장음표시 사용
301쪽
tam propinquis hostium castris Captiam quoque recurrat, excrcitum ad Casilinum ducit. Casilinum eo tempore quingenti Praenestini, habebant, cuin paucis Romanis latiniquo nominis, quos eodem audita Cannensis clades contulerat: hi, non consecto Praeneste ad diem delectu , serius proseeti domo , quum Casilinum ante adversae puguae famam venissent, et aliis oggregarent sese Romanis sociisque, profecti a Casilino cum salis magno agmine irent; avertit eos retro Casilinum nuntius cannensis pugnae. Ibi quum dies aliquot, suspecti Campanis, timentesque, cavendis ac struendis invicem insidiis traduxissent, iamque de Capuae desectione agi, accipique Hannibalem satis pro certo habercnt =; intersectis nocte oppidanis, partem urbis, quae cis Vulturnum est eo enim dividitur amni occupavere: idque praesidium Casilini habebantinomani. Additur et Perusina cohors. homines quadringenti sexaginta, codem nuntio, quo Praenestini paucos ante dios , Casilinum compulsi: et satis sermo armatorum ad tam exigua moenia, et flumine altera parte cincta, tuenda erat: penuria frumenti, nimium etiam ut videretur hominum, efficiebat.
tam p. h. e. Capreae quoque m Mererer, vel ne quis ... captiae quoque orire rmnetis; Gron. Ne quia ... Capuae qυ que De risvel eoni. Lips. Ne quis ... Capuam quoque re per e , vel ne is ... Cretiam quoque recurrat σxerei-ltis . ad C. d. Str. Ne quis. . . crapuae quoq. terror sat, mer. - Nox eodem eontulerat. pro simul eundem in t
eum detulerat; Em. . Quingenti Fraonestini; sed DLXX in s. eap. 39 exlr.: DXL apud Strab. V. 4. I o. pag. 24s. et CCC pud Valer. Max. vll. 6. 3. - Non
consuto Praeneste ait diem, die constitnta. seἐl. a senatu ecinstilibusque
roman. delectu sociorum auxiliorumve
Romanis mittendorum. Nox structurave rhortire me ostendit. Forte leg. et aliis aggregantiba aes , vel aggregistis ili Romanis sociisque,proferiete. 5. Salis pro serio taberent pro vulg. habuere Neepi ex emend. Sigon. et Str. Sed sorte cum Creverio log. tia A Capuae .... hahuere. In multis certe NM. ita pro iamque. - Intres etianorae oppidanis. qui ad Prietios des
cere volebati t. opinor: nam n n om
302쪽
LIB. XXII l, CAP. ISSO IXVIII. Hannibal quuin iam inde haud procul esset, Gaetulos cum praesecto, nomine I Salca , Praemittit: ac primo, si sat colloquii copia, verbis benignis ad portas aperiendas, praesidiumque uocipiendum perlicere iubet; si in pertinacia perstent, rem gerere ac tentare, si qua parte invadere urbem possit. Vbi ad moenia accessere, quia silentium erat, solitudo visa; metuque Concossum barbarus ratus, moliri portas, et claustra refringere Parat, quum , patefactis repente portis, cohortes duae, ad id ipsum instructae intus, ingenti Cum tumultu erumpunt, stragemque hostium faciunt. Ita primis repulsis, Maharbal, cum maiore robore virorum missus, nec ipse eruptionem cohortium sustinuit. Postremo Hannibal, castris anto ipsa moenia oppositis , parvam urbem Parvumque Praesidium summa vi atque omnibus copiis oppugnare pariit; ac , dum instat lacessitque , corona undique Circumdatis moenibus, aliquot milites, et promptisSimum quemque, e muro turribusque ictos, umisit. Semel ultro crumpentes agmine elephantorum opposito prope interclusit, trepidosque compulit in urbem, satis multis, ut ex tanta Pauci- late, intersectis: plures cecidissent, ni nox proelio intervenisset. Postero dic omnium animi ad oppugnandum accenduntur; ulique POStquam Corona aurea muralis proposita est 4, atque ipse dux castelli, Plano loco positi, Segnem oppugnationem Sagunti cxpugnatoribus exprobrabat, Cannarum, Trasimenique, ct Trebiae Singulos admone I S, uni VCPSOS quo.
Cap. XVIII. r. Nomina Latia; v. ... ibium XX lX, eap. 29, n. 3. Mettique eoneessum, oppi sti cessisse Praesidium et inecitas. - Motiri pomlias , re incivere. vel vi aperire; Siroth. vide supra ad VI, 33. u. 5.2. Agmine elephisntortim opposito tvide ad XXI. 5ε . u. 4.3. Vtique postqvtim corona aurea muria ιs pro 'oritia est; vide ad Il. M. u. t . ei vi . 2O, v. 1 ei 5.
303쪽
, O 2Indo vineae quoque coeptae agi, cuniculique: nec ad varios conatus hostium aut vis ulla, aut ars decrat. Socii Romanorum propugnacula nil versus vineas Statuore , transversis cuniculis hostium cuniculos excipere , et Palam et clam coeptis obviam ire, doneo pudor otiam Hannibalem ab incepto avertit: castrisque, communitis, ac praesidio modico imposito, ne omissa res videretur, in hiberna Capuam Concessit. Ibi partem maiorem hiemis exercitum in tectis habuit.
bonis inexpertum atque insuetum: itaque, quos nulla mali vicerat vis, perdidere nimia bona ac voluptates immodicae; et eo impensius, quo avidius ex si insolentia in eas se merserant. Somnus enim , et Vinum, et 'pulae, et scorta, balineaque, et otium consuetudine in dies blandius, ita onervaverunt corpora animo Sqlle, ut magis deindo praetcritae victoriae eos, quam prae- Sentes tutarentur vires ; maiusque id peccatum ducis apud peritos artium militarium haberctur, quam quod non EX cannensi acie protinus ad urbem romanam duxisset: illa enim cunctatio distulisse modo victoriam videri potuit; hic error, vires ademisse ad vincendum. Itaque, hercule, velut si cum alio exercitu
a Capua exiret, nihil usquam pristinac disciplinactenuit 7: nam ct redierunt plerique scortis impliciti;
S. Moeratis omnia humana malia a me ne diu δε rilem, Mil. se. obdurantem, obfirmantem anim tim suum,
ei es, saepe magis convenit. s. Quo a d tis ex .nsolentia , ob
tae erant, in eas ae merserant et in edd. ante Gron. immerserant; vid. ad VI, 4 , D. s. Ad liaee ei seqq. eo s. stipe.
304쪽
Lin. XX III CAP. I 8, Ι et, ubi primum sub pellibus haberi coepti sunt, viaque et alius militaris labor excepit, tironum modo corporibus animisque deficiebant; et deinde per omne
aestivorum tempus magna pars sine Commea libras ah
signis dilabebantur: nequo aliae latebrae, quam Capua , desertoribus erant. XIX. Ceterum, mitescente iam hieme, educto exhibernis milite, Casilinum redit: ubi, quamquam ab oppugnatione cessatum erat, obsidio tamen contini ata oppidanos praesidiumque ad ultimum inopiae adduxe Dat. Castris Pomanis Ti. Sempronius praeerat dictatore auspiciorum repetendorum causa prosecto Romam. Marcellum et ipsum cupientem ferre auxilium obsessis, et Vulturnus amnis inflatus aquis, et preces Nolanorum atque Acerranorem tenebant, Campanos timentium, si praesidium romanum abscessisset. Grac
chus , assidens tantum Casilino δ, quia praedictum erat dictatoris, ne quid absente eo rei gereret, nihil movebat; quamquam, quae facile omnem patientiam
incerent, nuntiabantur a Casilino: nam et praeeipitasse Se quosdam non tolerantes famem, constabat,
nae lentiis; vide aA I.έ, n. s. - Vbi primum aut pellius ἰaberi eo tiatine, in tentoriis, seu aestivis; Siroth. Immo in hibernis. in quibus adhue erant . ut diande in aestiris. Cons p. Is pr. ius. XXXVII, 39 pr. et ad v, a. n. 5. - Sine commeiataias vis signis di&heliantur; vide ad I. 57. u. x, et XXII, 2, u. έ. CAp. XIX. a. T. Semmonitia mag. eq. et dialolor IL Iunius Perti. Cons. e. 34, et XXIl . 57. - Dieratore atis elorum repetendortim eausia Prosecro Romum; vide ad V, 17. n. 4.
qui itaque iam restitisti videntur; illos enim, Rupra, e. x , vidImus passim . urbe incensa et direpta, lagi ge: visileg. AMellano m. quae civitas erat Campaniae, vicina Casilino rimitis Abellano met vide ad Sil. V IlI, 5 3 . Foria accipi potest de Aeerranis . qui Nolam fugerant; Duh. Cf. c. II. - Tenebant: vide nil II, 63. n. 3.3. Assideris tantum Casil no: vide ad Vll. 3 , n. 4 , et XXI, 48. n. 8.- Praedietum erat dietatoris a vide ad II. ro. u. 4. . Praecipitasse se, Mil. in vultu nutii flumen de quo vide cap. 37 , si cons. Iv. ta) , vel potius ob seqq. .
305쪽
et stare inermes in muris nuda corpora ad missilium telorum ictus praebentes. Ea aegre patiens Gracchus, quum neque pugnam conserere dictatoris iniussu auderet pugnandum autem esse, Si palam frumentum importaret, videbat , neque clam importandi spes esset, sarre, ex agris circa undique convecto, quum complura dolia complessci, nuntium ad magistratum Casilinum misit, ut exciperent dolia, quae amnis deserret. Insequenti nocte, intentis omnibus in flumen ac spem ab nuntio romano factam, dolia medio missa amni defluxerunt: aequaliter inter Omnes frumentum divisum. Id postero quoque die ac tertio factum est: nocte et mittebantur et perveniebant; eo custodias hostium sallebant. Imbribus deinde continuis citatior solito amnis transverso vortice: dolia impulit ad ripam, quain hostes servabant. Ibi hae- ventia inter obnata ripis salicta conspiciuntur; nuntiatumque Hannibali est; et deinde intentiore custodia cautum si, ne quid salleret Vulturno ad urbem missum. Nuces tamen susne ab romanis castris, quum medio amni ad Casilinum dei lucr ni, cratibus CXcipiebantur. Postremo ad id ventum inopiae est, ut Iora detractasque scutis pelles, ubi servida mollissent
aqua, mandere conarent Ur, nec muribus aliove animali abstinerent 7, et omne herbarum radicumque T. LIV ii
atinerent ItPi in mitrem captum veni se C vel adoo CC denariis, avarum trie eius venditorem periisse time, em plorem vixisse. tradunt Frotii. Stiai.
306쪽
genus aggeribus infimis muri eruerent; et, quum hostes obarassent, quidquid herbidi terreni extra
murum erat . , raporum semen iniecerunt, ut Hannibalem, Eone usque , dum ea nascantur, ad Casi- D linum sessurus s sum is exclamaret: et, qui nullam antea pactionem auribus admiserat, turn demum agi secum est passus de redemptione liberorum capitum: Septunces auri Q in singulos pretium convenit. Fide accepta, sese tradiderunt; donec omne aurum persolutum est, in vinculis habiti: tum remissi Cumas cum side. Id verius est, quam ab equite in abeuntes immisso interfectos: Praenestini maxima pars fuere. Ex quingentis septuaginta' , qui in praesidio fuerunt, minus dimidium serrum saniesque absumpsit: ceteri incolumes Praeneste cum praetore suo Manicio scriba is antea suerat redierunt. Statua eius indicio suit, Praenesto in foro statuta, loricata, amictu
sumis deseriptio ins e. 3o. 8. Et otim hostes Poeni Marrissent quidquid herbidi terreni. terrae hethis
consitae. extra mtiriam erat, ut ei herbas obsessis eriperent, raporum semen inistertini obsessi, ut habete viderentur satis alimentorum eo tisqti utim ea rapa naseantur. Cons Sirah.
l. l. et Frontin. II 1, 35. 3. s. Au Catilinum aes,tima: vide ad Vll. 3 . n. έ, et XXI. 48, n. s. o. Septiinees auri: Vil tineiae antiex huius temporis ratione osseerentiare i5o imperiales nositi argenti; Stroth. - fide accepta, iurei tiralido,
peret, Mil. iurei orando, ut XXII, 58, nee pignus alitid faei, quam tit iurarent se reuisuros, meopriam ; Duh. Sed sues primum potius diei videtur certa pollieitatio sel quidem eo fietis . quudieiitie XXXVIII, 33 . sua vi via. Mim obstitiaram, et XLIII, 38 extr. Dilae lib/rtialiaque fidem aec*ere, vel
307쪽
toga , Vclato capite; et tria signa cum titulo lamnae ueneae inscripto, Manicium pro milisnus, qui Casilini in Praesidio fuerint, Dolum uouisse. Idem titulus tuibus signis in aede Fortunae 4 positis suit subiectus. XX. Casilinum oppidum redditum Campanis est, firmatum septingentorum militum de exercitu Hannibalis praesidio; ne, ubi Poenus inde abscessisset, Romani oppugnarent. Praenestinis militibus senatus romanus duplex stipendium, et quinguennii militiae
vacationem decrevit: civitate quum donarentur Ob virtutem, non mutaverunt. Peru Sinorum CaSus ObSC in rior fama est: quia nec ipsorum monumento ullo est illustratus, nec decreto Romanorum. Eodem tempore
Petelinos L qui uni ex Bouttiis manserant in amicitiarn in una , non Carthaginienses modo, qui regionem obtinebant. sed Bruttii quoque ceteri, Ob separata ab se consilia oppugnabant. Quibus quum obsistere mulis nequirent Petelini, legatos Romam ad praesidium petendum miserunt. Quorum preces lacrymaeque in questus enim nobiles, quum sibimet ipsi consulere iussi sunt, sese in vestibulo curiae Prosu-derunt ingentem misericordiam Patribus ac populo moverunt. Consultique iterum a M'. Pomponio praetorei Patres, circumspectis Omnibus imperii viribus,
3. In uessae Fortisae Praenestiis nae, de qua eoni. XLI. i. et ad Sil.
Cap. XX. I. Quinquennii militi Maeotionem ι ut ap. Iustiti. XXXVIII, 3. et Suet. Aug. 3έ; Duher. In, seul,er quinquennium e tu S. Cati tabe.
ia romanu; Str. Non mutaνerunt, non auam illa permutarunt. Idem traditur de Iletnieis. IX. 43 ubi vid. not. a I. De Per inia eous cap. 17 exle. a. Eodem e mpore Petelinos ete. ἔConsentia quoque in fide manserat ;uide ad cap. 3o Pr. 3. A M. Pomponio prae ore urbano huius anni; vide nil XIlI, 35. 55, et infra eop. 24. et XXIv, io. Male in edd. vett. M. Aemilio.
308쪽
LIII. XXIII, CAlti ΣΟ, ΣΙ ΘΟ7satori coacti, nihil iam longinquis sociis in se praesidii esse, redire domum, sideque ad ultimum expleta, consulere sibi inet ipsos in reliquum praesentis ortuna iusserunt. IIaec postquam renuntiata legatio Petelinis est, tantus repente moeror Pavorque Sena
tum eorum cepit, ut pars profugiendi, qua quisque
posset, ac deserendae urbis auctoreS essent; Pars . quando deserti a veteribus sociis essent, adi ungendi se Ceteris Bruttiis, ac per eos dedendi Hannibali. Vicit tamen ea pars, quae nihil raptim nee temere agendum consulendumque de integro censuit β. Re Iaxa-
optimates, Ut, convectis Omnibus ex agris, urbem ac
XXI. Per idem sero tempus literae ex Sicilia Samdiniaque Romam allatae. Priores ex Sicilia T. Otacilii propraetoris in senatu recitatae sunt: P. Furium praetorem cum classe ex Africa Lilybaeum penisse:
έ. Consulere allim et ipsos in reli- qtium tempus. iti posterum ut XXVI, 3a. et XXXVI, to exit. praesenti fortuna, dum praesens populi romani siletona duraret; Gron. S. Constitendum a de integro; vid. ad libratu XXI, cap. I 6, n. 3.ε. Re I xvia, diluta, haud primo impetu et ardore eouseeia sita Str. γ,
.vel Don summo amplius ardore. ν ινιιm et temere, avia , sed letitius consideratiusque tractata. Cons adlI ,aέ, ii. έ, et II, 34, n. a 3. Iin exponere malim, quam eum D L. et Doer. qutim ex tanto moerore ne pavore reeepissent animos, re minuta, seu soluta, . ille. moerore et pavore. h. e. quumi ex minus iam perturbaret angeretque De liuorum animos sed eos laxatet, .eil. euris et metu. Idem Dolis. eoui. Relaxatis animis, se. metu et pavo re. et Crev. nou male relata Postero die per minorem eri re, tenuerunt ete ἔdam relaxa tu Flor. et Put. - Peae.
propter vide ad V. tet. n. 6 3, natam
rem trepidationem tenueriant; uide ad Il. 42. n. a. Teutierunt ex emendat. Cron. In MM. et edd. anti. retinuerunt, vel re tenuerunt: unde suspicari possis Relaxata, aut eum Crev. relatas Mil. ad eoncilium . seu concionem , ut XXXII, 22 3 matero die per min
rem trepidiationem re, tenueriant omi
CAP. XXI. I. P. Furium scripsi pro L. Furitim. Cons. XXll. 35.55. 57. - Iasal btia a ais; vide ad I x, M. n. r. - Ad diem; vide tu, io, n. 3;XXVIII, α 5, n. 3, et de die stipeudii ae sitimenti Schel. ad Polyhium, cap. ε et 7.
309쪽
ipsum graviter saucium in discrimine ultimo pilae esse. Miliai et naualibus sociis neque stipendium , neque fumentum ad diem dari; neque, unde detur, esse. Magnopere suadere, ut quam Primiam ea mulanlur : sibique, si ita uideatur, ex nouis Praetoribus successorem miliant. Eademque serine de Stipendio Rumonto quo
Scripta. Responsum utrisque, non esse, unde mitteretur ; iussique ipsi classibus atque exercitibus suis consulerent. Otacilius, ad unicum subsidium populi Potnani Hieroncm legatos quum misisset, in stipendium, quanti argenti opus fuit, et sex mensium frumentum accepit. Cornelio in Sardinia civitates sociae benigne contulerunt: et Romae quoque Propter pe-
Minucii tribuni plebis, sacti, L. Aemilius Papus, qui consul censorque fuerat, et M. Atilius Regulus , qui bis consul sucrat, et L. Scribonius Libo, qui tum tribunus plebis erat: et duumviri crcati, M. et C. Atilii, aedem Concordiae, quam L. Manlius praetor voverat. dedicaverunt A: et tres pontifices orcati β, Q. Caecilius Metellus, ct Q. Fabius Maximus, et Q. Fulvius Flaccus, in locum P. Scantinii demortui, et L. Aemilii Pauli consulis, et Q. Aelii Pacti, qui ccciderant pugna cannenSi.
a. Ah A. Cornelio Immmi Ia pro praetore sardiniae; vide ad XX ll. 25. u. ε . et XXV. . n. 8. - Lagique ut ipsi elassi s... eonstiterent. vid. ad I. r. i. r. Otaeilitis sine praen. . hi mox Cornelio) ad tiniatim ete. Ita
iri monsarii ferii vide ad Vll. at,n. 3. - L. Aemilitia Paptis, qui eonstiti erat uti. v. 527. Censorqtie; cor sercap. seq. - M. Atilius Rogultis, qui his e sul fuertit; vide cap. 25, N. έ. 4. Et . timi iri creari... aedem Gn-eordiae dedico, erunt; vide tid I 5b. n. 3, quam L. Manlius praetor vove
5. Et istes ponti'es creatit propr. a collegio suo, ut ei quindeeim. itisaer. sae. . augures nitique sacerdotes,
310쪽
XXII. Quu in Cetera, quae continuis cladibus sol tuna minuerat, quantum consiliis humanis assequi poterant , Patres explessent; tandem se quoque, et solitudinem curiae, paucitatemque convenientium ad publicum consilium' respexerunt. Neque enim posvL. Λemilium et C. Flaminium censores senatus ieetus
sucrat, quum tantum senatorum advOPSae Pugna O ,
ad hoc sui quemque casus per quinquennium absumpsissent. Quum do ea ro M'. Pomponius PraetoP dictatore post Casilinum amissum prosccto iam ad exercitum, exposcentibus cunctis retulisset; tum Sp. Carvilius, quum longa Oratione non solum inopiam Senatus , sed paucitatem etiam civium , o quibus in Patres legerentur, conquestus esset, explendi Senutus causa, et iungendi arctius Iatini nominis 3 cum populo romano , magnopero se suadero dixit, ut ex
singulis populis Latinorum, binis senatoribus, Si
e optabantur ante legem Domitiam Iatam a. V. 649. Cf. ad III, 64 . n. 5; XXXIX, 45. n. 5; Sueton. Net. 2 Cie. Agr. Il , et Ernesii Clav. Cie. in Iod. Leg. p. t 7. C, p. XXII. i. Ad pulliatim e fialium, at . concitium; vide ad cap. 2 . n. 5. - L. Aemiliam et C. FIuminiam censores; cons. ad cap. ur , n. 3 . et epit. lib. XX. - Senatus Delus Demen censoribus, h. e. nomina senatorum ex aIbo senatorio leela, vel reei lata , omissis quibusdam , novisque substitutis ; unde, e. 23, reeitulo Delere sancitia. h. e. eatalogo censorio, vel reei. tatis nominibu senatortim veterum .
a. Non solum inomam renatias . penuriam , in requentiam senatorum. Voeem senatus enm Stroth. 4 6 MSΝ. inserui. Non solum patieitatem, seu inopiam etiam eisiam eoni. Creν. et Di v. , qui monet, verba esse transp Menda, quod inopia ei vitim litus ait qMam staticitias . et, ubi inopia sit, thi Plus esse, quam patiet alem. - Legeis rentur, sei l. aliqui. 3. Itingandi arctitia latini nominia vide ad I, io. n. a) cum Populo rom. magnopara se suadare praeclara eoni. Crev. qua in probavit Drah. et Meepit etiam Stroib. pro vulg. nominis . Pro magna ra otiadero , vel N aa εtiassere. In optimis MSS. et vett. add. legit De nominia etim pro magna νa so suadis et ρ. r. b. e. Populus rem.) saepissime a libratiis substituta praep. Pro