장음표시 사용
151쪽
'enimi litatem , permittere sena edico ad sanguinem ullo hioclo detrahendimi nolit huic deijcieda largius aluus est. Rut si id quoque suspectum habet: alia ratione educenduri
superuacuum est. Ac in proposita nobis hactenus natura, alias vacuandi rationes inuenire difficile non est. In alijs cum discretione 5 diligenti examine disquiri eas conueniet. Eam discretionem post trademus, ubi de proposita boni succi natura tractationem absoluerimus. Pone enim tale hominem ex mala victus ratione lassitudine affectum deinde ex ijs cluas retulimus notis, in venenoso vasoru genere apparere subelse illi copiam semicrudorum succorum in reliquo vero corpore toto multitudinem borum quos lassitu losequuta est. auctus praeterea illi quod amodo sanguis esto. Maxime ergo ut dictum est)detrahere primo de sanguine oportet.deinde succum illum educere qui superare videtur. Non sustinente autem homine fanguinem sibi detralia, augere deiectionem. Si vero neutrum admittat, alia quapiam rationem iniri, qua maxime si non breui, at ono iore tempore pristinam corporis habitudinem ioni recῖpiat.1 Quoniam ergo duo prima sint quibus primum in ictus sit oportet qui eiusmodi aste tibiis medebitur, crudorum siue
etiam semicoctorum qui ante sanguinis perfectionem fue runt, percoctio M acrium ac mordacium, qui secundi sunt, languine posteriores eductic, abstinere eos conuenit ab omni valido motu. Blande vero notos, atque oleo perfrictos, perquam suaui lauare balneo: inde inicio abstinetiaque habere, atque etiam somno, si fieri potest: minime ignorantibus nihil esse quod aeque concoquat ea quae concoqui possunt, malos succos per habitum digerat, ut somnus a balneo. Cum igitur ut paulo ante diximus primo die cxperti an facile finita lassitudo sit,similiter grauatum hominem cernimus tum mittendus in balneum secundo etiam die est,tum in quiete abstinentiaque habendus aeque vero si iterum, tertio oportere videris, itidem dieiunum lauabis: quietem ac somnum ipsis lauationibus interponens. Conducit ad somnum non in postremis ipsum quoque balneum sunt enim qui eo sunt usi omnes, magis ad somnum propensi, modo maioris momenti nihil obstiterit. Adeo tr-bi omnias causa ignum percommodum speratae utili- o talis sit:velut e diuerso non possὸ a balneo dormire, nec cau
152쪽
G nec signum est commodum. lippe plerunque redunda. tis succi indicia ex somno vigiliisque ceperis frigidi nan
que succi marcorem,quod κόμα Graece vocant, clongiores
somnos inducunt: calidi mordaces, vigilias L siquando dormitur, varijs imaginibus inquietos siturbatos somnos effictimi, sic ut statim excitent. Sicuti autem in primo die, ita etiam in secundo sorbitionem is inimam, simplice
illis exhibebimus Q Iippe large ij apponere quibus ali ferri potius aliquid debeat, plane est contrarium uacut rursus omnino non nutrire,& fastidia stomachi quas Graeci assas vocant creat, eundem l dit, desvires labet adiat, malum siccum adauget. Ergo exiguum his dadum ac potissim diris fieri potest, pilisana cremor simpliciter conditus. sin aliter,farris,eode quo piissana modo preparatus, cu paulo aceti adiecto: prcsertim si cruditatis ab udantia vel in venis vel
in toto corporis habitu subesse suspicamur. ippe si nihil
prorsus aceti sit alicae admistum , glutinosior erit quam tropositis conducat. itaque obstruet magis quam deterge-it habitus meatus quod tamen maxime petitur in crassis ac glutinosis succis, cuiusmodi planc omnes pituitosi sunt coRc boni quidem succi far ipsum est, iropterea eiusmodi quia vitioso facile securos praestet. Caeterum nisi lentor eius corrigatur adiectis aceto porri modices: non solunt Obstruet, sed etiam nutriet plenuis quam propositis sit exusti Hac itaque de causa piislanae cremor in hoc casu tutior
est: vi qui tum modice nutriat, tum nusquam per angustos meatus haereat: sed iermeet ipse, meatus per totum detergeat,&quicquid in semicoctis crudisve succis continetur crasti, id dissecet ac res obiat Horum ipsorum gratia mulsa his idonea est, Moxymeli. aponiel , piper, opingiber: postremo omnia quae citra vitiosi generationem 1ucci, humorem crassum dissecant soluuntque quorum materiam latius in sequentibus prosequemur. Ad institutum Vero nunc sermonem , exempli loco posita sint 'uae iam sunt dicta, quae nunc dicenda. Frugum nanque maxime apta est plisiana. Olerum sola lactuca. Piscium qui saxatiles dicuntur. Panis qui Turno coctus, fermentatus, modice purus est. Aues monticolae. Potio oxymeli, muli a vinutenue, album, semelque quae boni sunt succi, eadEmq; de-xcrgent, nec glutinosa sunt, nec crassum succum efficiunt, so
153쪽
nec valenter nutriunt. Quae vero urinam cient, hoc casu noprobo: naaxime quae praeualentia ex his sunt, e tanguinem calfaciunt ac liquant. quippe quod concoquendu probe est liu1 tanta adhuc vexatio non conuenit. Haec itaque omnia secundo die facienda ad hunc modum sunt, atque etiam tertio quartoque Ad haec praeterea si tum lassitudinis sensus leuetur, tum corpus coloratius appareat, tum semia quieti urinae concoctae sint,fricare quidem liberalius, exercitare vero parce hominem audebis. His ita peractis si nullusio lassitudinis sensus pr terea supersit, ad consuetas statim ex
ercitationes hominem reduces. sin quicqua appareat priorum aut symptomatum, aut notarum rursus tu quoq; in id
intentus, mutare tentabis ea quae particulatim no rege habent. Si itaque solius lassitudinis sensus recordatio superest , caeteris notis omnibus bene se habentibus, utique apothera piae munere lassitudinem summouebis sin autem turbatae notae sunt,& veluti confuser,caeterii lassitudo abest: in quiete maiore seruare hominem oportebit. Si vero ambo coierunt, eadem ratione hominis curam ages, qua prius usus in eum statum duxist i quo etiam exercitationis aliquid totatare auderes. Atque ita quidem iam comprehenso affectui medendunt censeo At si in eodem homine reliqua eadem sint,caeterum in lallycorpore sanguis bonus exiguus sit, crudi humores plurimi: huic nec sanguis mittendus, nec alia deiectio, aut exercitatio,aut omnino motus, aut balnesi
adhibendum. quippe incisa vena bonum sanguinem emittit, malum qui in primis maxime venis circa iecur quod mesenterii vocat colligitur, in totum attrahit corpus. De lectio ero in talibus torminain rosiones creat, animique deliquia cum eo quod nec notatu quippiam dignum educit: quando crudi omnes succi, pigri, atque ad motu inepti propter crassitudinem frigiditatemque sunt quo fit ut etiaomneis angustas vias obstruant per quas id quod medicamentum deiicit, ferri ad aluum debeat:itaque nec ipsi educantur, 3 aliis sint impedimento ad quod sane Hippocra te illo oraculo praecauit,quo breuissime praecipit concocta medicamento tentanda esse, non cruda Eadem de causa
nec exercitare,nec omnino mouere,sed nec lauare expedit
eos qui inprimis venis crudorum copiam habent. Siquidem omnes id gelius motus, saccos illos in totum corpiis
154쪽
aginat. seruandi igitur hi sunt in omni quiete dandaque psis cibus, potio, medicamentaque sunt singula eius generis quae attenuent,dissecent conficiant succorum crassitudinem, idque citra manifestum calorem. Nam qui ex calfacio vehementius succi sunt risin omnem corporis partem feruntur. Ergo nutries hos maxime Oxymetite: aliquado etiaptissa neri mulsi exiguo quopiam. Sustinent enim hi victu, si modo ali ulli, tenuem : ipsa nimirum crudorum copia, quos paulatim concoquunt, ad corporis alimentum abutentes. pniam autem praecordia istiusmodi omnibus turgi soda inflataque sunt, ac facile quicquid assim pserint in flatu vertitur: non inutile fuerit longi piperis aliquid cum cibo dare: quippe quod fatuosi spiritus crassitudinem soluit, quae in praecordiis pigra cellant, ad ventrem depellit,& concoquendis quae sumpseris subuenit, pro communi piperum ratione. Quod si huius copiano est,utique albo utendum: quippe quod supra duo reliqua genera ventrem roborat. Sin hoc non adest ,optimum nigrum petendum est . Id vero fuerit, quod pondere praecellit. Sane utilius sit latos politico medicamento uti cuius compositio duplex est alias ex coparibus omnibus, cumino, pipere,ruta, nitro potestque ita magis ventrem soluere. Alias cum reliquorum pari pondere miscetur nitri dimidium. praestiterit autem cuminum e Gse quod vocant aethiopicum piper vero, vel longum,vebat' bum. Macerabitur cuminum in aceto maxime acri dein cotinuo id tunditur, aut etiam prius modice frigitur in vase fictili, quod coctum in camino quam optime sit. Q ins enim exacte penitusque cocta non sunt, haec lutos a potius quam figlina sunt,& qualitatum suarum nonnihil medicamentis remittunt. Sunto vero tuis folia modice siccata. V enma os pluscuhim siccentur, acria amaraque redduntur,in supra quam pars est calida: sic si prorsus non sicces,excrementitiuquendam humorem retinent, nondum ex toto concoctum:
cuius vitiosa tum discutere minus possunt. Quatuor hiis aliquando despumatum mel additur: aliquando nihil, sed sola sane melle reponuntur,acitissana cremori, alijs quibus maxime conuenire videntur cibis inijciuntur. Sumitur per se medicamentum hoc, Mante 'ost cibum. Porro ad eum sum optimii est quod mel admistum habet, quod utique curiose sit despumatum .id enim fatum maxime discia r oti
155쪽
tit. si autem oportet Mel optimum, si mo id quὁd satum discutiet,quodque maxime dissecet ficturum medicamentsi
est. Appos tum an remedium sic affecti est Pquod bus piperibus conficitur, diatrio pipereon Gr es Vota
utique cum non admodum medicamentosum it ex varae . . ' 'V2V-Vocant, aut apria mirificis istis coquis conditi adeo ut non minimum
is qui sumpserint negocium sit immissa illi ἡ
Cruda enim minimeque mutata ab ii, qui ea tib
ongo enipore durare inventre intelli hiu tu subtrahenda medicamento suri E id e
reliquorum cuiusine sexdecim draehmarum α'
emtis locis. siccisc cuius uicquid i nost in est irinri
156쪽
vero maximξ ratione internosci quod adulterinum est possit ipse docebo: tantisper praefatus ne quis aut miretur aut causam requirat quamobrem vel componendi vel probandi medicamenti hic tradere rationem subis qui in medendi libris no temere id facere soleam. Siquidem in illis cum medicis ipsis duntaxat ago: hic vero etiam cum aliis niuersis quos aliqui communi nomine philiatros d est medicorum studiosos vocant:qui scilicet in primis disciplinis versantur quo intelligentiam suam exerceant. Porro his necet se non est nec in libris de simplicibus medicasnentis,nec in s opere de medicamentorum compositione esse exercitatis, multoque minus explorandi cuiusque medicamenti peritia habere. His itaque perscribi in plenum talia omnia fatius est sicuti paulo ante de longo pipere tradere occetpr. Princi pio enim experiendum gustu est, diligenterque aestim anda an piperis qualitates seruet postea in aquam mittenchim. Nam quod factitium est,si per diem totum in humore macereturi illico liquatur, ac soluitur. Si ergo turn piperis ei
Qualitas plane inest, nec maceratum resoluitur, sitque ut clictum est)minime foraminibus pertusum piper id longum coidoneum iudicabis. Nigrum vero, nec exila, nec rugosum, nec crassi corticis esto,sed ex eo nod ponderosum vocant, id Ad tum maximum, tum plenissimum est. Itemque dealbc simili modo eligatur quod maximum est atque plenissimum Deinde omnibus simul tunsis,d per tenue cribrum transmissis me optimum curiose despumatum admiscetor. Sane id odorum flavumque, praeterea acerrimum dulcissi natimque fuerit,ium crassitudine nec plane crassa, nec liquida sed quae ita continuitatem suam tueatur,ut si digrium in
id demiseris post in sublime attollas: quod mellis ab eo de rofluit longissima quasi linea sibi continuatum videas Coquitur hoc recte aut super carbones,aut ligna omnino ritda,quae etiam acapna Graeci vocant. Hoc igitur medicametum dare conueniet,non semel bisve quotidie, sed etiam saepe.siquidem mane,& ante cibum post, etiam cubitum exitibus recte datur,cochleari pleni mensura: atque huius qu hem, ut parmis parui,& maximis maximi ita medij ad portionem. Pretterea etiam gingiber quod ex barbaris stertur aceto maceratum. Est id virentis herbae radix,a collet tu statim in acezum coniecta. Extinguitur enim eiusmodi medi sa
157쪽
mentorum calor circa ipsas primas venas, nec in totuna pertertur corpus,veluti aliorum quorundam scuiusmodi id medicamentu est quod diacalaminthes propterea quod ca- laminthen recipit, vocant: de quo mox uberius agemus Ido circo etiam Oxymel his utilissimum est DVt prius diaetu
Id ita praeparari debebit. Cum melli optimo super carbones spumam abstuleris,coni cies in ipsum aceti tantu, unde guttanti, nec acidum nimis, nec dulce videbitur Ac denuo iuper primas coques,quoad plane unitae amborum qualita-ro te sint, nec appareat gustati acetum adhuc crudum. hinc ab agni clepio ines. Cumque uti voles, aqua ei miscebis ita nimirum temperans,Vt inu. Ergo qui bibet, si nec de core eius queritur nec dulcedine: assidue eo latur. sin alterutro osseditur, adiecto quod desyderatur, rursus id coques Neque .nim eos probo qui sub una quapia mensura id conficiunt qui mihi suntliter iis affecti videtur qui bibetes omnes sim liter aqua vino miscere cessent:no aduertines,quibusdavtin
chii, si dilutius biberint,subuerti. Cum agitur in vinota familiari potione ista incidant: mulio fanὰ magis in Yνm lite, utpote,quam inii tu minus familiari,ium mastis fortistro,iudiciu de modo facere: id est e sumentis natur; coue
pro de quietis utile. contra aduersiisimu est e, quod iniuca ueniat,tale esse oportet: ni aceti parti, mellis a quo detracta spuma sit. dupli est miscend i. Deinde ambo in leni eni3 coquenda ,donec eorum qualitates inunti coierint. ita enim nec acetum amplius crudia apparebit. Cum aqua vero stat a ita facies oxymeli. Melli quadruplsi optimae aquae mi malum quidem mel, multam egerit liuinam riuo etiam diutius coqui debebit. Optimi Aro, ut breuis in tempo re coquitur,ita minimu spumae evomit: unde nec pari ei co-
ab initio est inditum,amittit. post vero dimidio aceti adiecto,rursus coquendum, lonec qualitatu omnino sit unitas o nec acetu crudum etia appareat. Conficitur sane: oxymelilio cita in
158쪽
-tiam tribus statim ab initio mistis, ad vinc modii in aceti uni parti additur mellis duplum, aquae quadruplum atq;
haec ad tertiam partem coouuntur,vel etiam quartam,spuma interim detracta. ausa si valentius id facere studes: ta-rundem ita ijcies aceti,quantum mellis Aponiel optim una aqua conficitur , bibiturque tota aestate,refrigerantis vice. Potest vero,cui id libet,& ad quam propositimus flectionem, eo commode vii,potissimum ubi coacuit:id quod ei saepe contingit,alias magis alias minus, utpote ex aqua c5felio non pluuia sicut mulsi, se qualibet quanquam potest qui volet,& ex pluuia aqua id conficere: ipse que si pluuiam
aquam probarem, id suaderem. Verum nec ipsam probo, nihilo est deterius si acescit,potissimum ad ea quae nuc sunt proposita . Quinimo mediocriter etiam acet quod salieni non omnino incuriose est confectum. Sane cura conscie liin eo est,ut nec satius admodum silvitiosus,coquaturque bene in fontana aqua,quae sura sit, dulcis. Oportet enitar expresso a fauis melle,eatenus in aqua, vere,quoad nulla inde spuma existat. Ergo tum hac utendum potione est e tum vero clinis, iis quae lauiter acescunt. Nutriendum prae soterea cibis est qui citra calorem extenuent:cuiusmodi cap-
ari est ex oxymelite vel oleo sumptum ad duos vel reisies,ut dictum est. his crudos iam succos fatis attenuatos speras:vinum dabis quod substantia sit tenue, jolore fulvum, albumve hoc enim mad succi bonitatem, concoctionem facit: illud urinam mouet. Sunt vero nata lia prioris generis Phalerii in durrentinum posterioris Sabinum,in Albanum,in Adrianum . In Asia vero prioris generis Lesbium, LAriusium: secundi Titacarenum ir inum. Atque hec exempli tantum gratia protulimus. Sut o autem talia multa,tu in Italia,tum in Asia,& caeteris nationibus,quae his sunt similia. Ex quibus facere delectu conueniet,ad eas quas diximus notas respicientem, nempe colorem ac substantiam crassa vero migra reijceres ut quae tum malum succum gignant tum tarde penetreint Qqod si his adhibitis melius habere se senserit etiam lauare tum homine debebis,ungeriSque,ac molliter fricare: ut vero primuin urina subsidentia v1suntur, hypostasin vocant) tum frictiones augere , tum ad consiletas exercitationes paulatim reducere. Hoc tcpore unguctis ijsquoq. utendi quae perha olitum
159쪽
litu eliocent: de filii bus, ante mentione feci, 8 in sequentibus f .iciam. Haud tu aquam tamen in eiusnaod assectibus vomitu tendum suaserim: sicuti nonnullis est visim tu medicis, tum gymnastis,falsis ut opinor)ex ijs quae a Plii totiam 5 Praxagora de eiusmodi succorum curatione sunt scripta. Non enim chim lassitudinum affectus abundant, sed culi soli infestant,vomitus eos expellit quippe hi nullum periculti sit, ne intro violentius reuellatur aliquid eoru excrementoria quae in carne costitere: qucadmodum certe est curo ambo redundant Min primis venis cruda,& in solidis mordacia. Cauer enim in talibus satius est utrimq; reuulsum,&LOra crudorti,& intro mordacium, Sicut igitur in sit perioribus cauimus ne crudi succi foras traheretur: ita ne mordace reuocentur intro. est utiq; cauendii. Si nam vero eorrimmioru occasione foras ferantur, hae sunt,exercitatio, frictio, balneu, fomenta calida. Mundito calfaciens, tum ex animi asse tibus iracundia,& uno verbo omnia quae succos qui alte in animantis corpore sunt mersi, ad motu uoquoversus irritant iniserim vero occasione riuro feraturto ea sunt qua utiq; prohibent foras ferri. talia sunt ex iis quae uti propinquant, qua frigida sunt, quae adstrin ut aditaec, quaecunque succos introrsus attrahunt, aut alias quoquo modo ipsoritin intro motum excitate quorum sunt
tristitia, horror quacuq de causa ortus: quippe cuin excalida causa trigida tum liorrore gigni, tum etia rigore qualem iupra descripsimus, est osscsum)praeterea quae auditu visuve animo aut stupore aut horrore incutitit. Haec itaque omnia de ita ia tum sunt cucide homo pariteris lassitudine sentit, venas habet crudis saccis refertas Na neq; mi extra sint,recte intro reuocantur: neque qui intus sunt foras: imo qui foris sunt, leuiter educendi per halitum sunt' Siquid' lus vehemutius id faciunt, etia eoru quae intus sunt aliquid attrahunt. Qui vero intus sunt,i attenuadi coquendique sunt. Qusd si vel vomitu eos vel alui deiectione educere violentius tentes: utique eoru qui foris sunt aliquid intro rapueris. Neq3 accusandus Philotim est si tali usus eY-
pulsione est,ubi citra vllu aliu afflectu crudorum ab udantiam primis venis constitit. Quin potius nos ipsos assitefacere par est ut veterum scripta diligetius inspiciamus. Ereto qui- o bus intus crudi succi copia est, foris lassitudinis sensus i
160쪽
κ GALE DE AN I. TVEN. ij hys pum in mulso coques,nsi statim nec primo die, sed
in sequetibus dabis: vomitu vero abstinebis veritus ut diximus ne quid excre nacti externi intro rursum reuocetur.
Praxagoras vero ac Philotimus rationabiliter post eiusmodi mulsum vomitu probat, propterea quod crudos citra lassitudinem succos curant. Caeterum quoniam de his abun- ,
de dictum est lepus monet reliquum aggrediamur affectu,
in quo cum ulceroso sensu etiam crudorum copia in corporis nabitum est recepta Accidunt haec ita ijs maxime negocioru circunslatijs, in quibus aut calor, aut immodic lanor crudos succos a venis in carnem rapit: idque j qui nulla ad presens recentem cruditatem contraxerunt. Quippe haec si adiit, uniuersum ita corpus crudis occupabitur. Cuiusmodi affectus curatio etiam post a nobis dicetur. Verum quoniacompositum omne posterius simplici est: praestat arbitror)reliquum simplicem affectum prius expedire, ac deinde ad
compositos venire: quaquam ne hunc quidem omnino simplicem est arbitrandum, sed ut inter lassitudines sua sponte ortas simplicem. Proposito nanque nobis affectu qui lassitudinem excitat, adijcimus illi reliquos. Sed quia in mistio one alia simplex unaque affectio additur .aIias composita: ita simplicem appellauimus hanc de qua nunc agimus. Esto igitur crudi succi copia in solidis animalis partious, non invenis: cui accedat ulcerosae lassitudinis in his ipsis affectus. Quippe talis eratis de quo inter initia sermonis loqui institueramus. Sicut igitur in quoru venis, iraecipue in primis crudorum copia erat, is esse a calidis cauendum censuimus, veriti ne eiusmodi succi in habitum corporis pertraherentur:ita nunc id timere non oportet. Ergo danda his sunt quae vel ad utim usque calorem suum transmittant fricandumque largiter oleo quod relaxandi vina habet ac potissimum mane cum surgunt a somno. Na ea Dicitio simul concoquit crudum succum, simul corpoream molem animatas nutrit. Quiescendum vero post haec diu est si quide probe sint cessura. Sane naulio euidentius efficiant cuius gratia fiunt si homo exiguum cibum pridie sumpserit, nec aliud acoena bibat quam vinum quod fulvum sit ac tenue. Nec vero illico exercitandum assidue ichem c ter est, necubi imprudeles crudo adhuc succo nutriri corpus cogamus. Vtili
itaq*ς fuerit mane largius fricare,&pos id diu quiescere, Hac modi