장음표시 사용
581쪽
iuria occisum esse merito adiicitur: non enim sufficit occisum,
sed oportet iniuria id esse factum. Proinde si quis seruum latronem occiderit, lege Aquilia non tenetur, quia ' iniuria 'non occidit. 2. Sed et quemcunque alium ferro se petentem qui occiderit, non uidebitur iniuria occidisse ' Ρr0inde si furem nocturnum, quem lex duodecim tabularum omnimodo permittit occidere, aut diurnum, quem 'aeque y lex permittit, sed ita demum, si se telo defendat: uideamus, an lege Aquilia teneatur 7 Et Pomponius dubitat, num haec lex sit in usu.3. Si quis ' ' metu mortis i ' surem occiderit, non dubitamus,
quin lege Aquilia non teneatur: Sin autem, cum p0SSet adprehendere, maluit occidere, magis est, ut iniuria secisse uideatur: ergo etiam lege Cornelia tenebitur. λ 4. Iniuriam autem accipere hic nos oportet non quemadmodum circa iniuriarum actionem, contumeliam quandam, sed quod non iure sactum est, hoc est c0ntra ius, id est, si culpa quis occiderit. Et reliqua.
I ap. IV. Ulpianus libro octauo de ossicio proconsulis sub titulo de furibus. 1. Fures ad s0rum δremittendi sunt diurni: 'nocturni quoque 3 extra ordinem audiendi, et causa cognita puniendi: dum si in poena eorum sciamus operis publici 'temporarii' modum n0n egrediendum. Aquit. 9, 2 . q) Suppl. Bl. 7) Sic recte Bl. Ipse N.
habet inaque. β) d. et edd. addunt nou. At hoc non insequenti periodo post lege Aquilia male omissum, ex marmine huc aberravit. ') etsi quis B. Dig. ed. Bl. FortaSSe, cum antecedat in usu Feminando fere leo. : N0smet si quidem. tq) noctu Cdd.
edd. , Sed B. Sic, ut metu Scribere coepisSe videatur, ein m poStea demum no facto; unde ex Dig. metu morti S, quod SenSuS poStulat,
dedimus. Num Ulp. his ad quaestionem S. 2. propoSitam revon det. 3 Nam consulto eum fecisse non dubitatur: si igitur etiam contra ius, dolo malo occidisse videtur. η Partim exstat L. 1. D. de fur. bain. 47, 17). δ) i. q. ad ius ordinarium ' L. 2.D. eod. Geli. 11, 18., audiendi igitur tantum, cum forum de causis civilibus agitur in conventu. Cf. fit. 11. c. 4. 6. S. 2. tit. 12. c. 2. unde forenses actiones ' L. 1. S. 1. D. de incend. 47, 9). ε)c0ci0rniquae B. quodiurni quem Vi. et nocturni qui Ve. Docturnique ed. Bl. β) Sic B. dummodum Vi. Ve. dummodo Dig. ed. Bl. ') Dio. temporari u B. temporalium Vi. temporarium
582쪽
Idem et in balneariis laribus. 2. Sed si se telo fures de sendunt uel essi actores, uel ceteri similes, nec quemquam percusserunt: metalli poena humiliores, honestiores uero relegatione adsciendi erunt.1Lap. V. Paulus libro sententiarum 'u.i 7 sub
titulo de furibus.' 1. 2. Fur est, qui ' dolo malo 'rem alienam contrectat. 2. 3. Furtorum genera sunt quattuor: manifesti, nec mauis esti, concepti et oblati. Manifestus fur est, qui in faciendo d0prehensus est, et qui intra terminos eius loci, unde ' quid sustulerat , δ' ' cum re deprehensus, est, uel antequam ad eum locum, ' quo eo die)η destinausirat. peruenerit. Nec manifestus 'sur est, . qui in 'saciendo quidem ' uel) cum re deprehensus i non est, sed ' surtum β D-cisse negari n0n p0test. 3. 4. Concepti actione ' is si tenetur, apud quem furtum ' quaesitum) et inuentum sest).70blati actione is tenetur, qui rem furtiuam alii obtulit, ne apud se inueniretur. 4. 5. Furti actione is agere potest, cuius interest, rem non perisse. 5. 6. 'Concepti actioneis' agere potest, qui rem concepit id) est' inuenit . 0blati' is)-' agere p0test, penes quem res c0ncepta sid est y inuenta est. 6. 1 Furti quocumque genere condemnatus
famosus e sicitur. Explicit litulus de furibus. ty) f. in indice capitum. β) Exstat S. 6., in C . et edd.
g. 1., Sed aperte fugitiva, ut ad calcem restituenda esset, in Paul. 2. 3l. g. b., 33. 2-5. ibid. 33. 1-5. sub tit. rectiori 'de furtis' et minus corruptae. Cf. Gai. 3, U3-187. ' Ex Paul. Vis. δ') Paul. Vis. sur est Vi. surulus est B. Ve. edd. i) deprehensus Paul. Vis. comprehensus C ld. edd. ') 0uod ob vicinos voces excidit. Cf. L. 4. D. de furt. 47. 2L quo omittit N. δ) Paul. Vis. est fur C d. edd. q) Ex Paul. Vis. rapiendo C. . e ld. δ) eum sui tum Paul. Vis. eum C ld. edd. q) Ex Paul. Vis. supplevi. y Ex Paul. Vis. est inustiatum C ld. edd.') conceptiua autem ld. edd. concepit is Paul. Vis. ') et Od. edd. Geminuoi ii et o explicui est. Sed totum stlossema est. δ') Ex Paul. Vis. Supplevi, sed glosyema; et Paul. Vis. ') Cf. not. 18. De re L. 6 pr. D. de his qui not. 3, 2).
583쪽
Κap. I. Moyses dicit: in 1. Si steterit testis iniustus aduersus hominem accusandum, accusans eum impietatis, 2. stabunt duo homines, quibus est inuicem contentio, ante deum, et ante Sacerdotes, et ante iudices, quicunque suerint in illis diebus. 3. Cum inquisierint iudices diligenter, et inuentus fuerit testis iniustus, testificans iniusta, insurgentes aduersus eum, 4. saei et is ei, sicut uoluit malefacere: et delebitis malum de medio uestrum: 5. et ceteri audientes timebunt, nec audebunt haec mala sacere inter vos.
I ap. II. Paulus libro singulari de poenis omnium legum sub titulo ad lego in lut i a m de adulteriis. 1. 0ui salsum testimonium dixerit, y proinde tenebitur, ac si lege Cornelia testamentaria damnatus esset. Κap. ΙΙΙ. Paulus libro sententiarum quinto sub titulo de testibus et de quaestionibus. 1. Hi, qui 'salso uel uarii uel oblique β testimonia dixerunt, uel utrique parti prodiderunt, ' aut in exilium aguntur, aut in
insulam relegantur, aut curia Submouentur.
I ap. IV. Idem ' eodem libro, sub titulo 7 ad
legem C 0rneliam it e s i c a r i i s e t u 0 n e s i c i s.' 1. Lex Cornelia poenam deportationis infligit ei, qui hominem occiderit, eiusue rei causa furtiue saetendi cum telo fuerit, quiue uenenum hominis necandi causa habuerit, uendiderit, parauerit, salsumue testimonium dixerit, quo quis periret, m0rti Sue causam praestiterit. 2. Quae omnia facin0ra in honestioresp0ena capitis uindicari placuit: humiliores uero aut in crucem tolluntur, aut bestiis obiiciuntur.
i) Deuterom. 19, 16-20. η) Sc. in causa adulterii. ') Cf. Paul. 4, , 7. S. 1. L. 33. D. de l. Corn. 48, 10). ε) Est mul. 5, 15. S. 5. : a L. 16. D. de testib. 22, 5 . β) salsum uel aliqua C ld. salso uel uarie Paul. Vis. Dig. ed. Bl. obliqua j. Pith. Tecte quae Suni, non inperte Sed oblique vulnerantia. Suet. Dom. 2. Tacit. A. 14, 11. 9uintil. 9, 2. 33. 79. 94. Sed scripsi oblique. β) Antequam in iudicio dicerent. Vid. Schult. ad Paul. l. c. et 0uintil. 5, 7. 33. 12. 32. y Bl. suppl. e libr0 sententiarum quinio sub titulo . β) Til. s. c. 2.
584쪽
Κap. V. Paulus libro Sententiarum quinto sub titulo ad legem Corneliam testamentariam.'1. Is, qui ob salsum testimonium perhibendum ' uel uerum non perhibendum V pecuniam acceperit, dederit, iudicemue, ut sententiam serat, uel non serat, corruperit, corrumpendumve curauerit: humiliores capite puniuntur, honestiores publicatis bonis cum ipso iudice in insulam deportantur. Κap. VI. idem eodem libro et titulo. 1. Falsum est, quidquid in ueritate non est, Sed pro uero adseueratur.
Κap. VII. Ulpianus ' de officio proconsulis i' libro v111.ὸ sub titulo de poena legis Corneliae
testamentariae. δ 1. Praeterea factum est senatusconsultum 'Statilio Tauro et Scribonio Libone 3 consulibus, quo poena legis Corneliae inr0gatur ei, qui quid aliud, quam testamentum, sciens ' dolo malo falsum β signauerit, signariue curauerit: item qui salsas testationes laetendas 'aut consignandas,' testimoniaue salsa inuicem dicenda y dolo malo curauerit.' 2. Item qui ob ' litem in struendam aduocatione
testim0ni0ue' pecuniam acceperit, pactus iae suerit, Societa') Est Paul. S. R. 5, 25. S. 2. Cf. L. 1 pr. 33. 1. 2. L. 20. 21. D. de lege Corn. de fala. 48, 10 . tq) Ex Paul. Vis. addidi. i) Bl. supplevit. δ) d. et edd. haec in stne inscriptionis habent: suo loco restitui. β) Partim extat L. 9. S. 3. D. delesse Corn. de fala. 48, 10 . ' Recte supplevit Pith. Sunt
COSS. a. 16. Statilio et lauro C ld. Cf. not. 18. β Dig. μ) C . et edd. voces aut c0nsignanda, in Dist. OmisSaS, tranS positas habent post dicenda, unde emendatas huc in suum locum revocavi. Cf. L. 9. S. 5. D. de poenis 48, 19). y) Cum alter alterius testimonio opus haberet. Cf. Cic. pro Flacc. 4. 8ὶ 9uae sequuntur in Od. et edd. Licinio V. et Tauro coss. aperte non Sunt huius loci, sed pertinent ad consulatum initio commemoratum. Totum vero vitium inde natum est, quod librarius, uno tantum nomine quemque conSulem designari posse ex perpetua consuetu'dine obscriptionum opinatus, scripserat Statilio et Tauro. At Sequebatur scrib0uio libone. In quibus ser interpretans reut SCRι-be aut SenatusConsultum Factum, emendationem xigniflcari nominis prioris consillis est ratus. et ad marminem l ibonio u sveh lib0ne et tauro coss. nam unum tantum nomen prioribus illis inesse posSe,
persuasum sibi habebat) notaηit. Inde vero alius Libonios ignoruns fecit licinio u i. e. quintum) et Tauro coss. et ad friem hos si placet) coss. reiecit, qui tot viris doctis illuserunt. ') struen-
585쪽
550 item ue δ' coierit, alit aliquam 'obligationem 3 interposuerit:
item si quis coierit ad accusationem innocentium, senatusconsulto, quod Cotta et Messalla coss. y factum est, coercentur.' 3. Sed et si quis ob denunciandum, uel non denunciandum, remittendumve testimonium pecuniam acceperit, senatusconsulto, quod duobus Geminis . coss. 3 laetum est, poena legis Corneliae adficitur. β Ε i r e t i q u a. TIT. IX. k DE FAMILIARI PEST IMONIO NON ABHI PE s. Κap. I. Item Moyses 'dicit: δ 1. Falsum testimonium non dabis aduersus proximum tuum.
Κap. II. Ulpianus libro '1X. de ossicio proconsulis, 'sub titul03 ad legem l u i i a m de u i publica et priuata. 1. Eadem lege quibusdam testimonium omnino, quibusdam interdicitur inuitis, capite octogesimo septimo et capite octogesimo octavo. 2. 'in hoc uerbis hisce: 'His β hominibus hac lege in reum testimonium dicere ne liceto: qui se ab eo, parenteue eius, libertoue Cuius eorum 'libertatio liberauerit,' quiue impubes erit, quiue ' fudicio publico damnatus erit, qui Τ eorum in integrum restitutusdam aduocationem testimoniaue testimonia vel Ve.) C id. instruendam adu. test. ed. Bl. Sed tam noSter locus quam L. 1. 1. D. de leo. Corn. de fals. 48, 10 , ubi similiter litem ob vicinitatem D. item intercidit, ex L. 20. D. eod. sanandi sunt. δ') Supplevi. Ex Culac. s. et L. 20. D. cit. aliquam siqnscat aliamquam. delationem Udd. edd. a. 20. δ) Cf. L. 2. D. de concus3.
i) Tam B. auctoritate, qui hunc numerum habet, licet nec rubro colore nec novo capite distinctum, et in flne etiam thulum praeStat, quam ipsa nova materia Suadente, in qua solito more Moysis dictum praemittitur, reposui. Bl. prioris tituli capitum numerationem continuat. y Ex V e. addidi. Est Exod. 2, 16. δ) Vm. o. Cuia . ob L. 19. D. de test. 22, 5). Omittit B. β in haec uerba his uerbis Cdd. In hoc his uerbis: ed. Bl. de Pithoei s. capite LXXXVIII. in haec uerba: His uero Lachm. j. De re V. L. 3. g. b. D. de test. 22, 5 . ' liberius libertauerit
586쪽
non 'erit, quiue in uinculis 'custodiaue' publica erit, quiue depugnandi causa auctoratus erit, quiue ad bestias ' sut) depugnaret,i' se 'locabit,i locauerit, praeterquam qui iaculandi causa ad urbem missus est, erit: ' squaliae palam corpore quaestum faciet, seceritiae: quiue ob testimonium dicendum' uel non dicendum 3 pecuniam accepisse iudicatus erit, nequis eorum hac lege in reum testim0nium dicat. 3. Capite octogesimo septimo: Ηi h 0mines β inuiti in reum testimonium ne 'dicunto: ' qui sobrinus est ei reo, propioreve cognatione coniunctus, quiue Socer, gener, uitricus, 'priuignusue yeius erit. Et reliqua. I ap. III. Paulus libro sententiarum ' v. ,' sub titulo de testibus et quaestionibus. ' 1. Suspectos' gratiae i testes, et eos uel maxime, qu0s accusator de domo' produxerit. uel uitae humilitas infamauerit, interr0gari non placuit: in testibus enim et uitae qualitas spectari debet, et dignitas. 2. In adfinem uel cognatum inuiti testes interrogari non possunt. 3. Aduersus se inuicem pareutes et liberi, itemque ' patroni et)ὴ liberti, nec uolentes ad testimonium admittendi sunt, quia 'sincerum 3 testim0nium necessitudo
rei ustrae Paul. Vis. edd. sperto licet vetere vitio, S pro Sigis B re. res) habito. Cf. Fr. Vat. 22. Scripsissem sincere , nisi Charisii testimonium p. 61., neutrum Sincere dici, Suve tum eSSet. β) do familiaris testimoniti non ad millendo decimo B.
587쪽
Κap. I. Moyses dicit: δ 1. Si aliquis dabit proximo
SU0 II gentiam, aut uas seruare, et suratum suerit de domo
hominis: si inuenitur, qui furatus est, reddat duplum. 2.Quodsi nou suerit inuentus sur, accedet is, qui commendatum susceperat: stabit ante Dominum, et iurabit, nihil se nequiter egisse de omni re commendata proximi sui, et liberabitur. Κap. II. Modestinus libro disserentiarum secundo sub titulo de deposito et 'commodato. δ1. Commodati iudicio conuentus etiam culpam praestare c0gitur: qui uero depositi conuenitur, de dolo, non etiam de eulpa condemnandus est. Commodati enim ' in 3 contractu, quia 'utriusque contrahentis β utilitas interuenit, utrumque praestatur: in depositi uero causa sola deponentis utilitas uertitur, et ibi dolus tantum praestatur. 2. Sed in ceteris quoque partibus iuris ista regula custoditur: sic enim et insiduciae 'iudicium,' et in 'actionem 7 rei' uxoriae dolus et culpa deducitur, quia utriusque contrahentis utilitas interuenit. 3. In mandati uero 'iudicium' dolus, non etiam culpa deducitur: ' quamuis singulariter den0 ture liceat, in tutelao 'iudicium' utrumque deduci, cum solius pupilli, non etiam tutoris utilitas in administratione uersetur. 4. Depositi damnatus infamis est: qui uer0 commodati damnatur, non sit infamis: alter enim propter dolum, alter propter culpam condemnatur.
modantis, cuius interest rem ipsam Salvam esse, Sed etiam com modatarii, qui rem utendam accepit. Cf. L. b. 2. D. commod. 13, 6). L. 23. D. de re'. iur. 50, 17 . - Alio enim revectu aut commodatarii aut commodantis aut utriuSque cauSa res commoda lur. L. 19 pr. D. de commod. 13, 6). uel solius accipientis uel
588쪽
5. ih Actione 'depositi seruii conuentus cibariorum nomine apud eundem iudicem utiliter experitur: at is, cui ' seruus commodatus est,' improbe cibariorum exactionem intendit. Impensas tamen necessarias iure persequitur, quas sorte in aegrum, uel alias laborantem impenderit. 6. Bes deposita si subripiatur, dominus 'dumtaxat 3 habet surti actionem, quamuis eius, apud quem res deposita est, intersit, ob impensas in rem lactas rem retinere. Is uero, cui res c0mm0data sit, furti experiri debebit, si modo soluendo fuerit. β 7. Actio commodati semper in simplum competit: depositi uero nonnunquam in duplum, scilicet si ruinae, uel naufragii, uel incendii, aut tumultus causa res deponatur. βΚap. ΙΙΙ. Hermogenianus sub titulo de deposito huiusmodi inserit 'constitutiones: 7 1. 'Iidem Augusti et Caesares Flauio' Munatio. Eum, qui suscepit depositum, dolum, non etiam casum praestare, certi iuris est. Cum itaque proponas, ignis ui quaedam cremata de his, quae tibi suere commendata, nec ullum dolum in subtrahendis rebus adhibitum, rector prouinciae nihil contra iuris rati0nem fieri patietur. Et quoniam 'nocti ' quereris moras, adhibita uarietate, negotium inter uos ortum secundum iuris ordinem sua ratione decidetur. Subseripta V11Ι. Kal. Iul. Serdica, Augustis
iq) Partim exstat L. 23. D. depos. 16, 3 . i) deposito B. Ve. depositus m. depositi edd. Dig., in quibuS pOStea eSt Seruo constituto constitutor. Τ) cibariorum. Excidit solum v. serui ob similitudinem cum depo- siti. ') res quod cum r et s vix discerni
possint, erat Solum v. SeruuS) commendata est B. Ve. res commendantem m. res commodata est edd. δ) Cf. Gai. 3, 207.
) Ex Sehultinoii G. sc. ex solo dumi.) d0mui Od. eo nomine ed. Bl. δ) Cf. L. 14 ηn. L. 53. g. l. D. de furt. 47, 2 .L. 28. D. rer. amot. 25, 2 . q) Cf. L. 1. S. 1. L. 18. D. depos. 16, 3). y) constitutione B. G. Vi. haec om. constitutionem edd. Cf. de his Naenet. Herm. C. p. 74. Ex ia . s. idem augustus cesar B. m. m. om.) Idem Augustus et) Caesar ed. Bl. ') nauius B. Fl. edd. η') nectit B. nec M. G. nec tu edd. Is, qui libellum dedit, ab eo, qui res apud ipsum deposuerat, aliquid petisse videtur; cui petitioni cum ille obiiceret, quod rerum depositarum nomine sibi deberetur,mor nectere visus est. i) a. 293-304.
589쪽
Κop. IV. Iidem 'Augusti et Caesares ψ Fl. Aurelio Attonico Andronico. Eos, penes quos uestem et argenti materiam deposuisse ' te pr0ponis, apud rectorem prouinciae conuenit interrogari: 'qui eos, 3 siue teneant, siue dolo secerint, quominus possint restituere, secundum bonam fidem tibi satisfacere compellet. Subscripta V1. Kal. Aprilis Sirmii, Caess.
Κap. V. iidem 'Augusti β et Caesares Aurelio et Eustathio et Diosimo. Ιs, qui depositum suscepit, ultra dolum, si nou aliud specialiter conuenit, praestare nihil necesse habet. Cuius memor iuris, rector prouinciae, partium allegationibus auditis, pro 'repertorum μ' qualitate suam ordinabit sententiam. Subscripta XIV. Kal. Nov. Appiaria. ΤΚap. VI. Iidem Augusti et Caesares Septimiae duadratillae. Qui dolo malo depositum non restituit, suo n0mine conuentus, ad eius restitutionem cum infamiae periculo urgetur. Subscripta pridie Idus Decembres Nicomediae, CC. coss. 'Κap. VII. Paulus libro secundo sententiarum sub titulo de deposito. β' 1. meponere possumuS apud alium id, quod nostri iuris est, uel alieni. 2. Depositum est quasi diu positum. Seruandum est , quod ad breue tempus cust0diendum datur. δ 3. 3 Deponere uidetur, qui in metu ruinae, incendii, naufragii, apud alium custodiae causa deponit. 4. Deponere uidetur et is, qui Suspectam habens, uel minus idoneam custodiam domus, uel uim latronum
sacculum, uel argentum ' Signatum ' deposuero, et is, penes quem depositum fuit, me inuito contrectauerit, et depositi et
hoc probat Virgil. ecl. 3, 75. 5, 12. Sed et servandum datum depo Sili numero esse, apparet ex L. 1. 8. 11. L. 31 sin. D. eod.
590쪽
surti actio mihi in eum competit. 6. -Τ 0b res depositas dolus tantum praestari solet. 7. 'In iudicio dep0 siti ex
mora et fructus ueniunt, et Usurae rei depositae praestantur.
8. ' Si quis rem penes se depositam apud alium deposuerit, tam ipse directam, quam is, qui apud eum deposuit,3' utilem
suero . eaque uti tibi permiser0, mutua magis uidetur, quam deposita, ac per hoc periculo tuo erit. 10. Si rem apud todepositam uendideris, eamque redemeriS, p0Stque eam perdideris, semel admisso dolo, 'perpetuata δ depositi actione teneberis. 11. 3 Ex causa dep0 siti lege duodecim tabularum in duplum actio datur, edicto praetoris in simplum. Κap VIII. Gregorianus libro IV. sub titulo de deposito. β Imp. Alexander A. Mestrio militi. ' Si ' incursu latr0num ornamenta deposita apud interfectum ab eis perierunt: detrimentum ad heredes eius, qui depositum accepit, qui dolum tantum praestare debuit, non pertinet. Quodsi 'praetextu y latrocinii commissi res, quae in potestate heredis Sunt, non restituuntur, tam depositi, quam ' ad ' exhibendum
actio, sed et in rem uindicatio competit. Prop. VII. Kal. Iul. Maximo bis et Urbano coss. 'Κap. IX. Paulus libro responsorum V. Sub titulo ex locato et conducto. β' Imp. Antoninus Iulio Agrippino. Dominus horreorum periculum uis maioris,
yy Cf. supr. 2, 1. ') Cf. L. 1. S. 24. L. 25. S. 1. L. 29. 3. 1. D. h. t. L. 2. C. eod. ') Cf. L. 1. S. 11. L. 16. f. h. t. μ') Velut si pactum intervenit, ut huic redderetur. L. S. Q ad exhib. 3, 42 . 3ὶ Cf. L. 4 pr. L. 9. S. 9. L. 10. D. de Ueb. cred. 12, 1 . L. 1. S. 34. D. depos. 16, 3). δ) Cf. L. l. S. 25. D. eod. δ) Scripsi em L. 91. S. 3 seq. D. de verb. obl. 45, 1). L. 58. S. 1. D. de si iuss. 46, 1). perpetuam B. perpetua Ve. perpetuo Vi. ed. Bl. 3) Cf. Gai. 4. 47. Supr. h. t. 2, 7. δ) In Naenet. GDeo. C. p. 30. Exstat L. 1. C. depos. 4, 34 , quae quod amplius habet utrum a Triboniano additum sit, an in Collatione perierit, plerumque incertum est. β) Ex Cod. I. suppleni. y Cod. I. ex praetextu C id. edd.; Sed praetextu vel sub praetextu dicitur. ') Pith. supplenifex Cod. f. ') a. 234. δ') Exstat sine responso subiecto L. 1. C. de loc. 4, so).