De Methodis libri dvo, qvorum prior quidem omnium methodorum uniuersalium & particularium, quarum usus est in Philosophia, breuem ac dilucidam declarationem, Posterior uero Ecclesiasten siue methodum theologicam interpretandi concionandique continet,

발행: 1555년

분량: 255페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

s leto

DE EXEGETICA

METHODO.

Vni de excutica Methodo dicturus sum uideo

'per rectum Acturum,s hanc paraeni inquatuor membra distinxero, ut primum contineat foram triae vetandi authorcs. irrum, ea quae fusius ab eloquentibus hominibus sum exposita,ad Dialecti cam licuitatem, Crfrinas argumentationisii Dialictiscas certam rationem ac uiam reducendi praescribat. Ternum Methodum exam .ndi ea, quae tradita lune praescribat. Quartum membrorum Methodum edia scendi quaecunq; memoria digna uidebintur, commona stret.

DE PRIMO

MEMBRO.RAtio interpretandi authores non mplex est.

ed ut plures sunt intri prctationum nes ita C plures formae sunt. Aut enim uerbie latitur Crpbrasere est inrerpretano Grammama, quae consistis in uerborum C phrasium explicatione, Aut summa cura rerum est, Crinrerpretatio est Dialectica Dida lectica erum ars arbitrae sintatrix rerum est, Aut accisiatia uerborum C rerum pellantur,e est Rheaetoricum interpretandi genus. Aut haec omnia finiastemi, nitri pretationis unx triuiale dicatur

122쪽

LIBERHaec tenera ita adhibenda sunt, ut prudens Interpres uiderit commodum fre suis audimribis, C prost io agitare uidetur. Nugilae illa pro senes Theolois m, Matheirratica, urserudentia, Ph fica, AEthica, rerum potifimum curam habere defet, s commodet, addiri docti imi quique hac uia iudicant si Tncrastis uniuersa declaratio, sumntas rei tram: idae comis prehensis praecedat. Si hanc Pn alem compraebens sionem, seu sumnum, equatur θecialis distributio partium. Si hanc comιtctur membrorum explicatio, simplicium quidem per Methodum didaschalicam. composimrum uero per Methodum probabilem Crdei iij atiuam, Si confutentur illorum, qui contra sentiun opiniones, Si denique ordo contexus optimus docendi Maorsis adhibeatur.

DE SECUNDO

MEMBRO.

Hic omnium primum tenendisium orationum diasicrimina. Nam Dialec hca ali orationis unciri,aliud instrumentum unus adhibet. Est itaque ontis rus orano uel expHiti ita itum ueIargum tali uel mixta expositione e argumen Latione Expositio est oratio quae solum dicentis mentori explicat, nullo quo fitcssat adhibito Argionentutio est oratio,per Mauis

123쪽

se qui dicit fidem oratur efficere Mixta est infra paratim exponuntur seu rarrantur res, partim probantur. Si itaque oratio fuerit expositis tantum, Dialisticus quantumuis oratio lonD ῖσι uniuersam reuocabit adfex quasi clementa detractis ornamentis,ut nuda arpareat rei expolitio. Sunt aurem elamenta haec Pera

fora um pluresue locus ubi estim C rempus quo gestum negocium sit,inodus quidam vj mmcij. His sextum accedit causanctorum. Quoniam aurem haec praecipua sunt capita, quae expositionem perficiant, Dialecticus absolutam eam iudicabit, quae constit ex his omnibus, Irems ex iis quae ad id restri tur conurea deficientem quae alicuius illorum indiget. Prudens tia est,mrrantis uidere, ubi omnia haec numbra adbis beri necesse est, Cr ubi non sun adhibenda. Haec elia menta uersiculo tali memoria gratia complet folao.

Atque haec de examine expo1itionis in dim. Porro in argumentatione maiores ingeni uires requiruntur, nutior usus,mitor cura. Primum enim Restio priniscipulis nucilienda est si latet , Secundo argumenta sunt inquirenda. Tertio reddenda fiunt argumenta in uenta suis locis Cr accommodanda quolioni. Postreismum iudican ἴ- δε de inuentis, idq; tum ex Dialectrucis normis, quae regniit animum ne Asiatur iudicium. H μ

124쪽

LIBERQ omodo autem inuenienda sit quo , docet Rodo, inus in Sccando libro de Insentione. In oratione enim habrere aduersariam, ex contradictione altercantium i scitur ho. Vbi aduersarius ex aduerso non res

spondet, ut in contimente oratione nessciam,person colla tm, Haec tria coniuncta monstrant qa estonem.

Deqvire Rodo blis prae alijs consulendus est, Post

qtin autem inuerita iam est quaesho, argumenta quesrendae inuenienda sunt, yliam re praecipvi Dialectro ei uirtus e prodit. Vocirca nunc praeceptasu biiciσenda sunt de hac re, ut inquirentis laboro nonnihil minicamus, dulcior fit optimorum at thorum lectro, qtiando uis,cxusque,crum poenitus pervidetur. In

primis itaque hoc scisnduam est, quod magni authonesin splendidioribus scriptis, tametsi Dialemcam ut noraxiram rerum trimentAr tamen ordinem illum ut liberisores negligant sepe, intcrdum a proposito non ordi natur, neqMe concludunt, Assumptiones sepe ad rationem probati0nem ab traducunt, ut difficillis=rum tironnun qzim eor&m argumcntationes ad eum ordium, qui1titituralis Cr Dialeelicus est reuocare. Verumsti lecticus suo numere rite perlim uelit, omnia illare texet G quae citus in campo amplissimo expatiantur, O dopei intur in carceres Diulccticos includet, exas

125쪽

pRIMVg. plicalidum est. Sit ergρ haec prim regula cum inura nerimus quaestionem, quicquid id est quod pro ratione

positum est, si ura propositio lucri adbibendum ei E

quae eoni, Ent bimenus constituendum cuius antecesdeiis erit ratio posita, consequens uero quaeshonis pro positio Secmida si plures erunt propositiones, tum adhiberiti erunt altria alaeri, uidenduq an altera prosbetur per alaeram Tertia. Si alaera probatur per Ires Υam, quotam ad concludendam quaeshonis proposito nem attinet una est argumentatio,ordine tamen probam di plures. Quarta Sinon probatur alaera propositio per alteram, sed unaquaeq; probat per sequishonem. plures erunt argumentationes. Omnia. Quod nec alaera alaeram probat, uel erunt plures unius argus mentationis propo tiones scilicet nuiore minor uel plurium propositionum probationes. Haud enim raro usu uenit probationes propinnionum poni loco propod uronum. Sunt autem propositiones quibin quae' in hanc ue illam parrem confrinatur. Sexta Si ueri ietinim argumentationis probationes, in qua maior uis

est primo loco collocanda est, in qua minus uirium fescundo Crio cluso erit ollo ica. Septirna Si pluarium propositionum fuerint probationes,fingula proabationes fuissum propositionibus accomodandae, Atq; ita in Enstimoniatis ueloilo mifrmam reuocandae.

126쪽

LIBER OEBud saepe etiam hoc usu uenit qucstionem probati minimus quini propinitionis ornum ob thure, sed Dialectrcus haec iudicabit C diuellet probaationem a Methone.

Nona. Fit sepe quod argumenta quasi punctu

noteritur, quae Dialecticus complebit, C uocabit in tua dreium.

Dccinia. Vna saepe propositio, Ita media cono tiret, quibus que ho aliqua est probanda, uerum ita

retexet Dialcctrcus Vbi autem adolescentes artis dissee renes Studiosi haec praecepta perceperint, debent ellam cognita forin argumentationum habere, quibus, atores utuntur Unde non tantum iudicium mine in iudica iis aliorum scriptis disicunt, crumetiam qrcinulam utamirratius argumentandi, ac argumenta illustrandi conficquuntur. Quare breuiter poti imas oratoriarum argumentatic num frinas subjiciam, quas posea ad regula j scriptus examirare non erit distiscite. Oratoriarum itaque argumentationum aliae peradictae sunt, aliae imper,ctae, uirums genus in expressum C implicitum diuiditur Perfricer expressa re gumentati oratoribus EPIXEIPHM A dicitur, π6 6sto mus Catheopricus oti,tins quinque partis tus, propositione nutiore, ratione maioris uua pluri, boue, propositione minore eiusdem ratione una uel pluris

127쪽

pRIMVs. pluribum e conclusione, quae septius omittitur, quia 6t propositio probanda Sit que horan uirtus cuiqtrem hominumisita sit mitura Ad hunc uellionem cures tendam hoc usu est Epichircina te Arisbietes in enobis a natura tributasunt, eorum primum ficultares accepimus, pos, uero officiis muneribusp unormiar, 'ias inscii bus cernitur. Nequc enim ex eo qu od aut alipeximus, aut audiuimus sensus accepimus. At cum iam eorum essemus compotrseis usi sumus, non cum usi essemus percepimuου At uero uirtu triaccepimus postquam prius aliquid vobis actum est, quod inc rostris quoque uidere est artibus enim sicienda

sunt cum didicistis ea, tum cum aImus ibamus nuxoime. eluti homines tum architrch existunt maxime. cum aedificant. Morali, iItur uirtus non raturaliaer nobis ingenita est, sed exercitus comparatur. Hic priamo laco ponitur maior, Sectindo rati iratoris. σαο miuor, Quarto minoris ratio Criinto conclusio. His Dialemcus primum inquiret propositiones ccesssurias maiorem Crisi rorem, deindccx illis Creorum proba.tionibus noua argumenta conjbruet, quod quia in pros

bus Verum qilia medium hic occultatur implicita diciis tur Alia enim uerborum fm repetitur medium milis minori,

128쪽

LIBER

mnori, ut oratio recipiat taurietarem. Quod inceri nmem friu aliqua prouidcntia guberitatur. Nihil enim quod actu aut tremeritum 'tur ali quam obnautam metam Jellat. At uniuersus hic mundus in ceristum scopum dii intur, quem sequi laborat pra pomo.Qucmadmodum ure stud temporum, ortus Croccassus Ediderum ordimatae illa orbium circumuolutiones ac poenae ingentium scelerum restititur. Relinquitur erra hunc uniuersum orbem, quodam supremae mentis consilio gubernari ac regi. Haec est frivi superiori similis, nisi quod hic cremedius Critilior aerminum Maarietaresermotus re tur Dialectici re est muneris, detraciti rictate rem nude proponere, C in iudicium uocare. Imperstet, argumentatio, seu PIXEI

PHMA impcoctum est in quo aliqua harum qui ncy

partium desideratur, nunc enim irator, interdum iumprobatio, nonnunquam minor, ue eius probatio abest. Quo autem plures fidorantur partes, eo est impc uctus E PIXEIPHMA. Hic obiter admonendum τι,fex modis conclusionem uariari. Nunc enim simus liciaer concluditur, nuc per IDO ΔYNAMIAN. Nimc KATA POSEEIN, nunc per contrariatim, irrunc per id quod conclusoncm necessariosequitur. Dirrumper fictenta aliquod Rhetoricum. Simplicia

m conta- cum Di lectico in concluditur, ut quod

129쪽

ppIMVI. quod iubil It expers uirtutis est. Dein Epicureorum nihil a It Erra Deus Epicureorum expers ulrditis est. Haec conclusio simplicitae illum pora ΣΟΔYιNAMIAN hoc modo uariatur. Ery num Epae reorum nullis honcstitis actionibus claret. Per hypos

thesin P. Quicquid ii cci tum sitim si tur prostiidentia gubernatur. Ni dus in certum nenifrtur. Ergo si mundus strtur incertum fuem, prouident, i alia qua gubernari eum necesse est. Sed hac conclud primila offfimum utuntur auctores in longorii igcr usta tracta tis argumentis. Per contrώrriti vescoriae cluditur, quando cum inficianora contrarium conesumonis ponitur. Vt quicquid in certavi finem strae coii, filio Bubernatur, Mundus in certum ' frtur. Erumundus non fortuita meritate, ut Epicuri fommat, nec Stoica quadam necesinu uoluitur. Per id ciuod conclus uern necessario consequitur hoc modo. Quico

quid incerti finem frae consilio guberna stir. At mundus incertum nem setur. Erramundo praeest

numen quoddam mentem intellectu praeditum. Perschemi Rhetoricum sic Cuod 3 tur incertum sin , consillio gubernatur. Miata in certum nem friur, em tu insane Epicure pugilas cum mirata v is

hanc puIchritudinci consilio aliquo Iubcrmaris it per mytischemata stre conclusionem uariare licet.

130쪽

LIBER Us non tantum in sillo Isino, sed jam in aliis artu, mentandi mis. Nec parum vi erit ad ueniendam tracilanda argumenta, in his sex concludendifirmisse exercere. Viantur abctores ids opstine res

posterosisso mo ficu Epichimirare, quale est illud Soscraticum,frmiae sensum esse aliquem post hunc uitam mortuis strio, Si sapienti imi quis sibi perfuisse

runt, quorum senaetitiae uerae sunt, probandae. Priam Ioco hic ponitur conclusio. Sciundo mιvcr. Ters sto maior. In oratione Demosthenis fecuχda Obnthi. aca, tale huiusfrnis exemplum habes. Si quis exit hismet lippum uiolentia illa, qua loca, portus C h iusmodi invidit imperium obtenturum se haud lcui, aer errat. Quando erum beneuolentia res con hi lin turre Iaborum forijs non desunt sua praeinia, homines hi officio retinentur. Verum cum malitisse C auarem uiolenter aliquis rem Trit, kue erratum omnia Iaabocta crat Ioluit. Non est enim o utri Athenienses, quod exi 'metis quemqt v, qui periurio, iniuria, Crmendacio res gerit,'murastilites habiturum regnu. Quemadmodum enim in Must salii': edisci succudit, quod si fritia sin lutura rnumentum firmum rabeant, quodsi nhaluerint, cito ruitura fiunt. Sic etiaam honum principia C causas ueras e fimas esse oporari, id quod neqviqum in rebus quae a Philippo

SEARCH

MENU NAVIGATION