장음표시 사용
351쪽
o i In Lib. I Respons Heren . Modest. 6 a
ex vendi iove favoris prostedi repromissionem a magisrarti Arindentitas factam , de modo fundi demonstraso, fari, ANIO factum non est. qtia=ehatur , qui re tibii, tenetur e Nerennitis Modes nus: Tisiam e m Siccessore, ejus periculum nominis agnoverim , eo nota ne ob irictum non esse respones. Sed nee pose magiaratus . qui verididisse propontinivr e cum videlieti Ihoris vendiderunt propter mensura agri demon- 'priuionem . O Me tua pluri, vendiderunt restiuere menore modo deprehense justi sunt. Eum iritur, qui navissimus nomen probavit. indemnitati reipuli ae fati facere debere, finomen adsuccessorem idoneum transmisisse non doceastir .
SEquuntur duo responsa in I. 3 g. ad diviniet. Prioris species haec es e Titio . cum studiorum caula ageret Romae, quae nobilissima fuit, hiateque est studiorum omnium Oiscina . ut L im cum Diumam de reb. erad. L i8.s longius, Bs. tile. de judie. Titio . inquam . Romae agenti a magistratibus patriae suae nomine publico epistola missa el . cum d crcto es iisdem civitatis. ut id Imperatori , qui plerumque etiam agebat Romae. porrigeret nomine patriae suae, & ab eo forte impetraret decreti comprobationem et tabellarius. cui ad Titium e(istola pellatenda data etati violata fide mandati, quod a re publiea suseeperat. & collusione facta cum Lucio, ut vulgo legitur . male in Florent. additur Titio. Proponuntur duae personae Lucius, de Titius, qui etiam Romae agebat suae rei causa, collusione, inquam. facta eum Lucio . eam epistolam Lucio dedit. solet epiastol. & solebat etiam , ut vel ex hoe loeci patet, sumiser ibi
nomen ejus, ad quem mitteretur. Quamobrem Lucius extorta a tabellario epistola. quae ad Titium dirigebatur. non ad se , Titii nomen . quod supra scriptum epistolae crat. Cetant. delevit. incidit, ut ait, de suum inseripsit . ut ipse Imperatori decretum porrigeret, quas ex mandato patriae, a reipubl. suae: quaeritur negotio consecto ex usu , Ac vo eo reipublicae, ouis viaricum a republiea petere possit. Tistius .an Lucius3 solent viatici nomine. ut ex Plinii ad Traiarum epistolis lib. io. constitiannua dari Legato civitatis,&viaticum etiam dicitur Legativum, l. r. in Mae legation. Iad Ictetaei, de mum O honor. Et absenti etiam . puta , agenti Romae posse patriae suae Legationem mandati certum est. I. si assensi . de ligat. Respondet autem Modestinus ad quae Milionem propositam. Titium non posse a repat ullum viaticum petere a quia nihil ipse pro republiea egit. qui rem totam ignoravit ob interceptam epistolam, sed Luci uno viaticum petere pos , quas procuratorem voluntarium , quod eis ultro, sine mandatu . de eollusione sacta cum ta- Dbellatio . reipublicae tamen negotium bene, de utiliter eccserit. Ad haec tamen quaeritur. quo iudicio teneatur tabe larius , qui epistolam non reddidit Titio . cujus ei reddendae mandatum acceperate quo idem judicio teneatur Lucius , qui Titii nomine inciis, & everso suum nomen epi stolae imposuit. nee tamen quaestioni huie Modestinus reis spondete credo, quia satis liquet. tabellatium teneri rei
publicae mandati iudieio , fidei ruptae gratia, Lucium judicio publico ex lege Cornelia de fallis. AD I. Titius pro Meunia. Posterius responsum pertinet
ad hane speciem e Titius magis ratus municipalis pecuniam publicam credidit sub pignore fundi certi, pactos acto, pacto convento eum debitore de distrahendo pignore , si pecunia ad diem non soluetetur . & ut si ipsemet B Titius pignus distraheret, nullam emptori pignoris cauti,nem . vel repromissionem de evictione , aut qua alia de repraestare tenetur . postmodum Titio abeunte magistratu ex eleto anno ( erant enim annui mapistratus) & nondum distracto pignore . plures alii in magistratu ei ordine sucis cesserunte Ierendum hoc loco videtur . succedentes magi fatus . nisi liceat eodem sensu legere, ut vulgo legitur succedentes tradus et quia honores gradatim deferebantur, ut L ir. iis tradasim . de mum honor. Et novissimi quidem magistratra, caeterique Titii successores . quos vocat post
magistratus, ridi rI- , , sive Merari Maelio s. nomen a Titio contraditim,3 pignus probaverant,atque ita nominis,
di pignotis perieulum in se receperunt absoluto Titio, aq
ptaeterea, aliter quam Titius sibi prospexisset lege pignoris, novissimi magistratus . in distrahendo sundo , emptori re
promiserunt. de emptori caverunt de certo modo . de ceriata mensura landi, puta eum fundum ella centum iugerum: quo modo non invento damnati sunt emptori actione exempto, quanto minoris esset empturus, si dictus vetus agri
modus fuisset, vel quod idem est ex I. Iuliantis. g. s venditor . de a.I. e . quanto pluris eum emisset ob demonstratam sibi mensuram agri maiorem et ac proinde eo minus,
quod emptori restituete sussi sunt. ex sorte sive pretio fundi perceperunt. Quaeritur. quis indemnitati rei publieae satisfacete debeat, quis reipub. refundere aliquam quantitatem fortis debitae . quam fundi pretium non explevit Et respondet, Titium quidem auctorem hujus crediti non teneri reipubl. quia successores eum liberaverunt . periculo sottis . & pignoris in se translato . sed neque Titii succccsores omnes reipubl. tenetii sed novissimoi tantum magi ratus, ut L si probatum D Artur. O rat. diar h. l. qui nominibus, de admin.ivru eum dosem, de itere dor. Novissimos. inquam . magistratus, qui pignus vendiderunt. interposita repromissione de certo modo fundi pignerati,statim reipuae tenetii videlicti si priores Titii successores,novissimos cum essent idonei facultatibus. & moribus. in locum suum n minarunt, quique supradictum nomen Probaverunt. Spectandum est , ut novissimi se gesserint. Namque in eos recidit omne periculum, omnis fortuna totius negotii. Namsi ptiores Titii successores minus idoneos in loeum suum nominarunt, qui pignore distracto, ex pretio ejus integram
sortem non redegerunt ob ementitum fundi modum , sane ii, qui eos nominaverunt, rempublicam indemnem damno servare debent. l. t. r. c. de perie nominat. libro xi. Haec
est sanientia posterioris respono . Utrumque elegantissimum . In contextu vero posterioris respons pro remissionem i m Miserara vendens bus summ . ut vulgo legitur. proculdubio legondum est. repromissonem , ut in Floren Ede eerto modo landi scilicet. de te promissionem a magia stratibus vendentibus factam . non a magistratu . Ad L. x. de Decurionibus . Herennius Modestinui re pone
dii, sola alia proscriptione minime deturionem factam , qad
secundum legem decurio creatus non set. Solam albi protriptionem derationem non sacere: Sena torem municipalem non facere e id est . quod quis in albo, in numero , in rubrica decutionum sit scriptus . forte per errorem . non ideo decutionem videri r nisi & se eundum legem municipalem decurio erratus sit solemniter actu ex lege habito , ut ait i. eonstet . de appellat. Ad L. X. de Pollieit. septitia . certamen flagriae suae pollicem do isti, hae eonditione pollicita ess, tiri sors apud eam remaneat . de ipsa usuras emispales ad praemia teriansitim resol
c Lartior . O dedico agonem qκadriennalem ex triginta millita a sortis ipsa penes me retines pecuniam. cavens apud decem primos idonee Aser pendendis a me solitis triginta mellium tauri, , armor ta praeside saturo
viro meo, ct Dinae 3 liberis ex me nascit ris . cedent autemha usurae iti praemia th melleorum , protii in unoquoque rem
tamine raria determinalii ) siti ero , an possunt injuriam pati filii Septitiae , quo minus irii prae merent certamini secvndum verba, conditionemque Mustuarionis 3 Herennitis Mode
sinus respondit, quo e sti certaminis editio licita es, formam pollieuaikai datam servandum esse.
ULtimum responsum hujus libri est in L ita de polliticubi proponitur cautio pollicitationis Graece Ons s scripta.
352쪽
scripta . quam mulier quidam civitati suae fecit, promise Atendo civitati quadriennale certamen aliquod . & in id pecuniam certam . sub hae conditione . ut pecunia apud se remaneret. id est, sors sive caput . ut ait, scut Horatius:
ct ipsa a , tr iare e , id est, decem primis civitatis ( In aliis erant quinque primi , id est, primates & principales in aliis decem primi . re a minis , ut in I. s. s. decaprotos, demtin. O hon. 3 Ipsa, inquam , decemprimis Reipublieae
suae eius pecuniae recte cavit semisses usuras , i. . Atiae, ex consuetudine e quoniam hae erant civiles usurae , sae psurtetit totis las ans , teste Dinio lib. .epist. quae scilicet usurae semisses singulis certaminibus per quadriennium erogarentur in praemia thymelicorum , qui modo facerent in theatro, adiecit , hane conditionem , ut certamini praes- delet tanquam munerarius, di adiis ab me maritus suus .
, deinceps liberi, qui ex se nascerentur. Quaeritur . an Bliberi ex ea muliere nati jure contendant sibi sus esse prinsidendi supradicto certamini e Et respondet. si licita ne ejus certaminis editio ( nec enim omnia certamina licita eranio ex lege pollicitationis filios certamini Diaeesse oportere e quia sub ea lege mater Reipuhlicae pollicita est. R gulariter quidem . qui alteri paciscitur , vel legem dieit . vel stipulat ut , nihil agit. t. quo ii tela . s. tili. de ret. itim
Verum ex aequitate excipiuntur mater . N avus maternus, S parentes omnes , quorum enixae affectioni hoc datur.
vit si pallii sint liberis suis . ex pactione sive lege adjecta
Ohligationi contrahendae accommodetur aetio utilis, I. s. castis . sol. marium. L qvodramque . F. ita quis, de verae oblitat. l. v stia . depos l. pen. c. de pact. renuent. Atque ita in hac specie ex aequitate liberis ex lege pollicitationis a malle Reipublicae saetae accommodabitur utilis actio . Cqua his consequentur, ut certamini praes me qui erat
In Lib. II. RESPONSOR. HERLN. MODEST.ucITATIONES SOLEMNES.
Ad L. XXXV. de Padi. Tres fratres , Tititis. i, Maevitis , di se a comm nem hereditatem inter se divisertini tristeti mendis interpositis. qtith s divisisse maternam hereditarem dixeritia i nihil e hi commune remansisse caverunt. sed n
I nees eram tempore mortis mclarii sua , cognoverunt petaranium auream a fratre stio est e subtractam , cuius miti memio intirumenta divisionis contincta Ar . svaero , an post factum dimictonii , de I brepta pecunia fratribtis adversus fratrem eo erit actio 3 Modesti a respondit . si agentiis ob portionem ejus, quod Abreptum a Thio dicitis . gene ratis pacti conventi exceptio his , qui spatidem a Titio eo, missum norames transegerunt, oblitivi tir , de dolo viriliter
replicami posse. EX Lib. II. responsorum Modestini habes testes
quas hodie interpretabor . Prima est L tres fratres 3 de pare Proponuntur tres fratres consertes transmisse inter se & divisisse eommunem hereditatem, rquae obvenerat ex Senatusconsulto Terras l. id est heledi etatem maternam . & instramento divisonis adjecisse pactionem generalem huiusmodi a nihil sibi commune re menssse, omnia inter se divisisse . nec . quasi manserit alia quid indiuisum, eo nomine invicem unquam acturos. Post
apparuit moriente matre, cum praesens ei unus tantum ex
fratribus adsuiset . ah sentibus caeteris . praesentem c ut fit quotidie pecuniam omnem auream subtraxisse . argenteam. vel aeream reliquiae, denique aureae pecuniae furtum fecisse. Rei pecuniaeve communis furtum fit. Id socius qs. de furi. ni reversa fratribus post mortem matris, in facienda divisione honorum maternorum , nullam fratrem . qui praesens moriente matre fuerat, pecuniae mentionem se
osse , quam ipse subtraxerat . caeteros ignorasse eam iuisse subtractam . Haee esi species . quae proponitur in hae lege. Unde nascitur haec quaestio an de pecunia . quae dolo malo fratris in divisionem non venit . de pecunia subtracta, se tribus in Iratrem sit actio mmmuni dividundo, vel familiae erciscundae , ut i .s Lia ro. s. familia. sane re isti
hoe jafficium . comm. divid. Et respondet. eo nomine esset fratribus in statrem actionem. ut quisque sitam ex pecunis svht tacta mitionem serat . di esse quidem actionem elF-cacem et quoniam si agentibus ors Miatur exceptio pacti generalis de non retractanda divisione , tuti sunt actores
replicatione doli mali, quae bonae fidei iudicio . quale es
communi dividundo . vel familiae etciscundae, ipso iure i l
Ieruetim . de legar. I.vel etiam ex abundanti palam, di apertet opponi potest replicatio doli mali. L s. c. ae except. quia de pecunia, quam nesciebat, I de fraude ad perfidia se tris fratres cum eo pacti non videntur e nemo transigere intelligitur de ea re , cuius est ignarus , t. s.litseq. Denique generali transactione divisionis non continentur res su tractae . & suppressa ab uno ex transigenti hus . Idemque
in generali professione peculii, & in generali pariatione
accepti, di expens sequimur . I. i p. cum dominus, de pecvl. eg. . vlt. s. idem quae sui . de cond. inde, Idem in liberatione generaliter legata . f.8. s. pen. l. s. l.ro. s. I. de liberat. leg.
Speciali quidem pacto furti. N fraudis causa remitti potuit . fateor et At generali pacto certe non intelligitur esse remii Ia. Et haec sunt, quae proprie pertinent ad hane legem quae ei latent obsiei sunt levia , di a me iam satis explicata in commentatio huius tituli.
quidem 'a Maii . alio vera minore annis . eum haberem communia praedia raIliea, major frater in statu communi hanhenii habitarionei paternas ampla aedilicia adamaverat eramque eundem saltam etim fratre divideret . Ampias psi,
otias re meliore as eo facta demeratae. fratre minore jam legitima aeraris rant ii io. Herennius Modest invis respondit . ob Amptis nulla re urgente . sed voluptatis e fa fatios .
eam, de quo qxaeritur . amnem non habere .
Ab I. Titium , s pietati, respectu forori, vitiit filiam , acti,nem hoc nomine corura eam non habere respondi.
II us legis responsum est etiam de divisione eo minis hereditatis facta inter fratres, sed hereditatis paternae, non maternae ut superius. Ex duobus fratribus unus erat suae aetatis id est, maior a s. annis. alter minor. Ii patri heredes extiterunt: S quamdiu mansit communio. maior
ampla & splendida aedificia aedificavit in saltu, in quo erant habitaticinos paternae . Solehat stilicet pater habitare in medio saltu . ut pictisque hae hahitationes placent magis. Saltus, ut Alius Gallus definit apud Festum, est, ubi bivae, is passiones sunt, quarum cauti casae quoque pastorum, si qua tamen particula in eo saltu pastorum vel custodiam , qui saltuarii dicunturi gratia palatur . s quis in eo saltu stager cultus sitae fundus , ea res non perimit nomen saltus . L ereditor se In princ. de act. e . Imo . ut ex hoc lam patet, si in eo saltu lint habitationes, aut praetoria. aut alia aediseia , non ideo saltus nomen perimitur. Quod si frater major natu, indivisa adhue manente hereditate paterna,in eo saltu ampla aedificia aedificaverit, eum nondum poterata minore provocari ad divisionem . ut Accultius notat recte ex L si pupillaram . de reb. eor. qias A. rus. illo postea famelo suae aetatis. & provocante ad divisionem: quaeritur, an
possit, qui communia illa aedificia exaediscauit , in judicio commmuni dividundo pro portione reputate sumptus. quos in ea aedificia fecit: vel an tepetere eos possit judici 'motiorum res tum e Et siquidem ex hae eausa dandum iudicium esset daretur potius communi dividundo vel in id judicium haee causa deduceretur. quia non potuit frater scum omnia erant indivisa . & partes omnes incertae , pro sua parte aedificare, quin aedificaret etiam pro parte statris. L i commvines talas, hoe sit. At nullum esse eo nomine
353쪽
6 s In Lib. II. Respons IIere n. Modest. 6 6
judicium dandum aediscatori. Modestinus respondit. Et est Aelegans responsum. Causa haec et ii quia sumptus illi neque utiles fuerunt , quod tamen frater contendetati quia i ruet una saltus non auxerant: sane non necessarii luetunt rsti itis. inquit , nulla re vetente, id est, neque necessit ite.
neque utilitate urgente ulla , sed voluptatis tantum causa facti sunt. Et in actione communi dividundo, vel nepoti rum gestorum veniunt tantum sumptus necessarii N pdi, habiles , LIo .F. i. Me iv. non voluptarii. voluntatius sumptus est ampla aedificia in saltu extruere. Quod maxime est notandum . Huie res viso additur perbreve aliud in eadem lege . non posse actione negotiolum gestorum resilii sumptus, quos avunculus pietate ductus fecit in alimo.niam , de exhibitionem filiae sororis e quia qui pietate duc
hatur. sane non habuit animum repetendorum sumptuum: denique causa pietatis non admittit actionem negotiorum
gestorum . l. i. or ite eoae ritu. sq. Neserenitis, hoe iit. DAd L. XXIX. de Minor. Diami Dare . eodemque ivrorcauctore, stipitius captus probari posite eviraiorem pollea ei datum , nomine ipsus in interram , restitutionem postulare non prol iberi. Ad I. Ex causa raras imit contemnara pupilla . adversi stivum caput sementiae restitia Hielair , quia videtur meaeteris illis spetietas relevata fuisse, actor maior a late, qui adquievii tune temporis fenuentia , dicebat totam debere litem reflavrare. Herennius Modei Intis repondit: si picles, in qua pupilla in imoirtim retii tui desiderat, caeteris p ciebus non cohaeret et nihil proponil , cur a toga senten/ia r cedi actor postulans audiendui es. Ad g. Si hereditate patris. aeraris beneficia in integrum re sit ias intili se . nemine de creditoritas paternis prae. Ciente , vel ad agensim a praeside evocara . an ea restittitio recte facta videatur , quaeritvir e Herennius Mode intis respondit: e m non evocaris creditoribus in itiexrtim resti-itigionis decretum interpositim proponatur . ianime id creditoribus praejudicus e. SI pupillus in contrahendo circumseriptus fuerit etiamscontraxerit, ut oportet, tutore auctore, alioquin contractus estet ipso jure nullus: imo etiatnsi is tutor ei pater fuerit , quo auctore contraxite initio legis docet, non ideo minus curatorem ei postea datum probata circum se tiptione, & captione adolescentis, nomine adolescentis non ideo minus petere posse restitutionem in integrum, ut con tractus rescindatur . Tutoris ejusdemque patris auctoritas minori non aulati beneficium aetatis , quod utique verum Deli . sive ab eo tem servate possit tutelae judicio, sive non,
Propter inopiam eius. Denique patris qualitas nihil adjicit Fel minuit. Et hoc eth quod habetur initio huius legis . AD I. r. Ex I. i. intelligitur . pupillam heredem patris,
damnatam ex causa curationis gestae a patre utili iudieio negotiorum gestorum. posse restitui in integrum, si
capta doceatur adversus unum caput sententiae , quo cinc-ratur & premitur, adversus Deciem unam sententia comprehcnsam, quae modo non con aereat cum caeteris capitibus litis . ita ut caput illud sententiae tantum restindatur, caetera conserventur . Atque ita , ut non restituatur adversus totam sententiam invita, sed adversus unum caput tantum
sententiae: ut ab uno capite sententiae appellari potest, unave parte. Ligese appellat. Ita & adversus unum senten- Eliae caput impetrati restitutio in integrum . siquidem nulla id caput cum caeteris connexione vinctum sit. AD F. vlt. Sciendum est . eausa restitutionis in integrum agi de ea quae decerni debete, evocatis S praesentibus adversariis et quorum interest minori restitutionem non da ri . ut Lis. 1 Ap. Et ideo , ut proponit ut in hoe fagi. si minor a s .annis deiuncto patre miscuerit se bonis paternis atque ita se paternis creditoribus obligarit, ut l. q. quih.exeae in possesseat. Ae deinde . quod paulo incautius miseuisset se bonis aere alieno summopere praegravatis . si abstinendi causa in integrum restitutus suerit, nemine ex et ei
ditoribus paternis evocato , & praesente, s obrepserit praetori, vel praesidi, recte Modestinus respondet. nihil eam te-nitiationem creditoribus praesudicare, quo minus eum tanquam heredem patris convenire , de exigire, possint e quia rite , di ordine in integrum restitutus non es . Causa enim
sive lis ( nam sic appellatur saepe di restitutionis in integrum
rite di ordine agenda est,non saevolargiae fans vel er parite.
Ad L. v xl. de Excusat. Gaius testamenio ristidium filio suo
iurorem dedit , evndem e tisitie ad vigesimvim quintam an in curviorem constit u . Evaro . tum liceat Nigidio a ,- ratione etiam citra appelladionem se extv are . ex qtia die tempora , qua in exta Itomisa observanda Divus Maratus flastili, computanda sume tiretim ex die aperti t stamen ii. an me qtio ad negoiia terenda voeat , id est, pili qua Ium decimum annum impetium e Modestinus redipondit . ex-e aiionem a cura itine necessariam esse , tum Acrago praetoris su framis confirmitis rarator fueris.
Linius Titius testamento patris sis io impuberi tutor, &curator datus est: tutor usque ad pubertatem: curatora puli et tale usque ad iusiam aetatem, id est, et i .annum. Et tutor quidem iure datus est ex Ia. tahulis , uti stiper pecvnia tutelaνe . circ. At curator sure datus non est: quia lex tantum patri dedit sua dandi tutores, non curatotes S di-diit .super Itileia . non super cura. Et ideo testamento curator dari non potest , l. i. de coor . Iul. datus tamen confirmari potest a praetore, vel praeside , & confirmatus utique etiam curam adolestentis, cuius tutelam pessit, suscipere , & administrare cogitur . l. 32. Me ih.Lsqvi cri . des MEI.ttitori nisi se excusaverit intra constitui a tempora a Divo Marco, de quibus in I. I S. Me tii. quae tempora Modestinus, ait, computanda esse non ex die aperti testamenti . a quo die silui legata ex l. Julia , & Papia . ita & tutelas testamentarias cedere non abs re . quis dixerit, ut L si is , qui ires. s. I . hoc tit. non item ex die pulteriatis . quo finita est tutela . & cura initium accepit, sed ex die confirmationis et quia ex eo demum die curator esse intelligitur . S curator dativus magis. quam testamentarius. I. .de consem. ivraejure , D li O LPq. Iesum. tui. Nam curatorem testamentarium . ut dicamus , jus non patitur . Lxeunte tamen se potest intra constituta a Marco lcmpora . etiam citra appellationem ut ait i quia appellandi necessitatem idem Marcus remisit, d. i. il. hoe iit. Et idonea utique causa hujus excusationis est. quod jam ejusdem tutelam gesserit . I. ro. evrasor et eod. fit. Qui unius totc- iam gessit, ejusdem invitus, & curationem non gerit rhodie unus est tutor, & curator simul .
In Lib. III. RESPONS. HEREN. MODEST
ctamenti obtinuerit. non ideo donationes . quas viνvs ei per fico proponitur, infirmari, neque in dotra da ortim partem
vindicari posse , respondi. HUJUS legis sententia his vulgo existimatur esse.
ut filio exheredato. vel filiae, qui quaeve improbe egit querela inoffetos testamenti, nee obtinuit, tametsi auferatur legatum, quod eodem te lamento relictum est, quasi indigno, quod indignus sit ferre commodum ex testamento, quod quantum in ipso suit, resti sum suersi, quod scilicet rescindere annisus es LRMedii sit autem . Me iii. tamen non auferatur ei donatio a patrc ischa inter vivos. vel dos ei a patre data r quia haec non fiandent ex testamento . quod improbe, nec quidquam im Du-gnavit, Haec vulgo creditur esse sententia hRus legis . HS s 1 rum
354쪽
rum s admittatur. de recipiatur. flustra hoe dicitur in hac A nia mustia dura est. Mi l ret. Oparticulatim. quod areeteoe de donatione inter vivos, cum idem laeuin habeat ea. sitim ess persolvere e nou retardari truitia de ii visurariis dem ratione in donatione causa mortis. I. I. I. Pil manis . nastulonem tum creditor parvitis esset totam Iupipere . A hi . quae vi indiem ut nee donatio causa mortis auferatur dehitor, qvi in ea bivisione totius cessabas, solum panem d ei. qui improbe dixit ino idiosam testamentum patris r Et rosidi .srustra quoque dicitur partem damnorum, vel in dotem . Ad s. Ab Aulo Agerio Gajus Seius mitiam quandam quanda totum non ausetri eidem cum idem obtineat in toto ea. litatem accepit. hoc chirographar me scripsi me aecepisse. edidem ratione e quia hae caulae non pendent ex Lellamento r accepi ab illo minusi. o mmeralos decem , quos ei reddam citia hae causae ex testametuo causam . de origincm non . Lalavdi, illis proximis eum Dis usurii placitia ivrer nos. ducunt. Hujus vero sententiae communia causa oritur ex Duaero . an ex eo instrumenso curae peri me i. di quae 3
depta vata seriptura . v ulgo enim legebatur, etiam quere- Modestinus respondit, si non appareat de quilas tirari, conia in illas testamenti non rin erit. cum detracta negati, mentis sacta sit, prii eas non posse. ne hodie constet ex Florent. de ex Basili antimate eise le- .peridum . Hiams qtierela injicios testamenti 'btinuerit. in . D Rius responsum hujus l. pertinet ad hane quaestionem e Bisil. c. mxx . ita his, ' r.e- v. id est , qui I Tutor eonventus sudicio tutelae finita tutela. Ae eon- rubii querela ineratos limmensi. hoc sensu, ut qui vicit. I B demnatus . apellavit e atque ita traxit executionem senis
obi nuit querela inoiticiosi testamenti salus exheredatus . tentiae. Hie est effectus appellationis. ut trahat executi, adve sus fratrem heredem ieri pium , vel adversus sorolem nem sententiae, a qua aptaellatur. imo ut extinguat sente heredem filii tam patieni hcreditatis evincat, quasi resti tiam. I r.3.ult. de Dra. i. t. in finad SC. Turpiti. ne dieas stare tellamento . de re omni dcdum ad causam intestati, ut mendat, sed extin uati I.stirii. s. I de his, Di not. insam. Ut- .marer . Me ih. sed non etiam evincat partem rerum fratri que iudicem repellat, de summoveat . qui sententiam dixit, he edi siripio donatarum inter vivos, vel filiae heredi scri- l. is. c. Theod.de appellat. de apud alium judicem denuo cai piae datarum in dotem: quia hae res in hereditate non com- sam indueat, perinde atque is res a nemine sudicatae essent. potant ut , & quei ela inosticioli tectamenti, petitio est he- ut Lucianus in Abdicato ait, l .aia Lxa a dia aroti, Sc. reditatis tantum et legatolum tamen, de fidei commissbriatn. licere ei, qid appellavit ex integro causam agere. perinde atque quia ex hereditate sunt . I. Ita cum viram . c. de Fideicomm s res iudicata non esset. At qiiaeritur in hac specie, an si s ms. de insuper donationum causa mortis. quae legatis com diei, qui de appellatione cognoscit. suste tutor priore judi- parantur . mauime testato defuncto patre , Id Dius, de te cio damnatus, de appellatio esus iniusta esse videatur possusat. praes. partem procul duhio vindicabit sub nomine he- confirmare priorem sententiam, simul di tutorem damnare reditatis inter eos dividendae pro aqualibus portionibus . in usuras medii temporis pecunia, principalis, id est sortis. Istitur querela inoniciosi testamenti hoc jure rescindit C quae priore sudicio in condemnationem deducta est' Et via etiam legata . de omnia . quae pertinent ad causam testa- detur non posse, quia cum hoc sicut dixi,esticiat appellatio, menti. & donationes causa mortis . l. 36. de legat. q. hi s. ut retro non videatur judicatum quicquam nee retro judi- Tuia, l. i . si res diamis. s. i. hoc iit. Quia qui non cre- cati usurae ullae esse pollunt, ut l. i. c. de Uur. rei sta. Meditur potuisse sacere testamentum, quod querela inoniciosi dium igitur tempus immune ab usuris esse debet , ut L g. testamenti ad lituit, aut fingit, creditur etiam non potui s. i. hoe ih. Luli. ssen. cde tis r. rei bd. Modestinus tamense separe , vel donare mortis causa , La. s. I. de itis. S rai. ait initio husus legis, uno casu etiam in usuras medii ter distrah. roris tutorem, qui appellavit, condemnari posser uno casu.
---- inquam puta si moratoriam frustrandi causa appellationem
Ad LXXXV. de Reb.cria. Tericulam nomin m ad eum, ,- mala fide interposuerit . quia moratoria appellatio ludifi-bs talpa delevitis factum probari potes . pertinet. calua potius est . quam appellatio .L r. c. TDeod. ivvr.appello non recip. Denique, quae morandi causa fit appellatio, pro Pone exemplum in procuratore, vel tutore, aut rat, appellatione non est. cum de non reeipi possi. Trgo ex diate. vel magistratu municipali. aut curatore Reipubl. .eiso si bona fide appellaverit, inquies, existimans se justam qui pecuniam pupilli, vel adolescentis, vel Pecuniam publi- hahere appellandi cautam, non poterit condemnari in us eam credidit . quaeritur, an deterioribus sactis nominibus. D rcis medii temporis: se videtur . verum obstat L nradidi quae contraxit. periculum eorum ad eum ivrtineat. Et rem di . de appellat. tibi dicitur a tutore, qui hona fide adiquidem si culpa ejus nomina deteriora esse iacta probetur, pellavit . utili actione sudicati . usuras medii temporis peti forte non appellando , ut apud Columellam , t erator posse . verum. ne de hae in re ipse morator sim. hreviter iaAlphius . ait, bona nomina non appellando fieri mala, fi quod ait lex herosiorum, ita procedit, ut ibi ostenditur, siri deteriora r ut puta . si debitores non interpellavelit in bona quidem fide appellaverit . ed poli appellationem diu tempore , cum eorum adhuc intefrae erant facultates, qui traxerit negotium dolo malo. ne res iudicaretur: quia nihil pol ea , illo segnius se perente in exactione pecuniarum refert, quod notandum, ab initio mala fide appellaverit ne ted ita um , sacultatibus lapsi sunt. Hoe eam Modestinus .ppellationis bona fide interpositae mala fide diu traxerit respondet, periculum nominum . periculum inopum debi- executionem. Utroque igitur casu utili actione iudicati telorum ad eum pertinere, quod confirmat Lia . s. yen. de net ut pressare usuras medii temporis e videlicet. quod Ona- admin. rer ad ciruit. peret. Sed si nulla culpa detegatur, nulla nino iupplendum est , si usurae medii temporis in condem- neptirentia arguatur e ut si debitor aliquis subito praeter nationem deductae suetint . Nullius enim iudicati milla expclationem omnium eversus, de evolutus sit omni patri- actio esse potest . non potest esse actio iudicati sine judicamonio suo. naufragio, puta. aut inccndio, certe non tene- to, atque ita explicanda est d. t. negoriorem, S I. I. de retur, qui nomen illud contraxit ex alieno aere : quia subitos E itiae Altera quaestio huius legis est de debitore, qui ctim de-
de statiuitos casus nullum hominum consitum providere , hetet centum , Ae aliquanti temporis usuras, minorem pe- potest. LE. F. ii eo tempore. de admin. rem ad civit. peria. I . euniam, quam debebat, puta, octoginta. deposuit Imblice , fiam contutoris . de admin. tia. l. s. c. Theod. de natisrao in sanum. & obsignavit, creditore parato totam accipere ,
-------- - nec contento parte, si totum, quod dehet obsignatum de-
Ad L XLI. de Usuris . Tvetor condemnatus . tes attestatio- immeriti consistunt usurae. ut Cicero loquitur. id est. desinem traxerat erremionm sementia. Herennius Modesinus nunt currere, Li. infim hoc ita. l.ε. latereptam. Oodah. quia respoui. rem . qui de appellatione cognovit. poetiisse, si h obsignatio pro solutione est . At quia partem tantum defratoriam morandi ea a appelliuionem interpositam ani- pol git pecuniae debitae . quaeritur. an pro ea parte usurae madverter t. tiis de ustiri, medii temporis rem tondemnare currere desinanti Et respondet,totius sertia usuras currere. Ad F. I .ucius Titius, eum renitim , in curat aliquavit tem etiam deposta parte pecuniae, donee omnis pecunia soluta foris deberet. minorem pretiniam . quam d Aphat obseabit. sit. Denique partis depostae usuras currere a nisi id actum Nu ra, an Titius pecunia . quam ni ignavit i urat paeast fit inter creditorem . & debitorem initin contrahendi . uere non deleag - MMestinus responsi, s non hae lare pecv- pallieulatim pecunia silvi possit: alioquin sicut indivisa est
355쪽
τ y In Lib. IV. Respons. I Iereni Modest 6s o
eaosa pignotis. l. rem, de eviIita de causa usurarunt, ut est. Aquamdiu, ves nummus unus est in reliquis, plenus in suli- eum obligatum manet,& usurae currunt in solidum. Recte igitur ex hoc loco colligitur, qui est s. i. creditorem noue ogi crediti partem oblatam accipere, nisi id ab initio con venerit . ut pecunia per partes solvi possit. Hoc vero, ne quid obiiciatur. ita procedit. si debitor extra ius creditoti offerat partem pecuniae desideranti totum . Nam ii io ju-xe . id est, apud praetorem debitor offirat partem, quam se imuido hi here dicit.& de reliqua litigare paratus sit, Drritor , humanius secerit. si creditorem compulerit ad partem accipiendam , quae offertur et qui est casus I Pi-dam ei. de reb. ered. quae ita cum hoc f. i. concilianda est. Plaetoris interventu sit, quod alias non seret, quia ut eadem lex ait, praetoris ollicium est deminuere lites. Tertia& ultima quaestio haec est: si debitor in haee verba conera Bi erit cautionem creditae sibi pecuniae . sive chirographii Setipsi me accepisse a L. Titio muti x & numeratos nummos decem , de accepi e quos ei reddam Calend. Ianuarii proximis, cum suis usuris placitis inter nos: an ex ea cautione usurae peti possint, re quae e Modestiuus respondet. nullas usuras debeti . nisi probetur de quibus inter eos
convenerit, quod idem de Ulpianus in I. si . Me iii. de confirmatur l. s. infensentiis. s. pen. de re itid. In re obscura.nt est proditum in I. r. s. i. de ret jum melius est repetiti ni severe . si forte usuras aliquis per errorem ex eo insitui tento solverit, quam adventitio luero usurarum et a que
ita ex hoe loco ad eam tegulam juris apponi commodissime potest exemplum.
In Lib. IV. RESPONS HEREN. MODES RRECITATIONES SOLEMNES. Ad LAXXIX. de Pigner. act. Gajus sejus ob peeti viam mu-tiam fundum fatim Lucio Titio pignori dedite Pelea parum inire eos sim est. vi creditor pigntis sum in compensationem pectini sua certo tempore possiderere verum ante empletum temptis ereditor . cum suprema sua ordinaret. test mento rarit . tit acter exsilis Dis haberet eam stinum e Saddidis . quem de casa Seso emi, cum non emisses. Hoc te-Flamentum inter emeros hvivii di Gaius usui , qui fuit Ddebitor . Quaero. an ex hoc, quod signavit. praeiudicium ali bd Hi fecerit: evm ntillam te timenstim venditioni, pr seratur. sed solum pactum, tit creditor erati temporis fructus capereta Herennitiae Moden nus respondite conaracti pigna ris non obesse , qtiod debitor restamentum creditoris, in quo
se mulse pignus expresset. svasse proponietur.
EXPLICATURUS sum hodie responsa Libri IV.
quorum primum extat in L3 p. de s n. act. Cajus Seius debitor , ut ibi proponitur . Titio creditotistio fundum pignoti dedit eo pacto, eaque lege, ut
pignus creditor in pecuniae creditae compensationem certo tempore. Puta de cin annis, possideret: quod est, ut sui
dum possideret veluti proprium . de Ductus caperet quasi dominus. quod pacium plus in se continet. quam quod su- Irre communi cavetur. ut fructus, quos creditor percepit exire pignerata . imputentur in sortem . Esse de fideiussor. hi. in 1. c. de s n. in. l. I. c. de diibis. I n. l. i. c. de pari. signor. Hoc, inquam. Pactum plus in se continci . quam ius illud commune: quia non ad finem modumque ereditae pecunidi tae pactum fructus creditori eo edit, sed ad ce tum tempus. etiamsi sorte intra id tempus pereepti hinctus sortem exuperarint . V accedit plane haee conventio propius ad amr aevom, quam jure civili approbatam esse
constat. l.3 3. F pectinia , hoc iit. Lit .s is. qui bona. s. i. de ritu. LIq. se ea pactione . LIA s ea Dd. Lex praediis. c. de
viri Iure civili, inquam, non canonico: quoniam accedit
cap. I. r. er R. de Uur. Cum vero intra illud tempus . adeusus finem usque convenerat , ut L. Titius creditor sum dum possideret ut proprium . idem creditor moriens te a mento cavillet . ut alter ex filiis suis eum fundum habet et
titulo praeci sui. & adiecisset . quem de Caso Seso emi, cum non emisset a Gaio Seio . sed pignoti accepisset : Dem de jo Seio emi, ne est legendum . non racio Titio. Facilis
est nominum MI aereus commutatio et ac praeterea cum
Gaius Sesus debitor in testamento ordinando interveniret ut testis . de signator unus . unus e septem . qui in testa mentis iure praetorio requiruntur . M. de Mn. His eri tui. Ae di euntur classici tendi . qui ct proprio chirographra adnotate debent, qui. S c usus testamentum signarum . l.pem
qui lectum sac. poss. Cum itaque Gaius Sejus debitor Lueti
Titii creditoris sui te amentum, quod dixi, obsignasset. uaeritiit an ea oblignatio praejudicare ei possit. ita ut venia id ille credatur si dum Lucio Titio . scut Lucius Titiue in testamento suci scripsit falso e quia revera non vendidit ei, sed pigneravit tantum. Et respondet Draeceptor no- et nullum praeiuditium sibi fecisse Casum Seium ob id solum . quod testis . & signator esus testamenti fuerit, quo creditor Luetus Titius seripserat se tundum ab eo emisse.
quem non emerat. Falsa quoque ista demonstratio . quem a Gaio Seio emi. non vitiat praeimatum uni ex siliis relicium . hi . de eondit. demovid. Ad eundem modum vero idem Modestinus lib. io. respondit i. Titia s . s. Luci a. de Ieg. a. eum . cui ab heredibus praedium per fideicommissum relictum est. nihil sibi praesudicare in eausa fidei-eommissi sibi telicti. si divisioni eiusdem praedii factae inter
heredes quasi testis adsuetit, de divisionis instrumentum, obsignarit Ad LXXVI. de Pignor. & hypothee. Fidei sor impetravita potestate. vi S an emam si verei evnora ipse possideat. quasi fati facturvis creditoritas, nee fans sedar modo heres de roris paragus ei solvere creditoribus . sivaro, an pignora fideiussor restituere cogendas A t Miaestinus respondis . co
Ad s. Pater Seio emancipato filia facile persuasu. vi quia ditio
tuam quantitasem agriperet a septigia eredigore , chirrer
ratim perscriberet a manvi filius et s. qtiod ipse impediitia
essetfrigere sta commmoratione doditis ad fili m pertinen iis pignori danda . semerebagur . am Sejus inter caetera bona
etiam hanc domam jure optimo possedere pristi, chin sviris se
hereditare ab imuerit: nee mei iri ex hoe solo. qtiod manda te patre manu Aa perscripsi tu irememtim si retraphii rem nequae consensum suum accommodaveras patri, avid seno suo. atii alia scripturae Modestiritis respondsit. cum sua manu pia
Dori domtim suam futuram Seius scripserat . consensum ei uiloni dessisse manifestiun est. Ad g. Lucius Titius praedia . cra mancipia . quae in praediis
reant. obligavit. Heredes eius praediis inter si di,t in ilii mancipii, defuntiis . alia fuluitveremit creditor poli a praedia etim mancipiis distraxit. svarii v. an ipsa mantista. a sum modo in praediis e si ura . Me est . in pothecis . emptor vindieare recte pocli 3 Modestinus respondit. s nequa Menerata sum ipsa mancipia . neque ex pigneratis anciliis nata . minime creditoribus obii Ia esse . OBliare tamen videtur superiori responso aliud Mode stini responsum , quod ex hoe sitim q. resertur in is .fidei sor. s. t e pignori de pertinet ad speciem huiusmodii Filius em vicipatus mandatu patris . qui forte impeditus erat scribere, seripsi cautionem pigneralitiam nomine patris , qua pater domum filii propriam creditoti pignori opponebat . Quaeritur. an filius, si mortuo postmodum pa-ere . hereditate ejus se absimierit, an eam domum optimo tute possidete possit, id est. i ut Demosthenes t
qui solet. liberam. & solutam vinculo omni . quas non consenserit obligationi , ut in oratione de ari,spicum re sponsi s. S tertia in Rullum . o imo itire, optima sere esse.
quae religione libera funi. Subiicit, nee metiari ex hoe sola,c eide Meriti. variam. ex criae. G. i. cap. I s.
356쪽
6 si Comment. Jacobi Cujacij os r
Quod mandatu patris hautionem perscripserit. id est , nullum subelle metum . De quandoque si hi domum suam lure pignoris creditor paternus evineat. Dchuit dicere . m tu iri, non metviri . Sed studuit compendio , ut asibi linpe dicunt restitiari. quae forma loquendi eli stequentisi-ina in iure nostra. quomodo de Marcus Tullius, ut Iulius Severinus Rhetor antiquus legit in praetura Urbana . quis hoc. inquit , non pers icii praeclare no tam otiti ira, & ad Atticum in sine cuiusdam epistolae . plura alias laetam Iaride illi redditum . sed dabam olim familiari honini, o domestico . Sie legendum . Respondet autem Modestinus 'ad quaestionem propositam . ex hoe solo quod filius cautionem istam perscripsit totam sua manu, a irmnia . conse sitie eum videri pignerationi domus suae r etiamsi cauti nem non signaverit . ut in I. pen. s. pen. de sten. Contra-
Dum dicitur pignus per epistolam . quamvis irae die . de
consule . Etiam, inquit, si consensum suum non accomm da verit patri suo, aut signo, aut alia scriptura: sonicit enim Persi riptura manus suae. Haec omnino habentur pro consensu e laenum item habetur pro consensu , si sigilaverit ut auctor obseationis, quae contrahebatur . non si lignaverittit testis, ut dictum eii supta . Suhsi riptio an etiam habeatur pro consensu facta quasi a teste , id explicabitur paulo Post in L p. s. tili. Diptis modis pigri. vel hyoth. Io . At explicanda sunt prius alia duo responsa , qudi sunt in d. i. s- defusior, de pixv. Primum scilicet, de ultimum. In primo p nitur . eum, qui fides usserat pro debitore, qui creditotibus
suis, ut scilicet eos secutiores faceret, de pignora dederat. &fidejusfines di fidelissiorem . inquam . pro debitore aere alieno multum obiit icto, debitore defuncto, ex auctoritate esus, qui iubere potest . cum polliceretur se creditoribus p 'e unias debitas soluturum , pignora suscepisse, Pt LE. h. iit.
I t respondetur , hered: in debitoris , si stilejutar nondum solverat creditorihus , ut facturum se pollicitus est, ct ut spem secit, pignora ab co ructere posse et unde a contrario sensu rectisti me colligimus, si iam fideiussor creditotibus satisfecerit ut susceptis pignoribus promiserat. non esse in is terrum heredi debitoris pignora ah eo repetet e. Nec ab hae collinctionein definitione es F,quod te dimoveat L ss.de FZ jes vel I. s.f. i mnLves Li. Cedodo. quae etiam post sol tionem a fideiussore saetam dant debitori lato omni debito, repetitionem p gnoiis e quia seges illae loquuntur de fideiussoribus, qui pignota maint a eleditoribus soluta eis
pecunia debita, quo genere non tam aequirendi dominii. quam trans serendi in se pignoris causa emere intelliguntur
i. s.fv.de dimactsign. cio Hoe vero responsum est de fide. Ijustore qui pignora impetravit a principe, ut possideret suis
re dominii. sub onere dimittendorum ci editorum . Lego in contextu husus responsi impetravit a Principe. non a pod resitate r quoniam n solus Princeps concedite potes cr
ditori, vel fidei bri . qui subiit locum creditor in sua pecunia dimissis creditoribus, Leleganter, de pigv. af . taestiors s.ad Trebem. i is. stii in aliena. s. n.s ti I.de ad. re iam . l. i.2.3. cde rura dom. mpere. Nee dicas , vel obiicias , post addictum pignus jure dominii creditori. debitoris heredi ad tuitionem pie noris adhue jure veteri suppetere annum , jure novo hiennium ex constitutione Iustiniani . . s.ct ivr.d .imp. s Lldi is, Di in aliena, .sen.O vit. Dico enim beneficium hoc esse laetiunale humanitatis , & pietatis er tia datum soli debitori, ut ait d. i. s. s. sin aurem tempore ,
nempe ut post addictum pignus aure dominii auctore Ptim lcipe creditori, vel creditoris heredi subeunti vicem debitoris intra annum, aut biennium , pignus revocare liceat, non etiam heredi debitoris, quod repetimus ex iure veteri , de summe notandum existimo . In ult. responso d. i. si
deiussor , proponitur, ereditori pignori obligatis certis prinetis. & manet is, quae in praediis sunt si defunctis illis mancipiis alia in loeum illorum substituta sint. haec, quae substituta sunt, obligatione non contineti e ac proinde a credit ribus nec vendi iure, nee vindicari ab emptore posse, cui ea creditor vendiderat, nisi sint nata ex mancipiis pigneratis. Lam quae ex his nastuntur, de in causa pignoris censentur. n fide Merul. variant. ex si ac lib. s. eap. 13. . Lry. g. r. hoe git. Li. Cese partv pirnor. Et hoe eum pignoti obligantur praedia vel mancipia, quae tunc erant in praediise mancipiorum cnim horum interitus adsert etiam interitum pignoris. Aliud ditandum puto . si debitor praedia, &samiliam omncm rusticam obligaverit. Nam familiae appellatione etiam substituta mancipia . quae retinent semilia m. continenture de ita si debitor pecora ligaverit, quae
in liindo erant, non eontinentur quae in locum demortum tum submissa sunt: si gregem, conti oratur. l. I S. gregia ocili. stem si murces obligaverit , quae sunt in taberna , lusce distractis. Non continentur quae in locum earum reparatae
sunt merces . nisi id expieuom sit nominatim , ut in L qui Romae. F. Callimactat, de ver os . Sed si tabernam obliga
verit , continentur etiam permutatae, de reparatae merccs,
distractis prioribus, i. pen. Me iit. Item ii superficiem obiugaverit , ea destructa , non continetur nova, quae restituta est: si domum, continetur. I. ry. s.tili. O l. tiv. hoc tit. Ait
Modest in . in contextu husus responsi . an ipsa mancipia . piastini mdido in praediis constituta . hoc est, in hymhecis eata loquitur, vel interpretatur e vel quia hvmthera vulgo proprie dieitur de rebus immobilibus, veluti de praediisetvel potius, quia praedia principaliter hypothecae obligata sunt. Ad L. IX. Quibus modis pign. vel hypotheea sol v. Titius Sempronio fundum pignori dedit: er evndem fundum postea Gaio Seio pignori dediti atque ita idem Tiritis Sem pronio , ct Gaio Seso fundi m eundem in acem vendidit. quibus pignori aute dederat in solidum Mettius . foro . an vendilione interposita sui pignoris emininae siet : ae per Mejus Ditim emptioni, aptid amis, permanserit 3 Mod si frespondit e dominiam ad eos , de qMitas quaeritur, emptisnetjtire per inere, rem eouseratim retituo NnZIioni dedisse protoniantur,invicem i veraritiam actionem eos non habere .
Ad F. Titius Seio pecuniam scit piandire stindi dederat et qui
'tidiis tum esset Reip. ante observitis . secvridus credi or pecuniam Vip eam stigris: Sed Mevius exivit qai dicebat,ante Remp. sibi sansim obligatum fuisse. In Peniebatur autem Asa viui , insertimendo cautionis cum V M. filis a Seso . interfuisse. Os Ucripsi te i qtio laverat Settit . sundum nulli alii
esse ab illatiam. Quaero an actio aliqua in rem Maevio rumpe
iere petrem Asbi tinus respondite pignus, exi is, de qua quaeritur, consensit, minime elim resinere posse.
R Lilat ex lib. q. resp. lex s. quis. n.M. Iun. vel h pol.
Devii Ar . quae dabit duo Modestini responsa , quorum quidem primum pertinet ad hane speciem et Titius Sempronio sundum certum in solidum pignori dediti Gaio
quoque potica eundem fundum separat tin , ev in soliduini ignori dedit. Deinde eundem landum ut iique , Sempronio scilicet, & Casa vendidit in assem , ut alte quae verba D. Aleiaius male refert ad venditionem imaginariam, quaest per aes, & libram e cum iu assem nihil aliud sit, quam insolidum , ut siti t.de donat De aetase . s. qui ex quadranete , de in re. in jure satietae Tt apud Columes. lib. 2. cap. saetsi in assem auitimnalia fatio . Et s. p. 3du in asem , inquit, cons Martim pretium . id est . summae totius, secterii oram xx ax. millii me de mox a Fid in assem summa sortis, O UMO-rtim nummorum Iol. Sic etiam apud Vegetium de re vel linaria vetustissimum, & optimum auctorem . nudare pedese tit in assem . di castrare pedes equi in assem , id est . in soli
duin . quod volui confirmare propter Alciatum . Ex pr posita specie oritur haec quaestior an lando, quem singulis Sempronio , puta. & Gaio in assem pignori dederat, utri que venditio etiam in auem , an iure dominii , quod uterrique emptione quaesivit. pignus peremptum videatur . ita ut invicem hypothecariam actionem non habeant, Lirinissime respondit . finitam esse pignotis obseationem equia mutuo, a dicara, consenseriint emptioni venditioni . renuntiaverunt ergo pignori . Idque confirmari potest a rhi. i I.quoties i. de fideicommig. Novel 1 so. Si teliator certi fundi alienationcm prohibuerit, & eo asienato exteris ab herede . n adjecerit se velle ut is fundus redeat ad liherios suos, & omnes liberti . quihus alienatione secta fideiecim missa petsecutio competit, alienationi iactae extero conis sensum
357쪽
In Lib. IV. Respons Here n. AII destin.
sensum accommodaverint mutuum . vel alienationi time Atini ex eis r sane consensus eorum infirmat causam fideicommisiu quae est sententia hujus Mutiles.
AD s. i. huius Io. Postremi autem responsi, quod extat in hae l. s. species haec est Seius fundum eundem pluribus obligavit.Maevio primum,deinde resp. suae,tum Lucio Titio separatim, & in selidum singulis . Titius poliremus
cteditor. ut succederet in loeum reipu&quae tempore prae-eedit,exolvit reipub debitam pecuniam. Dicebatur autem
respubi etiam Maevio potior esse hae ratione , quia Maevius interfuerat, & subseripserat obligationi contractae a Sejoeum repub. qua quidem cautione Sejus raverat . iundum nulli alii obligatum esse, ut plerumque in dandis pignoribus cavere creditoribus debitores solent. LII.qvi res .pem ui stip.de pign. Hine nascitur haec quaestio, an videatur Maevius remisisse jus pignoris, quod aequisiverat ante remis rubi .suscribendo inlitumento cautionis,& inlitument' pignerationis a Stio habitae eum repub.an subseriptio ei no-
eati Et reqUndet remissum a Maevio pignut suum videri, quod confirmat Iprox .non videtur , I Are iv. ouae addit tamen hane cxceptionem, nisi inanifeste appareat, Maevium deceptum esse e alioquin Maevius antiquior creditor rei p. videtur remisisse non tantu in ptivilegium temporis . sed
etiam pignus, jus ipsum pignoris, subscribendo obligationi contractae inter sesum, & rempu, quia stilicet nihil
interest eautio integia Perscribatur, an tenor esus in paucaeontrahatur, quod sit subseriptione et atque ita subseriptio plus potest quam obtignatio, ut in L sy.Gasvs , de pign.act. subselli in tantum potuli, quantum perseriptura . N per- cscriptura pro consensu habetur. de imissione pignoris, .r5.sdesti f. s. i.de pie. subscriptio est brevis scriptura totius negotii, quae cur non tantum possit, quantum diffusa scripturas sebat enim subseliptio hoe modo: Gaim Maeviathtile in irtimento cautionis piaeneralitiae sandi illius nomina satio inter seitim, O rempub. stis eripsis e subscriptor notat cui negotio subscribat, ut patet ex Novella Ird. de ea Qexi. de M. i irum. Inscientem igitur subscriptorem non esse negotii quod agitur. substiplici satis arguit. Signator poteth esse ignarus negotii, aut eorum , quae instrumento, quod obsignat . continentur et ut plerumque videmus dari
testamenta oblignanda testibus . nee tamen eis enarrari ca, di exponii quae testamentis continentur. Hoc tantum exigitur a signatoribus. ut nomen suum simul cum ligno, de nomen ejus . ad quem instrumentum Ilertinet subnotent, Issen. qui ies.sae. g. praeter lignum gemmae tinctae saliva, Mquod imprimit signator in tectamento, etiam subnotare
ebet nomen suum, & nomen Mus , cuius res agitur, non
rem ipsun. Unde apparet, quam dii et obsignatio a lah.
Ad L. XXVIII. Ad leg. ineliae fals. Si a debitore praelatro die pignoris obligaiis menitietur, fas crimini laeva est.
E Si ctiam haec l .de pignoribus. Itaque omnia responsa
hujus liliti pertinent ad pignora e ex quo conjicimus este digesta responsa atque dis india, ut libris ita, & titulis, tractatibusve . non eonfusa . Ostenditur autem in L l. 28. falsi reum esse debitorem, qui in fraudem priorum creditorum obligationem pigneralitiam , & fingit. eum esse prio- rem, qui eli posterior, ut anteponat eum exteris r quoniam x in causa pignorum hoc est regulare, eum, qui est antiquior tempore, di potiorem, potentioremque esse furer haec vero litium sive salsitas a Graecis dicitur is aeneis, Mae. in idioti simo. antidare Latinis est praeterre diem . hoe loco Li. s. i. de edendo. Consule olf. s. cap. .
REVTATIONES SOIEMNES. Ad L. XXXIX. de Actior empl. svara . si quis fundam ira
vendiderit titi ventiti Itim esse videasvri quod intra term i nos ipse so sedit, sciens tamen aliquam partem cerram se non
possidere , non certiora verti emptorem e m ex empto iudicio teneastire eum haec generalis adiectio ad ea , quaesierialiter novit qua vendidit. Me excepit. pertinere non deseruet ne
alioquin emptor capiaris, qui fortasse, fi Me eognovisset. vel
e evrvs non esset, vel minoris empturus esset, sereriorvivide loco eeris sui seir tam hoe ct apud vetere, Iu relatum in eius persona, qui se exceperat, Serviivites, s quae debentur.
dehehuntur. Menim juras auctores responderunt . se certus venditor quibusdam per sitis cretasser tuses debere non admonuisset emptorem . ex emplo eum teneri debere . quando hae generalis exceptio non ad ea pertinere debeat Ixa Pen
diror novit, quaeque specialiter excipere O portiti. O de-huit: sed ad ea, quae ignor te, O de quibus emptorem cer-riorare nequiHI. Herennius Modestinus respondit, s qu at rcumveniendi emptoris ratio venditor in specie . de qm quaeritur, fecit, ex empsa actione conveniri posse.
Ex hoc Libro V. responsorum est I 3 p. de act. em .
In vendendo fundo venditor generali sermone usus,
ita dixit: vendo tibi qui iud intra illis ci illos terminos possides:& demonstravit terminos igitur, quia dixit illos: nec tamen,cum sciret se intra illos terminos, ceratum locum, certamve partem non possidere . illam partem designavit speetaliter,uel excepit: scd dolo malo circumveniendi emptoris causa, celavit emptorem e si dolus absit,qurusiioni husus legis loeus non elle sed vix est ut absit dolus : quoniam quod stiti celat e cum non ignorat emptoris interesse, ut de eo fiat certior . ut de eo admoneatur . Exhae igitur causa. id est, ob reticentiam , di fraudem hujusmodi, venditor tenetur emptori iudicio ex empto , quanti
interest . si hae de parte landi certior factus, fundum non
erat empturus, vel quan o minoris fundum erat emptu
rus, si non sibi venditor celasset eam fundi partem, quam non possidebat, id est, quae ad eum non pertinebat: 'uia generalia illa veita . quidquid infra illas terminos possveo .
non pertinent ad eam partem, non complectuntur eam
pallem, quam venditor scivit se non possidere . quamquam specialiter potuit excipere . & debuit ex fide hona,
nee tamen excepi te sed pertinent tantum generalia ea verba ad eam partem , quam ignoravit, cuiusque certiorem emptorem facere non potuit propter ignorantiam. Itaque
etiam Modest.huic facto. & responso simile submist facium, de quo veteres juris auctores idem respondente V luti Labeo, Capito . Servius. Venditor fundi generaliter,& perfusorio, live dieis causa, par manuere d aequit, servia tutes excepit, quas fundus debebat, nempe his verbis et servitutes quae debens tir , debebantur . non expressis se vitutibus quas sciebat certis personis debeti. Et hunc sumque venditorem placet teneri ex empto in id , quod interest,vel quanto minoris emptor emissetis a venditore ceristior laetus fuisset servitutum,quas a fundo certis personis
debeii sei chati quia generalis ille sermo e servii res, s qua
delenivir , deletuntur . ad eas tantum servitutes pertinet. quas venditor ignoravit , & de quibus certiorem facere emptorem nequivit , non ad eas , quarum sciens probe .gnarusque suit. Erat semper in generali, di persu soro ermone dolus aliquis , ut Lε cui libertatis. ssem de ev p. Et ideo nihil illo sermo callidus venditori proficit. I. . ranadendis. l. to. Didquid . comm . pris. Quia nec debuit ineommodorum landi cognitionem obscurare generaliter loquendo. Leganter Valerius Maximus libro tertio.bonae fidei venditinem , nec commodorum spem augere i nec
358쪽
incommodorum regnitionem obscurare oportere. Et me- A tenetur evictionis normne. Pam enim sunt non appellare, rito igitur Mode imus respondit, ex his causis ex empto cum est appellandi ratio. dc appellare , ac postea deserere actione venditorem conveniri posie . Quae contra bonam appellationem, nec eam exequi intra fatalia tempora , quae fidem fiunt. veniunt in empti actionem, Li. Mit. . legibus constituta sunt. Ad LLUI. de Luire Herem Moderentis responditi non ob esse ex empta apendi, quod denuntiario pro emGione interposita non esset, si pacto ei remi sa esset denuntiandi nectistat. Ad s. Casa Seja sundum a racio Titia emerate O quaelitone mola Dei nomine atictorem Iavidaνerata O Oictione serara, stitatis altastis .ct fi co adiudica us est vendigore praesente
stiari Itir ram empsrix non provocamerati an venditorem
poterit convenire 3 Herennius Modestinus respongii r sive quod alienus fuit,tum veniret, sis quod itine obligastis evient s. nihil proponi eur e traei ad ejus venditorem actio
Ad s. Herennius Modestinus respondii: Si emptor appellavit, o Mnam cacam vitiostio ex praescript e perdidit, ad
Ex cujus primo responso intelligimus , quod dicitur,
venditorem emptori evictionis nomine non teneri re
evicta, si emptor non laudaverit auctorem, id est, si venditori non denuntiaverit . ut siti motae de Inoprietate . vel obligatione rei emptae adesset. S subsisteret, , it nasomm fm garent, comme I on dit, L8. c. eod. iii. I. i. c. de peridi com. rei venae Id vero ita locum habere . n non pacto venditionis emptori remissa suetit laudandi auctoris necessita . Iustum enim hoc pactum est, & ideo servandum. Quare re evicta emptori, evictionis nomine competit ei actio ex empto contra venditorem , quamvis ei non de- Cnunci auctite ut ea de re agenda adesset. Haee est vis pacti. quod esticit, ut & illaudatus auctor teneatur de evictione, M altero responso hujus l. liquet re emptori evicta sen
tentia sudicis , agente extraneo . de evicta . influam . praeis sente auctore, quem laudaverat emptor initio litis . non .
hesse emptori ex empto agenti de evictione . quod ab ea sententia judicis non appellaverit, quod adquieverit senistentiae judicis, si modo constet iure rem evictam fuisse, vel quod actoris esset propria revera, qui eam evicit iure dominii. vel quod re vera ei esset pignoti obligata venditionis tempote . Nec enim culpari potest . qui aequiestit sententiae, cum animadvertit, se jure superatum esse , nec vult moratoriam appellationem interponere. Quod utique recte censent, qui sentiunt sit multi doctores in hoc loco o verum esse hoc quamvis Modestinus dieat . prae- Jsente venditore actori fundum adiudieatum fuisse) etiamsi adiudicatus suetit absente venditore . Quidam dicebant. si praesente venditore emptori res evicta tuerit. recte agi de evictione , etiamsi non appellaverit, cum nee iustam causam appellandi habuit: quia cur non ipse venditor apis pellavit . qui erat praesens cessante emptore 3 At si absente emptore non appellaverit. etiam si appellandi iustam eausam non habuerit, hoc casu , inquiunt. non potest agere de evictione. Hoe est falsum e Nam quod ait Modestinus, praesente venditore, hoc respicit ad id, quod ante dixit, lauis datum fuisse auctorem . it a iis meson garent . Laudaishatur enim in ipso judicio , cum ab eo postulabatur . ut recte rem defenderet, ut patet ex formula veteri: quandste in jure conspicioso ivlo an auctor fueras quae dicitur actio in actorem praesentem in orationesto Caeesnna . unde &
in L s s. s ileo, in Fne . Me ih. praeserari venditori denuntianis dum est, inquit, praesenti, scilicet in jure, vel judicio. At ex contrario, si non jure superatus sit emptor . objici ei potest
tune, si agat de evictione . quod non appellaverit , cum haberet sussam provocandi causam. Imo & si appellaverit hoc casu, ut constat ex ultimo responso husus legis et vitio autem suo lapsas temporibus prosequendae appellationis, id est, intra constituta tempora non impletis solemnibus appellationis, vitio suo causam perdiderit, summotus praeis scriptione temporis, ut l. f. sunt, s. I. de his, qtii nor. infam.
I. 6. ysen.de de ra. .f. Io vacatantin. Id quoque emptori,
si agat de evictione, oberit, & vitium suum, culpa sua ei imputari debet, ut i. si idem Ap. Itaque venditor ei non Ad L.CII. de verbor. obligat. Venditores em ori caverant pro evictione, quanti estis interestet: sedct specialiser aeni . iures, F ia sue mora sum vi feci set, emptori stipulanti pro-mferant. Tin moriem emptoris unus ex vendidoribus adsti Seium vocavit. pretium pli deberi dicens et heredes esus, qui Ampius in desen ne cacasarus,cum probarens pretium solutum suis, ex stipulatione petebant. Modestinia repondii, se in eas impenses venditores promiserunt, qua Oh tigem de proprietare institutam factae essent: minime ex stipulatus eis posse quod eroetarum est, dum aeder ex vendator lus
pretium, quod sam perat exsolutum, petit.PTrtinet etiam ad contractum emptionis. & venditio
nis Licia. de verbor. I. Uenditor landi, praeter solitam cautionem evictionis . etiam emptori stipulanti specialiter cavit. se redditurum sumptus , quos saceret emptor in lite
defendenda , si qua ei ob rem venditam movetetur . Motis tuo autem emptore , idem venditor in heredem emptoris
egit de pretio Iundi actione ex vendito , quo judicio heres absolutus est,quia probavit, pretium jam fuisse a defuncto venditori solutum . Sumptus quidem ab emptore . vel herede ejus tactos in lite de proptietate vel obligatione landa
empti venditi, quam emptoti extraneus seest, proculduehio venditor agnotiere debet . di relandere ex supradicta stipulatione . At quaeritur . an etiam sumptus venditora Cnoscere debeat. quos heres emptoris secit in lite a venis dicite mota de pretio fundi actione ex vendito in qua su cubuit venditor . di obtinuit emptor, aut heres emptoris.
Et respondit rectissime Modestin. eos sumptus huiusce litis, quam de pretio secit ipse venditor heredi emptoris. non polle tepeti 1 venditore,qui victus est, quia ii sumptus
stipulatione suprad. non continentur, sed hi tantum , qui fierent in lite proprietatis, vel Dignoris ab extraneo mota
adversus emptorem , emptore scilicet obtinente causam et quot citra hane stipulationem emptor , qu: vicit. Don polIet repetere a venditore r emptore autem condemna
in . nihil ista stipulatione opus est, quia sumptus litis, facti
sciliret in insensionem eausae, qua ceciderit emptor, satis continentur actione ex empto . instituta evictionis nomine. i. se eum qMaestio, et de evict. l. fidei son infide doli extra.
Et ita Accur crecte, ut jam pridem ostendi in i. i. e evici. Dices, nihil etiam ista sipulatione opus est in priore casu, id est, cum emptor vicit, cum emptor absolutus est. iuia emptore absoluto, sumptuum tactorum litis causa exententia ludie is repetitio est, iuxta regulam , victum victori in expensas litis esse damnandum . l. Ty. eum, quem, de ita. I. properandam. I. sve autem, et eod. iii. Cassiodorus eleganter s. Mur.Luium expensas iudicio superatus exsolvat, quod hine dantur famenia detest iiit surgit. ram improliνineuntur illas. Dico autem hane regulam non semper observati, non certe si victo ratio litigandi fuerit, . g. Pisolidum, s. etiam, de leg, r. Et , quod necesse est, si hoe ex-
prellarit judex in sententia,ne quis supetatus est ullas victori dependat expensas, Novell.ag. id satia De la jure die sanxdespen Non est etiam huic regulae loeus, si vincat contu max, qui judicio abfuit et vincatur autem , qui sudicio admiuit praesens e nam hoe ea se contumax, qui vicit , victo damnatur expensarum nomine, d.I. properandum . s. sin autem ex gestis. Et ita in specie hujus l. ponendum est, aliqua ex caula iusta,& probabili victum a judice non fuisse damnatum in sumptus litis . quo casu maxime supradicta iii-pulatio utilis est , ut ex ea stipulatione reciperet , quod ex
iudicato recipetare non potest . Ad L.xxUI. de Ritu nupt. Reas a uerit factat , nee ante damuagionem vivente marito Mores duci posse .
QVae supersunt ex libro quinto leges tres, quod ex
eodem heri habuimus, id tantum hqdie interpreta
359쪽
gs In Lib. V. Respons IIere n. Modest. 6s
Lot. Una est L dic de ritu nui. Certum est ex lege Iulia .
adulterii damnatam uxorem ducere scitin tem neminem
posse , quin incidat in peenam legis Iuliae de pudicitia rquia, qui sciens impudicam ducit, pro impudico, de lenone
habetur, ae plane ostendit, se non esse cultorem pudicitiae. sibi pudicitiam non esst curae . I. mariti, I. I. ad Ire. Itillae adiui. i. s. Ceoae sit. LI. I. I. de comtib. I. xilivdi, de minor. De muliere rea adulterii postulata . nondum damnata . . quam maritus domo exegerat . dubitabatur , an uxor duci postet 3 ct vivo quidem marito Modestinus respondet, eam uxorem duci non posse , hac ratione , ut opinor, quia fieri potest, non sequuta damnatione , ut maritus eam re
durat, Ll . s. i.hoe iii. Quod si faciat, idem mat monium csse videtur. I. 33. h. t. Ae proinde interim dum judicium
adulterii pendet. vivo marito interpellari, novo matrim nio contracto , quod contractum est prius, nee dum plane dissolutum , non potest . Cestat igitur matrimonium int rim magis, quam extinguitur et vivente , inquit, marito . Nortuo igitur marito, absolutam mulierem ab alio impune uxorem duci posse. Quo modo accipiendum est quod de rea adulterii nondum damnata ab aliquo uxore ducta proponitur in L ii. s. i I. ad Iere. Iti . de asili. nimirum, ut tuerit ducta ab allo mortuo , non vivente marito .
Ad L. LXII. de Iure dot. Titia eum esset minor vigintiDinque annis, quartam hereditatis miris stiae communem Filietim fruetribtis metavit, re accepti pro ea parte fundum . tias, emptione inter e salta e Mne sunsim ttim aliis rebus doti dedit. svara , si in integrum restituaris . oe pararem suam accipiat quartam . ct reddat tandum i quita d
Dat marittis sacere et an contentus es delevi aliis rebus in idotem dudu Idem Paro . st haec detegerit heredes estis in integrum res h aionem ex persona eius petierint , crip petani quartam partem . S illa stixdum i an maritus eoistarer restituere svndum , eontentus in retentione tueri dosi caeteris rebus 3 Mod si s respondit. nihil proponi , cur ma- is dos auferenda bi. Sed in meram aestimationem praediim ser . vel eivs heredes condemnandi sunt , in De tempus esserendam , quo in dotem datis es.
Q Uatuor fratres. Caius, Maevius . Sejus . & Titia .
communem hereditatem matris intestatae inter se ex aequo diviserunt. Postmodum Titia, quae erat minor vigintiquinque annis, partem suam, id est, quartam hereditatis maternae permutavit cum fratribus , accepto ab eis fundo pro sua parte quarta, veluti emptionis aure, ut ait. idiam Frmutatio resert emptionem , vicina est emptioni, I. r. Ap. de rer. permutat . Instar emptionis. Noves. Valens eran mandis ii . quae ad hastum distracta sint . Deinde vero hune fundum cum aliis quihusdam rebus Titia marito in dotem dedit et ae postremo qiras ei reumventa , adversus permutationem cum fratribus sinam beneficio aetatis. vel ipsa restituta est in integrum , vel ex persona esus, quiei heredes extiterunt ex linamento . praeteritis fratribus .
Restitutio in integium , quae a destincto peti potuit, peti
etiam ex ejus persona ab heredibus potest . & omnibus sueeessoribus, L6. de in integr. restit t. l. is. I. Mit. de minor. . r. C. de temp. recti M. in integri Atque adeo beneficio restitutionis in integrum landum . quem mainto dederat in dotem cum aliis quibusdam rebus, marito ablatum , reddidit ipsa, vel heres ejus sta tribus . & ab eis vicissim accepit quartam hereditatis maternae, id est , partem suam virilem. Quaeritur, an aliis rebo in dotem daris maritum contentum esse oporteat . vel an heredihus uxoris restituisti, in integrum, quia mortua in matrimonio uxore. dotem adventitiam conuat semper maritum luctati . l. mulier, derandit. insti vet. l. s. de hon. damnat. i. rs. de evict. i. ce sera,
de relig. Osti p. f n. Quod & Ulpianus plane ae diserte
scripsit lib. sngtil. rex fit. de doti e Coinuius in Persium . An, inquam, alias tantum res, quas Titia marito in dotem dedit. maritus retinere possit. Se fundum restituere debeat iratribus uxoris 3 Modeliin. eleganter respondet, non esse maritum haudandum dote, quae ei ab initio constituta est. ideoque impetrata restitutione in integrum, per mulierem Tom. III. Toli.& heredes mulieris. marito debere prestiti aestimationem landi , quem reddidit italtibus , quanti scilicet tandus suit
eo tempore , quo in dotem datus est, meram ammationem , inquit. Graeci, qui vertunt otiar, Mimpi videntur legisse , veram astimasionem . Initio eerte huius legis etiam ictibi velim hoc modo et quartam hereditatis matris Mae commvni , non communem , ut in omnibus libris legitur e quoniam ipsa ita fuit Titiae propria in silidum, divisionis iure,
non communis: Hereditas autem communis r non ergo
tariam communem dicit, ae si non esset sacta diuino inter
tres , sed quartam hereditarii commutiis, quod est evidentissimum . Glossa in verbo, herede . condemnandi sunt in veram aetii maiionem e coademnandi, inquit, fratribui mulieris . At glossam cireuincribito . Imo condemnandi sunt marito , ut ei praestent aestimationem hindi, quanti fuerit dotis constitum tempore. ut in Baslicis exprimitur. ἐν--ν rcabre, Circumscribito etiam glossiad verbum. dedit d ti , inquit. dedit sunsim . eum Tuta erat viasor vigintiquin que annis: Imo cum erat minori alioquin heredibus, quod sex ait, ex persena eius non daretur restitutio in integrum, quae datur in rem . & generaliter adversus quemlibet pose
festorem . etiam adversus maritum , ut restituat fundum ahattibus . de vicissim ipsa ab eis recipiat quartam suam . Restitutio in integrum magis datur in rem . quam in Imrsonam Un causa t. fitila.de minor h. Non est autem dubium.
quin puella aetate minor tandum doti dare possit, interposito decreto ptaetoris . vel praesidis . Satis liquet ex hoe loco , de cvidentius ex s. lex. c. de adminis r. itit. Et ita AEI sentit recte seorsim a Joanne . De decreto praetoris nihil quidem hoc loco exprimitur , sed ex jure suppleri debet,
ut in I. M. de adquir. heressi ut ad Julianum exposui. Ne que nos movet quod ait Lia si alienum . clade praessim nomquae ait, ob aes alienum tantum, de i. titi. eitio. Iii. duntaxat ob aes alienum, decreto praetoris, vel praesidis, fundum minoris alienari posse e ergo non dotis constituendae causa,
inquiunt interpretes hoc loco. ut Accursius . Nihil est . quod tam facile explicari possit. Ob aes alienum tantum , atem , si spectes verba orationis Severi , quae hoe ius
introduxit . verum ex sententia orationis . ex productione , de interpretatione , etiam ex aliis causas decreto praetoris praedia minorum alienari pia int . veluti dotis causa, vel donationis propter nuptias . d. i. tiae. Ex his arti culis sive taxationibus, ut vocamus, tantum, saltim , dunta. xat . non semper ducitur idoneum argumentum . I. i. C.
qui iam ted. p . s. in bonae figet . Instit. de action. Ad L. VII. de Alend. & agnose libet. Si neges qui maritu, fui se dicit r , mirimonium esse confractvini eo quod eam . quae se morem sui se dicit , ancillam esse probare pa- raetii pet: alimenta quidem liberis praestare interim compellendum e sin autem confiterit, ea sedibam susse, nihil ei, qui pascendos evira-,ex hoe praejudicium generare reipondu.QUI liberas ex contubernio, non ex matrimonio se
dicebat suscepisse . ex ancilla , puta , non ex libera , cum mulier contradiceret se fuisse liheram . & viro iusto matrimonio constinctain . Quaeritur, an interim, dum de eo diceptatur, uxor illa suerit. necne . liberi ex ea promereati agilascendi sint, ut justi liberi, necne . ut L .f. i. a. t. an decreto praetoris, vel praesidis vir compellatur liberos alere . ae si eisent susti liberi s nee enim non sultos alere compellitur ) Et respondet Modestinus . cogendum cum esse , ut liberos alendos , pascendos . 3escendos curet suis sumptibus: hae lege tamen . de conditione, ut ea res praejudicium viro non adserat in eausa principali. de uxore,&liberis agnoscendis. Decreto alimentorum non convelli , aut deteri cognitionem de statu, iusti sint liberi, necne . sive actionem praeiudieialem: sicut nee decreto Carbo niano praejudicatur cognitioni de statu . sed diisertur propter pupillarem aetatem ejus, cui fit controversia natus ediffertur. inquam . haec quaestio in tempus pubertatis , de alii ut interim pupillus ex honis, quae sua esse petit e denique alimenta decernuntur ad tempus . par mansere de pro-
360쪽
dii ori ab De pryiudicio causae principalis et quia cura ma- .ior ad hi heri debet, ne liberi sanae percant . quam, ne quid minuat de suo , qui eorum parens esse dicitur, vel praesumitur . L s. s. nec mirtim , iris de Cariam edict. Et haec est sententia d. l. A quae erat explicatu satis difficilis.
Ad L.xxx. Tam l. ercise rindui mihi commitui, est rivitiaet eredit in eo fundo reliqtita jum conditae, Pilti, religio ab a
rupilla ibi fertilii stini. SH ttitore, dictrahere fundum re
Iuni r ero non consentio , sed portiovem meam possidere malo. ram universitarem emere non possim . in velim pro mea a hiirin exectii itis relirio s. carior an recte ars tritim eom- retini dividundo ad hunc 'ndum partiendum feram et am
riam is a iter, Di similiae errisiundae Ditin iisdem partibi fumi positi. Ni h e potessionem. exemptis caeteras corroriptis hereditariis pro itire ctiique nobis sardiarur uere nitit Modestin i r sotali, nihil proponi. ,r satasae er fundae itiditio addictv arbiter os eium sitim etiam in ejtit fundi, de quo agitur, divisonem interponere non fossi: sed resulca loca in sudicium non de Aci, eorvix qtie itis sngulube editat in Iollatim eo Nere.
risi. de scindo e mmuni inter duos coheredes, unum Puberem, alterum impuberem, in quo reliquiae conditae sunt, quibus religionem debebant utriusque heredis patrii e de debent ipitur ips quoque coheredes , quod scilicet in eo fundo utriusqDe parentes, vel parentum tittitisque bidetur hi reliquiae) exequiae sepultae sunt. Pars itaque eius fundi erat religiosa, eatenus, quatenus in homtem, vel in aprum . ni veteres loquebantur, longe lateque sepulchri snes positi. & dii nosti erant. Tutores impii horis totum eum landum venoete voluerunt, timui S sepulchrum. sue locum relic osum , quod utique possunt co sentiente coherede , vel ipsomet coherede emente fundum totum r Nam etsi locus religiosus specialiter vendi solus non possit, cum universitate tamen, cum lando toto vendi rp test. I. r . in modicis. iuri dae eoner . empl. i. s s. g. i. deare editi. ut Ambrosus lib. i. caldo. de Abrahamo ait, saepe eum alienationitas hospitionum venati, Fini septiletirati quae in ii em Dei sum, sicut meam partem standi . etsi non siste emam specialiter , quod rei suae nulla emptio sit . emo tamen eam recte cum fundo universo consula, & tacite, i.i s. od si tino . F.tili. de in diem addict. Sicut fundum dotalem. tametsi maritus specialiter alienare non possit. potest tamen eum per uniuerstatem , id est, titulo institui sonis heredis transferre in heredem suum. quod tamen alienare est . i. iis sum dot. Sicut res aliena, cuius commercium nran
habeo. quamvis m hi legati non possit, potest tamen mihi adquiri per universitatem , veluti aversone quadam , ut dicitur is ough, n me dominus eius rei heredem instituat, LA a. quaedam, de adquir.rer. Om. Sicliti servitus urbani praeis id dii . quamvis per se non possit u seca ni .P,test tamen usu-tani cum aedificiis . l. i aliena. I. r. de Uti . in usucap. I. si det, sisti. defervit. via diraeae Ae fimiliter sic et per te servitus non veniat in petitionem hereditatis. venit tamen
permixtim eum pra diis hereditariis, L is. Dult. de petiit. red. vereor, ne tot similitudines finem modumque transire videantur . Redeo igitur ad speciem . quam proponere incoepi. Tutoribus pupilli volentilius landum, quo de agitur . vendere , vel coheredi, vel alii, coheres neque venis ditioni , quae sebat extra neci . eransensum ac mmodare vult. neque inse totum landum emere e quinimo mavult
tum pupillo coherede suo fundum partiri. & dividere , quem etiam provocat ad divisionem . Pupillus illum non
possti provocare, sed inse potest provorare pupillum ad
divisonem , ut certam fundi patre in nactus . in eo arbitratu suo justi saceret destinctis . & jus religionis exequi
polle te quaeritur , an eo nomine compeiat ei actio com
muni dividundo, vel actio familiae etcis indae 3 Communi dividundo dati potest de re una . de lando uno . Familiae ereis undae non datur de re una, de fundo uno, quia uni versale iudicium est. l. si filia. F. familiae, hse iit. Familiae nci men est universitatis nomen . Et tamen Modestinus ait, is tramque actionem ei competere, hanc scilicet, vel illam e sed non quia de sun in uno agi etiam possit familiae etciscundae e quia non potest e sed quod divisis. vel exemptit, ut recte legitur in Florent. exemptis, inquam, communicia ne caeteris corporibus hereditariis arbitrio sudicis addicii, ut loquitur . sive dati actioni disceptandae de eiciscunda
familia, quod . inquam, exemptis communione caeteris compotibus hereditariis, etiam sudex addictus arbitrio familiae e reicundae hunc landum inter coheredes , & inter caetera cois ora hereditaria dividere possit. Locus tamen eius funiae i. quem religio occupavit certo,& definito modo in hon tem . de in agrum, ut dixi in divisonem venire non potest.
Itaque jus religionis, sive mortui inserendi, quod heredum quisque in eo lando habet . individuum est . , unicuique com lutit in solidum, etiam ex minima parte heredi setipto, .c. de rella. O si tib. svn. Et haec est sententia L so. Ad LXXXII. de Admin. S perie. tui. Sive herede tutor de-
cest. Duaero. an curator pupillo daret, tim neque inventaria, neque alia initrumenta a Dejussore ivit oris ea hibeantur.
I si euudem fideiussuram eoa,.nire ex stipulatione . quanriptit illi interea 3 Mod Entis respondii, id , quod Iuror conveniri posui . Deji rorem quoque eonveniri post. I Ut ore mortuo sne herede, , silc iussore tutoris qui cavit rem pupilli salvam scire, curatoti pupillo dato,
neque inventaria honorum pupilli, quae secerit tutor . Ut debet exhibente, neque auctionalia, Deque alia instrumcnta pupilli, quae curator prosetri destiterat, ait . fidei uis rem in id omne conveniri posse . in quod tutor conveniri possit , non exhibitis insitumentis pertinentibus ad pupil- sui ne quia fideiussi, rei principalis loeum olitin et . I. . de
fideiussi Leto conveniri potest ex stipulatione rem pupilli salvam sole. quanti pupilli inteleti instrumenta proserri.
quae ad eum pertinent e quaero . an & si ea instrumenta
apud se fideiusso non ita at , se suadet responsum M destini. Rursus, an de quanti pupillus sua interesse suraverit . fideiussor tutoris damnari debeat, ut i em de in giareia jtin hii t. I. i. de appellat. Sie videtur e quia sides ussit
in id omne . quo tutor pupillo obstringi potuit: & cx haecausa maxime potuit, id est . ob non exhibita insitu inent a pupillaria . Rursus, an et is fideiusser dolo malo instrumenta non supprimat . an etsi fideiussor dolo careat. & culpa.Sie etiam videtur eadem ratione . Et alia igitur est . quod notandum . causa fideiussoris, alia heredis ipsius tutoris . Nam ex dolo tantum proprio. non ex dolo deiuncti tanti damnatur heres tui oris. quanti pupillus litem, interposto jureiurando aestimaverit, trin. di titi. C. de in fit. jur. Fideiussor enim tanti damnatur, quanti pupillus juraverit sua intereste . instrumenta sta proferti r quia . ut ait, in id omne tenetur, in id omne se obligavit, quo tutor Pupillo obsigari potest. Sequitur aliud res ponsum perbreve in I. I. Ad F. Modestinus respondit . damnum s quod datum arrigit,
eo Dia cautionet solati vectigaliis inventae non suis,ad tutorem. enjtit hvlla oti pa admissa proponitur, tantae pertinere. Ad g. Modestinus respondit, Ititorem rartim redituum vomine rationem pupillae reddere delere, Dd ex fundo bona fidereremi poruerunt. Ad F. Item respondit. s minat a fervo tutor arterit , quavi
bona fide ex ptivido tercipi potuit: ex eo . de quo pupilla suia rictu . quantum ex tectilio ferat servari posse, eidem ,- tori proficere delere et scilices si non perdiltiro servo admini-yrationem credidit.