장음표시 사용
271쪽
nem ad tollendum ex cisitate senatum plebem vectare, sed per caedem senatus uacuam re tablicam, tradere Hannibali ac Poenis pes . Eo se Periculo Posse ibberare eos, si se permittant sibi, et, certaminum in republica oblisi, credant. Quum omnes victi metu pe mitterent: et Claudam in curia vos, inquit, et, tanquama et ipse cogitati facinoris particeps, approbando is consilia, quibus nequidquam adversarer, viam. saluti vestrae inveniam. In hoc fidem, quam vultis is ipsi, accipite. M Fide data egressus, claudi curiam iubet, praesidiumque in vestibulo reliquit; ne quis adire curiam iniussu suo, neve inde egredi possit. III. Tunc vocato ad Concionem populo, uQuodo saepe, inquit, optastis, Campani, ut supplicii suis mendi vobis ex improbo ac detestabili senatu pora testas esset; eam nunc, non Per tumultum expu-- gnantes domos singulorum, quas praesidiis clien- . tium servorumque tuentur, cum Summo vestros pericuIo, sed tutam habetis ae liberam. Clausosa omnes in curiam accipite, solos, inermes: nec quid-ra quam raptim, aut sorte temere egeritis. De singuis lorum capite vobis ius sententiae dicendae faciam o ut, quas quisque meritus est, poenas pendat. Sed is ante omnia ita vos irae indulgere oportet, ut po-M tiorem ira salutem atque utilitatem vestram habea-M tis. Etenim hos ut opinor odistis senatores; non . senatum omnino habere non vultis. Quippe aut rex
. quod abominandum , aut, quod unum Ithcrae
is civitatis consilium est, senatus habendus est. Ita- . que duae res simul agendae sunt vobis, ut et vo
272쪽
is terem senatum tollatis, et novum cooptetis β. Ci- . tari singulos senatores iubebo, de quorum capite is vos consulam: quod de quoquc censueritis, siet. Sed prius in eius locum virum sortem ac strenuum is novum senuiorem cooptabitis, quam de noxio su . plicium sumatur. M Inde Consedit, et, nominibus in urnam coniectis , citari, quod primum sorte nomen excidit, ipsumque e curia produci iussit. Vbi auditum est nomen, malum et improbum Pro se qui que clamare, et supplicio dignum. Tum Pacuvius, is Video, quae de hoc sententia sit data β. Eligite prora malo atque improbo bonum senatorem et iustum .is Primo silentium orat inopia potioris subiiciundi; dininde , quum aliquis , omissa Verecundia, quempiam nominasset, multo maior extemplo clamor oriebatur, quum alii negarent nosse ε; alii nunc probra, nunc humilitatem, sordidamque inopiam, et pudendae a tis aut quaestus genus obiiceroni. Hoc multo magis in secundo ac tertio citato senatore est sactum; ut ipsius poenitere homines appareret β, quem autem
C p. III. I. Et noMum eo laetis se. natum; vide ad tu. εέ. n. 5. x. Nominibvis in urnam cona elis. proprie sortibus, in qnibus ti in iuuerant scripta ; ut et anox quod ρrranum sorte nomen excidit. Cous ad xxi. a, n. 2.3. Video quae sententia de hoe audina. a vobis diei a s sorte lata . h. e. eum malum et improbum a vobis iudi
catum et condemnatum esse. - Ui
is reponatur resisuur, quod reiici. non esita dieanitie, qui post saetam
ortitionem repudientur. Verbum ta-inen postremum elisue in nullo MS. reperitur. 4. Quum alii negarena nosse , se l. ae. Cons. ad XXIV, 33. u. a. S. Ve imitis menuere homines a parerer . eum displiore hominibus aut ivvisum esse. G. II, 5έ, n. 16. Altinebar. congruum esse videbatur ,
273쪽
in eius substituerent locum, deesse: quia nec eosdem nominari attinobat, nihil aliud quam ad audienda probra nominatos, et multo humiliores Obscurioresque ceteri erant eis, qui primi memoriae occurrebant. Ita dilabi homines, notissimum quodque malum In xime tolerabile dicentes esse, iubentesque senatumox custodia dimitti. 4ΙV. IIoc modo Pacuvius quum obnoxium vitae beneficio senatum multo sibi magis, quam plebi, secisset, sine armis, iam omnibus concedentibus, dominabatur. Hinc senatores, omissa dignitatis libertatisque memoria, Plebem adulari, Salutare, benigne in- itare, apparatis accipere epulis η , eas causas susci-Pcre, ei semper parti adesse, Secundum eam litem iudices dare, quae magis popularis, aptiorque in vulgus favori conciliando esset. Iam vero nihil in senatu actum aliter, quam si plebis ibi esset concilium. Prona semper civitas in luxuriam . non ingeniorum inodo vitio, sed uniuenti copia Voluptatum, et illecebris omnis amoenitatis maritimae terrestrisque; tum
vero ita obscquio principum et licentia plebei lascivire , ut nec libidini, nec sumptibus modus esset. Ad
Cap. lv. r. miraeben. , vita servata. a. Appararia ae Perse eptilia, splen
didis . opiparis, ut Itidi appia lissimi magni entissimiqtie apud Ciceronem in Pix. et . Cons. ad XXXI, 4. n. 5; XLlv. s. u. 3 ; Draxenh. ad h. l. . es
Gion. ad XXVII. s. - Eas evitisas suae ere. suseipiebant, tit oratores . seu patroni eausarum, ei semper partiadesse, ut advocati, et secundum eam partem, ut iudices . si itidi a essent
politis seeundum eam litem, ita sau rem eius causae seu controversiae dare audieri ciubere iudices reti, ita constitvere, eam iudieii formulam ponere. in eam sententiam decernere, eum eueuitim liti sacere; Batier. Cons ad III, 4έ. u. 5 , quod Romae erat Praetoris , et Capuae forsan senatus, quae
3. Prona semper ei iras ele.; vicle ad cap. 2 Pr. Nox malim iam Mero i iaobsequio etc., quia sequitur accessι
274쪽
contemptum legum, magistratuum , Senatus, accessit tum, POSt CannenSem Cludem, ut, cuius aliqua erat verecundia, romanum quoque imperium Spernerent. Id modo erat in mora, ne extemplo de si exent, quod connubiurn vetustum multas familias claras ac PO-tcntes Romanis miscuerat; et quod, quum militarent aliquot apud Romanos, maximum vinculum erant trecenti equites, nobilissimus quisque CamΡanorum, in praesidia sicularum urbium delecti ab Romanis aemissi. V. Horum parentes cognatique aegre pervicerunt, ut legati ad consul cui romanum mitterentur. Ii, nondum Canusium proseqtum, sed Venusiae cum paucis ac semiermibus Consulem invenerunt, quam poterat maxime miserabilem bonis sociis; superbis atque insidolibus, ut erant Campani, spernendum. Et auxit rerum Silarum Suique contemptum consul nimis detegendo cladem nudandoque : nam quum legati, aegre ferre senatum Populumque Campanum, adversi quidquam evenisse Romanis, nuntiassent, Pollicerenturque omnia, quae ad bellum opus essent; e Moremis magis, inquit, loquendi cum sociis servastis, Camis pani, iubentes , quae opus essent ad bellum , im-υ Ρerare, quam convenienter ad praesentem fortuis nae nostrae statum loquuti estis. Quid enim nobis is ad Cannas relictum est, ut, quasi aliquid habea-ra mus, id, quod deest, expleri ab sociis velimus 3 is Pedites vobis imperemus, tanquam equites habea-
Cap. V. I. Quam me errat esse, maxime miserat. lena. miserandum, bonia sociis. eorum mi eratione dignissimum; Doeriug. - Delegendo e auem nudandoque v. ad XXIV. 27. u. t.
275쪽
M mus 3 pecuniam deesse dicamus, tanquam ea tanis tum desii 2 Nihil, ne quod suppleremus quidem,
is nobis reliquit/Ortuna. LegioneS, equitatus, arma , - signa, equi virique, pecunia, commeatus, aut in acie, is aut binis postero die amissis castris Perierunt. Itaque is non iuuctis nos in bello oportet, Campani, sed D paene bellum pro nobis suscipiatis. Veniat in men- D tem, ut trepidos quondam maiores vestros intran moenia compulsos , nec Samnitem modo hostem , is sed etiam Sidicinum paventes, receptos in fidem is apud Saticulam defenderimus η, coeptumque Pro- D pter vos cum Samnitibus bellum per centum pro-o po annos β, variante sortuna eventum, tulerimus.
is Adlicite ad haec, quod foedus aequum deditis. v quod leges Vestras, quod ad extremum id quod
D ante cannensem Certe Cladelli maximum fuit ei vi- ω tatem nostram magnae parti Vestrum dedimus, comis municavimusque VobiSCum. Itaque Communem vosis hanc cladem, quae accePta est, Credere. Campani ra oportet, Communem Patriam tuendam arbitraris esse. Non cum Samnite aut Etrusco res est, ut
n quod a nobis ablatum sit, in Italia tamen imperium
α. V e trepidos quonIam maiores Mestras... apud Sotietitin defender nitia; vide VII. 29 sq. , 32 sq. . utide etiam patet . Sidieinoa fuisse scietoa Campatiorum. Hine miror . neminem interprelum suisse oliatistim verbis Sidie ritim paὐentes. Mea qualietimque Lenientia legendi in t nee Samni emmias hostem . sed etiam Romaniam PaMenses , populum mulio potentiorem, et ante hoe bellum foetetate timieiliaqua Samnitibus itinetum. Ita multo maior vis in i in h. l. , quem eortecim male sedulus eorrumpere potuit. 3. Per eenitim prope annos; inrano
LXX seotis. XXXI, 3 i); sed oratorie
omnia auget, et ut ea ae suae inser
viat ; Glae. et Doer. - foediasiae tim dedi is vobis, quod leges 1 atras in edd. nulti nostras: sed Ca pilam aliasqne civitates suas leges habuisse, monet Duh. ei Cron. illud magis decere plenam libertatem dedi tis redditam, Di XLV, 29. liberos
Macedonas, tilentes legibus suis. Cro- novitis .et esseisiatem nostriam mugnae
276쪽
M mancat. Poenus hostis, ne Africae qui dein k indiis genam, ab id timis terrarum oris, secto oceani II eris culisque columnis, expertem omnis iuris et condiis tionis et linguae prope humanae, militem trahit. D Hunc , natura et moribus immitem serumque, in- is super dux ipse efferavit, pontibus ac molibus ex
is humanorum Corporum strue iaciendis - , et quod is proloqui etiam piget) vesci humanis corporibus
. docendo. Hos insandis pustos epulis, quos Contin-n gere etiam nefas Sit, videre utque habere dominos, is et ex Africa et a Carthagine iura petere, et Italiam. Numidarum ac Maurorum pati provinciam esse, is Cui non , genito modo in Italia, detestabile sit γν, Pulchrum erit, Campani, prolapsum clade roma a num imperium ε, vestra fide, vestris viribus reten-υ tum ac recuperatum esse. Triginta millia peditum, a quatuor equitum arbitror ex Campania scribi pos-ra se: iam pecuniae affatim est, frumentique. Si pa- is rem sortunae vostvae fidem habetis, nec Hannibalis se vicisse Sentiet, nec Romani victos esse. n
. ive Ayrieae idem indugenam rin quihusdam II M. et edd. indigenia, quod reserendum ad ortum Poenorum a TFilis, remolioribus etiam barbaris; Atecilli. Forte Ieg. ita. Cons. Duh. ad Flor. II. as. - Ab tillimis terriartimoris, freto Oceani Gaditano, seu Her. culeo, Heretilis e columnis; vide ad XXI. 43, n. 8. - Militem trahit, a P-po ite ad desisti in itis dissieultates. quae per longa itinera et inoui Iutuiuga superandae suerunt exercitui
5. Ponribtis ae nintibus ex humanorum corporiam atriae Dei dia; conser Appian. Beli. 13ami. e. 23. - Vesri manis eor ratis docendo; erudelitas ab oratore, Omnia invidiose nu-
getite, siet. . aut a vulgo hominum eredita, et suasa quidem ab Ilantii hcilis Nonomaelio. sed repudiata. CL Polib.
IX, 24 , n. ε . ei PorphFr. de Ab i. lib. II. Nox his injiandis melius vide-lue : Bauerus. Et aie otiities sere M SS. unde vel lina id recepissem.
rendum ud Mestra sue , probarunt
277쪽
periisse, ait, quo Camyani non agrum solam, ab Romanis quondam per iniuriam ade tum, recuρerare ,
sed imperio etiam Daliae potiri possint. Foedus enim cum Hannibale, quibus uelint legissius. facturos: neque controueratam fore, quim, quum ipse confecto bello Hannibal uictor in Amricam decedat, exercisumque dePonet, Datiae imperium Campanis relinquatur. Haec Virrio loquenti assensi omnes *, ita renuntiant legionem, uti
deletum omnibus videretur nomen rOrnanum. Extemplo plebes ad desectionem ac pars maior Senutus Spectare : extracta tamen , auctoritatibus Seniorum , perpaucos dies estβ res; postremo vicit sententia plurium, ut iidem legati, qui ad consulem romanum ierant, ad Hannibalem mitterentur. Quo priusquam iretur, Certumque desectionis Consilium esset. RO-mam legatos missos a Campanis, in quibusdam annalibus invenio, postulantes, ut alter consul Campanus fieret, si rem romanam adiuvari vellent. Indignatione orta, submoveri a Curia iussos esse; missumque lictorem, qui ex urbe educeret eos, atque eo die manere extra, sines romanos iuberet. Quia nimis compar Latinorum quondam postulatio, erat, Coeliusque et alii
Cap. VI. r. me oratione renatilis dimissis di pro hiae sorte leg. ab , vel ob excidit ante aut post fide; vid. ad I . I. n. s. et e s. XXIV, 21; XLI v.
hea reliqui legali. ita renuntiant. re. serunt domum . legationem . res in legalione eognitas. ariditas, dicias,
- Nomen romanum; vide ad I, IO, D. I. - Θec ara: vid. ad I, 9 . n. 3.3. Extraelia tamen ... est res; es.
ad II, 6 a. n. 6. . Quia nimis e Nar Ial ιwrtim quondam mattiratio vide ad VlII. 5 erat, ae. hule postulationi. -co litis; vide ad XXI. 38, n. 3. - Praetermia serana. sorte Praetermiserint . id est. videntiae praetermisisse: sed commale post ui posito, tecte habet vulgatum et
278쪽
id, haud sino causa, praetermiserant Scriptores, pin
II. Legati ad Hannibalem Venerunt, pacemque cum eo conditionibus secerunt δ: Ne quis imperator magistratusve Poenorum ius ullum in cipem ca anum haberet, nepe ciuis campanus invitus mili ares, munus jaceret: ut suae leges, Sui magistratus GPuae essent: ul trecentos ex romanis cultuis Poenus darei campania , quos ψsi elegissent; Cum quibus equitum Campanorum , qui in Sicilia st*endia facerent δ, permutatio fieret. Haec pacta: ulla 4 insuper, quam quae pacta erant, iacinora Campani ediderunt; nam praesectos socium 4' civesque romanos alios, parti in aliquo militiae munere Occupatos, parti in Privatis negotiis implicitos , plebs repente omneS Comprehensos, Velut custodiae causa, halneis includi iussit: ubi, servore atque aestu anima interclusa β, foedum in modum exspirarent. Ea ne fierent, neu legatio mitteretur ad Poenum, summa ope Decius Magiussi, vir cui ades alia tu praetermiserant. hatia, Neque id, sine eratisa, vel quod haud dubie non sine eausa seeetitit; Batier. C p. VII. I. Paeemqti cum eo eranili ionibus . seil. his Ioeertini. ne ete. .nt XXIV. 3, n. r. Illud his insortitit edd. non NSS. Sed et omnino dieero voluit Li. ius, in conditiones saetam Pacem , non simplieiter, aut Hanniis halis arbitrio; Bauer. a. Qui in Satria sιipendia sararent; DL eap. 4. Exir. 3. meu piae ad alia in Per quam quiae etc.; vide ad XXIl. 3. n. 8.Atia pro illia plerique NSS. et edd.anit. probb. Ciou. et Drav.: sed post huiusmodi proiicimina demonstr. res nude , ae siue eoni unet. causali nam narrari solent; Stroib. 4. Pra uecloa socium; vide ad IX,
a. , n. a. 5. Femore atque aestu anima inter
Magitis, et in x M. aut M' mosium emeud. Sigon. , ne duo getilium nomina iungantur. Enimvero Deritis et Marius eiicitu praenomina suere, nouromana quidem .cit peregrina. Conser Indicem. Ceterum pro Bloatum qui
279쪽
summam nuctoritatem nihil, praeter sanam civium mentem, defuit, restiterat. Vt vero praesidium mitti
ab Hannibale audivit, Pyrrhi superbam dominatio
nem , miserabilemque Tarentinorum servitutem I, exempla reserens. Primo ne reciperetur Praesidium, palam vociferatus est: deindo, ut receptum aut citceretur, nut, si malum lacinus, quod a vetustissimis sociis consanguineisque' desecissent. sorti ac memorabili facinore purgare vellent, ut, intersecto Punico praesidio, restituerent se Romanis. Haec noque enim occulto agebantur quum relata Hannibali essent, primo misit, qui Vocarent Magium ad sese in castra :deinde, quum is serociter negasset se iturum nec enim Hannibali ius esse in civem carn Panum , Concitatus ira Poenus, comprehendi hominem. vinctum
que attrahi ad so iussit. Veritus deinde , ne quid in
ter vim tumultus, atque ex concitatione animorum
inconsulti certaminis oriretur, ipse, praOmisso num fio ad Marium Blosium, praetorem campanum 3, ρο- stero die se Capuae suturum, proficiscitur e castris cum modico Praesidio. Marius concione advocata edicit, ut frequentes cum coniugibus ac liberis obviam irent Hannibali. Ab universis id non obedienter modo, sed enise, favore etiam vulgi, et studio visendi tot iam victoriis clarum imperatorem, factum est. Decius Magius nec obviam egreSSUS est, I CC, quo timorem aliquem ex conscientia significare posset,
α; Appian. de Reh. Samnii. Ex r. 8. 8. Soetis e sanguineisque , Bomania. Coiis. eap. 4 ext r. s. Praemisso nian io ad Maritim ostiam . praelarem eumstantiva cie. CL nol. s. ei ad Vlli, 9. n. Io. et IX, IO, D. I. - Sed enise s al. enixo, se. etiam. Cous ad I, ΑΟ, n. I. . PFrrhi superlam dominati nem, miserabilemque Tarentinortim seret tirem, ut exempla . reforense nam Tarentini tum a 'rrho rege et sueto suo, tum, post rediitim eiu iis Crae iacinin . a Nilone quem praenetum illi reliquerat, duriter grant liuetali: vid.
280쪽
privati m se tenuit ψ: in foro cum silio clientibusque paucis otiose inambulavit, tropidante tota cilitate ad excipiendum Poenum visendumque. Hannibal, ingressus urbem, Senatum extemΡIO POStulat, precantibusque inde primoribus Campanorum, ne quid eo die seriae rei gereret , diemque ut ipse adventu suo sestum laetus ac libens celebraret; quamquam PTaeceps ingenio in iram erat, tamen, nc quid in principio negaret, Visenda urbe magnam diei partem con-
ld. Deversatus est apud Ninnios Celeres , Stenium Pacuviumque , incirios nobilitate ac divitiis. Eo Pacuvius Calavius, de quo ante dictum est, Ρrin
ceps factionis eius , quae traxerat rem ad Poenos λ, filium iuvenein adduxit, abstractum a sinu Decii Ma-gii ac latero β, cum quo ferocissime pro romana societate adversus punicum foeduS Steterat; nec eum aut inclinata in partem alteram Civitas, aut Patria maiestas sententia depulerat. Huic tum pater iuveni Han
nibalem deprccandin magis , quam Purgando, Placa-
Io. Pristitim se tentiit, in privato , domi se eoui invii, mansit, moratus est. Similiter pri, alim serotiri pro inloeo privato dixisse Plaut. Baech. II, 3, 78. et priseatim pro ex locis privatis Cie. vere. V, i , ei Sallust. Cat. ar, monet D L. Sed sorte legendum cum Gron. prio D. CL ad ii, Σέ, D. r. Trepidiante lota eisitule ad exis' et 'iondum Poenum . vide ad III. 43, N. 4. - Senatum ea templo Postialiat; vide ad VIII, S, II. r. adi. Ne quid eo die seriae rei gereret; cons. XXV l. 37; Feoni in. II, 3. ir ; Plaut. Poeti. II, fit; C nov. Praeeus in iram . v. su p. ad librum I, cap. 32, D. 13. Cap. vlll. I. Deuersatus est suide ad I, 5t, n. α mu Ninnios Celeres.
alii Minios eous. XXXIX, 13) et
Munios. De magna lectionis varietate in hoc ei seq. e. v. Geon. Ohss. IV, 4. 2. Qticia traxerat rem ad Poenos.
rem in eausam plebis inest A unde et mox inelinata in partem nIteram