장음표시 사용
171쪽
I2o Aug. Mascardi omnes totius Graeciae proceres sapientia, atque eloquentia princeps, cum heros virtutum omnium complexione diuinus a poeta doctissimo describatur, tum maxime vocem non ab ore, sed e pectore inter loquendum emittere praedicatur , idque satis curiose in noctibus atticis Gellius obseruauit. Nero autem, infamis illa generis humani labes, naturaeque portentum Vltimum, cum
multis nominibus appellari potuisset a i l Persio, illud tamen turpissimi probri Ioco a Satyrico audi)t, μω. Haec fierent si testiculi vena ulla paterni Sar. 1. Viueret in nobis e summa de lumbe saliua Hoc natat in labris. Vt hoc etiam quamuis peregrino atquero.e.3. prophano Veritatis testimonio sacrum In ii. illud oraculum Ecclesiastici comprobe- Φυ tur, In ore fatuorum cor illorum, O in a corde sapientium os illorum. A, ιa, Et sane si rem libeat diligentius in l. a. c. tueri, quam ab omni ratione alienum est, si lingua non subsequatur mentem, sed antecedat; animo non ancilletur , ac imperet; leges ab ingenio non accipiat,
sed leges ipsa praescribat ingeniol quam
' , Perverse, quam cῖce fieri omnia necesse est 3 Hominum pectus natum aliquid semper molientis officinam appellari
posse, nisi vos aliter sentitis , existimo.
172쪽
Romanae disserta nes. I 2Iibi nunquam illa torpescit otio, aut pendesidiam seriatur;sed mortalium animos versat, atque agit arbitrio suo , illosque ad omnem fortunae habitum format. Perturbationes modo con pilas exsuristitat, modo saeuientes demulcet, modo ihomines moerore contabescentes allidit atque prosternit. Vbi vero quid intra proscentum egerit diducto sipario semel aperire constituit,linguam aduocat,quq tanquam in scaena Roscitis' ex arte pronunciet; ita diserte sensit Horatius: Format enim natura prius nos intus ad
Fortunarum habit m, iuuat, aut impellit ad iram, Mox ad humum maerore graui deducit,
Post esseri animi motus interprete lingua. is si ergo interpretem agiClingua dum lo- ω .
quitur, ut cum Horatio Lucretius, Tul-lius, Lactantius , Prudentim, atque Ne mesius arbitrantur, scaenam eo ingenio' Γsius implebit ; quo exactiuS arcanos pe- - . ctoris motus interpretabitur Hoc auistem num aliud, oro Vos, eritἰ, quam Manimi Operturbationibus i cx ferino oconijcere pQuod si nomen illud interpselis libet interpretari,ut lesarum,siue in e , nupcium significet; neque usitarum . o F t
173쪽
Iet et Aug. Mascarditerum Latinorum notione discedemus, qui Mercurium Diuorum interpretem appellanin linguae beneficio patere nobis loquentum animos intelligemus, quoiuno e dissertationis argumentum est. Remergo percipite graui,& acci rata Philonis Iudaei commentatione dignissimam. Gim Iudaeorum populum sub acerbo AEgyptij regis imperio contabescentem, in libertatem asserere decreuisset Deus, Moysem ab alijs seuocatum tantisper in montem, & prodigioram potestate donatum, Principe genti, imposuit, &captiuorum vindicem statuit. Causatus ille oris infantiam, atque debilitatem, imperium a Deo sponte delatum modeste declinat ; Verum Ut ratum esset, quod diuinitus sancitum erat, Aaronem Moysis fratrem ita Deus
in imperia societatem adsciuit, ut fratris ore Moyses populumac principes alloqueretilr;caederuin principatus ratio uni Eaebis tantum Mo si constaret. Loquoreinde. eum, ct pone verbabmea in ore eius, ego ero in ore tuo ctis ore illius. In domesti
co humani antini principatu mens,veluti diuina pars hominis, in sabo colloca'. tur, quae quoniam alieno beneficio iudi get, ut sapienter cogitata soras defluet, linguam Hlimus interpretem esse VO
luit, cuius pi Missio, & veluti leg3tione,
174쪽
Romanae Disertationes. Ia Icordis arcana, quae prodere non poterat ipsa per sese, lata ad homines emanaret, ει plura quidem, eaque egregia prosequitur Philo, quae ego libenter omitto, ne dum Auditorum curiositatem ex cuo,aures imprudenter obtundam. Dc conscctura ex fratione, suesylo.
rum a Damascio iure vocatum, si cum caeteris hominum membris diligenter conseratur, tantam esse illius dignitatem, atque pretestantiam istatuent pleriq; sapientum, nulla Vt cum eo cor
poris pars componi posse videatur . nimirum quemadmodum loci sublimitate reliquis praestat, ita nobilitate muneris creditur omnibus antecellere. Hinc non magis venuste, quam vere ab Apuleio, Animi ve stibulum appellatur, orationis ianva ogitationum comitium, O pars bo- minis ioco celsa, vibu prompta, Uti foecunda . Hinc luculentius dicitur ab Ambrosio, Sermonis a tum, fons disputationis, ta Nerborum, promptuarium voluntatis . Haec autem Omnia oris elogia
quamuis per se magnifica, atque in speciem ampla, illo tamcn unico continen
175쪽
dignitate propius ad beatas mentes a cedimus , ita longius a brutis animantibus oris beneficio recedimus.Cum cnim sermo peculiaris naturae humanae cara cter sit, quo segregatura belluis, os vitiaque sermonis opifex, artifex eloquentiariure primum inter caetera membra locum sibi in corpore vindicabit. Verum ego durissimo, ut arbitror, ore este non
crudar, si primas ori partes eripuero, &manus exultanti contumacius iniecero .
Aio igitur manus hominis plurimum de oris dignitate detrahere illudque ab humani corporis principatu dei)cere . Et multa quidem eaque selecta a viris doctissimis congeruntur eorum ego aliquem inter vos sedentem V atque humanissime audientem video, cum audir potita docentem oporteret multa im quam commemorantur, e penitissimis eruditionis tum sacrae, tum prophanari thesauris eruta, quae volens,,ac libens praetermitto. Illud tamen sine piaculo
praeterire non possum, quod a Nissenoe Gregorio, maximo magni Basilij fratre, in libro de hominis opificio traditur, &egregie facit ad rem,de qua disputo; nisi
manus in corpore extitissent, ipsam etiavocem articulatam quodammodo non
fuisse suturam. Quod si uni tantum homini , animalium prudentissimo, manus
176쪽
Romanae Dissertationes . Iasnatura concessit,ut Galenus animaduer itit, atque apud Aristotelem , Plutar silium, Anaxagoras, hoc ideo Nissent Opinione factum est, ut carum opera eX- peditior in nobis sermonis usus efflore-.scereis neque enim inter agendum supinae, ac desides seriantur , aut loquentem adiuuant tantum, sed loquuntur ipsae per sese; ijs quando poscimus, ut ait Quintilianus,pollicemur,vocamuS, supplicamus,abominamur,ijs gaudium,triasmiiam,dubitationem, copiam, tempus, ostendimus. Hinc apposite apud Cassiodorum Italiae Rex Theodoricus mutam appellat musicam, quae Ore clauso manibus loquitur. Sed dissidium ego membrorum,quod
olim in Sacro sapientia conqua.' ter exulcero; dum litem inter os ac manum sero:manus orisque concordia, naturae legibus iam diremptam. Conspirant etenim nobiles hae humani corporis partes, animoque communem ope ram locant,ad retrusa cordis sensa com municanda; & os quidem administra utitur lingua, manus vero calamum adhibet mentis interpretem; sed in dispari utinisque mutiere, par est, aut eadem potius utriusque consensioue ut si quis calamym linguam manus appellet, ingua
177쪽
Iis M. Mascardivero oris calamum dicat , a sapientum virorum non sic opinione discessuriis. Neque hic ego linguosos digitos ma-misque loquacissimas apud Cassiodorum , ac Cyprianum commemoro , haec enim ad gestum referenda esse non ambigo; sed Homeri sententiam , atqui AEgyptiorum documenta perpendo; ille enim pennata, siue alata OriS verba , ut ori calamum adscriberet,nominauit; hi Vero sermonem innuentes, linguam subtusque manum pingere soliti sunt, ut an Hiar Horus Apollo memoriar prodidit;Vtruque autem elegantissime diuinus Psaltes cop ulauit cum cecinit, Lingua mea cail fmus scribae velociter scribentis . Ouibus ita constitutis, quis mihi non
m in profligat , . -- - , se istam de manu , &quod de verbortim coniectura ad per turbationes pernoscendas opportune
constitui, do styli praeiudicio non exquiram Θ Hodiernar igitur dissertationis
argumentum sit,utrum scribentium stylus latentes animi perturbationes prOdere possit . quo in argamento, Ut clarius, utiliusque versemur, illud initio cum Gemente Alexandrino arbitror statuendum;perinde literatorum monumenta animae partus vocari posse, ac MEj,qui u parentibus procreantur . Hinc
178쪽
Romanae Dissertationes. I 27 de libro surto surrepto,tanquam de filio latenter abducto Petrus Damianus sanctimonia, & eloquentia clarus ingenta scit, atque conqueritur; Tulit librum meum , quem velut filium unicum vinis uterinae dulcedinis amplectebar . Cum enim humana mens, rerum quas intelli git, induit simulachra, tunc verbum , quod ab ipsa nominatur, concipere 1 philosophantibus dicitur. Foetum V ro tunc potissimum excludit, ac parit, cum maximos inter studiorum angores lucubrationes enititur: quae ut Origunem suam cum fide repraesentent, eas menti quam simillimas nasci necesse est. Quoniam autem infinita propemodii
ingeniorum varietas, recondito Plato,anis commento fidem adstruit, qui animarum alias auro, argento alias, serro,
plumboque conflabat, inde etiam varia Omnino sunt, & inter se quandoque pugnantia, styli, atque elocutionis genera, quorum unumquodque de ingenio suo plurimum trahit : & quia non potest esse alius ingenio , alius animo color, Ut grauis autor Seneca disputat, inde necessario conficitur, ut scribentis Stylus dictantis animi similitudinem exprimar. Lapidem se Megaris vidisse testatur in Atticis Pausanias, qui calculo vel imprudenter ictus, modulate resonaret, A
179쪽
Y18 Aist. Mascardi ..i.Zfidium concentum, aut aemularetur, aut inceretrii Apollinis id beneficio factum putat, qui cum cytharam ibi deposuis set, lapis efficaci fidium contactu sonum imbibit, opportune reddendum. Musi cum sane miraculum , quod fabulosum Ouidij testimonium comprobauit. Regia turris erat vocalibus addita m tris , In quibus auratam proles Latonia fertur
Deposuisse lyram, saxo son s eius inhaesit. Ingeniositis fortasis, sine dubio verius
scriptorum lucubrationibus eorum animos adhaerescere ratione, usuque decretum sanciente dicemus; ac recte proinde
ab styli conditionibus de auctoris moribus non insipienter coni)ci posse. Hoc nimirum indicio flagitiosos Arrij mores
Sacrosanctus Nicenorum Patrum Consessus deprehendit,iusteque compescuit. Cum enim impudentissimus nouorum dogmatum concinnator, de rebus relirigionis nostrae grauissimis disputatione instituisset, Thaliam csic enim Conuiuium suum, siue Crapulam inscripsit Sotadico dicendi genere de honestavit; cuius styli inuerecundam prorsus impuritatem tam acriter insectatus est, cum caeteris Athanasius ut iustissima tanti consessus sanctione Arrij volumina proscripta sint. rem e Nicenae synodi actis repetitam suse persequitur Baronius Carr
180쪽
st O mahae Disertationes I 29 Cardinalis in Annalibus immortalitate
dignissimis. i i Mihi sane scriptorum monumenta diligentius volutanti,species illa ingenij latentis oculis obuersatur, quae saepe a Contemplatione operis, ad opificis animum perscrutandum incogitanter abducit. Adeste quaeso animis, si placet , Auditores, & quoniam teneram anni pubertatem Maius explicauit, in collem molliter intumescentem secedamus, Sicularum ad AEthnam Virginum curaS, florum praedatrices obseruaturi. quam magno res molimine a Claudiano describitur 3 post multa tandem, - haec tilia fuscis. Intexit violas: haκc mollis amaracuε ornari Haec graditur stellata rosis: baec alba ligu-sris .& ne degeneres tantum pRellas in id st dium putemus incumbere: uat ante alia3 auido scruore legendi Frugifera spes una Deae,nuc vimine textos Ridentes calathos foliis agrestibius implet, 2Munc sociat flores,seseque ignara coronat. Quid hic agis Proserpina dum flores decerpis,flos ipsa iamjam a Plutone decerpendus Θ tam operose coronam capiti plectis,diurnum decus,atque inter ipsas plectentis manus immoriens ξ nimirum Puellam coronamento se prodit , nullis