장음표시 사용
281쪽
supergressi sunt, vel subito erumpit, Vel quum ventrem aliquamdiu ante fermentatum ac murmurantem habuerunt: aut sunt ingesta acria venenata aut veneni vires exserentia, veluti arsenicalia, drastica, fungi venenati, ova barbae & lucti piscis: aut denique nimia potuum ac ciborum copia. Ρraeterea Vero, & materia arthritica retenta, & pituita verminosa choleram excutare Valent.
3. 3 s. Salus exspectari potest in Cholera, si febris abest& mens integra est, si pulsus redit, si convulsiones absunt & syncope, si excretio minor fit, si ructus acidi erumpunt, 11 morbus ex ingluvie aliove dipetae vitio
g. 3 6. Quo celerius aegro succurritur, eo felicius ac celerius curatio succedit. Quae vero in sp0ntanea ch0lera nec catharticis, nec vomitoriis, nec adstringentibus m lienda , sed diluentibus atque alterantibuS. Ρro diluente inservit aqua multa egelida, decoctum album Sydenhumi, aut jus pulli valde dilutum: quae pluribus vicibus simul etiam in alvum per clysterem infundenda. Ex alterantibus expeditissimum est, quod ex is constat : Aquae menthae unciae tres, succi citri uncia, salis absinthii drachma dimidia; cujus miraturae tertia pars quovis biliorio sumitur. Sin ad haed nec dolor, nec excretio minuitur, mixturae dictae a nodynum aliquot, velut theriaca Andromachi aut laudanum liquidum Syden hami ad drachman dimidiam admiscetur. Ad dolores mulcendos valet etiam linctus ex Vitello ovi & butyro insulso consectus, & cataplasmaetatu. Ventri impositum, aut semicupium eae aqua, lacte
282쪽
& furfuribus paratum. Interdum quoque sanguinis misso remedium ad dolorem est, inprimisque a forti, magno & frequente pulsu indicatur IJ.
Choleram a fungis venenatis compescit vomitorium quam primum exhibitum , & aquae tepidae quam plurimum super haustum; sique per haec non cessat, antidoti, lac & oleum olivarum , copiose ac frequenter ingesta. Quae una cum theriaca etiam choleram ad rusticis sedant: ad quam sola theriaca aut estentia ejus sepe quoque sufficit. Choleram ab ovis piscium lucii &barbae, & a vino aut comessatione sola natura finit. 1 Vid. Cel. Titilles Di tor. cholerae. p. 2 7.
Interdum febris intermittens pernitiosa, aut remitatens tritae Ophya sub larva cholerae atrocisssimae se occultat, & altero vel tertio paroxismo interimere potest, i ii si cortex Peruvianus, qui summum & unicum contra hanc choleram remedium est i , iii spatio vacuo copiose devoretur. 1) Vid. Mortoni Puretol. p. 83. 8 . I9 I. ao8. R TOrti
g. J 8. Distinguunt iam autores prisci Choleram in humiadam, qualis hactenus descripta, & siccam, in qua tumidus ac inflatus venter, laterumque & lumborum dolores graves incumbunt, alvus vero nihil plane, sive flatum seu humorem , dejicit, causa vero ubique eadem esse creditur. Addunt quidam ex recentioribus tertium
genus fati Uam I), quam tamen ad siccam plerique reserunt a in qua prae magna flatuum Vis , postquam discursibus hinc & inde ventrem fatigarunt,
283쪽
excitatis borborygmis, doloribus, cardialgiis , anetletatibus, sudoribus isti gidis, tandem importuno turbine sursum deorsumque effunditur. Rectius vero , me judice, qualiscunque illa sicca cholera aut ad affectionem hypochondriacam , tamquam symptoma , referenda est, tumque etiam diu & per plures annos trahit, saepe revertendo δ) , aut ad dolores colicos. Et, ut cholera ad excretiones pertinet, ille morbus, qui non est excretio, inepte prosecto cholera appellatur Neque siccae & flatu oste cholerae eadem curatio, ac
Infantes interdum cholera quadam, eaque saepenumero ferali, infestantur, ex ingluvie aut dentitione nasci solida. In qua diluentia, multoque magis cathartica prorsus aliena ; quorum illa quippe tam tenera aetas ferre non potest, haec Vero dolores & tumultus insigniter augent ; contra Vero optata , & ex his inprimis laudanum liquidum a duabus guttis ad quatuor vel plures, pro ratione aetati S , atrociam morbi, repetit O , ut opus fuerit, data optime edomant.
CALCULI, HYDATI DES, MOLT ET ALIENIGENA ALVO REDDITA .
f. ἶso. Praeter humores varie corruptos, qui, ut hactenus scrjptum, ab alvo morbose prodeunt, sunt etiam alipe
284쪽
res solidiores tam praeter naturam , quam contra eam . quae in intestinis vel vicinis locis genitae interdum secedunt. Atque inter has primum Calculorum menti nem faciam , qui ex alvo exprimuntur, modo in mi stinorum tubo, modo in jecinore generati.
Quod ad intestuales attinet, illi saepe corpusculis
duris deglutitis innascuntur; saepe vero etiam per se concrescunt R intestini cocci aut coli cellulis adhaerent Color, durities & magnitudo varia est; haecque tanta
fuit observata, ut aeger vitam perdiderit , quum cal culus haud potuerit extrudi. Varia mala diuturna, ventris dolores, vomitus, di arrhoeae, inde oriuntur,
quae, abscondita sua causa, nullis remediis obtemperant.
Impatici calculi vel in ipso viscere generantur, vel . quod plerumque fit, in vesica bilis hujusque ductibus,
inde saepe dilatatis; unde fellei cognominantur. Eorum color aut fuscus est, aut subviridescens , cinereus , flavus, niger, rarissime variegatus: figura plerumque triangularis, deinde polyedra, cubica , sphzerica , OValis, & oblonge cylindrica. Aliis nulla nisii glebularum quasi calcarearum concretarum fabrica est. Raro aliquis pellucidus aut semipellucidus est , & cristalli modo micat. Cortex saepe alium colorem, quam nucleus exhibet. Quidam aqua sunt graviores S fundum ejus petunt ;alii, & plerique quidem , eidem innatant. Inflammabilem naturam non omnes habent, Uti quidem vulgo creditur; sed reperti etiam sunt non inflammabiles, diverti coloris & habitus. Neque Omnes in iisdem menstruis solvuntur. Cuncti tamen' igne in retorta liquantur.
Atque hi calculi magna interdum quantitate succes.sve excluduntur, ut centenos & ampliuS numerare
postis. Interdum ex ulcere ipsius vesicae selleae in epi gastrio sponte oborto excernuntur Ι), non nunquam Vomitu
285쪽
ΕT ALIENIGENA ALVO REDDITA . 273
vomitu redduntur. Quos icterus diu & per circuitus amigit, istum ab his calculis oriri, magna suspicio est ca . Saepeque sub ictero tale S prodeunt, quo ille
deinceps disparet. Ignorare Vero non oportet. icterumperiodicum non perpetuo cum illis esse conjunctum , multoque minus omnem teterum ab his produci. Non
solum vero icteri ab his fiunt, sed etiam e palepsiae recurrentes , & cardialgiae, & dolores colici, qui, expulso uno vel altero lapillo, remittunt. Saepenumero calculosa materies ductus, per quos bilis fertur, majores obducit , fistulae modo intus
At hilis vero cum calculo felleo semper e flueta Rabsque legitimo amarore, subinde pene nulla deprehenditur. Malum juniores & pueros, quantum constat, nunquam adfligit.
f. 3s I. Ρropriam animadversionem Hadnitides intesinorum
desiderunt: vesiculae humore gelatinoso , albo aut flavescente, plenae, quae ex alVO interdum, licet raro, egeruntur I). Adhaerescunt illae intestinis diversa copia & magnitudine , qua, sia minimae, caput aciculae, si maximae, gallinae ovum adaequant. Observantur in cachecticis corporibus inprimisque in his, quae regium morbum diu sustinuerunt. Interdum jam in intestinis disrumpuntur ; tumque humor albus glutinosus. instar albuminis ovi, intermistis membranis, secedit a).Pars I.
286쪽
et Vid. Mem. de Pacad. des Scienc. de Paris ann. ITOI.& Morgagnius L c. g. 3sa. Subinde etiam per intervalla ex alvo concrementa sanguinea , fibrosa , cartilaginea, deturb3ntur, quas molas intestinorum vocant I). Si mirique cum his cruor purus emanat. Exclusionem adstrictus venter, dolores intestinorum, appetentia imminuta , animique deliquia praecedunt & comitantur.
Intra paucos dies malum subinde mortem adfert a . Ubi divinari illud licet, protinus en ematibus oleo sis crebro injectis, jusculisque cum amygdalarum dulcium oleo affatim haustis excretio promovenda & facilitanda est. Iisdemque remediis post excretionem porro qUO-que utendum , quoad omnis proluvies rejecta fuerit: id quod quidem vix paucis diebus , sed pluribus, contingere consuevit. 1 Vid. Marcell. Donati Hi f. med. mirab. p. 233. I. G. Baver. epist. ad Hahnium de molis intesinorum, Dresd. 17 7. 4. et Cf. Marcell. Donat. l. c.
laneos, acus, lignorum frusta , cla Vos serreos, bufones, lacertas, ranas &c. morbo se ex alvo sibi reddi,
afferunt ci) ; verum his fidendum non est, siquidem fraudulentia hic subest, qua malitios homines vel fatamam vel aurum sibi comparare student; & in quam inquirere Medicos omni studio ac labore decet Σ .
287쪽
ET ALIENIGENA ALVO REDDITA . a7s
similiterque mulieres non tam alios, quam semet ipsas fallunt, quae ex coltu clandestino gravidae factae, em-hryonis motum, ventrisque tumorem animalium agmini illinc per fascinum generatorum adscribendum volunt. Illud tamen quaeri sine ratione haud videtur, ana non interdum in intellinis generari pili, ossa, cartilagines; aliaque molastrosa concrementa J queant, cujusrnodi nonnunquam in abscessibus & tumoribus Viscerum tunicatis reperiuntur ψ . Sceletorum minutorum partes , si ex alvo descendunt, derivandae sunt a foetu vel intra uterum vel extra
illum diu & per plures saepe annos retento s .
r) permultos casus hujus farinae ex autoribus collegit. G. Abr. Merklinus Tr. de incantamentis. ΝGr. 17 IS. φ. et) Vid. Disp. nostra de Amulatis morbis, set quomodo eos dignoscere liceat, resp. D. Iac. Iavisen. GOtt. 1769 f. 27. P. 37.
3) Vid. Frid. Η manni curiosa pulli gallinacei in foemina cachectica formati historia..Hal. i o a Glomerem pilorum, lino pexo simillimorum, ab alvo honestissimae matronae diu amicta, rejectum esse , mihi certo constat.
o Vid. Severinus de ab siccisibus cap. VI. & XVI. Meiboamius de abscesso's p. 8. Harderi Exercit. ariat. med. II. Ru ch. advers. anat. III. O . I 8. Commerc. NOT. IT 34. p. II s. ubi os in inflammato & suppurato teste repertum
288쪽
Ad alia profluviorum genera progredior, ex quibUS non leve est, quod Urinae in continentia sive Eoo resis Vocatur, in qua lotium sine acrimoniae & doloris sensu invitis fere continuo destillat. Huic vitio aliud minus grave subest & minus sordidum, in quo urina contineri quidem potest, at colle tione ejuS quantacunque facta profluere nunc subito incipit, antequam se homo ad mictum componit. Enu-xesis spasica posset appellari.
Tertium genus noctu tantum observatur, in pueris praesertim ac puellis, qui se in somno permejunt, quo sopitae animales vires obscuram functionem obtinent. Eui resis 'nocturna dici posset. Obiter noto, in voluntarium mictum etiam in deli-riis febrium acutarum & in agone mortis, nec non quandoque in paro sinis epilepticis accidere consuevisse: quod symptoma morbi, idemque transitorium, non ipse morbus est.
f. m. Fit autem assiduum urinae stillicidium , de quo mihi
speciatim hic sermo est, resoluto aut Valde saltem relaxatu vesicae sphinctere, iisque nerVi S resolutis, quim istum musculum ex lumbis inseruntur. Idque ex permultis ac diversiis causis fieri solet: quarum praecipuae sunt spontanea & privata sphincteris vesicae relaxatatio, quae senibus inprimis familiaris, ictus aut casus, refrigeratio, catarrhus, exceti US in libidine, vehementior vesicae spasmus praegre illa S aut instam maliu
289쪽
eiusdem, luxatio Vertebrarum lumbarium, arthritis, apoplexia, paralysis, & metastasis in febribus acutis. Praeterea pariunt interdum hoc malum abscessus vesicae, fistula perinaei, lithotomia, fistulae ani operatio, proflatae & ipsius vesicae l)scirrhus , si vesicam claudi negat, & perversus sphincteris situs sive di stractio ejusdem, quae ab utero prolapso& vesicae hernia nonnunquam esticitur. Neque rarum est, ex dissicili partu assiduum stillicidium propter vesicae sphineterem nimis relaxatum incidere.
Interdum, sed rarissime, contingit, ut a retentis menstruis producatur malum , & periodice recurrat. Nec ignorari denique oportet, quum prostata ab ulcere inclusoque pure simul occallescit & tumet, accidere interdum posse , ut effuso pure superficies interna detumescat, immo ulceribus erosia aliquamdiu patentem lotio relinquat Viam, donec glandula a novo pure rursus intumescat, lotioque exitus iterum intercludatur. Qua ratione stillicidium & suppressio urinae interdum alteriae fiunt ca).
i) Maxime memorabile est, scirrhosam vesicae & adnexae urethrae duritiem simul incontinentiam urinae & retentionem cum magna vesicae distentione posse essicere. Vid. Morgagnus de sedib. V cat is morbor. Epis. XXX .cri. Et in apoplecticis utrumque vitium saepe simul observari, prudenter monetur Epis. V. art. 8.
et Vid. ii l. c. epis. XLII. art. 36.
290쪽
Alia incontinentia urinae improprie talis vocanda est, quum urinae iter in foeminis ex difficili partu coalescit, iliaque, facta continui laesione an superiori colli elicae parte, eae uteri vagina nunc jugiter destillat i): a Ut quum idem meatus non qua dem obliterat US, vesica vero post difficilem partum dilacerata est, & suum humorem in vaginam perso a tam assidue dimittit ca). i) Vid. Act. Nat. Cur. ML I. O . 22 . a Vid. Plateri obf. L. III. p. 8 . ch Beers obferv. I. Iι. Boisper de S. NUolog. method. P. III. clo E. IX.
Sed pertinax δε diuturnum, saepeque in curabile malum est urinae incontinentia, id simul incommodi ad ferens, ut non solum foetore molesta sit tum ipsis aegris, tum qui cum illis coia versantur, sed & obscoenae partes ob perpetuam irrigationem a falso facileque in putredi. laena ruente lotio intertrigine primum infestentur, deinde adeo spha celosa putredine conficiantur, aut salieni grandibus verrucis obscessae de turpentur.
Quod si a paralysi privata sphincteris vescae, aut axe frigeratione, catarrho , arthritide, frequentiore con cubitu, vesicae spaseno, metastasi acuta, aut a poplexi a malum proficiscitur, Omnis generi S roborantia tam intaxerna, quam externa, una cum reVellentibuS ac ditare licis nonnullis in auxilium vocanda sunt; velut sunt cortex per uvianus cum erinaceo combusto permistus