Lectionum Catullianarum specimen

11쪽

quisque in quovis tractando scriptore criticus obstrictus tenetur, nobis peculiare quoddam imprimis observandum fuit. Etenim mendorum, quae in codd. Catullianis saepissime obVia sunt, natura cogimur statuere, exemplar illud Veronens tam male fuisse scriptum, ut multis locis legi vix posset. Idem quin exaratum fuerit litteris minusculis, dubitari non potest fuisse autem scriptura Langobardica admodum probabiliter primus coniecit Scaliger, quocum facit Heysius huic certe quodammodo simili concedit Hauplius Quaest Catuli p. 82. , OSque recte statuisse, quidquid oblocutus est Frochnerus in Leuisch. hilol. XIV, p. 568 sqq. nonnullis ortasse

nostrarum coniecturarum confirmabitur Langobardicum Vero genus litterarum quam parum fuerit clarum bstinctumque disci potest ex iis, quae abillon Doras Diplom. p. 45 9. disputavit eque speciminibus,mune dedit ibid. p. 353. et p. 447. ab illo tamen non ubium diversas fuisso litteras minusculas saeculi VIII et IX. Vulgatas, ex eiusdem libri p. 361 sqq. exhibitis speciminibus intelligetur. Denique quum scribendi compendia huius generis codicibus communia sint, tum in Catulli fuisse recte suspicatus est Heysius. Ut igitur ab iis mendis, quae librariorum vel festinationi vel imcuriae debentur, quaeque tum in omnium scriptorum, tum in Catulli codicibus occurrunt, discedamus, in reliquis huius carminum probabilis emendatio magnam partem pendebit e singularum litterarum, quae cum L milibus confusae sunt, probabili restitutione, ita ut saepe odiosum istud rimari syllabas apicesquo vitari non possit. In qua re, quum aciti quoque codex Μediceus alter, quo Annalium pars altera et Historiae continentur, scriptus sit charactere Langobardico, Valde

mihi utilis fuit Caroli Horaci liber, qui inscribitur Studia Critica in Medictos Taciti codices Cassellia MDCCCXLVI.

Etenim quum litterae saepe tam obscure expressae S

12쪽

quem a MCCCLXXVI. scriptum esse constat. Reliqui omnes fere saeculo demum XV scripti sunt usque ad ipsam inventam artem typographicam. Quorum omnium nullus neque auctoritate ita praeter ceteros Acellit, ut ad eius normam emendatio Catulliana redigi possit, neque, ut nunc re est, tantopere sordet, ut plane negligendus sit. Ceterum plurimis locis aut lacunosis aut corruptis tam mire consentiunt, ut, si qui discrepent

nullisque difficultatibus implicatam praebeant lectionem,

plerumque eos apertum sit inquinatos esse interpolationibus, quae quidem in multis tam frequentes sunt, ut

indo nihil fero subsidii ad emendanda Catulli carmina peti queat. Ex ista autem farragine hodie sere optimi censentur Caroli Dati, quamquam do hoc varie iudic tum est, et Laurentii antenti codex, Germanensis, Coibertinus, quibus aequiparandos dicit Heysius Ambrosianum et Urbinatem. Iam horum ope quid praestitum sit a viris doctis circumspectantis animum tristis subit cogitatio, fore se

lasse numquam, ut elegantissima poetae carmina sine ullis maculis nativo nitore suo splendescant. Sunt magna nomina ut nonnulla certe commemorem,mureti,

Scaligeri, ossit, Lachmanni, qui quamquam multa

emendarunt, plura tamen Vel intentata Vel non sanata reliquerunt. Maximum autem impedimentum, quo minus in crisi Catulliana adhuc prosectum sit, in eo positum esse arbitror, quod nondum editionem habeamus codicum supellectilem criticam, quamvis saepe futilem, totam Omplectentem. Nam praeter eas lectiones, quae a V. D. per

occasionem commemoratae sparsaeque leguntur, trium

codicum integras collationes debemus illigio et Lachmanno, quorum ille resdensem, hic Datanum et San- tentanum totos exhibuit. Horum igitur subsidiis quid efficere possemus, nonnullis locis tentavimus; qua in re praeter ea, quibus

13쪽

. a.

. l.

16쪽

kius l. l. contra Spengelius . l. defendit arido, quod mutata sententia probat Silligius Censur. p. 286. Grammaticorum autem erentianus Maurus p. 2440. Marius Victorinus p. 2596. Isidorus rig. VI, 12, 3. interpres Virgilii Veronensis ad Eclog. VI, 1 tuentur arido, comtra Atilius Fortunatianus p. 2676. et Guillelmus Pastren-gicus, de quo videsis Haupt. Quaest Cat. . . arida. Summi vero momenti est locus Servii ad Virg. Aen. ΙΙ, 587 hicce Pumicem autem iste masculino genere posuit et hunc sequimur. Nam et Plautus ita disit. licet Catullus diserit feminino L D Arida modo pumice -- politum . Sic Lionius et Burmannus, nisi quod hic autem uncis non inclusit et post vocabulum Catullus adiectum habet Carm. I, quod tamen aeque ut Verba inclusa, quae deesse adnotat in L. Vos R. Steph. Dan. h. e. Optimis, recte spurium iudicatur. Additum illud Carm. I,

quod abhorret a grammaticorum Veteres scriptores iam dandi more, effecit, ut editores antiquiores Servii locum respicientes sine ulla dubitatione arida scribendum esse contenderent. Sed recte obiicit Spengelius, potuisse Servium alium locum in mente habere, quum et alia vocabula, ut cineres Catullo modo masculina, modo feminina sint. Per se rem ita esse posse concedo nihil praeterea. Nam quod Spengelius constare dicit, et aditialem hoc loco et linium arido legisse, id vero nullo pacto constat. Res simpliciter haec ost Martialis VIII, 72. pumicis aridi dixit, nulla tamen iacta Catulli memtione, et linius Nat Hist. XXXVI, 21 42. haec habet: Sed si pumices qui sunt usu corporum levandorum feminis, iam quidem et viris atque, ut ait Catullus libris, laudatissimi sunt in Melo Muro et Aeoliis insulo. Respicit aperto linius ad Catulli carmen I. vel etiam ad XXII, 8. vel sertasse etiam ad locum illum a ssum, ad

17쪽

quem Spengelius Servii Verba referre vult sed quaeso, num linius eam ob caussam etiam Catulli inusitatum

fortasse et soli poetae concessum usum in Vocabulo pumicis seminine ponendo sequi debebat Rem puto, loco suo linius spectabat, non verba. Quod ver Spengelius Fortunatianum quoque arido habere perspecturos esse dicit, quibus codices ad manu sint, quatenus Verum sit, nunc quidem non habeo, quo discernam. Quod denique putat additurum fuisse Servium, si carm. . imtellexisset, Verba in principio, nullus intelligo, cur id necessarium aut probabile iudicandum sit. Illud vero sane recte observat nihil esse, quam in Verbis arido modo κακονονιαν V. Doeringium inesse sibi fingant; neque enim, quid sibi de corrupto rhythmo velint Brouishusius et Huschrius, perspicio. Nihilominus arida Verum Puto. Nam quum Vocabulum pumeae iis tantum Catulli locis, quos supra indicavi, atque alter quidem non addito adiectivo legatur, necesse foret, locum, quo Servii adnotatio niteretur, amissum esse. Sed ut animi sententiam patefaciam, ad Catulli carmina amissa iusto saepius confugisse mihi videntur interpretes. tenim quum apud Lachmannum tredecim agmenta exstent, hune numorum iure Rossbachius duobus imminuit; nam quae laudat interpro Virgilii Veronensis ad Aen. V 80. aperte pertinent ad Catulli carm. XIV, 23. Servii autem ad Aen. VII, 378. Verba recte intellectum est a Froohlichio spectare ad eiusdem carminis V. 107. ubi quod seo verit codex Datanus indomitum, Servi turbe postulare eumque secuti sunt Hauptius, Rossbachius, letinerus in rogr. p. 8. Sed undecim fragmentorum, quae Ross-bachius habet, quinque vix ut Catulliana in partes vocaverim. Nam Rossbachio numero IV. insignitum atque tum ab ipso, tum a Lachmanno uncinis inclusum, a

Nonio quidem XI, 63. p. 517. Merc. Catullo, a Diomede

autem p. 513 Sereno adscribitur, assentientibus Huschrio

18쪽

p. 68. et Silligio Cens. p. 267. Alterum numero VI. Vedisus est Virgil Aen. V 591., ad quem adnotavit Servius: Priveret frangeret deriperet. Est autem versus Catuα, iraei ius apud Bumannum recte observat, Catullicam. LXIV V. 115. quem designet Servius Maroni in animo fuisse, a supinia librariis missum esse. Nequo enim Catullum compilatum esse a Virgilio crediderim, aut cum leunero rogram. p. 13. de duplici carminum Catullianorum recensione cogitaverim; sed scholiasten, ut saepissime, similem Versum adscribere in animo habuisse. Tertium fragmentum, a Rosabachio septimo loco

positum, deprehendisse sibi visi sunt apud interpretem Virgilii Vorononsem ad Aen. VIII, M. Sed locus mintilus est et priores tres litteras nominis Catulli ex ingenio suppleverunt editores, ita ut eo etiam aliud nomen latere possit. Nec minus suspectum est, M. M. sim

tum, quod legitur apud Serv. Aen. V, 10. ubi Lioni

et Bumannus dubitant, an pro Catulius legendum ait Catulus i. o. Quintus Catulus, cuius etiam alio Versuacum Catulli nostri confusos esse scimus. Nec quintum denique fragmentum omni dubitatione caret, quum ab Isidoro paullo diversis verbis conceptum Cinnae tribu tur, cuius fidei etsi ubique sponsor esse nolim ), tamen hic res non liquet. Superessent igitur septem fragmenta

certa quorum numerum si ad calculos vocare anima

mihi osset cum iis locis, qui a scriptoribus laudati assita in Catulli carminibus leguntur, appareret, Puto,

non tantum periisse, quantum nonnulli suspicentur. -- putatio sane illa esset non mathematica accuratione, sed

tamen probabilis, si pro ratione locorum laudatorum, quantum amissum esset, inquirere Vellemus. Hoc igitur quamquam Spengelii argumentationem aliquantulum im

1 in. e. g. Orig. XIX, 33, 3. et ad h. I. Bumann Anthol. Lat. I. p. 440. et ras.

19쪽

firmatam esse crediderim, nondum tamen profligata est. Quod iam tentaturis nobis valide auxiliaturiastrenicus l. l. qui Catulli versum sic exhibet Arrida modo Puniea emolitum. Iam observavit Hauplius Quaest Cat. P. 6. quem recte suspicatum esse dicit Husius p. 282,

Pastrongicum Isidori narrationem Orig. VI, 12 3.),

cuius Vestigia premere soleat, ortasso contulisse cum ipsius Catulli carmine, cuius archetypo Veronae fuisse scimus; nam apud Isidorum omnes codices arido habere videri unde suspicere arida astronicum in sua C tussianorum carminum exemplo invenisse praeterea uio punia logi in Dati libro de Qui vide modo insea,

quod in archetypo illo fuisse ex suis codd. mss. satis certum esse affirmatin sius, qua eadem orthographia Pastren cum Versus citasse Videamus meo omnia ad formam semininam defendendam satis superque sufficero putabam, quum proximis his diebus novum idque imsperatum adiumentum mihi accessit. Ecce enim quod credere paene nefas duxeris, Lachmannus codicis D tani lectiones neutiquam accurate contulit, idque nuper

Moo erus in Leuischii hilol. XIV, p. 579 sqq. lucvi

lento exemplo ostendit. Idem p. 568 tabulam coloratam adiecit, qua specimen codicis Datani scripturae ad v, Vum expressae exhibet. In ea tabula inter alia leguntur etiam carminis I primi quattuor versus descripti et . 1. quidem Quoi, non, ut Lachmannus indicarit, Qui, V. . pro modo sic in V. ., quod sane levioris momentiis, detur, nanque, non namque, atque, quod nobis caput est,

V. 2. Arri a quod si vere legitur, do veritate lectionis a nobis defensitatae nemo iam dubitare poterit nisi forte, si sibi ipsi diffidunt, quibus exoptati quid praeter spem contigit, lineola illa, qua litterae o appicta litteram

efficimus, correctoria manui debetur de qua re Froe nerus, ut spero, in editione sua nos edocebit.

20쪽

ood, o patrona virgo. Sic scripserim hos Versus cum

Silligio, qui Censur. p. 266. egregie contramuscissi impetus p. 60 sqq. eos defendit Codicos, ut sero fit, mire variant. Handiu invenit in sex libris quidem pa-emna imo, in sedecim quod patrona rimo, in uno et docem: quod o patrona rimo, versu antecedenti in noVem:

quidquid est Geui, Vaticano K. 29. quid id Geuiest, in undecim quidquid hoc laesi est, in sedecim quis quid hoc ἰίδεα, misso est. Μ eius: Quare habe hostibi

se id est αδεα Qualecunque quidem , alteram Versus partem desiderari dicens quam lacunam etiam Fruterius in libro suo invenerat, verbis patrona sta ad marginem adscriptis. Sic etiam editio princeps, sed sine lacuna: quidem patrona virgo. Cuiacianus i. e. Scaligeri codex, ut Sili ius, nisi quod pro patrona habet patruna, unde Scaliger effinxit patrima, quamquam illud hoc non deterius esse fatetur. Falso primum enim multo melius convenit inervae, a qua libelli sui uiolam implorat poeta, ut dicatur patrona, quam patrima, quod h. l.

merum epitheton ornans esset. Tum, quod caliger contendit, Latinis patrima non est, quae tantum patrem habet, sed cuius pater adhuc in rivis est, nondum modituus est. υπατέρεια autem, ad quod provocat, idem est quod Homericum οβριμοπατρη et ad Iovis potentiam refertur. Omnes Statiani cum edit. Reg. Qualecunque quod patrona virgo Isaacus Vossius e libris suis scripsit Quare habe si quicquid hoc tabeli et Qualecunque:

quod, o patroci Virgo de Vesta haec interpretans, quod facilius illi condonem, quam puri sermonis Latinitatem commaculasse eum voce ista Graeca es. Hustarium l. l.), quo eodem morbo laborantem inis deprehendemus, carm. XLI, Ilud pareo iam dederant arthenius,