장음표시 사용
131쪽
heret eonsequi veritatem 4o5.ὶ ; atqui illam non consequitur , quippe idem est in o mi libris homnibus , et in
terim nimis pauca sunt, in quihus certo admittendis conspirant simul omnes; Ergo elc.; I. ut lacullas illa nexum rerram et c., Veritatis criterium statui posset, nobis certo constare deberet, mentem nostrum nexum, d ibi incte, vere, atque reali er perspicere Atqui per rationem ipsam id conflare nequit , neque constat, cum vel ipsi sapientissimi viri decepit suerint, putantos se nexum rerum distincte vidisse. adeoque Vera esse quae pronunti' bant, cum tamen non essent nisi salsa, et absurda; ergo ad hoc mens at io
riguo indiget; adeoq etc. Q. E. D.
Neque sensus simul, et ratio Meritatis generala Criterium constituere Possunt. g. 4 Ο. Demonst. Nam cum sensus neque ad omnia perlingant, neque scin per vera reserant I. co 3. 3, superest ratio sola , ad quam crin fugiatur, ut et dijudicet ea , qnae exam ari per sensum non possunt, ut errantem quoque sensum erraendet ; Atqui sola ratio non potest lut
Clara . et esstricis perceptio non est veritatis criterium, I' 48st. Demonst. Nam si clara et distincta perceptiolaret veri alis criterium, quod clare, et distinete percipitur, semper et necessario verum esse deberet 3 4o6.); 'qnippe ubi eri ierium, ira veritas ; Atqui tale non est Ergo ete. Prob. min. ExperIentia dompertum e4t, quod
132쪽
t Ieadem res, quae ab uno clare percipitur, alteri obscurissima videtur; et quae quandoque clara, et distincta existimatur, postmodum tenebris involuta censetur; g.
Pleraeque Logicae regulae Omiana rectae non sunt. g a' Demosti Inter Logicae regulas, quae ad ra- iocinationem pertinerit, quatuor certe potissimum recensen- ur, quae his versibus comprehenduntur:
S. Vimqtis si seraemissa neget, nihil intae sequetur. .. Ambae ammantes nequeun tWnerrare nWantem. Atqui hae regis lae omnino falsae observantur,' Ergo etc., Prob. min. Prima regula sequenti concludentissimo syllogismo evertituria Aliqua caelestira comora aequantur soti ;I. Sed alia Caelestia comora non aequantur 3 -
. δε ς Ergo 3. Omni Caelestia corDoria non αsquantur λωr se. In quo ex geminis praemissis particularibus, particularis Iegitima conclusio sequitur. Secuuda regula falsa ostenditur hoc alio syllogismo . . ι- A dissere a B. α; C non es eri a B. Igitur s. is es en a C. In quo conclusio cum sit affirmativa, non sequitar deletio-Tem Partem, et tamen rite procedit. Tertiam resulam destruit syllogismus , qui Sequitur. e. Linea A non excessit lineam B I. L ea H nor excessit lineam C. Igitur non excedia lineam C. ,
133쪽
In quo ex duabus praemissis negatiΦis, negative, et quidem rite concluditur. Tandem quarta regula falsitatis convincitur lioc concludentissimo syllogismo p . Tinea A est Remenil ularis lineae B. D. Lrnea C. est Rementa rataris eiciem B. θ' Itaque linea is . non ecit PerReniacula/ is lia
In quo ex praemissis assirmativis conclusio negativa deducitur. Ergo etc. αὶ
Re Ias Tuscae non sunt omnino necessariae ad Oerilarem in nieniam. 4 3. Demonst. Nam ex cori sensione omnium Phi-Iosophorum, in ovidenti experientia sun data, Logicae artificiali, g. 32. in regulae, non sunt simpliciter necessariam saltem ad aliquas scientias acquirendas; Ergo ad omnes Veritales nori se extendunt; adeoque et C. Praeterea Logi ae regulae su ut quaedam propositio ues, quae siculi et aliae omnes proposition ps , verila lexin, aut salsitate in continent, sed eam' veritatem , aut falsitatem noscimus, atque internoscimus sine ulla ope LoSicarum regularum ιErgo etc. Q. E. D. '
134쪽
Rogulas Tomicas nora sunt ritans gener se ortoertam S. 414. Nemonia. Regulae Logicae nore sunt sempe eum veritate conjunctae, quippe ex ithis praecipuae sunt i lsao 0. 4ia. j. Deinde uois sunt sim phiciter Demssariae ad veritatem inveniandam I. 4 i5. , Tandem μὴ sicut et abiae onmes propositiones de quibus qua ri potest an si iri verae vel falsae; quare incligent potiust Criterio , qua sinc ipsae volita4ta critustum g Ergo ino
Veritatis generuis emerium alaruitur 4 5. ima c. e. Ut ea quae ire hoc capilo de veritalis criterio dicturi erimus, ut par est, intelligantur memoria tenenda sunt , quae superioribus copitibus de
ejusque necessarii; requisitis f. 6O6.ὶ , dictu bunt. f. 16 imaae. u. Evidelitia licet sit clarissima, alque Perspicua rei manifestatio menti facta 348. in ;tὲOii omnis tamen evido talia latis , e,t vera I seu aliquando est deceptrix et falsa , quac pro Veritatis critent , si umlui nequit, quippe eam aliquundo seculi non pauci Philosophi, nedum veritatem nou invenerunt, sed horribi- Iitius errorum lenebris se obvolverutilia Quare iat vera ab BP pnrenti ei lut v evidentia securriatur, segueriles conditioncs ita evi flentia, ut vera dici possit, Philosophi requiruul. Prima , ut oriatur a munio εuper omnia , quae in
135쪽
judieio spoliata. Tertia, ut eum sensu , Mu consensu ho minum optimorum communi, concordet. Quartae landem,
ut quod eognitum est , ita perceIlat intellectum, ut mens non solum ei acquiescat magna cum pace, et tranquillitate, sed etiam ut cogatur ad iudicandum ita esse. g. ή17. MAOl. Evidentia huiusmodi vel est de re inbus mela physicis, vel Physicis; et utraque vel si l eis intitationiis, vel demonsstalionis. I. 418. Def. f. midentia mel hysica est alia summa ac Oloi fissima Mermicuitas, qua cernia mens , ita tacitum auribulum duco subjecto conoenire, aue Gs- convenire , ut ejus r Rugnantia , nec invecta Divina potem , ait possibilis. Haec autem obtinet in rebus intelligibilibus; hoe est illis, quae pura intellectione, naensibus , et Phantasmatibus abstracta, animo concipiuntur. g. 4 9. Def. a. Evidentia physica est illa summa, ae Nioidissima Aervi Mucia, qtaa Aeresseia mens, attrih tum ita sti ecto conoenire , ut ejus omositum, invoctis sontum Namme leobus, sit Arorsias i ossibile. Atque haec Per sensus inlegros , et valentes habetur , et in rebus dumtaxat physicis obtinet. f. 42Ο. Def. I. Eridentia simplicis intuitionis , stos immediam . est illa , quae primo Oeluti intuitu offendit menti necessariam inser Meas connexionem , Gut reFM- an iam; cujusmodi esset, in in telligibilibus, evidentia
Bxiomalum, eorumque omnium , quae intima conscientia Percipiuntur, ut nos esse , comtare , assectibus agiιari etc.; in physicis autem, et sensibilibus evidentia eorum, quae
Iara externa sensatione cognoscuntur, veluti comora e
ritates guo metricas cognoscimus
g. 42 a. SPhol. Fidei quoque sua inest evidentia, non qnidem intrinseon, ei qua mons videt relationem inter subjectum, et altributum proposilio uis, quarn credi nitas ,
cujusmodi est evidentia physica I. 4 is , vel meta Phy-
136쪽
sica g. 418.ὶ, sed extrinseca, et moralis; qua sciIicet i tuetur mens, propositionem aliquam niti testimonio quodia ut fullere nequeat, aut non fallat I. 321.3; ac proinde
Credendam esse; ita evidens est exiliis Se olim Caesarem, et Pompejum, et Alexandrum, et Darium etc., non tamen evidentia iniri u seca , quasi connexionem videamus interideas Caesaris , Ρompej, Alexandri, Darii etc., sed ex irinseca, et morali, quatenus scilicet, perspicue cognoscimus , perpetua, alque conflanti traditione, nemine refragante, Caesaris, Pompei, et Darii existentiam. f- .ss. Animad Fidei moralem evidentiam, moralis certitudo I. aso. 3 consequitur. Et quidem quae certi iuda oritur ex evidentia Fidei divinae, incla physica est, et summa quae vero nascitur ex evidentia Fidei humanae, physicae aequivale . Nimirum , quod Dei testimonio constat, seri omnino non potest, ut verum non sit I. 3uo.)ς quod autem plurimorum homin uiri et sapientum , et proborum estimonio innititur, videtur, satium reddi non posse
Midentia ad omno perlingis Oeritates.
3. 4a Demonst. Omnes veritates vel sunt rerum meis
νε i melligibilium, vel rerum sensibilium, vel moralium. sive historicarum ; Atqui in veritalibus primi generis Iocum habet evidentia ineta physica 9. 4i8. 3, ΝΡl intellectus; in veri latibus secundi generis locum habet evidentia Physica , sive sensuum I. 419.).; in veritatibus vero ter-lii generis evidentia moraIis, seu auctoritalis; f. sicta.); Ergo et c. Q. E. D.
137쪽
identia meisphysica si licis intuitionis esι se er
o25. Demonst. Evidentia melaphvsica intuit lonis pertinet ad judicia immedia a , quae a nobis fiunt de rebus
pure intelligibilibus, seu de puris id eis f. 4uo.); sed ju
dicia immediata, et evidentia, quae a nobis fiunt do paris id eis nostris, sunt necessario vera, veritate formali s. 43.), cui nulla unquam correspondero potest falsitas sor-
malis; Igitur evidentia eic: Q. E. D. αὶ
la In rebus itaque Intelligibilibus , quas vel ideatis sunt
vel cum ideatibus necessario connexao, error dari numquam P test , modo evidentiam intellectualem sive metaphraicam sequa mur' Quare sive quis dormiat , sive vigilet, si evidenter sibi vi deatur dolore assici, reipsa assicitur in animo. Sive quis mento sita anus , sive insanus , recta procedit in judiciis , et ratiociniis suis ideatibus , modo ab evidentia ducatur. Ideae in insano capite distortae es- poterunt: at juxta eas ideas optima erunt judicia , et ratiocinia si fuerint evidentia. Hinc scientiae mathematicae , nulla unquam in parte, errorem admittere possunt ; versantur enim circa ideas puras, neque de iis statuun , nisi quod in ideis claris claro percipitur. Eadem est ratio disciplinariam metaphysicarum. Si ita iis datur error, est quia pronuntiare volumus de iis, ad quae ev i dentia non extenditur. Ita sallitur, qai pronunciat haecero dolorem in digito. So dolore cruciari. certum est, quia tu idens est per inter nam ερο nsationem, qua animus imm 'diu te Percipit in se dolorem, at hae rore stolorciti in digito, Non est similiter evidens, cum digitus per In ternam fmsationem percipi non Possit; nam per sensum intimum per ripiuntur tantum, quae in anima ipsa immediato contingunt. Si mi liter si judicem me cogitare, esse in me. cogitandi Principium; hoc principiam diversissimum esse a corPore debesre, et concIudam, mente in meam incorpoream esis , tum et corruptionis expertem . veritatem ubique assequor, et certissimam, quoniam ab evidentia ducor. Verum si determinare deinde velim, quomodo mens cor pori copuletur , illud moveat , et regat, tum tacile tallor, quia ab evidentia dystituor. Geri,uti in ergo Omnia judicia, quae de rebus intel gibilibus feruntur , vorissima sunt , si relatio inter ideas ira tercedens clarissime 'ercipio tur; omnitiaque pariter ratiocinia rict cessario vera concludam, si Ox judiciis evidentibus id tantulo deducatur, qaod cum iis ετ identer Porcipitur connexs Diuili oste
138쪽
identia mos hysica demonestriationis est εemPer Cum Osriolo conjuncta f. 426. Demonst. Evidentia me thaphysica demonstra tionis, seu mediata pertinet ad judicia, quae a nobis si uni de rebus per solam necessariam earundem conDexio Dem evidenter percopiam eum ideis puris. Sed quaec cum mque connexio necessutia evidenter percipitur inter ideas Puras, necessorio talis est, quo lis percipitur, cum sit is sa Connexio Percepta, quae nequii esse a seipsa diversa. ErSoetc. Q. E. D.
Eoidentia Pissica, seu sensuum immetatam ae ercum Oerim e conjungitur. is. 4sq. Dsmonst. Si aliquando salsum esset id , cui necessario cogit immediata sensuum evidentia, jam necessario salleremur. Sed si necessario salleremur, error in Deum nostrae naturae auctorem refundi deberet, quod abhorret quam maxime ab id ea Dei, Eutis nempe Persectissimi , quod in nobis decipietidis deiecturi non
potest s. 384. 396. ὶ ; Ergo etc. Q. E. D.
f. 4M. Demonsi. Evidentia sensuum mediata, seu demonstrationis lola continetur in ratioeinio evideriti super id eis sensuum evidentibus. Sed ratiocinium, si M. te videns semper ructe procedit in idui, 496 iii N. a.):
139쪽
aliunde vero ideae ipsae, quia per evidentem externam sensationem partae, congruunt rebus corporeis in universo
existentibus s. 627. ὶ ; Ergo etc. Q. E. D.
EMSentia auctoritati, , asu morulis cum MeriMωεe er con volun429. Demonse. Evidentia moralis, seu auctoritatis tunc habetur, quando evidens est I. factum aliquod , aut generatim propositionem aliquam niti testimonio petra' testimonium ipsum aut sallere nota posse, nut non DI
lere f. 422. ὶ; Sed evidens est evidentia intellectuali,ntque adeo certissimum g. 425.), verum esse quidquid nititur testimonio, quod deficere non possit, Rut DBD deficiat; Ergo etc. B. E. D.
uenerala veneatis criserium est Eoi flentia; et epuidem metu sιcia in veritatihus metvhysicis , Physi ain ρbsicis, moralis in moralisus. . . Demonst. Evidentia habet omnes veri cri- erit conditiones g. 4o6. ὶ); ergo et c. Prob. an s. Evidentia est I. per se clarissima I. 434. ); u. ad omnes omnino verilales se extendit 424. ); el 3. est sem-Per eum veritate conjuncla, 625. et seq. ); Ergo eic. Q. E. D.
140쪽
Solorantur Omosita ar ument'. .3 . Obij c. I. Criterium debet se extendere ad omnes veritates; Sed moliae sunt veritates , quae non subjacent evidentiae; Ergo falsa proposilio. 432. R disi. min. Multae etc., quae non Subjacent evidentiae, immediatae, sive intuitionis, Eoue.,' evIdentiae etiam media lae; n. an s. I Ergo et c., D. Consmisy on omnis evidentia est immediata, et in tu ilionis, qualis est iu iis, quae inlima conscientia percipiuntur, maxiomatibus intelligibilibus, et iis, quae clara e 1 terna Sensatione cogno,cuntur f. 42ο.); sed est otiam evidentia mediata, seu demonstrationis , quae locum habet in ii3, quae palent demonstratione instituta veluti super Irincipiis, et super iis, quae per intuiti vo- intellectua-em , et in tuiti vo-sorsualem evidentiam Cognita sunt. Quare si multae sunt veritates , quae intuitivae evidentiae non subsunt, nullae tamen sunt, quae Sallem me
diatae evidentiae non subiiciantur. I. 433. Contra. Atqui multae sunt veritates quae nequidem evidentiae mediatae subiiciuntur s Ergo n. r. Prob. subfm. Veritates de existentia spirituum animalium in corporibus hominum, atque brutorum: de absoluta Corporum Caelestium magnitudine, et aliae in umerue, nedum evidenti ne intuitionis, sed et demonstrationis, non subiiciuntur; Ergo multae et C. S. 634. R. Dist. an s. Et veritates illae sunt veritates probabiles, conc. aris; sunt Veritates ceriae, neSonus. Ergo mullae etc., dist. pariter cons. Multae sunt Veritates probabiles, quae etc., Concis consm, veritates Ceriae, D. Cons m. Cum nos critorium veris alis statuimus in evidentia sive immedia la, et inluti ionis, sive mediata et demonstrationis , nota de veritate probabili, sed de Veritate certa loquimur. Dum enim veritas aliqua limites probabilitatis non excedit λ nti ea utique exulat evidentia; si namque in ea evidentia assulgeret , probabilis ut
ira non seret, sed certa , et evidens. Cum orgo laudam ne in argumento non sint, nisi veritates tantum proba