. maj., Cum est infusa, D. maj.; et dis l. min. ; Sed
ei C., qui necessario, et assenti Bliter repetitis actibus comparari debet, conc., secus, n. min. , et cons m. Dupliceim
habitum Ρhi Iosophi eum distinguimus, acquisitum nempe, ac insusum F. im) , atque dicimus quemcumqtie lis bitum acquisitum exigere actus repetitos, ut compare luri 1l-1O3 autem repetitos actus non exigere habitum infusum,
154쪽
cum pDqsit Don , sola voluit tale sua, sectere omne id quod
Nos non nisi paulatim, et lenire flectere possumu8.
g. 48O. Contra. Atqui Philosophia habitualis necessarici ac libras repolitis comparari debet; Ergo N. r. Prob. substra. Nubilus Philosophicus est habitus neces- Sario , et os,eni inlitcr tia luris lis y ost namque rerum naturalium lin biius; Sed hubitus Decessario, et essentialiter naturalis, actibus repetitis, comparari debet; Ergo et c48i. R. Dist. maj. Habitus Philosophicus et c.
quoad enti talem, couc., quoad modum habendi, negomoj., et dist. min. Sed habitus et c., quoad enti talem tantum, repelitis actibus comparari debes, nego min. ; habitus ei c., nedum quoad entilatem, sed etiam quoad modum habendi comparari debet actibus repetitis, Cora c. mi Π., et n' consm. Habitus philosophicus inspectus prout habitus est rerum naturalium, adeoque quoad enti talem inspectus, utique Naturalis est, cum sit persectio hominem Persiciens, in ipsoque homine natura Sua tendens,
Daturalis proinde perfectio. Hinc habitus philo qophicus ita consideratus infundi utique potest, cum Non desinat esse naturalis persectio, etiamsi homini infundatur, qui in eo recipiendo mere passive se habeat. Si vero iste habitus philosophicus, quoad modum habendi, unice consideretur, non exigit necessario et essentialiter haberi pertactus repetitos, hum ita naturalis non sii quoad modum habendi , ut necessario repetitos actus requirat , quibus Comparetur; Nam Potest Deus ex Se solo estiuere , quod υ Ha cum caussis secundis ossicit ; pol cst proinde ex se Solo, naturam nostram flectendo , babitum quemdam in nobis producere, quem non nisi actibus repoti lis com Parare possemus, 'sicuti egit praesertim in Salomone, ei
scientiam insundendo, ut omni justitiai sapientia, et rectitudine Istraelitico Populo praeesset a).
a) De Scientiae Adae insusa proprie agunt Theologi. Noa hic ne Philosophiae originem praeterisse videremur , Philosophi Qm , quibus potuimus argumentis, Adae vindicavimus, quod et
alii de Schola Philosophi praestarunt; inter quos lusautur
155쪽
Me Aolutis Scientiae, Fidei, et ininionis,f. 482. Animad. In hac Exercitatione Scienti arx Fidem, et opinionem, prout supra desini in suul, vigor r
f. 433. Coroll. s. Cum ergo de natura , atque es-εentia scientiae sit ceritio do atque evidenti I. 349. , modo de aliqua re habeatur scientia, Procul sane ori Obscuritas , atque incertitudo, . s. - . Comia. a. Cumque Fides sit assensus alica L Propositioni datas propter dicentis auctoritatem I. 3 9. Fidei inest certit ado , a' deest evidentia intrinseca, quae
.cientiae propria est f. 349.); IJude licet certo concIadamus, rem ita revera accidisse , sicuti ub auctoribus. omui exceptione majoribu . narratur οῦ eam tamen evidenter, non cognoscimus Hinc de Fidei natura est obscuri tatas, et in evidentia ; est namque Fides ex Apostoloi Hebraeor. XI. ὶ: cirrumentum non amarentium et qui P Pe ea quae apparent, non habent fidem, sed agnitioΠem , fides proprie dicta est credere quoi non Ozias, ait S. Ru sustiUUS. g. 435. CoroR. 3, Cumque insuper opinio. Seu Per i eludat formidinem de opposito S 3uo.), ob ua seroi de certitudo, nique evidentia Iongissime obbunt. Quando itaque aliquia opinione tantum tenemii, , nec Certi d illo sumus , neque illud evideriter cogno cimus. f. 4θω .Schol. Ne aequivocatio aliqua oriatur, qua silonis nodum exponitur. Quot itaque tuter Philosophos.
156쪽
disputatur . et nos praesenti hac nostra Exercitatione ex Planare intendimus es le an actus Scietiliae , Fidei, et Opinionis possint esse simul in eadem hominis mente a circa idem immutatum objectum , quoad eamde in ipsius proprietatem, eodem sub respectu, et eodem incido acceptum ἱ an sciΙicet possit homo NDIm, eamdemque rem, eodem sub respectu consideratam, v=dem tu actu, simul scire, credere, atque opinari; circa quod variae sunt
f. 487. Putarunt nonnulli, inter quos numeranturAIexander Alensis, Serapbicus Doctor, Dulia melius, Joannes Baptista de Benedictis, P. Franciscus Jacquier , aliique, qui existimarunt , actus praedictos Scientiae , Fidei, et opinionis simu I in eadem mente, circa eamdem objecti proprietatem reperiri posse : Alii e contra id omnino fieri non posse sustinent. Horum sententiam tueritur Aristoteles, S. Thomas , Doctor subtilis, Compluten ses , Coimbricenses, Genuensis; aliique ex Recensioribu sicuti etiam nos. f. an. Axioma. Quae iniacem Omonuntur n graeiant simul consistere in eaiam mento, circa idem.
Arius Sorentias, et Fidei se inricem exoludum, et taestruunt s. 489. Demonstrat. Scientia est cognitio certa , et evidens, fides est cognitio certa, sed in evidΗns ; Atqui clarum et obscurum, evidens et in evidens se invicem excludunt; impossibile enim est ut lux, et letiebrae sint simul, et eodem in actu; ita ut res eadem, Secundum eundem respectum considerata , lucida oit, et tenebrosa, eodem tempore i ErSo etc.
157쪽
inest evidentia; Non igitur scieritia, et sides se invicem exeludunt. Bene habet. Verum Fidei evidentia non est 3ntrinseca , qualis in scietat in , proprie dicta , repoti ur
terea Viirimi Philosophi veram evidentiam esse negaui, εἶ cuti etiam veritates historicas a Dumero Veritatum Veris Philosophicarum excludunt.
Actus Scientiae, et istrionis inricem o Onuncuris. 491 . Demonst. Nam scientia habet secum sem Pex Certitudinem, et evidentiam, opinio incer litudinem, et ineVidentiam f. 485.). Seientia omnem lollit formidinem de Oppobito, opinio semper habet secum formidinem de opposito, ita ni si abscedat formido, opiuio esse desinit; Ergo scientia cle.
Actus Hesei, et opinionis sibi inmicem adNersantur. i g. 49G. Demonstrat. Nam fides privatur qui stem eviden Lia intrinseca, unde cum scientia D an cora gruit; Bt certitudine gaudet, et ita quidem ut si fides sit Divina, ejus certitudo certitudini metaphysicae comparetur 9. 423.); sed opinio curet cerii tudine, et formidini de opposito strictissime sociatur i Ergo etc.
158쪽
ectus Scientiae, Hei, et Opinionis nequeunt esse Siamul in eadem mente, circa idem Ohjectum, eodem in ι Ors , Secundum eamdem P Prietatem invectiam. 493. Demonst. Illi actus nequeunt esse SimuI in eadem inente et c., qui invicem opponuntur. Atqui actus
Scientiae, et Fidei h f. 489. ); Scientiae, et opinionis g. 49 i. ὶ, Fidei, et opinionis inter se opponuntur; Ergoraequeunt e C. Deinde si de eadem re, etc., Scientia simul haheretur, et opinio , res eadem osset eodem in actu certa , et incerta, evidens et obscura', certa et evidens, ut SuPPODilur, quia de ea habetur scientia; incerta et obscura,
quia haberetur de ea opinio; Sed impossibile est idem simul esse , et non esse I. 354. ὶ; Ergo etc.
I. 494. MAOl. Diximus in Propositione: Actus scientiae etc. : circa idem Obje tum, nam nulli dubium, quia diversa obiecta possint diverse videri; nempe alia clare, et evidenter cognosci, alia obscure, et incerte; alia per auctoritalem. Addidimus: eodem in te ore , nam diversis temporibus, idem obiectum, licet immutatum, Potest diversimode agnosci; aliquando poterat penitus igno rari , postea obscure cognosci, accedentibus novis Observationibus , poterit et evidenter sciri. Subjunximus lari dem: secundum eamiam Aroserietatem invectum. Nam objectum relate ad diversas proprietates, quibus inspici Potest, diverse quoque potest apprehendi; hinc relate ad Proprietates subiecti, potest de eo quis scientiam habere
quoad unam, sidem quoad aliam, opinionem quoad aliam.
159쪽
Ar menD UPosita solaiantur. S. 65. Obstc. s. Scientia et Fides simul stare possent in eadem mente etc. , si de eadem re haberi possit scientia simul et fides; Atqui de facto ita est; Ergosa Isa propositio. Prob. min. De Dei existentia haberi
potest scientia et si des, scientia scilicet per demonstrationem, fides autem per auctoritatem Divinam; Ergo et 496. R. dist. an s. De Dei et c., et iam fides, quam demoti stratio proprium producunt effectum, nego ans; seCur,
ConC. B si Ergo et c., nego Consrn. Cum evidentia, et obscuritas, lux et tenebrae invicem opponantor I.489- , omnino
necesse est, ut cum evidentia affulgeat , procul sugentur obscuritates, ne tenebrae. ΡOtest itaque res auctoritali teneri , hinc tanquam certa , obscura lamen haberi; at si illius veritas per demonstrationem recte institutam Certo, et evidenter constiterit, obscuritate ablata, fidei
Iocus non erit I. 684. 3, nec ullum effectum amplius
Producet. Igitur quolies demonstratione non constat Dei existentia, Cordu creditur, et mente leuetur ἰ cum Vero per demonstrationem certo et evidenter constat, luna scientia sola suum consequetur esseclum, non fides; quare non dicimus Dei existentiam credere, sed scire.
I. 397. Comm. Atqui de Dei existentia scientiam simoi et fidem habere possumus; Ergo n. r. RpoStolus ad Hebraeos scribens , ait Cap. X l. v. 6. ): Accedentsmad Deum Vortet credere quia est; Atqui potest justus aliquis, Dei existentiam, scientia tenere ς Igitur Dei existentiam scientia simul et fide tenebit; adeoque etc.
98. R. dist. maj. Accedentem etc., ut auctor gratiae, Conc' maj. y ut auctor Naturae, subdist., si Dei existentiam per demonstrationem certo, et evidenter nota Cognoscat, conc., Secus nego maj., Conc. min. , Et nego utramque Consm. Duplici sub respectu Deum considerari posse, nemo ignorat, et ut nempe auctor est naturue, et ut auctor est gratiae. Iam vero ut auctor est gratiae, it Iarum nempe internarum motionum, quibus opera Nostra hona evadunt, et aeternae vitae meritoria, nulli
dubium, quin ejus existentia objectum sit fidei , .side l
160쪽
nempe complecti debeat, cum ratione naturaIl ad illum
ita cognoscendum pertingere nequeamus. kt vero lut auctor est Naturae, statim ae lumine naturali Certo, atque evidenter cognoscimus eum existere, non eSt amplius ne
cesse , ut id fide proprie dicta credamns, cum impossibile sit credere, quod evidenter percipitur. Quod si ad justificationem, etiam fidei requiri videatur in eo, qui Dei existentiam jam . novit per demonstrationem, tuno sufficit si si de late sumia eam credat ; sit nempe paratus ad eam credendam, si Certo, et evidenter eam nora cognosceret, quomodo Passionem, Resurrectionem, A. SCensionem , caeterosque, quos credimus Articulos, er
dentes Apostoli, et BB. Virgo, iustificati sunt. 9. Contra. Alqni etiamsi ratione naturali Deum
existere cognoscamus, adhuc etiam, uti BuCtor si nat
rae, credere tenemur, et quidem fide stricta g Ergo n. r. Prob. subfm. Fides de existentia Dei, tamqnam auctoris naturae, debet osse meritoria; Sed fides late sumia non est meritoria ; Ergo etc. Prob. min. Hias nulliana habee meritum , ubi humana ratio praebet evsrimentum , ait
S. Gregorius Papa Hom. 26. J. Atqui fidei latae sumtae
humana ratio praebet experimentum; Ergo etc. I. 5Oo. R. dist. maj. Fides et , si creditur per id Praecise , quod humana ratio praebet eXPerimentum, Conc. maj., si nihilominus crederetur, etiamsi nullum exin Perimentum humana ratio praeberet , nego maj.; et dist. min. y Atqui fidei late sumpta etc., et existentia Dei per id absolute creditur , quod eam humana ratio confirmat, Nego min. ; et ea nihilominus cre retur, licet nulla humana ratio adesset, conc. min. , et nego Corism. Nota
omnis humana ratio meritum eliminat a fide , sed ea tantum, propter quam dumtaxat quis credit, it aut minime Crederet , neque esset ad credendum paratus, si h mana illa ratio non adesset' Cum enim hoc in casu fidei fundamentum non esset Divina auctoritas, sed praecise humana ratio, procul dubio fides nullum meritum haheret. At vero cum qua is licet actu aliquid non credat, neque credere possit fide stricle sumta , quia illud jam Clare, et evidenter per rationem cognoscit; est ita animo paratus, ut illud firmiter crederet, etiamsi ratio