장음표시 사용
121쪽
rum circuitus , minus in Lunationes peccari liquet Ita ex mense Synodico Repleri d. et v. h. 12. g. io. s I. in te vallum addititium pro Cyclo annorum io Eoo est I io. s. s. ' , ex mense verb Riccioli d. 23. h. I x. I g. go. , idem intervallum erit 3I SI' IJ s. Io. , fluorum disterentia ri' gr. is. go.v , etsi contemnenda sit et in longis tamen Cycli repetitionibus ad intolerabilem varietatem excrescet, ut Lunationem extra diem sibi competentem ad sporatet . Hinc fit , ut vix certum sibi usum hujusmodi anomali Cyeli in Nalendarii restitutione vendicent . Augebitur autem
lapsus periodi , si mensem synodicum eligamus , qui 1 -- pleriano magis distentiat; qualis, aut alter Riccioli, aut Bullialdi est.2 6. Cur autem pauca illa horaria fragmenta in Cyelis is
sis Anomalis variato Lunari mense , contemnenda non sint , non unica est ratio . Nam & Lunationes , progredientibus Cyclorum revolutionibus , extra sedes proprias inveherent ;annique sermam perturbarent : ad corrigendas etenim Linationum mediarum subsultationes , novae dierum intercalationes , aut eorumdem praeteritiones introducehdae essent.
et t. His adde , quod si novae atque exaei issimae instituantur observationes, quae mensis medii synodici magnitudinem ,
quam ab Astronomis habemus, corrigant quidem; sed veram non praebeant : ruent correctio , atque distributio Κalenda.rii; nec tamen fomes ille errorum di Paschali Celebritate ammvebitur : beneficium quoque illud , quod Lunationes mediaei et circiter horis ante , vel post veras contingant , omninti cessabit. et 8. Correctio itaque perpetua esse debet , non crebrb renovanda et id enim linire esset , non curare vulcus . Nec debemus Mundi aetatem brevi interituram credere: de die enim postremo orbis nemo novit . Quis illum imminere, aut longius distare docebit nos p Correctio itaque tanquam perpetuli duratura instituenda est , si id audere homini liceat . Scientiae, Mathematicae praesertim, sensibilis Mundi limites transigrediuntur : aeternae enim sunt , nulli tempori , nulli alto. rationi obnoxiae : ad Mundum itaque spectant intelligibi.
122쪽
Deonstantia, es Emenda M. Pro XIII. ii I
Iem , cuius claritas , quae nobis in vita praesenti ex Meuli aenigmate vix assulget , in Patri1 splendidissimh mirabit . Ecclesiam demum a prima ipsa Veritate constitutam , sesnon est , incertam mensis Iunaris , annique magnitudinem adhibere . Novos complaetamur modos, qui nec incerta sup. 3Rinane ; nec nisi insensibiliter , di sine vitio 1 veris motibus
a s. Exemplo , quae hactenus dicta sunt , confirmemus Periodum eligamus , quam Xeplerus perfectissimam , exactissimamque dicit , annorum nemph g oo ; cuius intervablum , addititium , retendo mense eiusdem Repleri art. 2 s.fuit re a 3' 3 s. 's. v Alsumto autem altero Riccioli d. 1'. h.ra. J IJ 12. ao. , erit intervallum 18 3 is. o. Eligi.mus autem mensem A Repleri; & B Riccita : cum ad hos caeterorum Astronomorum menses reduci videantur , ut insequentibus numeris apparet. Mensis Synodicus.'
123쪽
. Mensibus A,& B pro exemplo receptis, supputentur Nocvs.lunia media Mensis Martii juxta utriusque Mensis A, & B , magnitudinem; ct Novi unium quidem pro mense A ex Ta. huli Lunationum mediarum xx. incidere videbimus in diem Martii currentem Ia. hor. 2o. i5J a. 31. Quod desia gnamus litera C in Tabulam, idem vero Novi-lunium iumta mensem B supputari nequit ex Tabula ra , quae Mensem Repleri retinet et sed vel nova condenda est ; vel inveniendae sunt Epactae mensium Ianuarii , & Februarii anni comis munis iuxta normam artie r go et idest ex diebus Ianuarii
deme mensem B s ut remaneant Epaetae Ianuario compritentes diei t. hor. gr. I S. 36' r. quibus adde dimai. Februarii ; Et emergent mensis eiusdem Epactae d. Es..ho i. Is 36 et o. His Februarii Epactis adde Ep eham Christi ipsius Tabulae et x. dier. i5. hor. II. 36. T. , dc ad gregatum dier. 6. hor. s. it. . I. ori deme ex rev Iutione ipsius B proximE majori , idest ex duplo B d. Sy. hor. I. 28. s.' a o , di remanebit Novi-Iunium medium pro Martio anni primi Christi currentis die Maratii ta. hor. sto. i5. a.' SI ' o. , qudd in Tabula II. v mtur D . et so. Pro intervallo octaeteridum ad sumto mense B . D scribe multiplices ipsus B successivh ab i. ad io. ; tum I .ao. go. ad so. Ex 8. annis Iulianis , seu ex diebus avret. deme so. revolutionem , seu multiplicem ipsius B ploximhminorem ipsis diebus , idest dies assi nor. 18. . 8.
g. o. , ta ex residuo d. 26 . hor. s. is. Ii. Io' o. demea. multiplicem dierum 236. hor. s. sc -38. , re remanebit intervallum subtractitium pro octennio dier. 28. hor. o. te 3 si. Eo. ; cujus complementum ad mensem ipsum B dies r. hor. 12. MI i ti. O. . per articinium i86. erit quaesitum intervallum addititium Cycli octo annorum
Pro intervallo addititio Cycli 3 o. annorum . Adscribe multiplires inventi intervalli addititii pro retentuo laccessivd
124쪽
quo siste et cum in annis 3 oo. sint ES. oehennia . Adde iam simul s , eto, & oo' multiplicem ; & ex algregato d. as.
hor. r3. A. 6 26. o. deme mensem B ; remanebitque intervallum addititium igJ, IV, rs , M. ' pro Cyclo amnorum Iulianorum I quod successivh addatur Novi.lunio D , aut illius multiplices , ut sinum vides in Tabularet. ex qua intervallum ipsum successivh duodecies repetitur , tum ejus vicecuplum novies , & duplum vicempli octies put ne se citius variatio appareat . Inm fiat cum intervallo addititio re a 3'. g. eiusdem Cycli I M. annorum iretqinensem A ex Tabula r6. accepto , di construetur hae ratione Tabula II. asi. Anno itaque Christi syssor Noviaunium Martii jumea mensem B supputatum duos dies super A producit , tres anno set 8oi , ultra quatuor anno ris 68oi , plusquam sex anno II olor & prorietatis Cycli revolutionibus disserenueia magis , magisque augebitur , ut intolerabilis omnino
aset. Sed quis , inquient , Mundi durati mem , aut o casum norit 3 Furor est , de re Divinae voluntati reservata aliquid certi ad-struere . Anno Christi si olor. Tellus haecinistra forth vim ignis passa in vitrum immutata erit. At Argumentum hoc suis verbis enervatur . Clim mim
dies rerum ultima ignoretur Tellus sorth anno Christii I ogor statum , quem possidet , servabit . Aut ero probent , Mundum tandiu non duraturum : ita enim Cycli ex mensibus Lunaribus diversis Lunationum veritati non officient et aut si id nesciunt i & sorth orbis ad illud , aut maius temporis spatium permaneat; confiteantur ultrb , Cyclos
ex mediis motibus advocatos alias , atque alias subituros cohrectiones : aut demum mensem medium Lunarem exaetissimum exhibeant , quo ad finem usque saeculorum tuto uti
possit Ecclesia . Sed quis talem menseta sibi perspectum glo. riabitur 3 Quis illum determinare , & in minutissima illa
temporis exilissimi fragmina secure mentis obtutum figere audebit . Nemo . Inde , quod consequens est, deducamus: P h n
125쪽
neque mediis insistendo motibus amoventur prorsus errores ;etsi in Ralendarii correctione minuantur. asg. Regerunt : Non egemus perfecto Cyclo , qui Catalestibus motibus aptetur . Sat nobis erit , Cyclum talem introducere ; qui nec Paschatis celebrationem extra legitiis nium mensem releget et Sed nec in diem i . aut liet. Lunae mediam introducat . At si Tabulam ii. consideremus ; in ea omnia inconvenientia Cyclos ex mediis motibus confi. Ehos incidere fatebuntur ; qua de re plura in sequenti Ca. pite . Eam iam veniam a Lectoribus de eramur ; ne proceritate praecedentium propositionum ostensi sequentes , aliasque nobis omissas , aut paucis insinuatas Studii istius pulcherrimi, de Nationibus cunctis praecipvh utilis contem. plationes negligant et Sunt enim illae dicendorum , ct miditandorum fundamenta . Accedamus iam adi Cyclos anni Gregoriani , & eorum quoque inconstantiam. examinemus . demonstrationum rigo. re cuncta librantes . Veritatem hie , ct caeteris in studiis inquirendam nobis proponimus , non literarium fastum ,
aut gloriolam . Nullus Christiani Philosophi evidentior , digniorque character ; quIm , ea negligere omnia, quae ad Fontem illum infinitum , ct sempiternum omnis vinita tis , ct Sapientiae humili cum animi demissione non convivergunt .
126쪽
Inconstantia, o Emendatione. Prop. XIV. Ii p
De Caesis mediorum motuum pro Lunamnibus mediis anni Gregoriani.
seni Gregoriani magnitudinem supputare
as . Nnus Gregorianus in semetipso spectatus similis omnino est Iuliano : dies enim habet 36s. quam do communis est ; 366. quando bissextilis . Attamen, ut Iuliana periodus quatuor continet annos , quorum unus est bissextilis et ita Grmoriana periodus oo. complectitur annos , seu quatuor saecula, quorum singula et s. habet Iulianas periodos et sed postremae periodi Iulianae trium saeculorum cavae sunt , unico nempe singulae mutilantur die ; quarti saeculi periodi omnes Iulianae plenae sunt . Quaerimus hic magnum dinem anni Gregoriani ad totam periodum to. annorum
Cum itaque quatuor anni Iuliani dies numerent i 6 t. cdie unico intercalari ad-scito Componentur ergo m. anni Iuliani ex diebus i 6ioo ; ct quia Gregoriana forma trium saeculorum postremos annos communes iacit , quarti vero bissextilem et si igitur ex diebus i 6roo. tres abiiciamus ; resi. duum i Sosi. dies dabit contentos in annis Gregorianis oo. , seu in unica Gregoriana periodo . Facile autem est ex datis invenire anni Gregoriani magnitudinem, analogiam hanc instituendo e Si anni Gregoriani oo. dies continent I 6os . rquot continebit annus unus 3 dc habebimus dies quaesitos 36s ruta annum unum Gregorianum , quatenus pars est totius periodi, coefficientes. ias s. itaque magnitudo anni Gregoriani dierum 36s. hor. 3. set rh.' semper stabilis ad aliam usque correctionem .
127쪽
Quia autem Alphonsinus annus dies complectitur Is s. hor. s. sJ i6. : liquet annum Gregorianum Astronomich quatuor minutis secundis unius horae ab Almons no deficere.
Datam seculum Gregorianum ad Iubanum
as6. B anno Christi is8 r. ad r6sq. decem dies adimunis tur , 1 IIoo. ad ips'. undecim; 1 18oo. ad 38sq. duodecim ; a isoo. ad Eous. tredecim & ita porro ut singuli annorum caentenarii divisibiles per . sint bissextiles , re, liqui communes . Anni itaque Isoo , 8 o, rop . &c. sunt communes, at 36 , 88 , rogoo. dic. bissextiles. Sed quia ' redientibus saeculorum curriculis , mcilestum est dies methodo illa invenire adimendos ae Gregoriano , ut in Iulianum correspondentem transformetur; aut Iuliano addendos , ut in Gregorianum transeat; rvulam hanc facilem excogitavimus. 3Saecula Christi Dies a i- Saecula Christi Dies abibGregoriana.ciendi. Gregorianais ciendi. Soci
sas T. ordo dierum di Gregoriano subtrahendorum per fictionem
128쪽
Intonsistitia, es Emendatitae. Prop.XV. ris
inonem in antecedentia producatur , usque ad certum sui
principium , ad annum nemph Christi goo, a quo primiuncebuisset unus dies abiici , ut in saeculis I soo , i 6oo. mane rent i ta dies subtractitii , Gregorio demti . Hunc ordinem in Tabesta hac vides . Quaterna quaeque saecula tres dies a serendos exhibent , ut vides in saeculis s. o. T. & 8. ; item in s. Io. I g. dc IX. &c. ut in regula ista negligere debeamus saecula goo , & oo , quae unicum diem demunt . Suo loco tamen ordinationem illam Gmorianam ad Christum usque , di ante Christum proferemus . Quaterna itaque saecula, inbtium ducendo 1 s . Christi, tres dies adimunt ; cum quadium sit semper bissextile , di intercalandum diem admittat. asi. Dato ero saeculo Gregoriano ; ut ad Iulianam lataniam eius tempora reducantur , rmula haec erit . Ex dato
iaculo , omissis eius cyphris dexteris duabus ; imo & nume-xis , si adsint , aufer h. quatuor nempe tacula residuum divide itidem per , quotum duc per 3 , di producto adde residuum divisionis , si adsit , unitate auctum : & habebis dies eximendos 1 taculi dati temporibus ; quod in Gregoriana hypothesi habetur, tanquam si esset initium taculi sequemtis , non finis praecedentis , qualis verE ea. . Detur annus Christi Itoo , aut gr2s , seu taculum gr. Gregorianum , omissis duabus cyphris , aut figuris dexteris c de centenariis enim hic loquimur , clim in his Gregoriana maneat forma ex gi. deme , remanent et I ; divide et Aper , quotus erit 6 , cum residuo F ; duc quotum per 3 , di producto i8. adde residuum I. -- I ; summa et t. dat dies ,
quos forma Gregoriana aufert Iuliana taculo si , idest 13roo ad Itys. completum.
Pariter si detur Christi; seculum s 3 ; seu annus Greginrianus 3 Im: fient dies rumo6. quaesiti eximendi ab anno S goo usque ad si D, est enim taculum si . bissextile, quod dies
eosdem aufert , quos taculum tertium antecedens, ut in Tabella prccedenti videre est. Praxeos ratio patet: Cum enim quaternis tacuis tres dies abjiciat serma Gregoriana ; ta subtractio ista ordine stabili per fictionem incipiat ab anno Christi s . ante enim amnum Diuitiam by Cooste
129쪽
num goo. nihil demitur , annis vero Im , di odi unus tam tum dies 3 demimus ergo oo. seculis datis ut initium quaternariorum deducatur ad annum Christi soo , ex quo quaterna saecula tres dies abjicere incipiunt . Additur porta residuum quoto ducto per 3 ; cum primus annus quaternarii cuiustumque saeculi demat diem unum , a. duos , 3. tres . nullum , praeter illos , quos praecedens s ulun demebat . Additur demum unitas , ob diem unum abjiciendum , quem. cum seculis goo , & oo. omisimus, a quibus subtractio Gregoriana per fictionem retro extensa originem desumit.ass. Vicissim dato saeculo Iuliano addendos dies eius remis roribus inveniemus , ut in formam Gregorianam transforme tur ope regulae eiusdem et Si enim datum saeculum Iulianum immediath praecedat saeculum in forma Gregoriana inflextilec quod nemph abiectis duabus Cystris , sit per divisibile
inventi ex regula dies erunt quaesiti, addendi saeculo Iuliano, ut G oriana tempora consequaris . Ratio evidens est : quia Gregoriana forma duo habet saecula , quae eundem dierum numerum auferunt , 3. nemphubissextili , & bissextile ipsum. Detur saeculum Iulianum 63. t Christi 6 goo iam si
est s s , divisisque sy per , quotus erit i cum residuo I , due quotum per 3 , di producto a adde residuum I x; emergent dies addititii quaesiti /6. operatio 1 praecedenti non dissert et quia saecula 63 , α 5 , Gregoriana eundem di rum numerum Iuliano tempori addunt ( quod est eosdem a Gregoriano removere Non itaque disserentiam variat Iuliana
rso. Qubd si addendo dies inventos saeculo Iuliano , tram situs fiat ad sequens saeculum ; tum alia adhuc unitas additur diebus inventis pro Gregorianis habendis cum nempE saeculum Iulianum est r. aut et . a bissextili ; & hoc quia sequens saeculum pro forma Gregoriana dat residuum unitate auctum , si non fiat transitus per bissextum et aut binario , si transitus ille fiat ; & in forma Iuliana cum accipiatur sq-culum precedens ; residuum unitate diminutum est : adeoque omissa unitas est restituenda . Si autem differentia dati
130쪽
Inconstantia, es Emendatione . Prop X . r 2 i
laeuli Iuliani a Gregoriano duobus saeculis contineretur p. due tunc unitates addendae insuper essent &c. -Demum in alditione dierum ratio diligens habeatur annorum bissextilium formae Iulian* , ct Gregorianae , super quos transitus instituitur et ut enim omnes centenarii in Iulianici sunt bissextiales s in Gregorianis tamen saecula per . divisibilia bissextum
tDetur iam annus Iulianus 6 et 3s , ejusque dies Io. Decembris , & velimus tempus Gregorianum correspondens . Ac
63, aufer . dant si, Dies Anni
dant quotum L . cum Communis, , Bissextilis. Iresiduo is qui ex regula data exhibet saddendos diei go. De.cembris, seu diei go anni praecedentis; diei autem g H s
sis ; remanent dies , adscita unia late; s.cad-sumitur unitas, cum fiat tram
situs in sequens s culum dies . s. dant2 . Februarii , qui est dies Gregorianus correspondens idatogo. Decembris anni propositi . Ex hoc exemplo usum habes vulgatissimae Tabellae alscriptae . Pariter si quaeramus in quem diem Gregorianum incidat dies ro. octobris anni Christi s 3833. Iuliani . riculum erit ex rvula data s g. ; hunc numerum divide per , ct quotus erit is s. cum residuo a. dies e b addititii erunt ox, ex prima regula . Dies xo. octobris est a's. post annum p cedentem. i