장음표시 사용
51쪽
que amicabili colloquio, ut se, vel subiectos suos A bet Abbatis, vel Monachorum culpa, eos praesumat
corrigat : admoneat, porro si paternae admonitioni obedire contumacia pertinaci contempserit, non
quidem eum Baiocensis Episcopus ad suae Ecclesiae synodum conuocet , sed rem ad Rothomagensem Archiepiscopum , seu ad totius Prouinciae uniuer ale Concilium perserat; ut eorum consilio, auctoritate, diis nitione, audia; discat, accipiat, quid agi siue statui de eo oporteat : sententia tamen de
Capitalibus Apostolicae sedi reseruata. Ad quem Baiocentem Episcopum nihil aliud ipsius Monasterii pertinere decernimus , nisi Abbatis, & caetero rum qui ibidem sunt promouendi, ordinationes, sa cri chrismatis donum & Ecesesiarum dedicationes laicorum, qui criminalia peccata incurierint, cons lia. R poenitentiarum iniunctiones. si vero praenominatum Baiocensem Episcopu claruerit esse simo niacum, vel ab Apostolica sede cxcommunicatura, vel si ipse Episeopus alicuius malitiae studio eorum ordinationes vltra spatium unius mensis distulerit, tunc liberam habeant potestatem adeundi Romanum Pontificem, vel quemcumque Religiosum Epi scopum es egerint. Si quis igitur temerario ausu hu ius nostrae sanctionis scriptum violare praesumpserit, auctoritate Beatorum Apostolorum Petri S Pauli, sciat se innodatum vinculo excommunicationis, quousque dignos poenitentiae fructus sanctae Apostolicae sedi te prs sentaverit. excommunicare , vel in monasterio diuinum ciscium prohibere. Obeunte vero te nunc eiusdem loci Abbate,vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi astutia quat, bet subreptionis seu malitia praeponatur, nisi quem fratres communi assensu, vel fratrum pars sanioris confiij secundum Dei timorem, & Beati Reheseis a Regulam prouiderint eli
gendum. Praeterea liberas & absolutas personas e 1aculo fugientes liceat vobis ad conuersonem vestram luscipere, & eas absque ullius contradictione in vestro collegio retinere. Chrisma vero,oleum sandium, dedicationes Ecesesiarum, consecrationes altarium, ordinationes Monachorum, ' Clerico rum vestrorum, qui ad sacros ordines fuerint promouedi: laicorum etiam qui criminalia peccata incurrerint , consilia, & poenitentiarum iniunctiones a
Baiocensi suscipietis Episcopo, siquidem catholicus fuerit, di gratiam, atque communionem Apostolica sedis habuerit, & ea gratis, S absque ulla prauitate vobis voluerit exhibere: alioquin liceat obis, quem malueritis Catholicum adire Antistitem, qui nostra fultus auctoritate quod postulatur indulgeat i S maxime si ordinationes Monachorum , , Clericorum vestrorum ultra unius mensis spatium , secundum quod ab eodem Antecessore nostro statutum est. F piscopus Baiocensis distule rat. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum C liceat prasitum Monasterium temere perturbare,
Eiusdem Honorii literae , quibus inita Rux ςju potassiones auferre, vel ' Abbatias retine- f Abbaa 1 . re , minuere , seu quibuslibet vexationibus faticiare, xiam. sed illibata omnia . N integra conseruentur corum, pro quorum gubernatione , ac sustentatione conia
cessa sunt usibus omnimodis profutura, salua sedi et Apostolicae auctoritate ; si quae igitur in suturum
Ecesesiastica, secularisiae persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens contra eam temere venire R A xςHtRVVrit sucundo, tertioue commonita nisi dirae Eligiosam vitam eligentibus Apostolicum sumptionem suam digna satisfactione correxerit conuenit adeste praesidium, ne forte cuiuslibet potestatis, honorisque sui dignitate careat, ream que se diuino iudicio existat de perpetrata iniquitate cognosseat; & a sacratissimo corpore ac sanguine
munitates confirmat coenobi j S.
Stephani Cado mensis. Honorius Episcopus serum ser
uorum Dei. i Eligiosam vitam eligentibus Apostolicum
conuenit adesse praesidium, ne forte cuiuslibet temetitatis incursus , aut eos a proposito reuocet, aut robur, c Goa ab sat, sacrae Religionis infringat
ea propter, dilectissinii in Domino fit ij, vestris iustis D Dei, & Domini Redemptotis nostri Iesu Christi
pollulationibus clementer annuimus & Monasterium stincti Stephani Cadomensis, in quo diuino mancipati estis obsequio, ad exemplar scelicis memoriae Alexandri Papae tertii praedecessoris nostri, cuius priuilegij tenorem in eius perspeximus contineri regesto, in ius & tutelam beati Petri,& nostram suscipimus, &praesentis scripti priuilegio communiuimus t statuentes ut quascumque possessones,
quaecumque bona idem Monasterium in praesentia rum iuste ,ac canonice postidet, aut in futurum concessone Pontificum, largitione Regum, vel principum, oblatione fidelium , seu aliis iustis modis, praestante Domino, poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus illibata permaneant. Ad Ehaec praedicti Antecestatis nostri vestigiis inhaerentes statuimus nullum Fceses astica seu saeculari praedictum dignitate in rebus, vel dispensatione Monasterii praelibati, aliquam habere praeter Romanum Pontificem, potestatem; sed omne ius ipsius Mona se fit ad sollieitudinis nostrae successorumque nostrorum deeernimus studium pertinere. si autem alicuius Episcopi molestia praegrauati sueritis, sanctamque Apostolicam sedem appellaueritis , donee
causa vestra ad R manu deseratur Pontificem, &abeo, vel de mandato ipsus terminetur, nulli ulterivet Episeoporum liceat contra vos litem mouere. Pr
hibemus etiam ne Baiocensis Episcopus pro quali-
aliena sat ; atque in extremo examine districte subiaceat ultioni. Cunctis autem eidem loco sua iura seruantibus sit pax Domini nostri Iesu Christi. quatenus ' hic fructum bonae actionis percipiant & apud districtum Iudicem praemia aeternae pacis
Ego Honueritis Catholicae Eceles aes piscopus. Ego Gma. Praenesti in . Episco
Ego Octavianus sanctorum ser- igi , R Bacchi Diae onus Cardinalis.' Ego Stephanus Basilieae duodecim Apostolorum
presbyter ' Ego Gregorius . . presbyter.
Datum Laterani per manum Vuillelmi sanctae Ro manae Ecclesiae Vice cancellari j III. Idus Iunii, Indictione IX. Incarnationis Dona. an. MCCXXI. Pontificatus vero Domini Honorij .Papae in anno
52쪽
Ad vitam B. Lan franei Archiepiscopi. 29
A dummodo aliquis Antistes, vel legatus sedis Apo
priuilegium Clementis Papae V I. Euo S. Stephani domen sis Abbatibus insignia Pontificalia permittit.
CLEMENS seruus seruorum Dei ad perpetuam rei memoriam sanctae Romanae Ecclesis matris Ecclesiarum omnium & magistrs , licet immeriti regimini prUndentes, earum statum libenter honoris impendiis promovemus, & quae dubietatis anfractu materiam litigiorum eis pro tempore possent inserte , declarando quantum nobis possibile riredditur , summovemus. Dudum siquidem dile ηctorum filiorum K bj, si Abbatis , & Conuentus Monasterii sancti Si/ph ni de Cadomo ordinis san. Benedicti Baiocensis dioecciis, insinuatione percepto quod praefatum Monasterium inter alia par tium ill 1rum Monasteria erat nobile, &insime, &in eo magna pars capitis gloriosissimi protomartyris praefati sancti Stephani, nec non capitis beata Mapaea, /ta Martyris, prout in illis partibus communis fidelium opinio asserebat; multaeque alio rum sanctoruin reliquiae honorabiliter seruabantur: propter quar ad ipsum Monasterium saepius undique cum magna deuotione confluebat multitudo fide
IV agna Geu None cCnnue Dat multitudo fide- m praesentia dioeces ani , vel cuius, bet alterius An
lium copiosa: eratque etiam in dicto Monasterio C tistitis, praeterquam inprouincialibus Conciliis,&corpus recolendar memoriae G tit Iesmi Re is An Sunodis Enis lanii lae M im in icta , stolicae presens non existeret: quacumque consit tutione in contrarium edita non obstante, auctoritate Apostolica de speciali gratia duximus indulgendum. Et ad indicium huiusmodi a sede praedi ista obtenti priuilegii, volumus quod dicti Abbas
&Conuentus nobis,nostrisque successoribus, sinoulis bienniis persoluerent una uncia auri. Cum autem
sicut eiusdem Roberti Abbatis nobis exhibita petitio continebat, ab aliqubus reuocetur in dubium in huiusmodi clausula, dummodo aliquis Antistes, vel Legatus sedis Apostotica praesens non existeret, ad omnes praecedentes clausulas reseratur nobis idem Abbas humiliter supplicauit ut d ubium huiusmodi declarare, ac etiamti , & in quantum opus fuerit, quoad alba Pontificalia per Robertum Abbatem, &successores suos praedictos in eisdem Conciliis, de Synodis deserenda concessonem huiusmodi ampliare , prouidete de benignitate Apostolica dignaremur. Nos itaque ad omnem dubietatis scrupulum auferendum , tenore presentium declaramus,
nostrae intentionis fuisse & esse , ut Abbas &successores ipsus praedicti, mitris aureis, siue deauratis, laminas, & gemmas habentibus, ac auristi satis &planis , annulisque, & sandaliis, ac aliis Pontificalibus insigni is, horis ad haec aptis, ubicumque, etiam1n presentia dioeces ani , vel cuius, bet alterius An corpus recolendar memoriae G tit Iesmi Reois An gliae principalis eiusdem Monasteri j fundatoris venerabiliter tumulatum ; qui dudum existens Dux Normaniae coepit regnum Angliae vi armorum: di cti quoque Abbas &Conuentus in eodem Monasterio, ac tredecim parrochialibus Ecclesiis 3elocis earum, ac capellis cis adiacciatibus leo itime habe rent, & possiderent, ac habuissent & possedissent hactetius, tam ipsi quam eorum praedec est ores continuo, libere, pacifice ,& quiete, & a tanto tem pore, cuius iniiij memoria non extabat, iurisdictionem spiritualem, & Eccles asticam, ae correctionem in Clericos, & personas Ecclesiasticas delin
quentes ibidem: a qua quidem iurisdrictione, & eo- D nino hominum liceat hanc paginam nostrae decla
rum officiali , non ad Episcopalem. sed Rothraim rarit. ἰς raros C. , e -- ά
rum officiali, non ad Episcopalem, sed Rothoma gensem eorum metropoliticam , seu ad Apostoli cani sedem consuetum erat, & fuerat, regulariter adicto tempore hactenus appellari. Nec non dictarum Ecclesiarum collatio , earumque cura commistito, visitatio, & procuratio ad Abbatem, S Conuentum pertinebant. Eosdem nos volentes tam personam Roberti Abbatis ipsius multiplicium virtutum meritis & sincerae dilectionis , quam ad nos& Romanam gerebat, prout gerit Ecclesiam asse tal feruenti, exigentibus; quam Monasterium prς dictos , consideratione praemissorum specialibus priuilegiis, & honoris impendiis decorare, eorum dem Robderii Abbatis,& Conuentus in hac parte psupplicationibus inclinati eidem Roberto Abbati, di stieeessoribus suis Abbatibus eiusdem Monaste rij, qui essent pro tempore, ut idem Robertus, &illi mitri; aureis, sue deauratis, lammas, & gem mas habentibus, & auri sciatis,&planis, annuloque& sandaliis . N aliis Pontificalibus insilia iis in Mis sarum,& horarum aliarum solemniis, temporibus congruis ubicumque,praeterquam in Conciliis Pro uincialibus , S synodis Episcopalibus t necnon in iisdem Conciliis, & synodis huiusDodi, planis mi tris uti perpetuo; necnon in Monasterio, Ecclesiis, se locis Ecclesarum praedictis in Missa, Vesperis,& Matutinis , & mensa benedictionem solennem facere,&impendere etiam perpotuo libere valerent;
Synodis Episcopalibus, &in eisdem Conciliis, &Synodis planis mitris uti possint: & quod dicta
clausula, dummodo istiquis Antistites, vel L arussedis Apostolicae presens non exseret, ad immediate praecedenteni clausulam, videlicet de benedictio. ne solemni tantummodo, & nullatenus ad alias price dentes clausulas reseratur. Et nihilominus eisdem
Roberto Abbati , & successoribus suis praedictis, quod in eisdem Prouincialibus Conciliis, di Synodis etiam huius inodi albis pontificalibus perpetuo
uti possint, quacumque constitutione contraria non obstante Conccdimus tenore presentium auctoritate Apostolica de gratia ampliori. Nulli ergo om- rati is, & concessionis infringere , vel ei ausu te merario contraire. si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem omnipotentis Dei,&beatorum Petri S Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum apud villam nouam Aut Dionensem, die decimo Calendas Iulii, Pontificatus nostri, anno quinto.
stet ij S. Stephani Cado mensis, ab Archiepiscopo Rotomagensi con
cessia an . IITO.RO T R O D V S Dei gratia Rotomagensis
Archiepiscopus , presentibus & futuris saltitem : plurimum confert Eccksis , R Monasteriis, personis quoque tam Ecclesiasticis, quam seculari bus, ea quae illis a Catholicis uiris conferuntur , ad
memoriar conseruationem litteris annotarit ne de
lente ea quae Acta sunt obliuione, quod stabile suit,& ratum in quaestionem reuocetur, inde s quidem est quod ni is petitionibus fili orum nostrorum stiria himi Abbatis , & Conuentus sancti Stephani de Cadomo , benignum praebentes assensum in scriptum redigimus,& munimine sigilli nostri corro boramus ea quae nouimus in Episcopatu Baiocensi
53쪽
pertinere ad possessionem, & ius, & et cmosynam Abeati Stepham de Cadomo, tam in Ecclesiis quam
in decimis, pratis, aquis, sylvis , pascuis, molendi-P:s, domibus , terris, & eaerum habitatoribus . iniae etiam ab illustrissimo Guillaimo Rege Anglorum, Principe Normanorum , & Coenomanorum, eidem Coenobio co firmata sunt, S ab aliis nobilibus viris,& praecipue a venerabilibus Odone, de Henrico Eeis opis B a socensibus: lim igitur sunt, quae a praefato coenobio postes se cognoscimus, & in perpetuum possidenda libere , & quiete , S: absolute a synodi eo dubito, Scircata, caeterisque consuetudinibus ad ius Episcopale pertinentibus , eidem Coenobio conc dimus , de confirmamus ; videlicet Ecclesia
sancti Nicolai in Burgo Cor nobi j ,& Ecc Ic si a vi I. Ulari j . de duce partes Omnium decimarum quae sunt de feodo eiusdem Coenobii , per totum territorium Cadomi,& Villiri j ,& Ecclesia de Bretcuilla Or goiliosa , cum Capella de Petot, cum decimis , Nomnibus pertinentibus suis , di Ecclesia de Alneto.& tota decima paroch ae, cum pertinentibus suis, &duae Eeel set de Allemania . R earumdem parOchiarum omnes decimae , cum pertinentiis suis, R Ecclesia de Icio, eum Capella de Bracio. & totadecima paroch: et, cum pertinentiis suis i Ecclesia
etiam de Caburgo, N antiqua Capella de Burgo ditiae . R Ecclesia sanctae Mariae de Buisson iuxta
matram villam. Praeterea etiam eidem Coenobio
confirmamus iura Episcopalia in Ecclesia de Cen so, scilicet Synodum,& Circa tam, cxterasque consuetudines, quas in pralatis Ecclesiis idem Coeno bium habet
Confirmat Baiocensis Episcopus priuilegia, possessiones &c. coenobi, S. S tephani Cado mensis.
HENI J CVS Dei gratia Baiocensis Episco
pus omnibus Christianae Religionis cultori bus ad quos praesens carta peruenerit, perpetuam in Domino salutem. Ne in obliuionem veniant quae Qeruntur vlus habet, & communis consideratio uti- litatis exposcit, ut scripturae serie debeant annotari. Inde si quidem est quod in scriptum duximus redigenda munimine sigilli nostri corroboranda 1 ea quae nouimus in dioecesi nostra pertinere ad posses sionem , R ius, & eleemosynam Coenobis Beati Stepham de Ca domo, tam in Ecclesiis, quam in de cim s , pratis, aquis, sylvis; pascuis, molendinis, domibus,terris, & earum habitatoribus: quae etiam ub Illust fissimo Vollisimo Rege Anglorum . Principe Normanorum & Ccenomanorum, confrmata
sunt & ab aliis nobilibus viris, & praecipue a Venerabili Odone praedecessore nostro Baiocens An tistite. Haec igitur sunt quae a praefato Ccenobio possessa cognoscimus , & in perpetuum possidenda concedimus & confirmamus. Videlicet Ecclesias. N icolai in Burgo Coenobii,& Eccles a Villarii,&duae partes omnium decimarum , quae suntde feodo eiusdem Coenobii per totum territorium C a domi, & Villarii & Ecclesia de Tortu ualle,& tota decima parrochiae, cum pertinentiis sui si & Ecclesia de so Ionia,& tota decima parrochiae , cum pertinentiis suis &Fcelesa de Alneto & tota decima parrochiae eum pertinentiis suis: & Ecclesia de Brete uilla Or so illosa, cum capella de putot eum decimis,& omnibus pertinentiis suis t& duae scelesiae de Allemania , & earumdem parrochiarum omnes decimae,
cum pertinentiis suis: & Ecclesia de Icio, cum Capella de Brachio,& tota decima parrochiae, cuna pertinentiis suis: Ecclesia etiam de Cad burgo, antiqua Capella de Burgo divae : N Ecclesia tundiae
Matiae duBu sson iuxta matrem villam. Hac equidem Ecclisias a Synodico ecbito, &cit cata , caeterisque conluetudinabus ad ius Episcopale pertinentibus liberas, & ablolutas in pei petuum permanere Coenobio praefato concedimus, & confirmamus. Praeterea etiam eidem Coenobio confirmamus iura
Episcopalia in Ecclesia de censio, scilicet Synodum
S circa tam, caeterasque conluetudine S, quas an prς
fatis Ecci sis idem Coenobium habet. Hanc etiam dignitatem cum praedictis Coenobium praefatiim, nobis confirmantibus, obtinet ut Chrisma sancti imb & oleum quod a nobis acceperit, praedictarum Ecclesiarum presbyteris in lancto Sabbato paschae distribuat. Clerici autem praescriptarum Ecclesii tum sic libete & quiete veniant ad synodum , ne sub aliqua occasione ab eis pecunia requiratur. Item praedicto Coenobio Confirmamus processiones in sancta P cnt coste de Ceosio, & processiones de Alle mania, & processiones de icio, cum earumdem villarum membris , L adiacentiis. Confirmamus etiam praedicto Coenobio duas partes decimarum
feodis sui in Ruseauilla ,& in Curteio, & Amblia,& in Petra ponte,&in Bauento, in Balleio, in Vau mereto, in C canuilla, & in tota terra Roger ij Calui, & B tete uilla super Leitim. Nihilominus etiam 2 cce nobio prssato Concedimus , & Confirmamus has libertates de Pontificali iure iuxta statuta prae deces rum nostrorum, in uniuersis hominibus Coenobii, in Burgo Monachorum, siue in Villario, vel alibi in territorio Cadomi, & in Venuntio , Rin Francauilla habitantibus Aidelicet cum alicui praedictorum hominum de peccatis er minalibus,& vel non criminalibus , sue de aliquibus forissacturi, conuicti, vel contati fuerint, si pecunia inde exi genda suerit, Abbati vel Monachis pr dicti Creno bii persoluatur. De non Criminalibus vero poenitentiam iniungere, in arbitrio Monachorum consi
stat. Cum autem quippi ait de criminali aliquo culpabilis reputabitur, non ipse ab Archidiacono a Baiocens in placitum trahetur, vel citabitur, sed ipse Archidiueonus Abbati vel Pr ,ri eiusdem Creta
nobi j denunciabit, & ille cui ita crimen imponetur, ex parte Abbatis ammonitus , ad diem conuenienter statutum coram Abbate, vel aliqua ex parte Abbatis, &coram Archidiacono apparebit in ipsa pa tochia in qua manebit, & ipsis praesentibus veritas rei disquiratur: S si inde iudicium portandum prodierit , vel cognitio peccati patuerit, Baiocensis sic clesia, ut decet, requiratur, vel causa examinationis, vel gratia consequendae reconciliationis. Easdem etiam libertates de iure Episcopali confirmamus
praedicto Coenobio in uniuersis hominibus de Ros, Sin uniuersis hominibus de Censo & in uniuersis hominibus de Allemania & in membris eiusdem, stilicet statiellis, similiter& in uniuersis hominibu de Icto . R de Bracio, & de suiber lia, de Burgeiabu, R de Hogo, & de toto Caburgo , R de Burgo Dium , usque ad pontellum qui diuidit Baiocensem Episcopatum a Luxoviens , R in omnibus illi, qui sunt de parrochia de Torta ualle, &de Folonia,&in illis quos habet praedictum Coenobium in Noue- tot ,& in omnibus habitantibus in sylvis Monachorum , siue in pertinentiis earum, & in tota tenetira
de Tortaualle. R etiam in hominibus Quos habet idem Coenobium in Ruscavilla, R in Curteio,&in Siccauilla,& in Granu illa,& in Bauento, R in tota terraRogelii Calui de Brete uilla, super Letiam,
54쪽
cum parte Ecclesiae quae ad ipsum pertinebat, & in villa de Bri soci. Easdem etiam libertates de iure Pontificali Coenobio praefato confirmamus in uniuersis hominibus de tota terra,quam tenuerunt Ra-nulfus Vicecomes, & Robertus Bertrannus in Bre-
te uilla Orgo illosa , cum pertinentiis suis. Praedictas etiam libertates de iure Pontificali praedicto Coenobio confirmamus in subscriptis possessionibus, villis, pratis aquis, molendinis, sylvis, pascuis, terris,at quibuslibet hominibus: si forisfactura contigerit videlicet in tota terra quam Miti dedit filiae suae Beatrici in coniugium in Venuntio,& in duodecim iugeribus terrae quam emit Abbas Lan anctis, in eodem Venuntio,& in pratis, quae vendidit Milia Bh miij corcella praefato Abbati, de feodo nostro,& in terra de toto Ros praeter Ecclesiam , R in terra de toto ceusio cum Ecclcsa, & in terra quam tenuit Gr malua, in Allemania, & in membris eius, scilicet flauellis, Icio, Fulberfolia. Burges bu, & in domo Ris eris, & in dimidia acra terrae de hogo , &in terra quam tenuit Vori Inam ae Landa in Bra ci & in terra de toto Caburgo,&de Burgo diu aevique ad pontellum suprascriptum,& in sylvis de malo pertusb, Torta ualle, Folonia, Caineto cum terris & aquis quae eisdem sylvis pertinui, & in duobus molendinis in maiori burgo Cadomi,& in vinea
cum domo vinitoris in Bauento , & in tota terra,
Anglorum. Confirmamus etiam eidem Coenobiodecimam de feodo Ru EVν Calar in Breteuilla super Leisam, cum parte Ecclesiae ad ipsum pertinente. Vt autem praedictae libertates,& consuetudines in Ecclesiis, & in hominibuε , caeterisque omnibus praedictis, illibatae N inconcussae , & indiminutae omnino in perpetuum a prsdecessoribus nostris,nobisque, R nostris successoribus seruarentur: VῬaiatiimus Anglorum Rex, & Princeps Normanorum,& Coenomanorum dedit Eccles 2 sanctae Mariae Baiocentis, in dedicatione ipsus, & Episcopo Odoni , & successoribus eius, syluam quam Elam vocant perpetuo iure possidendam. Nos itaque omnia supra scripta praedicto Coenobio in hac Chartae nostrae consrmatione communi mus , & auctoritate sigilli nostri eadem corroborantes confirmamus: prς decessores nostros videlicet bons memoris Odoanem , c ceterosque in hoc imitantes, qui simili praerogativa pr dictum Coenobium munierunt. Haec autem facta sunt anno ab Incarnatione Domini,mi Llesimo centesimo lxxij. V villelmo Abbate memorando viro honestae vitae , & consummati testimo-
iiij Coenobio beati Stephani de Cadomo praesiden
te, his testibus. Thoma Archidiacono salocens, de Galtero Archidiacono palocensi , Straph o Archidiacono salocens , Magistro HΛUrias Bone, Ma-
, u terra AIS carucae., quam vendidit ne Presbytero, Roberio Saerista Cadomi
Ebri phtii filius cistiantini in eodem,& in viginti iugeribus terrae quae dedit Apolities de Absuehilia,& in quinque iugeribus terrae , quam dedit Serio Marisi alim in eodem, R in terra quam tenuit Ri- Λrdus Goit in Rulcauilla, R in terra quam tenuit' velis inti, Camerario in Curteio, & in duodecim iugeribus terrae, quam Seris Monachis vendidit in
eodem Curteio &in tota terra quam tenucrunt Ram fui Vicecomes ,& Roberitis Beriramtis in Brete-
uilla Orgo illosa cum pertinentiis suis, & in domo,
&in terra Ansellat Ia se ara Ponis in honera , & in molendino uno super Leisam, cum dimidia acra te ret,& insula modica quae eidem molendino proXi- rima est, & in tota terra Rueph Calui de Brete uilla super Leisam, & in dimidia acra quam dedit Rese Vatij filius Ierfnu , & in terra Lotiet, quam vendi-oit Lan anco in Bileto,& Vaumercto,&in terra Hugonis, quae est unius carrucae in Matreuilla, & in duodecim iugeribus terrae, quam donauit uxor Rob pia Bati νθ in siccauilla, & in terra quam tenuit m eis L RUὸlti in Granu illa, & in Groceio. Prae- teles etiam praedicto Coenobio confirmamus conia suetudinem plaustrorum , quae de Bisaeia ad Cadomam venalia ligna ferunt, postquam intra leuoam praedicti Burgi intrauerint: Censum etiam, & omnem cosuetudinem omnium domorum, ad Baioeensis Ecflesiae 1us pertinentium quae in burgo Mona- Esterii sunt, quicumque etiam de maiori, Buroo cuius sepultura ad ius Episcopi sanctae Mariae Iaio
censis pertinet, in Cimiterio praeteriti Caenobi j sepeliri petierit , liberrimam ex praedecessorum nostrorum concessone, & nostra, absque onani contradi ctione potestatem habeat : si autem aliquem mortuum quis illuc transferre voluerit, qui vivens non requisierit, hoc concedimus fieri cum licentia ministri nostri Cum supradictis etiam confirmamus isse dicto Coenobio decem sexta bladi, quatuor frumenti, & tria hordei , & tria auenae, quae habet idem Ccenobium in decima sancti V vandregi silii apud Cenet annuatim, ex donatione Odesine Elenchum porro Abbatum celeberrimae s. Ste phani Cadoniens s a doctissimo Ioanne is Preus communicatum si exhibuero, improbabit, ut reor,
i. T Ansrancus, Italus , ex peccens Monacho.
postea Archiepiscopus Cantuariensis. 2. Guillelmus 1. hona anima , Ruibodi Episcopi Sagiensis filius, ex Canonico Rotomagens Archidiacono Monachus peccensis, postea Archiepiscopus Rotomangensis. 3. Gis ebertus, in exequiis Guillelmi Regis io 8 .
cuius meminit S. Anselmus lib. 2. epist. qq. q. Robertus. Obiit Falesiae A. C. IIo 7. in conueniatu procerum, Henrico I. Rego praesente. s. ' Tustinus. 5. Fiido. Obiit riclo. . Adamus i. vel Alanus Obiit Α. C. Iasi. 8. Petrus 1. Obiit ii 36. s. Cuillelmus 1. Obiit si s. IO. Petrus a. Obiit II93.
U. Robertus. Obiit iis G. De eo Guil. Neu brio de reb. Angs. lib. I. cap 39. D. Sampson. Obiit leti . . Idus Martii. 13. Odo praefuit annis et . Obiit ra38. 3. Kal. April. Iq. Adamus a. praefuit annis 15. aliis Alanus. Obiit
13. Nicolaus praefuit ann. I. Obiit ri I. 3. Idus Aue Vseu
Iunis. ClitonicIs. Cuillelmus 1188. S. Steph fit T. Gaufridus. Obiit 1194 ni. 18. Ricardus. Obiit i3os. 19. Simon de Treuieres. Obiit is 4. et O. Thomas. Obiit 13 3.
21. Guillelmus 4. Obiit is c7. vel 1363.
55쪽
11. Robertus 3. de Chambry. Obiit a 393. Obtinuit A
23. Ioannes Senescalli. Obiit i G1. a , Nicolaus Milion electus i or .a1. Guillelmus s. Caue. Obiit 1 28. interest Concilio Pisano IAos.
dis. Hugo de Iuuigny i 39.1 . Guillelmus6 Toinain. Obiit I sq. 23. Petrus de Viernille, filius Philippi Baronis de Creulli, resignauit Carolo de Martigny,&obiit Α. C. t 83. vel a 83. et9. Carolus de Martig ny Epilcopus Castrensis. Obiit lueta. 8. Iulii.
3o. Petrus de Martigny eius nepos, Monachus Episcopus Baiocensis. Obiit lues i. 33. Septemb. 1. Franciscus Cardinalis de Turno no i 331. 31. Iulianus Cardinalis de Medicis 1 33.3ι. Alexander Cardinatis Farnesius a uiculan. Fpi scopus, solet is 69. Praefuit usque ad A. C. ,3 77
Possessionem adierat is l. 34. Georgius Pericald, filius Ioannis Procuratoris Generalis in Pallamento Normaniae, per resignationem decessoris. Resignauit in gratiam sequentis, & adeptus est Episcopatum Abrin- censemi 1 83. 33. Carolus do Domi.nus de la Feriere, Abbass. Iuliani Turonensis, Filius 1 oannis saronis d O, iniit possessionem tue83. Obiit Parisiis a6et . c36. Antonius de fouibon praeesse coepit Obiit 163o.; . Alsonsus Ludovicus du Plesiis , Cardinalis Archiep. Lugdun.
Praeterea ut omnibus numeris, quae ad res huius
ce Monasterii spectant, absoluam in quantum suppetit facultas, sinitque institutum nostrum ) iuuerit haud dubie , quid ascetat Cad omenses , cruris osse reperto Guillelmi Conquestoris, praestiterint,
referre Illi nimirum ut gratos in tuum pium ac no bilissimum sundatorem proderent sese, nouum extrui monumentum ex atrci marmore, summis impensis curarunt. Cuius in latere viro antiquam de con
questore namiam, a scriptoribus multoties repetita Itam, quae sic incipit; sitii rexit ri tuos Normanos, Erc. Visere est. In altero autem quod sequitur re cens Epitaphium, cuius author e coenobilis eiusdem Monasteri j extitit nonnullus.
HO c sepulchrum inuictissimi iuxta de
Clementissimi Conquestoris Guillelmi , dum viveret , Anglorum Regis,
Normanorum Coenomanorumque Prin
cipis , huius insignis Abbatiae piissimi funa
datoris , cum anno i 62. vesano h reticorum furore direptum fuisset, pio tamdem eiusdem Abbatiς Religiosorum gratitudinis sensu in tam beneficum largitorem
instauratum fuit anno Domini Is r. dom
no Ioanne de Baithache Asceler ij Proto
λ mum Saηctimoniatium in nomine es honore S. I finitatis sic tabula landationis, quam his anno lationibus adiunxisse usui forsan erit aliquan o velut & fundatio ac priuilegia S. Stephani superius rosita.
Abbatiae S S. Trinitatis Cadomensis.
Diuina gratia ac Domini nostri Iesu Christi dis
ponente clementia. Ego V villelmus Anglorum Rex, Northmannorum & Cenomannensium Princeps, sed & Mathil dis Regina uxor mea Bal
duini glorios Flandriensium Ducis filia;tid gloriam
beatitudinis, ad praemium beatae retributionis pio 1apientique desiderio anhelantes: in territorio quod ab antiquis Cacio num appellatur, Ecclusiam iti honorem sanctae Tr1nitatis pro salute animarum nostrarum coaedificauimus, ibique lanctas ac religiosas feminas secundum institutionem sanisii 2s d Di, sub Abbatissa Domino seruituras,in perpetuum constituimus t Quibus ut in posteriim usus iacce sariarum rerum usquequaque suis ciat: Regia muni ficentia, opportuna prouisione pro pediimus.Tradita dimus itaque sanctae Dei Ecclesiae praenominatae Villam quae vocatur Caici cum Omnibus pertinenatibus sibi, excepta decima quae est Ecclesiae sanctaeta larrae a aiocensis. Dedimus etiam Oistret an cum cunctis appenditiis suis, hoc excepto, quod Rober tus ibidem tenet de Comite Moritonensi se ili imo qui dicitur Caritas , 5e Rii histas nepote eius, sed&. G miseriis Cesispino annuentibus, pro pecunia quam nos eis dedimus. Praeterea Villam quae dicitur L fur cum sitis appenditiis, quam Regis concessu ego Majhilui, Rogina, emi a Riehardo filio Rantii an nuente Ai ordo deNoniant,de cuius feodo erat. Pre buimus etiam assensum donationi . qua Radulfus Tais Villam baryae donauit cum cunctis appenditiis suis. Cumque centum & decem acris terrae in villa
Ambriaci 5 vno molendino in eadem Amblicia pro sorore sua Monacha fasia in Ecclesia supradicta. Ego Κ. Mathriai, Regina redemi Villambargae de
de calumnia a filia Conanni ,3 terram & molendi num in Amblida redemi de calumnia a V valetanno
filio Ragnulfi, de quorum haereditate fuerat. Ab
γ eodem etiam I allarunno ex concessu Regis, emiecro Mathi uis Regina quinquaginta accros terrae
in territorio Cadoini, &appositum est hoc ad Ee clesiam supra dictam Ra Camerario conceden te de cuius feodo erat. Super hac donauimus & Et chen I villam praedictae Ecclesiam quam ego Regina Mathitii, Regis concessu emi a stii; Vi isti, dici EI Gilielms & Roberis i a quo eodem Roberto eoo Regina emi terram illam quam habebat in He tritfiuilla & Domini mei Regis concessu apposita est Ecclesiae. Item annuente Domino meo Rege emisi R harus filio es Heuuihi illas terras,quas tenebat in taxilli . R in Monte Eoani eo tenore quod ipse Laca us,de Ecclesia eas teneret in vita sua , & post
obitum eius in sua possessione propria possideret Ecclesa. Item terram quam tenuit Raatisti, si ius Alatii in V villon comparaui ab eodem Radulso. Eta Rieci, absilio Rathfrandi Rusticum vnum in villa quae dicitur Charon, & 3uas galbas fecim et quam habebat in eadem villa. Similiter & a Ra κυφο de Barseriis duas gaibas decimae quam habebat in Charon,& haec ex concessu Regis Ecclesie apposita sunt. Praeter haec Milane Mari stilos de Alaths lina eius uxore, emi ego Mathil dis Regina terram quam habebant in Valcellis, & quod in Ecclesia,&in molen ino vno eiusdem villae habebant, e cepto quod Rea Viei filiae suae ad coniugium suum largiti sunt,quod Domino meo Rege concedente Ecclesia
subscriptum est. Super ea quae dicta sunt, ego i ille M
56쪽
Ad vitam B. Lan franci Archiepiscopi. 39
MVillesinus Rex S uxor inea. A initiis Regina Eca A facta , i ilulmo de Aria osci, de cuius iure erat , an- clesiae praenominatae donauimus Burgum cie Hulmo cum rediditibus suis, uelaba amisa mea benigniter annuente, cuius lis reditas erat; sed & Comi tissa A. de Asbamaria concedente, eo videlicet pacto , ut ipsa teneret in vita sua , post obitum vero
suum ad victum sanistimonialium 1anista possideret
Ecclesia. in territorio autem Cadomi dedimus terras illas quas de me Rege V villelmo tenebant Go defridus Iuvenis. RQ ritis Conestabulus, heia, mi Patrich. Et intra Burgum C ad mi, unius m tendini mei decimam; & decimam furnorum ad me pertinentium, Decimam quoque de Diua de piscibus & denari si similiter dedimam de Diuula,& denuentes cui ut concederet, Ego Mathil dis Regina ex concessu Regis dedi de pecunia mea. Sed N ADtiiredui de Molisti concessit eidem Ecclesiae terram illam quam soror eius A a: habuerat in coniugio
apud Ranuillam pro filia sua, quae Monacha facta
fuerat in eadem Ecclesia , excepto quod ibidem sanctus Leo legarius de Platellis tenet, cuius terraeseruitium, Ego Regina ad opus Ecclesiae redemides tiberis de Riis, cuius feodum erat. Fruesn aes autem Ra hi Vicecomitis amita sedit eidem Ecclesiae Osberni uillam, annuo late eos mi antri , de cuius feodo erat: cui Ragnus so pro concessu suo,
dedi ego Reg:na Mathil dis de pecunia mea. Dedit Balvent de Sale,& denariis. Eodem modo decimam B idem Kὰ ι D, Ecclesiae supraductae inolendinum de V vachei,& Ae Scocei de denariis piscibus,& mo-
molendinis. Item in insula de Gergo ivnum molen dinum , & terram duorum Francorum hominum, at
que medietatem declinae de quinque parochiis t&sextam garbam de una parrochia es dimidia. Sed&terram& decimas, quas Ruia. vj Cappellanus noster in eadem insula de me tenebat . ipsus Ralnoldi precatu, postquam Monachus cfic diu est Eeciosae praedictae concessimus. In villa quae dicitur Main trud sexagmta accros teri ae . Et n uilla Billii terram quam Her rosus Clericus ibidem tenuit, Terram
que Radulfli Billes, pro qua recepta fuit filia Uvj Iesma in Ecclesia Raatis Camerarii , R UVillelmi fi
unum intra burgum Cadomi sitim ; N in Goisbet liuilla, terram duorum fraticorum hominum, proslia sua facta Monacha in Ecclesia. Alauti se, filius Comitis G rii es uxor eius Emina, dederunt cidem Ecclesae, pro salute animarum suarum , Ecclesias de la Forest cum dicimis, A ducentos accros terrae in eodem loco, quibus pro concessiione ipso rum, Ego Regina Mathil dis dedi de censu meo. P plerae G mihi pro salute animae suae, dedi t prae dictae Eeciosae Osberni uillam supta mare stam, itata in cn ut in vita sua eam teneret, & post mortem suam mater Eccles a in sua Droprietate possideret, illaimo ae Braiiabii concedente , cui ego Reginalii Theodorici eiusque uti oris concessu, de quorum C Mathildis,d di depectinia mea pro concessionei pahereditate erat. Ad haec addidimus praelitus itae Ec C - clesiae viginti accri pernos vineae, de quibus tres sunt
apud Liria cum cum sex acris terrae. Apud Albam viam septem quos, ego Regina e i a Millelmo de Ailitis concessu RQὸYθ filii eiu ,& Richis, da, Comitis Ebroicens ,& Anysh festi de isti l a cocessu de quorum hereditate erat; apud Argetias septem,apud Vernum tres ; de istis tribus agripennis Gori edit duos & dimidium, cum vna domo, pro eo quod monacha facta est in Ecclesia praelibata ;& soror
eius alterum dimidium. Donavimus etiam medietatem villae quae nominatur Carpi hech, quam ego Regina Domini mei Reg s conec su comparaui ab sus , quia de eius inodo erat. Arberata soror F. Leonis eidem Ecclesae , tribuit terram quam pater suus dederat ei in villa qhae dicitur Gitillon, annuem te eodem Fulgone, quae cum esset illius loci soror sepulta ibidem iacet m atrio. lj I ihela j sis a RN ri', quod pater suus donauerat ei in Vernon proconiugio , R ipsa dedit praedictae Ecclesiae nc pote
eius annuente i Ῥi bima de cuius hono ieerat, cui
pro concessu si o ego Regina Mathil lis , deui decensu meo. Regirius de Atis , o dedit praedictae Ecclesiae terrum quam ipse habebat in Grani uilla pro sita sua ibi cici Monacha facta. Rogeriti, quoque de Monasteriis pro matrρ sua ibidem Domino Lubbηὸ filio Thu,s m Has p. & a Ra ncti Duce P sacrata, cd D stilana cum cuncti appenditi is suis, &
m-i m T 1 dimidiam siluam de Monte Alboldi, atque Monasterium de Vals cum decima, R terram unius carrucae in eadem villa, R in uno molendino hoc quod habebat in proprio dominio, & terram quam KL uitenet in villa quae dicitur Lu. Fuit ho aute de Adia dedit eidem Ecclcsae villam Fulcbech. cum molendinis cunctisque appenditiis, tam in planis quam in fluis, pro uxore sua His itiisti in eodem coenobio Monacha sucia,annuente filio eorum FΛIchotitio. At sibi hoc silia AL, ὸ , Gi ΛΜ i, , dedit Ee clesiae praedictae, terram quam habebat in Grandi campo, di in Coi, concessu ille me si ii Aluredi, comite. Alia cibis K. autem filia Thuistini Hai dupad eamdem sanctae Trinitatis Ecclesiam, in qua Monacha facta est nostro conccssu, & L nti pho Vice
comite,& Eudonteiusdem Adel iidis fratre annucntibus , alteram medietatem villae Carpit ech , cum medietate Ecclesae , & decimae eiusdem villae, domuit. Sed &duas partes villae quae Puteus nunci patur. Et anter Filcherolas,& Nersteruillam novies viginti accros terrae , necnon & illam terram . quam
Ofm hisiti Thesua ej si ius, & mpseritii Fole anttenebant de ea in Coisberti uilla& in Dum idi uilla, R in Culuerti uilla. sit Cois neriis dimidium molen d1num, & terram unius carrucae in eodem loco. In e propter quem concessiim Neptis sua filia Vollisimi ic ι Mittit ibidem facta est Monuel a V, illa Imui Blacco duas partes decimae de Bleer, & unum rustita cum in eadem villa dedit pro sorore sua in eodem loco Monacha facta. soli piatis Lunec duas partes decimae de decem &octo villanis. &sex accros ter
rae , in Cole uilla de)it pro filia sua in Fec Iesa facta
Monacha. Arem testis quadraginta accros terrae in
Anglicauilla , & viginti in Charon, R de dimidia
lecima de Charon duas garban,& in V villon deei malo quam emit ipse a Murier sorore Rish Uri Principis, dedit pro filia sua in codem Coenobici Monacha facta. PhfVus quod habebat in Monaste fit dedit pro situ sua, quae ibi facta est Monacha. Odo Citricus quadraginta accros terrae in Cambis Rusca uilla terram unius carrucae. In Inguis uilla terram illam quam de ipsa tenuit is, si h fit j. In
Caluauilla terram unius carrucae. Dedit etiam haec eadem , aeha Fraxini uillam, R Maisnillem ut
celli, quas ego Mathil lis Regina exeambivi Eccle sae sanctae Mariae Baiocens. per Odonem Ecclesiae eiusdem Antistitem . concessu Domini mei Regis, pro Ecclesiis cum decimis sancti stephani, & sancti Martini Cadomi, se ut Ati sitiuo, filius I f eas tenuerat,& pro Eccles a sancti Georgi, de Castro Cadomi. stigandus quodue dedit Ecclesia Ffle sae cum decimi Et Ecclesam V vibreei cum decima, & unum molendinum in eodem loco supra nominatae Ecclesiae , pro filia sua , ibidem Monacha
57쪽
su, de cuius feodo erat. Ecclesiam Ati, ubi uilia cum decima, excepto quod Ro ritis filius Hano δι ibidem tenet, dederunt homines de eadem villa Pro salute animarum suarum , Episcopo Baiocens Odone praebente consensum. Aibera uxor Rari j Taionis concessit seruitium de terra quam Fulcheritis Maiaherba de ipsa tenebat in Ble duilla.
Gi L stia Thuistini terram quam habebat in GrayS in Dumuilla , dedit eidem Ecclesiae pro anima sua, concessu Thurstini nepotis tui, cuius se dum crat. Ego autem GillὸJmtii Rex concessi seruitium illud , quod Goi perii filius Sialamoni, & Heltho Dapifer reddebant mihi de Grai supradictae Eccletiae . Rari huj filias A . pro sesute animae suae dedit terram quam habebat in Ade uilla. AA rata,vonis & Rogerymater, dedit, annuentibus ipsis, hoc quod habebat in Eeelesia, di in decima de Hai
noluilla,& unum accrum terrae in eadem villa pro anima sua. - Pintercia supra dicta Ecclesiae de dii terram de Fago, ita ut ipse teneret in vita sua, &post obitum eius ducta possideret Ecclesia, Rad ιI-
fode Thorinia annuente, de honore cuius erat; cui
ego Mathil lis Regina pro concessu illo dedi de pecunia mea. Gtim jor millelmi cie Aristina mater, sanctae Trinitatis Monacha, dedit eidem Coenobio terram quam habebat in Balvent, annuentibus Hugone Pincerna & Rogeri, de Cui hi, de quorum ho- inore erat, cui Rogerio ego Regina Mathil dis pecuaniam dedi pro assensu suo. Donauit etiam eademGtim Osr terras quas ha bat in Roures, & in Cirrent , R in Ctricente uilla , & in villa , quae dicitur Quatuor putei, Matiricis & Alberata uxore eius concclium prςbentibus, de quorum haereditate fuerat. Rorijriti, filius Ansfrida Daprfri4erram quam habebat in Condet,& dimidia prata quae habebat in V vi holmi, dedit pro Asicia uxore sua in eadem Ecclesia Monacha facta , filiis suis concedentibus. Rauulfus L Ajiariis triginta sex accros terrae quam tenebat in eadem villa Aneriis, dedit eidem Ecele-sae , pro anima sua, quos a Viali Imo is Simittit emerat, annuente huic donationi millelmis rit Ambiariis , de cuius feodo erat. V, sella, dedit pro anima sua terram quam habebat in villa sancti
Aniani. Rociber tis Cameraritis dedit terram quam Hauebriantis tenebat in Louenio pro anima sua,& pro amore sororis suae , quae erat Monacha in Ecesesa. μυΓhristi, Camerarius dedit unum
molendinum iuxta Chelahoil , & terram quam ibidem de Regina Mathil de tenebat. AD N IE CEpiscopus Baiocensis ori, interueniente gratia &dilectione nostra, praediffam sanctae Trinitatis Ec ci fiam, cum atrio, Abbatissam, cum Sanctimonialibus, Omnem Clerum in eodem loco seruien tem, Universam familiam eiusdem Ecclesiae cibo sustentatam, ab omni exactio. e pecuniae Episcopa- plium redituum, liberam esse eoi cedit. Sed & Ecclesiam Beati Agidii, cum atrio ipsius. quomodo supradictam liberam, & quietam ;& Clericos ibidem seruientes, eo modo quo supra, liberos esse permittit. Praeterea in ea parte burgi extra murum videlicet Cadomi siti versus Ecclesiam saniactae Trinitatis, quam ego V Pillelmtis Rex praedictae Ecelesiae dedi illius partis burgi parrochiam ad Eeelesiam sancti AEgidii venire , oblationem,
decimam de pecoribus , cum sepultura , Clericos ibi seruientes quiete permittit habere. Sed Rha blum & consuetudinem culcitrarum . quod in eadem parte burgi habebat , Eccles et sanctae Trinitatis ascribit. Supet ea Quicunque in his duabus K Ecclesis, & in atriis earum soris acturam secerit,
emendationem pecuniar , quae ab Episcopali consuetudine , pro foris factura exigi solet , eiusdem loci Abbatissae , Episcopo eodem annuente, donabit. Quicunque autem hominum Cadomen si utra invita sua , sepulturam sibi in atrio sanctae Trinita tis elegerit, licenter habere sne requisitione si ut turm , idem Episcopus a suo sacerdote concellit. Et quia Baiocensis Episcopus quietem libcrtatis. quae dicta est, praedihiis concessit Ecclesiis, dignae recompensationis donum praebuimus Antistiti ei dem, & Ecclesiae Baiocensi. Si quis vero horum omnium quae predictae sanctae Trinitatis Ecelis χj data ostensa sunt , temeraria praesti mptione aliquando quod absit ) violator cffectus in sua im
pudenti obstinatione perstiterit, Nouerit ille se Anathema factum a Domino, Sancta sc Beata fidelium omnium communione priuatum Diuino tua dicio perpetualiter esse plectendum. Vt igitur uniuersa hae e secundum quo A a nobis instituta esse noscuntur, inconcussa in perpetuu firmitate perdia rent , aduersum Dei Ecclesiae inimicos : Ego Votia
I Imi Rex priuilcgium Regiae Maiestatis opponens , Episcoporum, ac Magnatum meorum, qLO-rum nomina subscripta habentur, irrefragabili attestatione probaui, meaeque imaginis munimento
praesenti legitima sanctione stimavi, Anno ab In- carnatione Domini millesimo octogesino secundo, Indictione quinta , Apostolicae sedis Cathe dram possidente Papa Gregorio septimo , Regni
mei sexdecimo anno: in Francia regnante Philip po. Romanis in partibus Imperiali aure dominante Flentico .
Si num millelmi Anglorum Regis. siginum Mathesdri Reginae. signum et Lis ranci Archiepiscopi. Signum altilmi Rothoma genia sue Archiepiscopi. Signum ' O ληis Baiocen sis Episeopi. Signum t Mishaelis Abricensis Episcopi Signum Galalὸrii Luxoviensis Episcopi. signum i Gi tib/rii Fbroicens s Episcopi. signum ' Comitis Rothberii Regis stai lii. si num ' Comitis Guillelmi fili i Regis. Si gnum et D riei Regis Vollisimi si ij. Si num
Fundationi Abbatiae sancte Trinitatis Cad omensis catalogum Abbati satum dum tota eiusdem monasterii , nec non & Abbatissarum paratur historia addere visum est , quo spem nostram interim in illo
58쪽
Ad vitam B. Lans ranci Archiepiscopi. 3s
A Masti sterio funo i iubet. Ita Conciliorum Gal. to. a.
sarum S S. Trinitatis Cadoniensis.
1. Athil dis I. Obiit an . 1113 1. LV L Caecilia, Guillelmi I. Anglorum Regis,& Normaliorum Ducis filia. Obiit ita . . Irabeth, seu IYabella I. de Blois, vix unicum an num in Praelatura egit. Obiit an . tias. circiter. . Beatrix I. de Huque uille. Obiit circ. an. li I. 3. Dionysia d'Eic hau u. Obiit circa an . I 16 C. 6. Ioanna de Coulonces. . Obiit an . 1181. . Mathil dis II. d Eureux. Obiit circa an . II98. s. I , bella II d duetot. Obiit circa an . ia 2.9 Adela I. de Thibo uitille. Obiit circa an . I 213. io. luliana de s Celeri n. Obiit an . 1236.11. Beatrix II. de Cambernon. Obiit 1189.
11. Amicia de Gournay. Obiit 1193 13. Mathil dis III. ii Angleterre. Obiit circa an. ia98. loco Epitaphii super lapidem sepulchralem haec verba leguntur: Mathil dis sila Regis,
cognomento Fortis.1 . Adela II. d'Angleterre. Obiit circa an . Ilo S. 1 f. Nicola a l. de Goulleuag. Obiit a ues.
16 Mathil lis I V. de Queruille. Obiit circa an.
17. Ceorgia dii Molley. Obiit 13 Q18 Maria l. de l'Orme. Obiit I Oi is. Maiia II de Vuarinieres. Obiit i o . Io. Margarita de Vuar inieres. Obiit 1417. 21. Agnes de Thieuille. Chiit 1 11.11. Nicolaa II. de Rupalley. Obiit 1 rue. 23. Maria III. de Suruie. Obiit an . 1 3 . 1 . Margarita II. de Thiethlle. Obiit i i. et 1. Bluicha d 'Auberia ille. Obiit a Vo.16. Catharina I. le Vi conte. Obiit 1 92. a . Renata de Bourbo n. Obiit is 3 .:8. I sabella de Bourbon . creatur Abbatissa an a os . per translationem sororis suae I enatae ad Abbatia in B. Mariae Sanctonensis. Ob: it 113i. 29. Catharina II. de Nauarre. Obiit i 331. 3 o. Margarit a III. le Valltiis, hac anno 1339. ad Abbatiam Almenescensem se recepit, ibique
abiit e viuisan. 33 3. aut circiter.
3l. Ludovica de Mailly. Primum Abbatissa Ly-liensi prope Meled unum ; deinde etiam huius Coenobi j oraefecturam gessit; priori per dispensationem retenta. Obiit a j . hi unilitate& obseruantia insignis. 31. Anna de Mont more cy. Obiit 1388. 33. Magdalena de Montinorcncy. Obiit 1398.3 . Laurentia de Budos.
Pag. VI. Aertim se hola, lentiis.ὶ Et quidem morem istum Ad cap. . in Ordine Bene luctino Vsitatissimum fuisse, scholas
nimirum instituere, pueros cum pietate, tum literis imbuere, neminem arbitror negaturum, qui vel
per menses aliquot historias reuoluerit. Quid vero curae pueris fuerit adhibendum in Monasteriis docet Regulas Benedicti, cap. 3 o. 37. 'S. 6 . &To. Etenim probe intelligebat vir ille sanctissimus bH-nium iustorum ut verbis , tar Gregori Magni)Spiritu plantis, quantum utilitatis &commo it rcipublicae Christianae obueniret ex puerorum in coen
hiis Religiosa institutione. Cuius disciplinae erudiendi traditi sunt ex nobili senatorum prosapia
complures , quos inter primas tenent Ss . Maurus& Placidus, auctore D. Gregor. Dialog. lib. 2. cap. 3. Vnde & Carolus Mag. Imporator in uniuersis ini
perii sui coenobiis scholas instaurare, & Monachos
sol. 121. praecipit id etiam Capitular. Aquis gran. cap. 7 a. ibidem fol. 112. Quadere Trithemius Hir sangiensi Chroni c. in . Abbate eiusdem Monaste iij Herardo. Erat latitem his temporibus anno 89o.2A Msη steriis ηψri ordinis con sitieturi celeberrima, si schol, Monachortim se gutis pene coenobiis, qnibus non sectilares homnes, seu Monacha moribus 9 em titione proci tantur nominaiis imi, qui non s)ltim in aeti is seripiti, is do si essent, ,e, timetiam in
nibus jacularibtis literaturas en ias erudii dimi. Ex hii mrihi non solam in Romana lingua, due si erant, sed etiam in Imbrisisti, Griscis, O Arabica perifissiami, quoa ex eorum opti stilis fati eaignoscites, . At ne gratis haec asserere videatur Abbas ille Trithemius, ludum videlicet literarum in Monasteriis solemnem extitisse, testimonia cx antiquis,& mediis scriptoribus lil, t producere. Ex vitas. Agili primi Abbatis Resbacensis Ptier Agissus commi si tir Eusta-yAprobatae RὸIVionis Ῥiro,sacris literis erMHindus, cum aliis nobilium 'vorartim sitiis, qui postea Locksiarum P sole, exti Erunt ; Ag, satio sci icet, c=
sertim sit oti es istiebant. In vita S. Leu edi Ab batis , qui scliolam Monasterii S. Taurini Ebroiccn iis in suburbio , adhuc puer frequenter adiit: autem Magistram reperit, verba sunt codicis MS Becccns. qui sibi operam in liturarum reti trione im-E penderet, cum documento letnguae, morumque prolisau coepit illo sodalcs anter, e re c. S Venerabilis Beda Monasterium Virense s Petri in Anglia celeberrimum effecit literarum gymnasium , de quo pluribus scriptores hist. Anglic. potissimum Malmesbur. Pontis Anglo. lib. 3. l. 13 9. a. n. 3o. Astia i iremuth, inquit. Monasterium
nastam. Et lib. i. de gest. Reg Angl. l. i 1. Sed&de Bedae praeceptore, S. Benedicto Biscopo doctrina conspicuo , legenda eius vita ab ipsornet V. Beda conscripta. Malmesbur. loco citato. Congregationis Anglica. Tropheteorum to. i. pag. 6 O. &seq. Verum multo ante Bedae tempora literatum
59쪽
ludi vulgares extiterant in Anglia, quemadmodum in Bibliotheea Floriacet sol. 3 i. vitae S. Gildae cap. g. cernere est. Et quia de Anglia sese ing rit sermo, insignem locum appendicis ad Ingulphum praetereundum non esse existimo; ubi quItuor Monachi G:lbertus, Odo, Tetricus , & Guillelmus ad lo cum Cotentiam vocitatum prope Cantabrigiam perrexerunt: Vnde citarem in Iocat, inquit auctor, a
se diuisi, es formam Aureliensis studiisecuti, stimmo
mane Frater Odo grammaticus O fias ctis asto tem
Am. Ad horam mero primam Frater Terrictis acti
iissimo, sophi a Lurcam Aristo elis iuxta Porphry, ct Averrois Isagogas, o commenta , adolescen- tioribus tradebat. Au horam utro 3. Frarer I illeL
Masilia, contra Itiua cum errorem misaeime H ptitabar:
en, atid soritim oecialitis consueni bus , iantes tam horam textumj crae paginae ereponebat c. Porro
Aureliense siue Aurelianense studium supra appellat ni fallor insignem illam Floriacensis c cenobii scholam, quod nimirum id coenobium situm sit in
territorio Aurelianens. Ex vita s. Fro oberti Abbatis Clodoueo a. Francorum Regi coaetaneit Erat eo Iempore pransminartim Luxoti esse carnobium In gasticas regionibus penesngulare, tam reluionas apice, qtiam etiam in perfe-E orie aselronis. Qua ex causa summi , e Arbus in utramuis partem ρ, oscien ii fertior inerat isti randem Ioctim cenantibu studiis ιnui θ e constiebant. Haec
in promptuario antiquit. Tricassi. doctissimi Ca mu alij. Iterum ibidem, historiae S. Bercharii Ab bat. lib. a. sol. de illo ipso Luxoviens literarum gymnasio legere est Itemque notis ad histor. in
Dentionis corporis s. Maurae sol. 36. profert idem Camuzat. antiquum fragmentum de venerabili A
rat dus stinis in I j ctinis, tim exemitis latibniis, diteriartim io ti divi irasistirpis isti nec scularibus Anique commendat tir scholasticis , sed Deo se aies ientibus Monach s cte. Non aliis haud dubie quam Benedictinis , solis nimirum tunc temporis
Minime est sane quod sileam de antiquis illis Flo riacensis vulgo s. Benedicti Monasterii supra Ligearim celeberrimis scholis. Aymo inus cap. I. vitae S. Abbonis Abbatis & Mart Bibliothec Floriac pag. 3oi se effatur : T Dbtii eryo Abio oritis parensibus in Furitice i Monasseras, ochisia elericis, m hoc est cxteriori seu canonicae ut infra obseruabimus ) Ee- cissae S. Petri obseqtient tim , traseitur literis imbiten dus es c. Notat in idem caput Ioannes a Bosco plus qdinque millibus recenseri, & quelibet scholssticorum didascalo suo binos codices MS quolibet anno offerre solere verum isthaec unde sumpserit cum minime prod cat, fides sit penes auctorem. Et cap 2. S. Abbs imbis is proci tir scholasticis, cap. s. in Angliam missus in Ramesens coenobio docot. De Academia Floriacens memorant etiam veteres eius dein coenobii consuetudines sol. o . Bibliothecae
praefatae, his verbis: Conuen As rem latiatum ma
ntis mauit , ct post ia chortim, Hic schola veniat, eo debis. Et infra ubi de processionibus : Ubi
L cum magistris si c. Non est instituti mei vi longius de hac re protraham sermonem omitto frequentatas olim academias, in Gallia sandionysana, Coibe insem, Cluniacensem, sangermanam Antis odori: in Cerma ni a Fuldensem , salirhurgensem, Sangallcnsem, di alias quas lurima si In Anglia Oxoniensem, Eboracensem: In Italia Cassinensem,Vi uariensem In Belugio Duaccnsem, &Gerardi montensem. Caeterum plura qui de Gymnasiis Monasteriorum legere voluerit libuit enim duntaxat nonnihil ex MS.& quae haud quaquam sunt ad Danum excerpere ) adeat Antiquitates Fuldenses cap. 9. N seq. Chronic. ord.
s. Benedictito. a. adan. 6s ab Scisa. Et to. 3. adan.
91. fuse. Trophaeorum Congregat. Anglicanae tabulam i .pag. 3 9. 33 o. ' praefationem adtab. 3 pag. 3.& seq Claudium Espencaeum digres. lib. 3. cap. 12. pag. 3 a. Iacob. Midendorp. academialuin lib.& histor. Monast. cap. 6. Alemanicas antinuitat. Coldasti to. i. cap. 1. EIIehardi de casibus Monasteri S. Galli & cap. vitae B. Notheri eodem auctore; extat etiam haec ipsa vita, Canisi Antiq.led . to 6.
in collatione Abbatum Aquis sub Ludovico Pio
habita cap. 4s. vetitum obseruabit forsan nonnemo; I Vehsti m Monoerro non habeatur, nis eorum qui ostii isticis; hoc est Dei seruitio mancipati. Verum huic incommodo facili negotio ocurrebant monachi , siquidem intra Monasterii ambitum scholam
instituebant duplicem pro conditione & varietate auditorum. Alteram Claustralem, in qua pueri asceticae vitae dicati exercebantur: alteram Canonicam siue Claricalem, in qua pueri seculares t illa in remotiore Monasterii parte r haec extra Monasterium in adiacenti aedificio , cui tamen & ipsi praeerant coenobstar. Et haec sane scholarum partitio solemnis erat in Floriencens coenobio uti supra vidimus , ubi sermo fuit de S. Abbon e inibi schola clericorum a parentibus tradito ) in Cluniae ensi quod & se vidisse in antiquis eiusdem Monasterii schedis . mihi testatus est quidam ex nostris vir doctus maxime vero in Fuldens, teste Elihel ardolocis citatis r T, ΛΔηι, inquit, post frese temptis Mare tu fehbia Hatismi cum B. Jύιthhὸνo Bis titi,
De Guillelmi electione ita Ms codex Mons steri S. Au loeni Rothon agens de Ioanne agens Archiepiscopo: Ric si haeso, immo proces t: nam δεο-
60쪽
Ad vitam B. Lan franci Archiepiscopi. 3
sui Dreant, or presis teγis sine imitata dist=ibuebar, A ao o. quod tribus episcopalibus fuerit potitus, ni
bonosque nihilo miniis au participationem honoris aut ae asciscebat circ. Plura vide apud eundem Oderie. loco citato&fol. 168. ad an . ioso. Guillelm. Gemel. hist. lib. V. cap. 28. & lib. 8. cap. 3.b In ipsa aetat ententrio promercsapuit, quas gratanter thri per ii cro. Immis B. Lanfrancum illo aeuo leges Romanas reperisse testis est Robertus de Mon te in suo Chronico nondum edito ; Lia rancus Papiensis , inquit, o Gamneritissecatis elim reperiis apud Lononiam is itas Romani, , qtias Iustimantu Imperator Romanoram ab Incar ratione Domini D. XXX. abbreditatas emen cierat. His, inquam, repertis ope ram rideriant e. to Iegdire, O Ruia exponere. Sed Gia
nerim in hoc persetierauit, Lanfrianctis Oero disciplinas Iabe, atij, 9 lite, as diuinas in Galliis mulios euocens , laudem Aeccam venit , ct ibi monachus Ufe- Elus est. Hucusque Robert. ad an . IO32.
videlicet, & Gregorius . maxime; quemadmodum inter eorumdem epistolas cernere est.
nauit epistolas B. Lanseanc. Cantuariorum Antistes factus. De Ioanne multis in a ad epistolas sq.& 11. Caeterum de eiusmodi subrogatione paulo amplius Orderic. Vita l. lib. q. hist. pag. 1o6. his verbis: Vir Deo ditio tis Lan ancus ) π htimati ta- tisi id ut risi ii Prima u. sarcinism restitistiit j ct sibi
Prasistim praefrissato t. Porro si canonice fereti sta C iusserat Timotheus Episcopus Ammonium magni
mirum Halmeensi seu Noruicens, V vices rensi ve rius Vintoniensi) & Cantuariens, exaut horatum Stigandum commemorat. Fadmerus seu Edmerus, sue etiam Edinerus lib 1 . histor. Nouorum agit de Stigando. Guillel. Picta uens. de Guillelmo primo pag. 2o1.2o D.& acis. Orderic. Vital. v bi supra. Mabmesbur. de gest. Reg. AnglO. lib. a.
g Terreat exemplum ui sed se. Temperare mihi paginae quidem non possum, quin duo quae aliquando legi VIII
notatu dignissima exempla , eorum qui Sacerdotium, siue Episcopatum Strenue refugerunt, in medium hic proseram: unum apud D. Hieronymum t o. r. epist. 6o. Epiphanii salaminat Cypri Episcopi a 3 loannem Episc. Ierosolymitanum , de quodam monacho Sacerdotium modis omnibus decli nante ; sed tandem per vim est adductus ad Episcopum,& sacerdos effectus. sitim igitur loquitur Epiphanius )celebrare tir cosse Τὰ in Ecclesia vitiis, uae estitiae a monasterium nostram, ignorantem, nulla es penitus haberitems,ssicionem, per mi hos DrΛ- conos apprehendi ius smtis, teneri os elim, ne frietiberari se civiens, adiuraret nos per nomen Ch=isti Oprinatim Deacontini oruinavim m proponentes ei t morem Domini, or compesi res τι minis Arete tisiae
tate , tenso ore eiuου, or Mavimus prest yicrum, es c.
Alterum resert Palladius vita ia. Lausiacae . Adduci conruatio Romam auiis, praedictae a, diηΛtionis licen iam ab A exaχdro Papa impetrauit. Alexandri
epistolam, qua Lan anci petitioni annuit) Ioan iri
Ab incensitim Episcopo missam,in veterum scriptora testimoniis praefixis libro de ossiciis Ecclesiasti eis. eiusdem Episcopi. reperies. Habet ut iisdem ferme temporibus in Chronico M s. Coenobii Diuionen-
sq, haud dissimile factum Alinardi eiusdem loci Abbatis, Diligebatur a Roberto, ct Henrico Reyibu Chionicon audis )seu cr Gχraatis Imperator,
elim sitim Hen, rus Caesar, nimas illi, in Ῥὸχerabatur isse Iu. Itaque L L nsem Giheuram runc ta cantem ei obtulit Henritus Imperator seu Halinar- Pambo discipulum, religione & doctrina insignem, ut Episcopus consecraretur : scd constanter renuit illi ; & dum cogeretur. arrepto forfice sinistram sibi autem amputauit: quod Episcopo ubi renuntiatum ess edi Mihi, infit, foeIi, ni a iam nuribtis A L
scantam : es illa cie post haec dimisso, recessertihi. Ins nita propemodum eius cemodi exempla passim reperite cst apud authores sic D. Ambrosium, D. Augustinum, sc Paulinum, sc Anselinum per vim dii humiliter re puens, O lafractim clericum Lingo- D insana malae plebis legimus presbyteros siue Epis-n semiltiasit expetendum a quem ipse pater adsedem et ne Latiaeit. Sed vero e vivis sublato Odatrico, Imperatorem ruaη infit idem Chronicon ii rit,atinutatim ; cui non acquietiit Hai inardus) δε-
Ad cap. s. e Con regata est ιτο Synodus ) Hanc synodum
ponunt ad an. 3O O. Florent. Vigorniensis ad id anni. Order 1c. Vital. loco citato fol. ue15 De illa ipsa synodo Malmesburiensis Bibliothecarius de
Pontis Anglo. lib. i. Roger. Houeden. l. 239. 2. n. 3O. edit. Londin. Deposuerunt Stigandum, ctim anathemate repro- Ehatum ) Ita authores citati, qui Stigandum multis criminibus obnoxium depingentes , rationes adserunt illius exauctorationis , atque inter alios Florent.Vigorii. coaetaneus, ubi supra: δε Concitis, ait, Stiganta, Doroberniae Archiepiscopus de ora asar iri
n ta Romisna Ecclesia excommum uit, pastitim accepit. Robert. Mont. in praefato Chronico ad an. eopos factos. O s sic holines quaererentur, talestque eligerentur in Clarum,qui vocati potius, quam gradum lucri aut honoris gratia ambientes accederent . praeclare utique cum Christiana republica
i CabGbialis is o hi omnino ad Iairalem prolesρ- scis sti par dis Olutionem oro.) Non tantum n Anglicis , disciplinam monasticam instaurauit Magnus
Lan ancus, Ied etiam in Normannicis Monasteriis, cum adli lc Becci Prioris fungeretur cissicio , mxxime in liccns seu S. Ebrulfi coenobio i testi Orde rieo Vitali eiusdem loci coenobita, lib. 3. his . fol. si . At, Itii itis Abbas, inquit, Lah ranctim Monachum , cum iribus monachis mictim direxit; O