Augustini Mascardi Romanae dissertationes de affectibus siue Perturbationibus animi, & Ethicae prolusiones. Nunc denuo typis editae

191쪽

corporis , quem innocentia non quaesi-iserata scelus tquenit, sed ne prodit Q- mel flagitio pudor, nuditatem, qua ipse pudendam secerat, abscoudere tantum velle videretur, etiam ornare constituit, sic vestis paulatim abijt in ornatum, Mquod istipplicium olim fuerat, gloriatas, lnunci putatur .T Vniuersum siquidemiaegantiae choragium 1 explicauit ambitio,quae inter ipsa patrati criminis vestiagia laudem quaerens, ne nuda videatur, lasciua iam est. Ecquis ergo Vestrum, Auditores,dubitare iam poterit, Vtrum Ornatus corporis, scele primum Partus, mox impudentia auctus, inter indicia,quibus animus, eXploratur, reserer

Age igitur, & mos ambitioni geratur, quae quoniam theatrum amat, &elegantiae suae testes, non tam uniuersa consertim, quam singula separatim curiosius indagari cupit. Ornatum ego a corporis cultu ita cum Tertulliano, robustae eloquentiae principe, statuo segregandum, ut cultus idem sit .cum mundo muliebri; qui auro, & argento,gemmis,& vestibus continetur; OrnatuS Vero totus in capillorum, cutis, atque earum corporis partium cura sit, quae oculis lenocinantur, & immundus sceminarum

mundus ab Afro doctusino nominatur

192쪽

Romanae Disertationes et ar Haec autem utriusq; distinctio desumi ura Varrone: cui praeclari Iuris iron tam interpletes, quam alitotes Vlpianus, &1 illi us paulus adstipulantur. cultu ergo corporis in aliam dissertationem reie-eto, de Ornatu iam quaero , Utrum CX dia Uersa capillorum cura, diuersus ctiam animi habitus colligatur. . Neque' hic ego capillos in kniuersum imprudenter accuso, vel accurate circumtonsos, vel moderate promitas vel ingenio suo flexos, quales in Circe sua I'etronius amabat. Noui etenim ab Augustino, viro doctrina, di morum sanctiε monia maximo dictum. olim , capillos non superflue factos a Deo in humano co1pore; sed ad aliquod ornamentum, quod luculentius explicavit Ailibrosius in 6. libbo politissimi operis, in quo primam tisrarum orbisymolitionem eiu gantistylla describit.: Coma, Inqstit emuerenda est in senibus, in sacerdotibus veneranda , terribilis in bellatoribus, decora in adolescentibus, in. mulieribus rompta, dulcis in pueris: tolle arboris comam It ar bor infrata est, tolle humani capitis Q lia Ium,tota pulchritudo flaccescit. d*aaxiri sanctissimi sententia non discessiti Ouidius a

Turpe pecus mutilum, turpis sine gnamine,

193쪽

Et sine sitae frutex, ct sine crine caput. plus.k. Quod adeo nationes cimi, bellicae vir in o- tutis, & seueritatis laude florentes imaphi. θ biberant. ut rigidus ille, ac plane ferreus ' morum sormator Lycurgus capillitium suis legibus consecrarit; vel ad augenda, Mubis. si sorte in eam incidisset sormae venu Lb. h. statem; vel ad timorum hostibus inci ώsar. tiendum; si deformis ac sertis militis c -- put ornasi et: quod prudentis Legist,

toris decretum a Laccetamoni S ea mentis alacritate receptum est, ut quotiescumq; grande aliquod, expiandumque illis periculum immineret,crines,& quidem diligenter, ex arte componerCnt. Mollem hanc, ut putabat, Lacedaemonii consuetudine apud Herodotum mollissi νἰδε mus irrisit Persa; veru v ltimo propemo-Dnsu duexercitus excidio temeraria stetit ro ' αν risio. enim trecenti Lacedaemonij caiisa. duce Leonida insessis Termopylarum ρνορ- angustijs, Vniuersum Persarum exercitu quodammodo profligassent, patuit tunc feroces Lacedaemoniorum animos nullo capillorum ornamento mollescere, nullis e speculo reiectis imaginibus elui bari. Nimirum in speculum quoties Si tuebantur, praestantium toties bellato rum simulachra cernebant, quo obieelii exacui virtus, atq; inflamari solet. Quid multa λ non cacerdotes , nou Maenades,

194쪽

Romanae Dissertationes. 14 non Reges tantum prolixe capillos excoluere, verum praecipua etiam numina

vetustatis, hac quasi diuinitatis appen dice donata a viris eruditissimis legimus . Et Philostratus quidem Horas , Viri Stesicorus Charites, Musas Simonides, HAE/ri. Apollonius Venerem, Homerus Iouem, ἐμ' Apollinem Pindarus, Bacchum, Neptunum, Isidem, omnes, vario capillamenti; egenere decorarunt; ut mirum nemini vi- is Phideri debeat, si coma alicubi concordi pota sese

pulorum consensione nutriatur, cum ad v' δε corporis ornatum efficax seruandae ratio valetudinis accedat. Praeclare siqui- . .:dem Medicorum princeps Galenus, &Galeno praestantior Aristoteles , caput sensavim, rationisque arcem, foecundo pilorum veluti plantario naturam con-1euisse testatur, partim ut affluxus .hun

morum subrepentium nonnihil ebibe rom ue partitia ut eo , quasi velleris tegiv mento duersus aeris iniurias Herςtur Atqui ut vera sint omnia, de quibus ha- νιμctenus disputauimus 9 non adeo tamen CD- male coercitam criniunt luxnriem rerum mς' natura constituit, nulli virecrementiti, capiti S segetem. resecare, aut adiuram '

moderationem liceat reuocare. Vngileuet e T.

ta vero, insecturas, dis tinatoa, flexusserroreι, & hujusmodi porrisi nus lux quibus vel pectine, vel cuamistrus

195쪽

rq Aug. Mascardiacu luditur, tanquam sibi contumeliosa detestatur. Ex his ego eliciendam ani mi coniecturam aio. At comas Unguem to persundere consuetudo potius obtinuit, quam luxus extorsit,ut de publicis moribus quaerendum sit, si de odoratis capillorum guttis quaeri velimus. Sit ut Iubet,Auditores, epidemicOS tamenta, morbos qui utinam calamitosae tandem Italiae reliquijs parcerunt non ideo pestilentes negamias, quia in populos impune grassantur, & integras, florentes- τῶδε que prouincias depascuntur. Fuerit haecaelam. sane insana multorum licentia, verum ea - corruptis iam Asiatica intemperantia moribus inoleuit, ut Plinius est autor. Quod si veterum monumenta consulere bona fide velimus, quos, oro. VOS , Vnet guentis i delibutos describunt 2 praeter Trossulos, hoc es: equites Romanos , ut Varro I iEbriosos ut Horatius ; aulicum mancipium mollitie tractum ut Aga- . tius; mulierosum, aut luxu dissiuentem, vi, Martialis p Sardanapalum ut Maxumus Tyrius . dicitur quidem a M.Tullio de Pisone, aerant illi compti capilli, α. γ madentes cincinnorum fimbriae . at quis. ι ι . tandem Pissi erat,de quo illa dicebanturi homo seu potius portentum hominis,ut

alibi idem Tullius affirmat, vini, sonini, stupri plenum,madentv coma, composi-

196쪽

Romanae Dissertationes . I 4sto capillo. Hinc Vespasianus Caesarum

decu S, nequam occasionem corrigendi disciplinam praetermitteret, adolescen tutum fragrantem unguento, cum sibi pro impetrata praesectura gratias age Tet,nutu aspernatus , voce etiam grauistsima increpuit, maluissem allium oluisses, μ' ' literasque reuocauit, ut Suetonius reluia V 'ς 3lit in Commentarios . Quod si mon- strorum ille domitor Hercules, qui terrarum orbem vindicando peragrauit, malorum hostis, bonorum vindeX, tercarum, marisque pacator, tandem apud Fenecam tragicum,

- spolia deposuit ferae , Crinemque mira pressit, famulus stetiti Hirtam Sabaea marcidus myrrha comam : non ante tamen delicato unguenti latice frontem imbuit, quam illas tot portentorum triumphatrices manus degenerit labore dehonestasiet; quam ceruicem is

sub coeli pondere irretortam, & pene si- deribus illatam, in amasiae sinum laxam reclinasset; quam infractum animi robur&aduersus nouercae prorsuS nouercantis iniurias contumax, amatorijs delicijs emollisset;quam deposito Leonis exuuio Herculem exui siet; quam stamineis blanditi)s enervatus, omnes prorsus virtutis, igniculos extinxisset, Tunc vero quid

197쪽

I 6 Aug. Mascardi Herculis figmentum , & larua λ ut illum

propterea muliebri obrutum indumento , exoticaS etiam Vnguentorum illece bras accersisse crediderim. ne Hercules crederetur; & heroicum Herculis no men , titulosque t9t laboribus gloriose quaesitos , marcenti cupidineae vitae otio e minaret. generositis ille, & ad inas Cant. s culae virtutis specimen aptius, quν ante sponsae ostium, nocte intempesta solliciatus, caput suum rore plenum, & cincinnos suos commemorat guttis noctium redundantes. At ego bene illum olere puto, qui nihil olet, inquit Don nemo; nec odoratas ex Arabia merces, nec sudata Assyriorum balsama, neς Sabaeam myrrhae Opulentiam veneror. illud vota

explebit mea si comis iam albescentibus ' virides substituam, aetatique iam labanti' nouitate coloris imponam. SapiS, Vt video Lentine, Medeae,pigmenti huiuscemodi repertrici, reparatrici Cleopatrae, voti reus litare iam potes. Salu .mihi in senio iuuenis Lentine, immortalitatis assertor, elegantiae restitutor,pulchritudinis instaurator,triumphator naturae,artifex iuuentutis, senectutis amolitor, mortis utinam sortunate deceptor: sed quam vereor ne diuine de te v tes diuinauerit, Mentiris iuuenem tinctis Lentine capillis , Tam

198쪽

Romanae Dissertationes. 147 Tam subito coruus, qui modo Cycnus eras Mar Non omnes fallis , scit te Proserpina canu, tiat t. sPersonam capiti detrahet illa tuo. pur quam timeo ne, quemadmodum anus n. Luciiij carminibus nobilis comaS infi- cIὸm. ciens, ex Hecuba in Helenam opinionis Alex. l. errore, stultissime commigrabat, ita tu

stolide Paris fias e Nestore,sed Ma inen 'tis leuitate Paxis, nunquam graui mo rum temperatiDiae, aut eloquentia Ne- Raderustor λ an non Archidami Lacedaemonio- ad tiA. xum Regis conuitium perhorrescis,& te M

cum Caeo illo sene procul ablegandum 'U,

censes,quod mendacium non animo tan- llitum, sed etiam crine circumseras λ Sed autem aetatem ego nDn mentior, at decorem; ρο nec iamjam praecidendam vitae telam, T ρος- textricibus obnitentibus, redordiri placet. inexorabile per me decurrat Parca--e. rum pensum; surda obdurescant morta- 2 7.lium precibus fata; necessitatem sponte sequor,ne ab illa trahar inuitus . Verum quid prohibet,quominus interea propexata canities retardetur, & non tam annorum spatio,quam curarum angoribus accersitus senectutis color, rursus artificio flavescat λ cur tam cito integrae flos virilitatis emarceat Θ cur oris illa maiestas , quam circumfusum capiti aurum

amplificat, per summam crinis iniuriam frontabescat Z Superbissime mortaliu, NG a in is

199쪽

I 8 g. Mascardi in hoc venustatis caelo cometes infelix , non astrum; quid laciniosus , & perpluritus auro capillus portendit,nisi regnum virtutis euersum, modestiae iura violata, rationis lumen extinctum, confusa Omnia, certum nihil λ Superbos Persarum reges,tradit Procopius, diuinitatem astectantes,ad Solis ipsius consanguinitatem, comae radijs ostentandam, tenuissimis ex auro bracteis interpolato capillitio, Phebara quodammodo diademate fulguraste. tradi s similes solaribus νndique crines Se fundunt humeros circum . De Circe Solis nepote, Poetarum anti quissimus Orpheus cecinit quondam. Vsque adeo non medicamentiS , aucis co, aut quod praecipit in originibus, Cato, Einere caput aspersit ambitio,sed auro ad coma solare iubar mentientem, adornandam: tales Achilli crines, tales Memnoni Aurorae marito, & Oeneo

Meleagri parenti suiste Philostratus

narrat. haec autem auri commemoratio

ubi de capite agitur, nescio quid mihi

reuocat in memoriam, quod obseruaria vobis diligenter velim. In sacro Salomonis epithalamio sponsi, Coma nigrae, quasi corvi dicuntur ir apposite. Laus enim capillorum haec est apud multos

sene liberalis, qui rutilos Calidonijs,

200쪽

do reb. Saloma

Romanae dissertationes. I 'Gallis, Germanis, Getis, Arimaspis rida ultro relinquunt. Hinc de Lyco Roma- '' f. nus LyricuS, Et Lycum nigris oculis , nigroqκe

Crine decorum.

hinc de Photide sua Lucilis'Apuleius, Ha

Crinis nunc aurum coruscans in mellis le- 4r AE . nem deprimitur umbram, nunc corvina

nigredine carulus, columbarum collis flose misis .culos aemulatur.Atqui si niger quidem,at da C splendidus sponsi capillus numeros mη ς ' omnes venustatis absoluit, qui fieri potest, ut de eodem dicatur , Caput eius Cμην aurum optimum P anne idem est auro, & ' i' corvis color λ & Hebraeorum quidem Theologi cusententiae Hieronymuk etiam, Linicitas ille facundiae torrens, subscribit, P eo rem trahere videntur, Ut de regio capiatis coronamento , auro gemmisque a conflato intelligendum putent; quod &apud Theodoretum Symmachus, & vetustissimus sacri codicis interpres Aquila , & melleus sacrae eloquentiae artifex Ambrosius, admirabili consensione co firmant. Optime.sed nuin ego temere facerem, si ea , qua par est animi demissione,tantorum Patrum placita veneratus, aliud ex ingenio comminiscerer, quod verbis diuini codicis magis accommodatum videretur Z cum ergo nuptiale

G a illud