장음표시 사용
281쪽
vit; victusque patris precibus lacrymisque, etiam
ad coenam eum cum patre vocari iussit: cui convivio
neminem Campanum, praeterquam hospites Iubelliumque Tauream, insignem bello virum, adhibiti rus erat. Coeperunt opulari de die =, et non vivium non ex more punico, aut militari disciplina esse, sed, ut in civitate atque etiam domo, diu ad varias omnium voluptatum illecebras instructa ε. Vnus nec dominorum invitatione, nec ipsius interdum Hannibalis,
Calavii filius Perolla vinci potnit 7; ipse valetudinem excuSans, Patre animi quoque eius haud mirabilem
interturbationem causante. Solis serme occasu patrem Calavium, Ox convivio cgressum , sequutus fi-
4. metusque patris preeistis, seil. Hannibal; vide ad II . fis . n. a. Orationem tamen non modo haee sententiarum iuuetura sobram esscit, sed et vox Patre ter posita. Forte legendae Dicitis e Poenus preeibias, M. patris.
eorruptius moristis, noe au irritandasHIiei mitisque immodiens Do prates inali Detitis. Longius ab illa reeedunt titiorum emendationes. utimo nati Hosa. vel disiae, omnitus Mouptatiamiti Aria instructum. . Vntis nee dominorum iniri alione Mines Potuiι, persi aderi permoveri ad
largius bibendum, compelli, ut genio indulgeret. Conser sit. II, 3o3 sq.
Dominorum , M. eonvivii, seu epilli. b. e. qui epulum praehebant eons. prine. eap. , ut apud Cie. Vatin. 33. unde et dominia eidem ita verr. III έ. et Geli. II, 24 pr. eonvivia di n-tur. CL NOi1. Marcell. IV. II S. Mox ipso Maletudinem, patre animi quoque ela.. eoni. Doee. In NSS. est magna varietas leetionis. Nostra debet tir Gro. novio in Obss. IV, 4. Patre animi Nue estis Intid mirabilem interitiris
hiationem eatisante. Praetexetite, excusante. Patrem illitis exei sationi ita subserviisse . ut diceret, non mirum esse, si tentationem ecirporis animi quoque mutatio quaedam subseqnere-iur, monot Cron. l. l. Idque proha- .hilivs videtur, quam quod suspirabatur Du . patrem ad exensationem si ii αddidisse, non mirum esse, eram npud Hannibalem animo perturbari, tit qui sibi eonseius esset eorum, quae aduersti eum dixisset sieissetque, et etiam ob hane perturbati clem animi quae ad valetudinem necederet,niiniri hilariter epulari.
282쪽
partibus pervenerunt, MCOnsilium, inquit, assem, a Pater, quo non veniam solum peccati, quod de is ei mus ad Hannibalem, impetraturi ab Romanis , o ged in multo maiore dignitatu et gratia simus Cam a Pani, quam unquam suimus. . Quum mirabundus pater, quidnam id esset consilii, quaereret; toga reiecta ab humero, latus succinctum gladio nudat: ec Iamra ego, inquit. sanguine Hannibalis sanciam romanum is foedus. Te id prius scire volui, si serte abesse, is dum facinus ' patratur , malles. DIX. Quae ubi vidit audivitque senex, velut si iam agendis, quae audiebat, intereSSet amens metu, et Perra ego te, inquit, fili, quaecumque iura liberos iun-ra gunt Parentibus, precor qua Soque, ne ante ocu- D los patris sacere et pati omnia insunda velis. Pau- is cae horae sunt , intra quas iurantes per quidquid M. deorum est, dextrae dextras iungentes, fidem is obstrinximus, ut sacratas side manus, digressi ab M colloquio, extemplo in eum at maremus 3 Ab ho- is spitali mensa 4 surgis, ad quam tertius Campanorum
8. Iraretis erat in postieis oediam partibus ut XL. a. n. u. tibi vide Gion Ov. . viridarium, triclinio sere
adiacen . Cons. Vitruv. VI. o. Posti m aedium in s. XLV. 6, 2. s. Dum seinus Patratur . sorte patraretur; sed non urgeo : nam sano de re ut praesenti sermo: Batier. C p. IX. a. Per ego te . sti, Da eranti u iura . . . Precor. Pro ego is , fit, meeor per iuria est. In ora nucierim assectu quodam vehementiori Praepos. Per a suo nomine avelli. et in
a. Patieae horiae sunt ete. . Pro num
ideo ante paneas hortis iurantes ele. Stroili. Forte legendum suem Ohaeri a-x initiar et sacratas sue manus .... tra Hannibalem armamus p et mox ementis pro ementares. quod minus apte reseritie ad octili tis es. 3. Ab hciapitali mensia, qtin saera
I l. ii O. - Seu sie nihil sanesi, non M. . non rel. ete. Diio argumenta sunt.
q.ibus deterret siliu in paler, ouum
283쪽
is adhibitus es ab Hannibale, ut eam ipsam mensumis cruentares hospitis sanguino 3 Hannibalem pateris filio meo potui Placare, illium Hannibali non pos- is sum 7 Sed sit nillil sancti. non fides, non religio , is non pietas: audeantur infunda, si non perniciem
n nobis cum scelero asserunt. VnuS aggressurus esis Hannibalem 7 Quid illa turba tot liberorum servo in rumque 3 quid in unum intenti omnium oculi is stra id tot dextrae I torposcentne in amentia illa 43M Vultum ipsius Hannibalis , quem drmati eXercitus
D sustinoro nequeunt, quem horrct populus Poma- is nus . tu sustinebis Y ot, alia auxilia dcsint, me ip- is sum serire, Corpus meum OPPOnentem Pro Corpore
is Hannibalis, sustinebis 2 Λtqui per meum pectus is pctendus illo ιibi, transfigendusque est. Deterreriis hic sine te potius, quam illic vinci: Valeant preces
u apud te ii eae. Sicut pro te hodie valuerunt . MLacrymantem inde iuvenem Cernens, medium Complectitur, atque, osculo haerens, non ante Procilius
abstitit, quam pervicit, ut gladium poneret, fidem que daret, nihil facturum tale. Tum iuvenis , α ora quidem, inquit, quam patriae debeo, Pietatemra exsolvam patri. Tuam doleo vicem, cui ter prodiis tae patriae sustinendum est crimen; semel, quum
ptitabat Greu vius. Si vel alia viti. ait,a uesint. alii l. qui Hannibalem iuvent et tueantur. Vt quamvis) aliis reposuit Str. Glos vel talia pro et alia in MM. et edd. anti. Per meum peritis petendus iue tibi. transfigendusque est. Interseere illum nequis. quin me ante ivtetscias, nisi me prius
Occisor ut sera XL. . s. m. 3. Per metimulus tu petiaris. li. e. a me ea des ad te veniat. me sublato te Deitit: Bauer Cotis. Cic. valin. 5exu. - Deterreri hie sine, putere. 5. Pro ta hodie . . altiertina apud Hannibalem. Cons. eap. g. - Os Iohaerens. tion cessans eum osculari. Cf.
284쪽
is desectionis ab Romanis , iterum, quum Pacis Cumis Hannibale fuisti auctor; tertio hodie, quum resti
is tuendae Rornanis Capuae mora atque impedimenn tum es. Tu, patria, ferrum, quo pro te armatusis hunc arcem hostium inii si, quando parens extor-ο PIet, recipe. ra Haec quum dixisset, gladium in publicum trans maceriam horti abiecit: et, quo minus res SuSpecta ESset, se ipse convivio reddidit.
X. Postero die senatus frequens datus Hannibali; ubi prima eius oratio perblanda ne benigna fuit, qua gratias egit Cumpanis, quod amicitiam suam Romae societati praeposuissent: et inter cetera magnifica promissa pollicitus, brevi caput Italiae omni Capuam soro, iuraque inde cum ceteris populis Romanum
etiam petiturum. Vnum esse exsorbem Punicae amicitiae laederisque socii in facti, quem neque OSSE
Campanum , nequo dici debere, Magium Decium. Eum postulare, ut sibi dedatur. ac se praesente de
eo roseratur, Senatusque consultum fiat. Omnes in
eam sententium ierunt . : quamquam inagnae parti et vir indignus ea calamitate, et haud parvo initio minui videbatur ius libertatis. Egressus curia, in tem-Ρlo magistratus, consedit; comprehendique Decium
mum, in qua et Hannibal hostis dis versatur, et alii patriae hostes, qui eum tuentur, habitant epulatiturve ;conser ad I, 55 . n. s . et lil, 45. n. s), ex emend. Bilhenii eum Sirollitoreeepi pro mulo. hane are. m. duenderemo Mam , hosti minima parcens. A tri ius optimis M ., Flor. . Cantabr. e tvtit. absunt verba defendere Dolebam i parcenset in Put. autem exstat honocreem hos rimini. - Otiando: vide ad V, α 5, n. 3. In ptibileum; vido ad II, 2έ. n. h. Cap. X. r. Gnattis Irequens uartis nonnanti: vid. VII l. 5 , n. r.- Mox et ante inter del. videtur; Barier. . captie Ilo ine omni NM., non omnis. Cons. VIlI. s. - mm msω- tiror ut sibi dedis tir pro posititiare se. ut is sibi d. Cf. ad XL , Io, n. a. 3. Omnes in eam sententiam ierunt; vide ad I. 32 , D. 33. 4. Egresstis etiria in templo, lHhυ-nali ses ad I ε . n. 5 . magistratus, Nurius Blo I praetor, comedi DDh.
Sie et mugisti nitis Capuae XXVI, 13 pr. et sine lae. Gron. XXIV, 47, 8.
285쪽
Magium, atque ante I'edes destitutum causam dicere iussit. Qui quum, manente ferocia animi, negaret loge foederis ε id cogi posse, tum iniectae catenae,
ducique ante lictorem in castra est iussus. Quoad capite aperto est ductus , concio nubundus incessit, ad circumsusam undique multitudinem vociferans: ci Ha- ,, betis libertatem, Campani, quam petistis. Foro meis dio, luce clara, videntibus Vobis, nulli Campanora rum secundus 7, Vinctus ad mortem rapior. Quidis violentius Capua capta fieret 8 Ite obviam Ilanniis bali, exoriante urbem, diemque adventus eius con-n secrate, ut hunc triumphum de cive vestro specteis tis. . Haec vociferanti, quum moveri vulgus videretur, obvolutum Caput CSt, Ociusque rapi extra portam iussus. Ita in Castra Perducitur; extemploque impositus in navim, et Curthaginem mi SSus; n , m tu aliquo Capuae ex indignitate rei orto, senatum
quoque poeniteret dediti principis, et, legatione mis
sa ad rope tendum cum, ne aut negando rem . quam
primum petorciat, offendendi sibi novi socii, aut tribuendo , habendus Cupuae esset seditionis ac turbarum auctor. Navem Cyrenas detulit tempestas, quactum in ditione regum erant s. Ibi quum Magius ad
Pro magistriariatim coni. magis rartis,
quia non nisi unus Capuae magistr tisa sumit, dieius praetor aut medix tuticus. Alii haud dubie in inore, ibi suere praeter hune staminum; sed Pro- habile esae, hoe a nolo medix lutieo peti ae permitti potuisse, monet Dra
S. Ante pedes magistratus considentia destilialtim ; vid. supra ad lib. Ii . cap. ia . n. 4. 6. Loge foederis se ad tu cogi posse; vide ad IV. 26 . u. S. r. In campanorum ae milia . nullo inferior uenere. virtutibus et
amore patriae. Cf. Virg. Aen. xl. έ t. g. M iaul negando rem a sorte del. ne, aut interponendum verbis et I giatione: DoLee. Primiam , sol te primam : Crontivius et Baver. s. Qtiae tum in uιιione regum erant. seil. Aem p i. qisia excidisse si spira batur Lip .r at laeuit lioe Livius, quia Cyrenae modo eosdem, quos Aegyptus. modo proprios lubuere reges . tit Magam, Phy eouem, Apionem;
286쪽
statuam Ptolemaei rogis φ confugisset, deportatus a custodibus Alexandriain ad Ptolemaeum, quum eum docuisset, Contra ius foederis vinctum se ab Hannibale esse, vinculis liboratur; Permissumque, ut rediret , seu Romam, Seu Capuam mallet. Nec Magius Capuam sibi tutam dicere; et Romam eo tempore, quo inter Romanos Campanosque bellum sit, transfugae magis, quam hovilis ire domicilium. Nusquam ma Ie , quam in regno eius , Miuere , quem pindicem atque auctorem habeat libertatis. XI. Dum haec geruntur, Q. Fabius Pictor legatus a Delphis Romam rediit, responsumque ex Scripto recitavit: divi quoque in eo erant quibus, quoque modo supplicarctur. Tum Si ita saxitis. Romani,
is vestrae res meliones facilioresque, erunt .: inagis-ra que ex sententia respublica VeStra vobis procedo ti
ra victo Piaque duelli populi romani erit. Puthio Apolis lini, cepublica Vestra bene gesta; servata quo, Iu- is cris ineritis Φ donum mittitote, deque praeda, ma-
que vel simul Aegypti erant reges, vel sub eorum sere imperio; eoque spectant, quae his verbis subiunxit Livius. Ηine vix dubium . quin pro ι una scripserit Aempti. et librarii
hoc nomen proprium more suo corruperint. ro. Ad statunm regi s eonfugisset;
vide ad Taeti. Annal. III. 3ii , n. a. Holemaeus Philopator tum rex Aegypti erat. Cap. XI. r. Q. Fabius Pictor ete. ἔeotis XX lI. tir; Phalatch. in Fabio , et Appian. in historia Dauni L.
memorati, quibus divis. quoque. et quo modo supplicaretur. Tum, scilicet in eo scripto legebantur haee, vel illis subiuneta erant haee. 3. Vestrae rea meliores sucilioresque, Commodiores, expeditiores, non tot latitisque diiscultatibus obnoxia erunt, ut apud Cicer. ad Div. xl. 5.res ei Iortaniae itine quotidie Iac. ores hi et metiores Auentiar. Es. XXV. 2, n. g. - metoria utieui; vid. ad 1, 8. n. s. έ. Rumbliea oestra bene gesta; vid. ad II. 64. n. 3. . 5. Geris meritis, variis commodis comparatis, scit. praedia . mantiliis, spoliis; Siroi. Praemiis pereeptis, quae deorum uulti vestiaque pietate ci vis- tute prometiti estis. ut XLV. 39, nim, uia dona; nisi leg. talentes merito, vel dis Viae mer. e plures evitii Prthici .vator, unde mos lias omnibus diois,
287쪽
is nubiis, spoliisque honorem habetote si, lasciviam
is a vobis prohibetote. D IIace ubi ex graeco carmine interpretata recitavit, tum dixit, se oraculo egressum templo his omnibus diris rem disinam thure ac Dino fecisse ; iussumque ab te si antistite, sicut Coronatus laurea corona I et Oraculam adisset, et rem dioinam fecisset , ita coronatum narim adscendere, nec ante δε-POnere eam, quam Romam Persemisset. Se , quaecumque im rata sint, cum summa resinove ac diligentia exsequutum p Coronam Romae in aram Mollinis deposuisse. Sonatus decrevit, ut eae res divinae supplicationesque primo quoque tempore cum cura fierent.
Dum haec Romae' atque in Italia geruntur, nuntius victoriae ad Cannas Carthaginem venerat Mago , Ηamilcaris silius ; non ex ipsa acie a fratre missus, sed retentus aliquot dies in recipiendis civitatibus Bruttiorum, quaeque deficiebant. Is, quum ei senatus datus csset s, res gestas in Italia a fratre exponit: cum
et npud Iustiti. XXIV, 8. ulla hue petiitientia; Gron. 6. mnorem habetote Apollitii; viii.
ad VIII, 33, D. Idi. - Lastarium, irreligiosam exsul lcitionem in rebus Reeundis. atque ortam ex ea deorum inevriam et oblivionem; Cronou. Est vero oraei si politis et earminis graeei
. Cor ultis taurea eorona etc. Nam Graeci . in primis sacerdotes, rem metam saetebant ornati eoronis , et qtiidem ab arbore ei deo sacra, cui
rtim sostis in AllΛl1. Cronov. Τlies. Aut . gr. l. IX. Praeterea qui laetum oraculi responsum aeceperant, lauro eo nati domum redibant: quibus vero vel tristes obtigerant sortes, vel domum repetentibus adversi quid ae-eiderat. ii depone hant coronas; vide Inlpp. Eurip. Hipp. sos. et Sophocl. Trach. 8o; BrtineL. ad Sophoe .
oedii'. Tyriiunum , 83, et ad Aristo. phanis Equites. 6έ , et Plutum , at I
deberi, iam suspieati sunt alii. IIIa ab est etiam a MSS. Caulatim CL NXVII 3r extra
tium noui eapitis erat saetendum. Quaeque descis ut, quaecumque; vid. l. 24. D. 4. 9. Quum ei senatus datus esset; v.
288쪽
LIB. XXIII. CAP. II. 12 sex imperatioribus eum. quorum quatuor consules, duo dictator ac magister equisum fuerint, cum so consularibus exercitibus acie conflixisse: occidi se stura ducenta millia hostium: sura quinquaginta millia cePAM. Ex quatuor consulctus duos occidisse ; ex duobus saucium alterum, Hrerum , toto exercitu amisso, pix cum quinquaginta hominibus e Fugisse. Magistrum equiatum, quiae consularis Potestas sit, iusum iugatumque: dictatorem, quia se in aciem nunquam commiserit, unicum haberi imperatorem. Bmtίλs ulosque, Parsim Samnisium Q ac Lucanorum defecisse ad Poenos. Puam, quod cuiat, non CamPaniae modo, sed, Post Iictam rem rornanam cannensi pugna , Italiae sit, Hannibali se triadidisse. Pro his tantis totque Dictoriis, perum esse, grates diis immortalibus agi haberique. XII. Ait fidem deinde tam laetarum rorum , OLsundi in vestibulo cui tuo iussit annulos ara reos, qui tantus acervus fuit, ut, metientibus dimidium super
ad VIII, s. n. t. Mox , quod iam nlii
notarunt, suspicari possis: Ctim septem imperatoriotis eum moriam qtiin-
e Mnati es P. Cornelius Seipio, Ti. Sempronius. C. Flaminius , L. Aemiis litis Paulus, C. Terentius Vtirrci , utis dictator ae mag. eq. fuerint Q. Fabius et M. Minneius), etim sex i mno plu
Varronem . tolo exereitti ete. Sed illa ex quinque eonsultatis D n satis conveniunt sequentibus. et vix Pr habile. omne, librarios ad veram lectionem toties corrumpendam conspirasae. Quis vero sibi persuadeat. Li-τium tam turpiter labi potuisse, ut Magonem elevasse potius rem, quam amplisca e pro. Partim Samnilitim . ωοχνικοῦς pro partem. Cons. ad XXVI, 6 . n. 5; XLII, 4t, n. i; Geli. X, t 3, i Cron. Ohss. II l, a. - Vertim esses xide ud
Cap. XXII. i. Auidem tam Melarum rerum; vide nu XXI, a 3, n. a. - Dimaditim stirer Ires modios , duos modios memoriit Flor. II, 36; ires Plin. XXX lII, a, seti s. ei Augil,lin. Civit. Dei III, 19. Exees isse modii mensuram, dicii araetor Epil. . tinde lamen mox legere nolim paulo plus si se modici cum Per E. Anitu. Hisi., e. 9, P. 378, quod etiam motiti it lato Du L. - Meliantistis: vid. supra ad librum I, cap. s. n. 5.
289쪽
tres modios expetesse, sint quidam auctores . Fama tenuit, quae Propior vero est, haud plus fuisse mindio. Adiecit deinde vortiis , quo maioris cladis indicium OSSet, neminem. Disi equitem. atque eorum ipsorum primores , id gerere insigne. Summa suit orationis, quo Proyius Nem belli Persciendi sit, eo magis omni ope lupandum Hannibalem esse ; Procul enim ab domo militiam esse, in media hostium ferra. Magnam mirumenti, Pecuniae, absumi; et tot acies, ut hostium exercitus delesse, sta pistoris etiam copias parte aliqua minuisse. Millendum igitur sumlementum esse, mil-fendam in Stipendium Pecunium frumentumque tam bene meritis de nomine Punico militibus. Secundum haec dicta Magonis lactis omnibus. IIimilco, vir sa-ctionis Barcinae, locum Hannonis increpandi esse ra-
is nitet helli suscepti adversus Romanos 3 Iube dediis Hannibalem : vota in tam prosperis robus grates is diis immortalibus agi. Audiamus Potnanum SenatO- is rem 4 in Carthaginiensium Curia. D Tum Hanno: is Tacuissem hodie, Patres conscripti, ne quid in is communi omnium gaudio, minus Iactum quod es-
Il. 58, n. a. - Fama tenuit; vid. ad I. έ, n. s. - E item . atqtie eorum equitum ipsorum primores: in Magni
seetilius Loe, quom verius, ob cau- am, quam dieit Livius; vide Sipoti. de Anti Iur. eiv. rom. li, 3. Ferrarius Epist. II a. scribit. hine necessario
consequi. ntit Dora Diuues eqvitea romanos tune annulis aureis usos fuisse.
ad tantum primores, aut in equitum turmis alios etiam ex plebe militasse. Neutrum ex gloriosa Dratione uago is uia consequitur. Sed in turmis equi tum roman. etiam plebeios militasse. tam e rinm est . quain tribunos plebis eiusdem orditiis sui se. M DuLerus. Quo propius mem l. p. ait Ilautii hal. Cons . ad ll. 48, n. b. 3. Irimilem, Mir Delionis Bartanae , Deum mndrinis increpandi esse ratus: vide ad XXI . a . n. 5. Naso ipse Horationem increpat apud Sil. xl S a sq. - id est. Hunno p ut apud Cie. Catil. l. 5 et s. Nos titio verbo mira-hundi Nun f Atroth. - Eliam nummenitet, Mil. te; vide li, 54. i. t g. 4. Romanum senatorem , Romanis saventem. - Patrea conscripti; vide ad II, 3. u. έ.
290쪽
LIB. XXIII, Cai'. I ais set vobis, loquerer. Nunc interroganti senatori, is poeniteatne me adhuc suseopti adversus Romanosis belli , , si reticeam, aut superbus, aut obnoxius
is hortatis obliti, alterum suae. Respondeam igitur, , Himilconi, non desisse poenitere me belli, neque is desiturum ante invictum vestrum imperatorem in- ,3 cusare, quam finitum aliqua tolerabili conditioneis bellum videro: nec mihi pacis antiquae desiderium is ulla alia res, quum pax nova, saniet. Itaque ista. , quae modo Mago iactavit, Himilconi ceterisquo ,, Hannibalis satellitibus 7 iam Iacta sunt. Mihi pos- ,, sunt laeta esse, quia res bello bene gestae, si volu- is mus fortuna uti, pacem nobis aequiorem dabunt: 1a nam si praetermittimus hoc tempus, quo magis da- a re, quam neci Pere, POSSumus Videri pacem, vereor, ,, ne haec quoque laetitia luxuriet nobis 8, ac vanaas evadat. Quae tamen nunc quoque qualis cst 3 Ο - ,, cidi exercitus hostium: mittito milites mihi. Quid ,, aliud rogares, si osses victus 2 Hostium cepi hinaba CaStra, Praedae videlicet plena et commeatuum: ,, frumentum et pecuniam date. Quid aliud, si spo- ,, liatus, si exutus castris Essos, peteres 2 Et, uo,, Omnia ipse mirer mihi quoque cnim, quoniam ,, respondi Himilconi, interrogare ius fasque est , ,, velim seu II imilco, seu Mago respondeat: quum ad , , internecionem romani imperii pugnatum ad Cannas ,, sit, constetque in desectione totam Italiam esse;
S. Interroganti senatori ... si relictam i vide ad lib. Ili, cap. 4 . n. 4. 6. Aui Dbnoxius Midear; vide ad II l. 39, D. r. 7. Colerisque Hannibal a scitelliti
bus si uiui,iris, vel administris. ndii
toribus, ut XX v. as. et XXXIV, 4i
iam Dela sunt; solle iam arat tum liaria sint. 8. Laotilia luxuriet nolis ι vide adll, et , N. 4.