De manumissione servorum apud Romanos

141쪽

128 De Manumissione Servorum

eo cogitavit ad invehendos etiam tempore hyberno commeatin, nam ct negotia

toribus certa lucra proposuit, susic'

in se damno, si cui quid per tempestatem

accidisset, est naves mercaturae causa fabricantibin maxima commoda congrutuit, pro conditione cujusque, Civivacationem Papia Poppaea legis , Latrinis μου Ouiritium , foeminis jin qu tuor liberorum. Oua constituta hodie

servantur.

1. Latinorum conditionem , ac omnem quae circa illam fuit obse

vantiam sustulit Iustinianus, ut docet ipse f. ultimo Instit. de Libertinis:

Latinos autem Iunianos, ct omNem quae ci a eos fuerat, observantiam , alia constitutione per uusdem si storis suggestionem correximin, quae inter imperiales radiat sanctiones. Et omnes libertos , nullo nec aetatis manumiss ,

nec domini manumittentis, nec manu

missionis modo, diserimine halito scut Iam aiat ea observabatur ) civitate Rom

142쪽

Apud Romanos. I 29

mana decoravimus : multis modis additis, per quospo sit libertas simu cum civitate Romana, quae sola est in praesenti, praestari. Idem fusius docet justinianus per totum titulum Coia dicis de Lat. liberi. tolt. Adeo etiam, ut, si quis expresse adjecerit Latinum

se velle esse eum quem manumittebat, non tamen posset, sed necessario ci-vcm Romanum facere deberet. f. 6. legis unicae C. eodem. Illo proculam dubio observando, ut si quis sive in te mento sive vindicta quemdam mansemiserit, licet hoc dixerit vel scripsierit, quod voluerit eum se Latinum, supcr- vacua adjectio Latinitatis aboleatur, stita fiat civis Romanus; ne modi qui ab

antiqua observasione in civitatem Romanam homines perducebant, per privatorum voluntates iminui videan

Hactenus de Latinitate quam cum omni sua observantia abolitam Videmus. Tempus ergo erit ut ad te

143쪽

13o De Mammissione Servoruntium libertorum genus transeamus, '

1. Dedititii qui λ introducti lege e Elia Sentia. unde Micdicti ' 1. Formula deditionis quae ι torti nec inventi nocentes s manumittantur dedititii non sunt. Cives Romani fieri nonplfunt ex in tituto Augusti. 3. Dedititios seu sit Pusinianus , o omnes

manumissos cives Romanos fieri voluit. Lex I7. D. de statu hominum conciliata cum Novella 78.

r. Edititii qui & quales anti- υquitus fuerint docet Gaius f. 3 Instit. de Iure perso

narum

144쪽

Apud Romanos. I. IS Inarum. Dedititii Iunt, inquit, qui

post admissa. crimina se pliciis subditi ,

ct publice pro criminibus coefisium : aut in quorum facie diri corpore quaecunque indicia aut igne aut servo impressaseum, ut deteri non possint. Hi Amanum si fuerint, dedititii appellantur. Addit non nulla alia Ulpianus 3. II. tituli I.

stagmentorum: Dedititiorum numero .

sunt, qui poenae causa vincti sunt a domino : quibuου vestigia scripta fu

rum : qui propter noxam torti nocentesque inventi sunt : quive traditi sunt ut ferro, aut cum bestiis depugnarent: vel in custodiam coniectinuerunt: dei de quoquo modo manumissi sunt : i que lex e ba Sentia facit. Quare a tem dedititii dicti sint optime docet Theophilus Instit. lib. I. tit. s. in ομο σε ἴ ο νομ' Αελ γ

145쪽

ἐπι τουs. Quae ex versione Jacobi Curtii ita latine sonant : Nominavit vero lex e Elia Sentia eos dedititios ad exemplum peregrinorum. Nam quondam peregrinorum aliqui quum Rom. nis vestigal penderent , infestis adversus Romanos animis, arma in eos sumpsi-re : Uuos collata acie 2 dato congr6- Romani micerunt. Etenim cum impetum eorum fortitudinemque fustinere non possunt, aberitis armis sese dediderunt. At Romani cum his ta mane agentes : vitam qui is his concessere , sed hujus appellationis ignominia ectit , ut Oase dedissent, dedititii

146쪽

L. Formulam deditionis habemus eleganter expressam apud Livium lib. I. cap. Ι7. Ubi sese dedunt Collatini. Et apud eundem lib. 7. cap. 3I. ubi se dedunt Campani. Notari autem volo quod Ulpianus verbis supra a legatis dicat: qui ob noxam torti nocent que inventi sunt dedititiorum

numero esse, nam si innocentes in

venti fuerint, ad justam possunt pe

venire libertatem Paulus Sententia- irum lib. q. tit. 12. Trementis apud

Praeside ubjectus, ct de nullo crimine confessus, adjustam libertatem perduci potest. Hi dedititii omnium libertorum villismi erant, & eorum jus

minimum, nec ulla ratione ad civiatatem Romanam perduci poterant. Gajus loco silpra citato : Dedititii vero nulla rationepossunt ad civium Romanorum libertorum beneficium pervenire. Eius constitutionis per legem A liam Sentiam auctor fuit Augustus , de quo ita Suetonius in vita

147쪽

334 De A fanumissione Servorum

Augusti cap. qO. Servos non contentin multis dissicultatibin a libertate , ct multo pluribus a libertate justa removisse , cum S de numero , de conditione ac differentia eorum qui manumitterentur curiose cavisset , hoc quoque ad erit , ne vinctus unquam tor- tu me , ullo libertatis geuere civitatem

adipisceretur. Quia autem hi nequaquam liberi erant, vanum nomen esse icorum libertatem ait Iustinianus, lege unica C. de Dedit. liberi. toll. 3..Hos plane sustulit Iustinianus, ut ipse testatur Instit. f. i. de Libonianis : Et dedititios quidem per constitutionem nostram expulimus , quam

promulgavimus inter nostraου decisiones: per quas, suggerente nobis Triboniano viro excelso missore nostro , antiqui juris altercationes placavimus. Deci- l so illa Iustinianea exstat Codicis lib. 7. tit. s. ubi hoc modo loquitur Ιm- . perator: Dedititia conditio nullo modo inposterum Rempublicam nostram mo-

148쪽

Apud Romanos. 10slsare concedatur ,stasit penitus deleta, quia nec in usu esse reperimus, sed umnum nomen hujus libertatis circumduciatur. Nos enim qui veritatem colimus, ea tantummodo volumus in nostris esse legibus , quae reus obtinent. Ita vi- domus Iustinianum omnium libertorum sequam conditionem fecisse, &omnes manumissos cives Romanos

feri voluisse, quin & postremo eos ingenuis comparasse , salvo tamen patronatus jure, Novella 78. Sed scrupulum hic injicit Ulpianus, d1cens Imperatorem Antoninum constituisse , ut omnes homines qui in orbe Romano sunt, cives epent. Lege I7.

D. de Statu hominum. Verum quis non videt Antoninum loqui de ingenuis in orbe Romano degentibus, qui natali solo & patria impediebantur , quo minus cives essent Romani. Hactenus de manumissionum generibus quae olim justam & minus justam libertatem dabant. Videamus

149쪽

i 36 De Manumissione Semorum

porro qui manumittere & manumitti possint, qui secus, ut & apud quos, quando, ubi, & cur manumissio s

LIBRI TERTII

Vindicta non potest maππ-

mittere minor ΣΟ. amitis ni ἱ

am consiliam , consilium quid S a quo datum y CG 3-

ventus quid Z Virgilius explicatus , vetus inscriptio restituta. Vindidi a manumitti potest tam communis S is cujus usu raritum alius habet, propy, . Vindiecta manumittere ρ

V municipia S societates.

150쪽

Apud Romanos. 137

Varro explicatus. Colle a

minus minor Tiginti annis civem Romanum, ni causa

apud consilium probata.

Nec miles quoque. i Te mento manumittere non po

tes dominus qui non est so

vendo. SI Ianumittendi δε-bent esse tu potestate manumittentis. 3. Guanumittere omnivo nonρ aut servisae-

nae , nec rei rerum capitalium , nec lege Cornelia damnati vel damnandi. Tutor an possit manumittere sem

vos pupilli y Pater servum lii in castris acquisitum

manumittere non potes, nec

eos quos in usim S ministe

rium