De Methodis libri dvo, qvorum prior quidem omnium methodorum uniuersalium & particularium, quarum usus est in Philosophia, breuem ac dilucidam declarationem, Posterior uero Ecclesiasten siue methodum theologicam interpretandi concionandique continet,

131쪽

tur. Secundo antithesis maioris. Tertio minor. Quarto maior repetιtur per alaetitionem. Quinto consentauo

maioris. Sexto loco more ponitur hoc di num οἱ seruatione, βllogismos plures apud Oratoresfbi mutuo implicari finiri rexi, quodsi ubi duo uel plures stro in simul adhibentur ad idem probansdum. In Tertio paradoxo Ciceronis,pulchrum huius rei exemplum extat quod adlicribam, C paraesin noris dilhnguam. i. Nemo post 'non beatissimus esse. qui est totia aptus ex sese, utq; in se ut sua ponit om/nia. a. Cui autem spes omniser ratio, C coItatio pendit ex ortum, huic rubi postst esse certi, nihils quod exploratum habeat per insurum sibi ne unum quidem diem, eum tu hominem aerrem,si quem eris, ctus 'usmodi mortis aut exili minis Mihi uero quia quicquid acciderit in tam ingrata ciuitate, ne reccusent quidem euenerit non modo non repugnanti. 4. Quid enim epotaboraui, aut qIideae, aut in quo euinlauerunt curae CT OItationes meae Siquidem nishil peperi tale nihil consecuti sum ut in eo stitu essem, quem neque frtunae remcritas, neque immicorum Iabeli laret iniuria. Morrem ne inibi mirutaris, ut omnii ab hominibus, an exilium ut ab improbis deis murandumsit. Mors terribilis est bis, quorum cum x uita

132쪽

vita omnia extinguuntur, non his quorum laus emo/ri non pots. Exilium utrin terribile sit , quibus quini circumscriptus est balatandi locis, non his qui

omnem orbem terrarum unam urbem esse ducum. s. H e miseriae, b. erumne praemun omucs, qui te

beatum, qui te florentem putas, viae libidines te torsquent, tu dies classcruciaris, cui nec satis est quod est, C id ipsum quod habes ne non diuturnum fit futuarum umes, te conscientiae Sti nutant nialeficiorum tuos rum, te metin exanimi iudiciorum atq; legum qiwscunq; Oexisti ut furta, fis tuae tibi occurrunt iniuria, quae te res irare non nuut G. Quamobrem ut improbo, stulto embristi nemini bene eleporest, Sis bonus uir Crsapiens. fortis misic esse non potest. ELec cicero, ficilis erit resoluti cognitis propositios vibus probandis, quae sura hae duae Prior spiens bonus est beatus, Crimprobus est miser. Primo Iouco ponitur mior prime. Secundo nuior sec&ndae. Terreo lacomi r primae. Quarto eiusdem probatio amplificare per distributionem. Hoc loco memimiseoportet quemadmodum e Agricola monet, epe Cratores pro niuersalibus propositionibκ povcre sngulares, ut sic mgis vid I aures erammos oratio seriat. Dialecticus hic diaeq)et, apicns C probus

mus aptus ex sese est, infit si orat omnia,

133쪽

pRIMVs. Sed Cicero fingularem quae ex hac uidebatur sequi,po nere nutuit. nanto loco pro minore seciundae quae esset haec Stul improbus omnia in rebus fraditis ponit, ponitur iusdem probaα per distributiosnem Vbi cstain fugailares propositrones, pro Mniuerusalibus ponuntur. Sexto conclusio sic di disio ni primo loco. Prinu uero secrando collocatur, Crambae per collationem instruntur. Hoc genus Epichiar ematum, quemadmodum C alia argumenturum franiae, sepemcrsubieritionem uariatur rixorratur Wξ ornu argumentandi Oratoria, quae collectro uocastur, haec rationibus C expolitionibus conmi, quae unquinque potes distributis, propositioncm,rationem unam pluresue, rationis confriirationem,uram uel plus res. Expolitionem uram pluresue Proposito hoe loco si quae ho probanda, Cum enim primo loco ponis tur,propositio dicitur, cum concluditur, conclusio Rastio, uel minori sto, ita erit, uel nuior confinitatio rei pramissae imioris uel minoris probatio. Expolia

dum alicuius p misye uim habet, si mi exemplum. r Eullendum est ocium, a. Egi enim turpis Mocatio ὀrebu mendis. s. Mors es uiui hominis sepultus ra, immo omnium nularum sectititia sim, homo

134쪽

LIBER perniciosi ima polis. Illi enim otio hau in nragra pratus, non potis nisi sim administrari Res ub: negliguntur Icges, esset cura aerari publici, non fune

iudicia, non corro tu malo h contrninuntur uis dia, corruunt urbes Breuiter uniuersu Restublica Anditus ιιertitur. Vbi in octo uiuit uulgus, ibi plane ex libidine uiuitur, uitia perpetrantur, caedes, rapinae, latrocinia, donec ex otio tota Re1'ub uersa iacet, ne, mille os cinctus plici frente ontra uero optimc ea cons

pituta est Rel ub ubi suo quisque osticio inintur:

Ma ratus curat obstruari lcges populus obtri es rat, uigent honesti studia eminoribus uiuitur optimis. σ. Quemadi dum enim avr si ociosus iacet, non ιlum nullum producit fugem utilemrid praeter tribulos urendam ilicem producit nihil sic feri non positquin bur ius antinus uel praestititifimus ex octo ut psimus . . Scipi Aphricanu uir prudentisimus ne unquam indutvrct octo tantitam, maluit apisios iis ripis colligure, quiuii nihil avre Apud Athenienses erat capitale ocium, cogebanturq; ci ies ori sui publucam reddore rationem. Apud Ovidium cnsi oestum pictum adulaerum ex octo. S. Marci proinde Varroam fenaetitia uidetur mihi in primis audanda, qua doscet nihil agendo homines dificere male aure. In haeeodectomprimo lacoporutui proposi io. 4. Ratio.

confra

135쪽

pRIMVs. 3 confirnutis . . Exornatio ficu novi quaedam a Bumentatio. s. Alia exortiatio, C argumentum a contrar s. o. Exor mitis a ni ita . Exor tio per historia Crexempla. S. AuturitatriσXPEIAI. Est C ob fortunda entimeratio Rhetorica d plex, quum Dialectici inductions uocant. Prima eius orniarit, cum sumnum rei proponimus hoc moin D. Tres sunt res quae homines inuniuersum ad mutascia solen impellere Avaritia, Ambitus, Cr luxuria. His Rositus minime git auarus, nulla ambitu indiciam eo relucebant. Non pomst intur taleficium Uiomputari. Tilmima Italachca indussio non dis

stri, Guare exempla omitto. Utuntur C Oratores complexione, quae ei ut dicunt bicorne argumentum, ueheo

mens fune argumentationis1' ecies, quae utrinq; aducrofarium sternit alaerutrum fue fri uerit, siue nePlurarit. Demosthenes contra Esi rem hac usius est coma plexione sciui quod erat luturum, aut nesciui P. Si sciui his culpa es, quod non admonui'. Si nesiis ui',cur nos inhorantia condemnas. Haec quiasimperconstire debet, si erit frim ex contrari s immediatis. Acile reuocabitur ad duo sillo Isimos. Submisione utuntur etiam Oratores, in qu quis a seipso petit,ationem, quare numquodq; dicatur. Vt Maiores nosti imaguum Oratoris operam dare uoluerunt. a. Quid stas

136쪽

LIBER ita quod recte intellexerunt ea studia omniumsummees appetenda. . cur id quoniam per ea tanti plus alijs hominibus praestimus, runt homines brutis. . Qui hoc quod nihil habent inunia in hominibus

constitis, rusi ea doctrina arte excolantur. s. At

quid in Num cum Oratorum praceptis quibuscu=xque rebvi ordo denιr, fit ut ingenia ad ordinem composita, rubi tumultuarum, nihil praeceps, nihil confusum prae ruptum, hians, nihil intonpeshus in producant. Primo loco hic ponitur propositio probanda. a. Eitu probastio. . Rationis confrrratio. motormationis Tutio. s. Huius rationis probatio. Vnde sicile est Dia lectico quatuor Entismorata construere eaq adHllo; Ismorum normin exigcre. Sunte alia oraturum argumentandi formae, qvis omitto, quia ex bis que D

EHAut cile iudicari possunt incitas argumenta M.

tionum formis cognitis, CT regul is quas iupra tradidi, ubi accesserit lectro stequens, C Soli exercitium,sicis te erit Rhetorica argumenta ad suos frites reuocare. atque que honi propositae accommodare. v modo aut in argumenta inuent,s treddenda uis locis docet Rodo bus libya . de Inuentione capite a G. Vnde Stuadiosi ea quae huc stellant mant. Quantum ad nidis eium attinet ubi forma argumentis roposita fuerit; ars

primum consulenda est, indς qu. Lo sumpta est Doinde

137쪽

ΡRIMVg. Ude uidendum an ex firmis aliquibus artis principiis, uel ex Finpothesbit concIusis ex prisicipiis propositis probansflsumpta. Si non fuerit in stompta, uidenadum an aliquid ab ut disequatur sit concedatur quaestio, rursus sit quid commodi. Deinde iudicandum est etiam an propositiones in hinuntur iuxta Dialectices praecepta, quae precepta sunt uia iudicandae,probanda Crim probante quae honis.

DE TERTIO MEMBRO.

P qiram de formis interpretationis breuis e o

dicti inest, ordo postulat, ut uia examirandi ea quae tradita sunt, aperiatur constituatur et Tris plex examen Grammaticum,Diale licum Rheto ricliam Graniniaticum rursus tripartitum es, Vnum singularum dimonum. Alterum oratιonis seu constraractroius Postremum phraseos seu linguae. In examine dictionis duplex adhibenda est constri ratio, uocis nismirum Crsignificationis. In uoce pellanda une mania quae orthographiam, AE molagrante Prosidia am attingunt. In gnificatione utrum naturalis sit νmmatio, uelaron naturalis, utrum unum pluraue eae

aequo fignificet Et si non fuerit raturalis explicanda est ratio deflexiotiis. In orationis, ficu constructio nis examine, tantium duae ces conmundae erutiet ut

138쪽

LIBER paulatim, donec tuta oratio complebitur,4 querem das singularum connexionum ratio. In phrastos examine conii Tndae sunt tot uoces, quot ad is aegrum sensum requiriuntur, ac primum ut phrasto crusius explicandus est. Deinde conferenda est phrasis Graeca

cum Latira, utraque cum patria. Hoc triplex examen

ita adhibendum iudicio, ut non eadem praerepta quotudie repetatur,sed ut fingulis men bus,muers Gramo uices examen absolui posit. Ac utilis um iudica rems Pedo tribae singulis septimanis pueris, qui paulu/lamis Grammtica promouerunt, orationem aliqr nuariandam, iuxta Erasin praescripta proponerent. Dialecticum examen duplex est. Unum praceps torim artis, quae eo ordine examinanda sunt quo traώduntur. Alterum est cum Dialectica alijs rebus seu artibin adhibetur arbitra, ubi examen instituendum est iuxta praescriptum superiorum Methodorum. Metoricum examen, quod est uerborum emi earum, petendum est ex Methodo Rhetorica, de qua ubi prius dixero de quarto membro,praecepta tradam.

DE LUARTO

M E MAE R O. I m ipsa ars Dialectra rertim ordinem contemst

Alsu crfortem, nulla erit uia Acilior ediscens

139쪽

lans aliquid ediscere. Primum omnium rem bene rectivit. Deinde parres rei meret,primum maiores, Deinde mitiores Tertio Ioco ordinem partium diliantiae Difficiat misto animaduertat exorrationes rerum. Hocus fecerit puer,pIus quam dimιdiam Ioboris parrem se absoluisse sciat, qui contra iciunt femissere citra, namstuum torquent. Postquam auastin hoc praescriptum seqMιtus fuerit puer, in rebus cognoscendis, ac vi se ad ediscendum iuxti dissiniationis ordinem. Oratio Iunonis ad AEOIum in primis AEneidos sit nobis exemplum, ut in cilioribus uia

monstrari, in difficilioribu quoque es sis

AEOle iramq; stbi diuum pare atq; hominum reae Et mulcere dedit fluctus, tollere uelim, Gens inimica mihi TFrrhenum rauigat aequor Illum in Italiam portans, uic que penates. Incust uim uentis submersa' fra puppes: Aut age diuersas, Crastice corpora ponto. Sunt mihi bis siprem praeiti iri corpor. mpha Quarum, quae prim pulcher inra Deiopeiam connubio unum stibili,propriaris Dicabo

omnes ut aecum meritis pro dilibus antros Exiset e puchras ciet x prole parentrm.

140쪽

LIBER ut post rem comprehensione quadam suamnini cor

plecti . clade parres numeret, quaesunt quatuor Exsordium, Narrares, propositis, confirmasto, pardium slocos ob struet Tertio loco ordinem primum recondat in mentrin, quod est Acile, cum sit hic naturalis ordo semitus. Prono enim loco Exordium a Narrat,s. 3. Propositio . . confirmita collocatur. Postremo laco attendat exoriationes, que hie

unifre nulla, rem propositiora remistionem C

Mehementiam. Hoc ubi sciet puer,primum ediscat duos primos uersiis, in quibus absoluitur exordium, prinuorationis pars Deinde duos proximos tertiuersivirutum, continentri nationem, quae est fecunda oratio m pars Tertio ediscat quintuet sextum uersus con tinetiae proposition in tertiam orationis parrem. Ili mo loco ediscat reliquos quin f, qui ad confirmatione quartam orationis parrenis ectam. Hanc uiam seqiaulatur pucri in omnibus alijsscriptis Uertim maturiores, quibus est imis rerum curacliam uerborum, illas misiores partes obstruet, emexperientur se nusso alio artis memoratuuae adminicato indigere. Si uerit prolixior, par aes uel numeris uel Iiaeris itarentur, G postra tanuqium depositum repetatura singulis binis quod illis

erat commendatum. Ivisa π hoc in primis immoria n,

si quotidie aliquid disis, er aud mox cluent die tar ipso reposcas. De