장음표시 사용
61쪽
quero: Certum tamen loc est, apud Batavos, quia es mentio sim
auae, si a comeditur θbertas ideo lauum,nusiis opin esse; hinc adeo, quae ira Hiis a uHis editio ibus aut non uere expresses, aut circumscripIAE, VA teloὶ hac poni caeteroquin ditacide, prout Uir obit. consulti sis. DF. D. mage et Fatiator noster honoratissimus,in doctissimo Trach
tu de Sota,pag. 34 I. annotaVit,qui,si quisquam in longa peregrinati ne,creberrimaque etiamnunc cum Judaei conversatione,Ebraicorum rituum, librorum certam cognitionem assecutus est. Illud autem
miraculi instar Drorsus habendum esset, alterius editionis Amstelod. cornipta, ne veltigium quidem inveniri, non dicam apud Bibliopolas Amstelodamenses: sed in Emporiis Mercatorum,si,quod dicitur, integraeorum horrea ea adimpleta fuerint ut de Bibliothecis taceam, aut alicana,aut LugdunensjBat. , aut Anglicis, aut Parisiens Regia, aut,quas ego quidem praeterea vidi,Germanicis,quarum aliqua saltem unam ejusmodi editionem, sine dubio comparasset. Studiosissime etiam apud celeberrimos Viro , Christianos aeque ac Judaeos, hinc inde inquirenti mihi ne unus quidem hactenus aut visus, aut auditus est, qu duplicis illius editionis Amstet vel per somnium meminerit. Facile autem crediderim quemvis eruditum, ut editionem, si sua innO- tuis et, innotuisset autem tot doctis,& de veritat. solicitis Viris corruptam,nancisceretur,omni studio allaboraturum, quis facilios in crimen majoris vocari imposturae possent Judaei,in quo ipso voti damnari, levi negotio, quivis potuis et,ac etiamnum posset. Reipsa enim hinc
inde pene comperi, quod illustrisssos fuli. M sester in epist quondam
ad Stephan. Ibertum scripsit : Tametsinos inexpiabiti oco pro equum rur,tamen nihilia carumpeves eos est, quin spes nummi ab iis extor-
Omne quod est oblatio votiva voluntaria,
accipitur ab eis. J Haec, nempe, Gentilibus concedebantur Offerri cum Holocaustis coetera verbcultus,in sacrificiis,genera ipsis interdicta erant, proiit pluribu8 demonstravit celeberrimus Seiaeux in
preMat. Gient. Lib. IIL cap. 4. Et hic quidem verborum 'Ms ' Σῆ sensus est, quem L. Vorstium non bene as ecutum es e paucis nic monere liceat. cis enim Cap. X. Pirke Eliese verba haec hebraicarmitan omni ,Pp re, mile ita transtulit ranne accepe ant pertraestionem lucet I acroicium . Gentilibus atli enim Verbum I aliquando idem significet,ac truditione bis oribus aliqui acceptis ei tamen significationi, hic, locum non esse posse conteXtus ipse do cet. Etenim contrarius prorsus e Verbis his elicitur sensus,&hic qui.
62쪽
tuserant ' Alienior autem , ut obiter addam δε haec eodem capi QVorstites interpretatio, quando R. Ananiae verba expositurus, ait Execratasunt lingua, qui erant in navi, quilibet execrattu,' manusua. Aliud enim textus hebraicus suadet, 'Da inan
braica bene advertas,hic est: Septuaginta guae fugentes erant ira ν vi, quisbellaeo , quo ex consuetudine adoraverat, manu sua lar ripiebat auxistum ab eo petens,juxta istad Et timentes nauta. coma verunt quisq at Deum suum, incurvarunt se se dixerunt c. Quamvis autem quivis versioni nostra facile subscribat, Rabbinorumtamen testimoniis si eam firmabimus, non ingratam, spero,B. L. naVa bimus operam. Easchi igitur Cap. I. In septuaginta gentes,cum eo navem conscendisse,his assirmat verbis . rata ni)U N: IzΣo Septuabinia gentes erant in navi, Baaldaicut ibidem R. Ananiae
ab euu mrem, nec ad ma arum, nec a muros ut turres Hierosolymarum, quoniamsicriptum est Ei obis non Usta j Tjusim, o memori rasser alem G. Et haec ipsaeausa essteti anxie disquisiVerint Rabbini, an a Gentilibus accipere quid lier
quod ad reficiendam labem domus devoverant, qua de re post multaqtandem lites haec lata est sententia: Iz,nIIa Iannta UR nun
63쪽
CAPUT I. 9qui epouerant icta accipi, se alia traditio ait, id non accipi. Ait R.
Ita a minea Ichanan hae ibi non contrariari invicem; alterum enim intesigenaeum esse deprincipio, Asterum desine. Inquiebat enim K. AN ore R. ochanan, in priueipioi exaedificationis Temptione θω- requidem velaquam, eis l. id est , nihil pro us)abiu accipere, ad G rem disicio perducto, non accipi ab iis α' ODI i. e. ut TaeXponit, rem, quae conspicua sit, Ma quovis videri possit, quia
oedecori partim hoc esset Judaeis ipsis , partim vero ea ipsa gentiles gloriarentur, contra autem accipi ab eis' 'o 3PS Di autem est ' PD IIII Resondet R. Joseph, verbi gratia, tabus,
ataque non est, Rabbinos nostros legibus cavisse, ne semificium aGentilibus acciperent Nummularii. Vii 'caussam an loquentem audiamus, qui in Pentateuchum ita 'a 2 3Nu np, qua nita B, n niun, ubi a N, ni ad Nn: 'Ξd 'NIn 'mir inu a)n, Euiajussisumus hoc argentum semiscium Itis. Qiis LDrael accipere bis non accipiunt siclos agentilibus, orsustro dederint , non accipiunt tamen ab eis. Et haec res Iam dum per Esdram exposita est aeum ait: Non vestra; se nostrά,interest aedificare domumDei,
quam expositionem etiam Autorem: Lirtias Sepher sdcutum esse video: a I.Adeo invidiosum quippe apud Judaeos,si tum, nomen erat, ut peculiares precsi formulas, eucharisticas etiam, coniecerint, quibus saepius gratia Deo agunt, quod e utilium numero eos exemerit. Est inter Coeteras prece in Machior bis quio idie, imprimis dieΕxpiationis,NNovi Anni, magno cum clamore, a Praecentore recitanda oratio, G, a , dicta, cujus verssionem latinam, Vorstii Verbis reddemuS. Super nos si cete rare Dominum reviversi es ignis Mem dare formato-
Ibrtem nostram tanquam seriem omnis istorumpopuli,quia adorant .an talem esinamratem, se invocant eum, qui non servabit. Posteriora haec verba hodie inimi essis plerisque Litaniarum publicarum libris omissa sunt, lacuna quadam interserta, qu Uri in me quoque exemplari, Praga impresso, deprehendo; quondam tamen addita ut editio
ostendit, Tolerari haec iaculii possient, quandoGentile ipsos,quales quod
64쪽
quodajunt, Josuae tempore erant, iis verbis significatos esse vellent. Utinam autem nec nos, nec, quod plus est, Christum Dominum' ber'Vatorem nostrum, ea voce complecterentur lat ma)ore quidem dum daeorum Talinudi stas, a tanto in Jesum nostrum probrommoum , ne
uuid dissimulem, speciose absolviste se existimant R.Dpm m et DorastianOS, praeter Galatinum, doctissimus Gallus , acobus assare π, qui immerent Talinudi hoc crimen impactum esse, non obscure taletur in egregio illo scripto, russerinouis e cujus versione Anglica, cum gallicbtextu, es verssione latina nunc destituamur , mentem eius aperiemus Circa finem itaque Cap. II. . . part L hoc modo maculam, a multis,Talinudi illatam abstergit, S Sixti Senensis factum improbat, quod, cum Iaoco. Judaicorum librorum Volumma Cremonae, comburi vidisset, Galatini, aliorumque Christianorum, scripta rogo una injici non curaverit, qui, quae in Talmude contra Jesum colatinentur, etiam de alio,quam nostro Redemtore, intelligenda esse asserunt. Subdit enim innithis is sol no ma truth that the ostfurious among the e mes dare notaeeny it, utiles the den their Talmud. o that this confessionieiniso much the more forcible, hecauserit proceedes romatae mouth of ou Adversiaries , it quite overthro.es ali that Senensis, and thos of his pers asion, havehrought to the contrary. I mili notia , but that the later a bin doe more perversi handi the Controversy, vi hicli is hemixtthem and Us; nam ely, Whether esu Christi the true Mestias, o not and that,among the heatlis of so,eight a Dispute, theydo somelimes Speake irreverenti of our sacre mysteries aut .hicli is a very onderfuit thing, and Whicli ought to convinisce ali theenemies to the ritings of thesemen: hamong o great anumber of Arguments that are brougil against us , by R. David
re both very learnea an Zealous for their, ii Religioni boushali notiundio onnrobrious speech utiered again J Jesus Christras tha me as a seditious Person astes a called in his life i me hor a Magician, or an Impostor, o a Malefactor, or an other the like blasphemio us termesu oes illi standi nithere is carcelsany of our Christia Writers that have, ritten against thecie .es. hich ive them no ver hard language. The dispute in dedit, hetne the Gospe besaia , o not, but nOt, hether the Autoris it mere a Wicked an, orio. Nay, O the contra
xii the rather consesse hi in to have religio usi Lepcal the Coin manduments of the Decalogue Thessa in Mod that he astut
65쪽
meere an, and not Gos: - ut the doeio say that he Wasa icked perfidiotas Person They accuse his postles in deed os ignoranc bili notis falsehood et Iacilenus G a1ri Q Haec quidem de veteribus illis udaeis credi orian facilius possent. Postea vero inpora , nobis propiora, annon convitiis illis eum ipsum Jesum no-itrum impetant posteri eorum, etsi moderatiores quidam in his sint quoque, qui a blasphciniis apertis se abstineant eaque dictae precationi Verba in eundem omni studio vertant,ndem aegrius facient. Incidi ipse non ita pridem cum INCLYTAE REIR NOSTRAE Bibliothecam per transennam lustrarem in ejusmodi aliquod Machor, Pergameno, Npraegrandi volumine , nitidissimis auro majuscultis literis , coloribusque adhuc vividissimis scriptum, quos tantam aetatem ferre ViXCredi potuisset, exaratu enim erat V D, NXI, seu Anno Christi I 3 i.
in quo, quae o tim in Chromisacro profana pag. asst. Omornbeccisuae conet.'ert. Jud Protegom ex alis audivisse se narrant, quam hia Pherme nimirum in haec luperius dicta uacis verba commententur, ipse hil ce meis oculis vidi, nescio cu)us Rabbini manu elegantissima.
in Gematria Aulem comine numerum ac ita , vocatulum In autem irim sa=tae, I ides, visis o alectustasse contemtor, sub impurin, Hinc etiam sunt nonnussi,qui monent, nein hac D precatione legantur merba δ' Ita D, quia vocabutam is , ratione numerorum, per θ-terarum transpossionem,idem valetari ',sed loco ejus mana tarn . qua notula,egregie doctus Rabbi quidam natione Polonus, cum spectandum ei ipsum exemplar heic dedissem, post varias tergiversati nes, esum nostrum Nazarenum, ab eo quidem Scriptore indigitari, plane se credere, tandem fatebatur: sed eapropter Judaeis universis intentandum illud nequaquam esse,addebat Sub idem tempus convenit me e Judaeo Christianus, Vir pariter doctus. Rabbinum enim uondam Prasae se fuisse assirmabat nunc Hamburgi degens, cui ipsilla verba dicti volumini legenda praebueram , petens ut quid de iis sciret, ingenue aperiret. Is verb,conscientia teste, nihil in gratiam no stri nihil in Judaeorum inuidiam dicturus, Fratres enim adhuc nominabat secundum carnem, quibus Optime etiamnum cuperet,Ec gratiam Dei comprecaretur, iancte asserebat, tacite omnino Jesum etiam
nostrum verbis iis notari inuin affrinabat cum Clariis. Bux tot fio Synag. Judaicae Cap. V. in eorum SynλgOgis , cum ad haec Preca
66쪽
MIS CHN Etionis hujus verba ventum esset, publice exspui, idque ipsum se
quoque millies fecisse e Rabbinorum legibus, ac , ut Disicipuli riparia facerent,exea,in eorum scholis consuetudine, docuisse, quod acinus nunc quidem deplorare satis non possit, a Deo misericordiam perans eo quidem, quod ex ignorantia a se commissum honus ille Deus sciret. Vereor, ut hoc fas uri sint multi Rabbinorum modernorum. Per quidem strenue negat Sa at rivis y. Oculatus autem testis ego quidem orationi illi,Vice non una,interfui,&ad Verba illa exspuisse eos non animadverti; incertus nunc quidem, an, quod a Christianis linquae illius intelligentibus sibi caverent,data opera; an,ouod ita ulus non serret; an,qubd deproperatam praecipitata lectio me fefellerit, ut aures oculosque praetervolarit Conspirasse ad anum omnes Judaeos. 1 nomini Jesum nostrum aificiendi affirmare non ausim; sed ut omnes ab eo crimine absol vam,nec id ausim. Dro illud notum est, qui errantis gregiS,&non paucorum caetera proborum ac, sine spe etiam praemii,quandoque Ossiciosorum hominum,clementissime misereatur. eamque mentem inspiret, quae in plenam Filii sui cognitionem obsequiose duci se patiatur.
ANNOTATA. Collybuna. J Aded nempe auri sacra lames mortalia pectora
cogit,ut,non contenti eo,quod Deus exsolvere jusserat, Nummularii, novis oneribus didrachma pendentes presserint, praeter omne fas Maeaquum,
67쪽
quum,ex permutatione pecuniae,collybum a quovis exigentes, quem vel solum eo nomine Deo acceptum non fuisIe credo, quod ne egeno quidem, cuius magnam fieri rationem Deus ubique voluit, pepercerint. Idque ipsum inter complura alia facinora aegre tulisse videtur Dominus Jesus,dum in Templo Nummulariorum aes effudit.&cathedra eorum evertit. Quamvis autem ex his ipsis manifestum satis sit, quid collybus ruerit,non mirari tamen non possum B. Hieromymum,qui ad locum Isaith. d. collybistarum officii partes diverso plane modo deIcribit. Ait enim pro Nummuranu constituto uisse Coibbistas, cuj- verbiproprietatem latina tingua non exprimit. Cola ba dicuntur apud
eos, quae nos appegamus tragemata,vel vise munusiuia,mg.frixi cicerinuvarumλpesiarum,o poma diversegeneris litur quia inurin accipe re nonpoterant,co*bjia, quiZecuniam Enerati eram pro furu accipiebant varia species,ut,quod nummo non liceret,in his reίus exigere . quae nummu coemuntur. Milcere certe mihi videtur optimus Uater, ex affinitate vocabuli ,κόλυβα cum κολλυβ . plane diverta. Etsi enim falsus in eo non sit,κολυβα essὰ σῖτον ι ητον, ab hoc tamen vocabulo originem ducere collybistas,uet,ut nonnulli scribunt colyhistas, non facile sane offendet Nec verb,Nummulariorum, colybistarum diaversa fuille ossicia,ades quidem, ut hujus nominis Eibi tarum,proprio talem latina lingua exprimere non pom, persuadebit cuiquam ut autem taceam porrὼ,siclos in Medina collectos, Hierosolymam perlatos esse, cum iis ipsum quoque collybum s ut Gemara ad calcem hujus capitis patebit id saltem dicam,tot tragemata rixi ciceris, uvarumspassarum Opoma iversioneris,quae accepisseCollybistas, ait Hieron min, per longis imam laepe viam Hieroiblyma curare, maximi fuisse oneris, nisi in nummos ea commutassent,quod sive fecerint, sive non. usuras tamen accepisse censendi sunt aeque enim usurae nomine , ac nummi, veniunt re omnin, quae nummo aestimari possunt. Ipsum igitur collybum,de quo Misclina nostratos uitur, nummulum fuisse dici mus.seu,ut Theophylacti Verbi utamur, iδο νομίσματ ευτελοῖς, decuisius 1 retio, valore,infra dicetur.
Non autem SacerdoteS. Fatentur tamen Comentatores,
in vetustioribus exemplaribus haec verba, 'an Ire , omissa esse, quod ipsum etiam erueseph Mischne ad p/milah.Sche a colli oi uodammodi, potest. Ut ut autem sit, consentiunt certe omnes, Sacerdotes 1 collybo liberos esse. Si enim honestatis caussa oppignerari non poterant, ipsiusque Synedri decreto, si longas in exsolvendo siclo moras duxerant, liberabantur, qui credat ad collybum eos obligatos fuis-
68쪽
suisse, cum&ipsi Collybistae vel famuli eorum fuerint, vel non alis, quam quos ad quaestum Ilum excipiendum admiserant'
Uxores, minorennes, Ec servi. J Jure sane meritis:
Necenim male Asaianon noster ludi ,δ URU D amicunsa siclorum pen stationem non obligatur, ut duae mulieres aeuoservi, qui oonte tamen amoti scrum dederuntis exsolvendum eo
Abum non tenetur. Rusticitatis enim esset, ut mitissime dicam, ex peris mutatione pecuniae lucellum ab illo quaerere, qui legibus hac ex parte solutus est.
Qui siclum pro Sacerdote dat. J Has quomodo voces
redderem, dabiam traxit sententia mentem Uideram bonae memoriae Bunorsum insuo Lex. p. ao La hanc sim ita exposuisse id quisper hosce tres Sacerdotes, mulieres, parvulos , permutaverit, liberes: si e permuta erit, aut per ocium suum, tenetur dare comybum unum.&in hac significatione το occurrere non raro, sciebam, fierique potuisse, ut per aliquem , suo quis nomine,sicium penderet, quod e Cap. II. certum est. Sed Verone respuit sensum τὸ 2CP propter alia rerum, vel alterius loco, ut sensus sit Miliciam prosacercte dat, pras minis,servo, se minorenne, liber es. Et annon ita explicari debeat. aliorum esto judicium: Nec enim a solvendo collybo liber statim erat, qui per alterum commutabat: sed qui pro altero siclum exsolvebat, ut eum hoc ferendo onere levaret,quod uat non etiam innuit,qui ad Aris-3.τὸ π yexponit per myz&g. o.expressis verbisper, ΣπαNe quid vero aeteriori explicationi desit, Bartenora verba subdam r
nempe mutuo et Git; quia enim miseres adsos naeu clum jure non tenentur,acolbo liberasunt. Et,siis non mutuo eum deest se earum Acbimit, etiamsi Drumpro eo etiamsiolvisset, qui kgibus adpendendumst. ιίum ahas tenetur, ober tamen es a coadbo.
Tenetur autem, si pro sevi socio suo dat siclum,
uno J Si integrum quis siclum Nummulariis exsolverat, partim Prose, partim pro socio suo, collybum omnino debebat, si, quodiene notandum, mutuo saltem id amico suo argentum derat. Tum enitii
69쪽
demum immunis quis erat a collybo, si, quem pro altero siclum obtulit eidem condonaVerat. Duobus J Arbitriibatur quippeR. Meier, aequum esse, cuna Viritim quilibet, praeter siclum collybum praestiterit,ut singuli etiam, licet conjunctim didraclimum suum solucrent, eadem lasse teneren-xur pro quolibet capite colIybum quivis penderet. Sustragium autem non datum esse a R. Meter Maimon ait ' diu 2 na,n
Sela. Jasi pondus integri sicli Mischnae autem mentem hua
redire arbitror : Siquis integrum siclum Nummulario perminitandum dedit, ut dimidio ejus nomen expungeret , alteram partem a nummulario repetiturus, duplicem ebet collybum. Quod autem addit, Sp: OAmis siclum,non ita intelligendum est,ac si integrum etiam siclum ei rependerit Nummularius: sed Quod dimidium saltem commutarit. Familiare nempe estRabbinis nostris, semificio etiam sicli nomen dare, qua in re saepissime exemplo eorum me usum fuisse,B. Lector deprehendet,quod hic semel monuisse sum-ciat, ne Tironi in legendo obicem ponere videamur. Et habemus testem nobis omni exceptione majorem, celeberrimum Arvin Cerum densi ni in Peruschhattora Parscha N:zn,dum ait C),ptam a Cyn
annis numerant, Siclos, quod Magistri suo no stris in Mischna consue-ium erat se hinc quidem stebat aster alteri Sictam mutuo mihi dedisti, ides, tantum argentipon quod II metitae cis tuo copendebant. Nee
fassi me arbitror, sitempore Temposecundi monetam ar enteam duorum denariorumponderemus m dixero, ut in promtu quivis haberet,quo the- Minariis aerarii facri exsolveret, ne coibbum pendere tu teneretur. Vois carunt autem monetam tam Siclum. Siclum autem Misisseu Sic
tam Legis, a Paraphr istis Chaldaei exemplum, Sela. Coni Machachatim.
70쪽
pro vicino suo,aut conterraneo, liber est a collybo; si autem mutuo saltem dedit, tenetur. Fratres δε commercium una habentes, qui dare collybum tenentur, liberi sunt ade.
cimis bestiarum; qui ad decimas bestiarum obligantur, liberi sunt a collybo. Quantum est autem collybus i bolus argenteus, ut R. Meir videtur; at Sapientes opinantur, dimidium oboli.
Qui siclum dat pro paupere. Eadem haec Mischnae
verba repeti DPurp. os quamvis, mea quidem sententia, perperam satis, quod legit, 2 'Πm,rita X saegrotat tenetur. Nec enim Video , quomodo haec pia Verba cum praecedentibus cohaereant, adeoque Vitium typographicum irrepsisse.vero valde videtur simile Arbitror enim loco non η'essimulti dederit enetur,Typographum ex Oscitantia legissen, n κ . Certu tamen interim est,ipsum etiam aegrintum, ut officii sui partes expleret, siclum pendere per alios debuisse, quamri Rabbini prorsus de eo sileant. Mischnae autem nostrae mentem cum prae coeteris Araimon expresserit, verba ejus hic annectere o