Augustini Mascardi Romanae dissertationes de affectibus siue Perturbationibus animi, & Ethicae prolusiones. Nunc denuo typis editae

251쪽

2oo Aug. Mascardiquod laenas elegantes, ac molles tunicas ferre solitus esset, patronos tamen i

uenit, qui ab eius nomine calumniam remouerent , Nam Sarisberiensis in eo libro in quo Curialium nugas luculen-- ter exagitat, ait, Demosthenem quiadem, ut nomen sibi in soro compararet, cultu paulo nitidiorem accepisse, verum/ i pQ st quam eloquentiae famam adeptus est, quasi hoc adiumento opus in posterum non haberet,simplici usum toga.

at de Hortensio quid dicemus, si Macrobio teste , Vestitu fuit, ita ad mundi

. ciem curioso, ut quondam cum incederet

elaboratus ad speciem, collegae de iniuriis diem dixerit, quod sibi in angustiis oluiius,esensu fortuito structuram toga destrux rat; σ capitale putauit, quod in tameroe

suo locum ruga mutauite an hunc de componenda Republicafvalde sollicitum

filisse existimatis, qui tam anxie togae rugas componebat in humero Θ an non omnes potius Reipublicς ordines,quam rugarum in toga seriem turbatos VΟ-luisset λ cur & mitellam,& strophium,&crocotam non gerebat Hortensius p cur G.Mi. Dionysiam saltatriculam prosession , 1. no t. non ςmulabatur;si cultu eam,& vestium AE luxu superabat, ut ei L. Torquatus obiecit λ Sapienter ergo apud Suetonium Ausustus,qui veste non alia,quam

252쪽

mniana Dilyrtationes. Σον domestica usus est, ab uxore, sorore, filia, neptibusque consectar frugaliter

Epaminondas, qui unica veste contemtus , si quando vetustate collapsam re- ειμω sarcire opus esset, domi clausum se t nebat: temperanter apud Spartianum AEli . Seuerus, tam exiguis vestibus usus est, ι 7. ut vix tunica eius aliquid purpurae ha- r H heret, cum hirta clamyde humeros ve- laret. Est enim quaedam iustitia corporis excolendi,ut loquitur TertullianuS,quae Vira .

Ornatum admittit, qualem in Lucilio suo Seneca, in sapientibus Epitectus requirebat, in Nepotiano sieronymus

uiisse testatur; Cultus Nepotianiproui1 cia morem sequens, nec munditiis necfo dibus notabilis. Praeclare igitur ad D monicum Regem elegantissimi sermo- nis architectus Isocrates Cura ut in is vestium ratione cultus atque honestus sis , non autem immodici ornatus sudiosus a se

honest enim est magnificent . i , laseivia autem se ornaνtis superfluitas, ct redundantia s quo si oculos suos Trossuli

nostri, cogitationemque conuerterint,

impetum illum, quo seruntur ad gloria, ad animi ornamenta derivabunt, id oraculum secuti , quod a doctissimo quondam antistite Nazianaeno prol

tum est, UerAm decorem mentis ornatum puta.

253쪽

De eodem vestum argumento.

PRoximus, ac pene imminens diuin1

Seruatoris actuentus, aegre mortalitatis non tam votis expetitus, quam

calamitatibus flagitatus, ad tanti benefici) causas pervestigandas studio me religionis impelleret, nisi locus prophanqsapientiae consecratus, de perturbationibus animi dissertationes reuocaret.Ne pietatem tamen omnino doctrinae pos habeam facit constituta apud me semel, atq; animo alte infidens persuasio, qua nunquam minuS aberrare mortaliu st dia censeo. quam cum ad Sacrosancta philosophiae semitam, a vulgari bonariΣ artium via, scelici prorsus errore eXOr- . bitant, atq, declinant. NulluS ergo Vestrum, prz sua prudentia, opportunam hanc nouae pervestigationis importunitatem damnare temeritatis instituet; qua quid sibi aeternum Dei verbum voluerit via quiro,cum in hanc mortalitatis aleam, transcribi, pro imperio Voluit, Deo parenti,suo sanguine litaturv. Non abibo tamen longius, quam par est, nec sacras Theologorum exedras inani curiositate turbabo. Ignem quidem alicu-

254쪽

Romanae Dissertationes . et 23bi se illaturum venisse testatur,alibi autegladium missurum, non pacem ; vitam alibi suo aduentu abundantius propin turum dixit. Vere omnia, atq, diuine.

Sed nescio quid tamen ad doctring nouia talem admirabilius , in AEgyptiorum Euangelio apud Clementem Alexandrinum dixisse legitur Dominus, quod ut a

vobis animaduertatur peto, & humanitas vestra solet accurate, ut rei magnitudo postulat etiam reuerenter, Veni , inquit , ad dsoluendum opera seminae. itane vero' sapientia illa immortalis ac sancta, humani generis artifex, mundi optifex, quae sciminam sibi e mortalium numero segregauit, in cuius utero omnium maximum diuinitatis opus moliretur;

inquam sapientia, humanitatis inuolucris non tam abiecta, quam abdita, e coelo venit ad dissoluendum opera st munae' nimirum aliquid adhuc latet reconditum , incomprehensum, & sanctioris, quam pro ieiuna verborum tenuitate, sententiae. Elegantissimus Iudaeoru philosophus, Platone certe non minor, Philo , eas animi perturbationes foeminas appellauit, quae a virili virtute degeneres, nihil solidum, masculum nihil sibi

reseruant; sed emollitae cupiditatis illecebris, in fluxas abeunt voluptates. At vero eximius Angeloru aemulator Tho-

255쪽

nias Aquinas, ubi allegorice Iuctuosum

primorum parentum casum interpretatur, in Adamo quidem imperantem ani- lmo voluntatem, in scemina vero cupidi- tatem voluptatibus obnoxiam, in angue ltandem res obiectas describi putat. Cum primum ergo blandientes caducarum re- rum imagines sensibus haustae cupiditatem vellicant, tunc silminat animam dicitur serpens adoriri, quae si minus hostis dolos animaduertens decipi sponte se sinit, voluntatemetiam, hoc est maritum, in societatem sceleris tacito lenocinio trahit. Haec autem omnia, Iicet intelligentiae sua: acumine, quo beatis mentiabus vis concedebat, comminisci potuerit Thomas, hauserat tamen sortasse ab eo, quem paulo ante laudaui Clemente Alexandrino; qpi vi in hominum ani mis concupiscendi, foeminae nomine, in

Stromatis designauit. Venit igitur Dei filius ad dissoluendum opera *minae,

quia ad cupiditates exemplo virtuti&, doctrinaeque praeceptis edomandas venitia

Quod si sep tentum virorum autoritate, vel aegritudinem Qns cupiditas concu-s piscentiam nostrates appellant vel inse-lix illius soboles animi perturbatio, V luptatum incendijs exardeseens, seminae nomine censeri potest, an fallax erit eorum coniectura, qui virum muliebritat

256쪽

Romanae Disertationes . et os vestitum, mulierosos etiam affectus , ac mores induisse suspicabuntur Z atq; hoc erat hodiernae distertationis argumentu. Quaesitum enim hactenus de vestibus est, si meministis, & non minus earum sordes, quam exquisitam cultus munditiem in animorum coniecturam sceliciter, nisi falloriadhibuimus. aliquid iam de scemineo vestitu stiperesse, docet nos crebra sapientum exprobratio, & diuini etiam codicis maledictum, in eos seuere iactatum, qui seminei cultus insolentia turpiter a virilitate desciscunt .

Et me sane veterum monumenta Volutantem tristis perculit cogitatio, qui fieri unquam potuerit, ut sexum homineS, ornatu corporis mentirentur; αquasi puderet viros esse, mutatis etiam vestibus sceminas fingerent. Vsq; adeo

ne vires omnes virtutis eliserant , ut ne

indicium quidem illius, in vestibus sup reste paterenturZ Vsque adeo non in voluptatem luxus quaerebatur,sed placebat in gloriam e poterat autem moribus viarum exprimere, qui Aminam vestibus praeserebat; aut in abdito fortis esse, qui pala ac publice mollis videri cupietate Fatebor ingenue, Auditores, quae ab et

quentissimo Massiliensiu Episcopo Sal

viano Iuculenter; a Clemente Alexandrino aculeate; prudenter a Senecas Osenate

257쪽

etos Aug. Mascardinate a seniore Plinio ; satirice dicuntur: ab alijs, de hominibus muliebri habitu

deformatis, ita interpretabar, ut discin- , ac pene sceminea in eorum cultu licentia, a grauissimis morum censoribus arguereturueverum tam diserta probri iusius commemoratio euicit constantiam meam. NEm quibus verbis apud GelliuP. Aphricanus Sulpirium Gallum, luxu marcidum, delicijsq; diffluentem obiurgat, in muliebri tunica inseriorem accubanten quam aperte praeclarus eloquetiar artifex Quintilianus, semel,iterumq; eos in libidinis crimen vocat, qui huiusmodi vestium insania,de mentis sanitate deiecti, viros se tantum lasciuia,atq;vtinam semper, approbabante quo fulmine orationis impurum Coniuratorum gregem Tullius percellit, qui de Catilinae delectu, imo vero de complexu,ac sinu:- pexo capillo nitidi, aut imberbes, authene barbati; manicatis , & talaribus tunicis, velis amicti, non togiS, ita prodibant in publicum, ut non tam milites in procinctu stare,quam meritoriae mulieres floralia prestolari viderentur e Verum turpem hanc consuetudinem,Vel in sacris, vel in conuiuijs tantum inΟ- leuisse, dicet aliquis, hoc est cum insanire in sapientis parte ponitur a plerisq3 i Equidem non ignoro apud Argivos in sacris

258쪽

Romanae Diuertationes. 2o sacris Hybristicis , mulieres virilibus tunicis, ac lenis, viros vero muliebriabus vittis, ac velis ornari solitos , quod Plutarchus testatur: noui in Dionysis conuiuio, vel ipsum Platonem, per summam impudentiam inuitatum, It veste muliebri saltaret, generose fatui principis Imperium detrectasse. Legi rida apud Pomponium Iurisconsultum, Se- LAEn natorem quemdam muliebribus caena ὀυμ torijs uti solitum: nam de Cornelio Frontone nihil attinet dicere , cum doctissimi iuris prudeutite SenatoreS ex eadem. Gallia Petrus Faber, & Ianus Langiaeus acerrime digladientur; atquaille quidem muliebri camatoriathic vero caenatoria quidem, sed virili, virum grauissimum ad subitum patrocinium

descendisse contendant.. At fuerint haec sane, ut libet, ad sacrorum maiestatem, ad conuiuiorum. luxum adhibita a ,

non sceleris excusatio ipso scelere flagitiosior est j Ergo tum primum patebid turpitudinis ossicina, cum ad propitiandam numinis, iram itur Θ hoccine illud est religiosi praeconis edictum profanos a sacris iubentis exesie Θ ita diuinitati sistimur duce inuerecundia Z vota nobis , ac preces impudentia praeit at conuiuiorum saltem hilaritati concedendum aliquid videbatur ue tunc eniti

259쪽

2oci Aug. Mascardi praecipue defatigatus curis animus

soluitur,& a turbulentis cogitationia hus aberrationem quaerit. Siste, oro te, quaesoque, nam aut fallis, aut falleris. Sapientum enim sanctiones tu maxime Bacchum nymphis edomari iubent,cum insitus naturae ardor, vini, cibique licentia recalescit is neque enim impel-Iendus est is , turpitudinis obiectu, qui naturae deficientis ingenio , in scelerum crepidine suspensus potius, quam co situtus , casum minatur. Hinc doctoruhominum symposia vario eruditionis Cmbammate ingeniose condita; hinc adhibiti olim principum mensis antistites literarum ; hinc Homerica Heroum Praesertim, conuiuia honestissimo m sicae artis lenocinio, ad compescendas stuantis animi commotiones, exhil Tata. Sed quid tam multa commemoro mus Caius Caligula extra sacra, & comessationes sui semper similis, hoc est dementissimum naturae ludibrium, dis-

Putationem absoluet exemplo suo. ISCrgo, Suetonio teste, vestitu , calco

tuque& caetero habitu, neque patrio , neque ciuili, ac ne virili, quidem, ac denique humano, semper usiis est. quid multa Θ manuleatus, & armillatus processit in publicum; sericatus, & cyclade

Pςi ainbitura circumsuis, si ipsissimo

260쪽

Romanae Dissertationes o Veneris cultu conspectus est. O male..riam, ut ait Seneca, risus benignissimam i Vbinam gentium delitescis regie adolescens , Dearum arbiter Paris λ qui te Idaei nemoris umbra in ovium curam excubantem fovet, & a conspectu su ducit, dum Venerem tibi sisto Ponitu vobis ante oculos Caligulae imaginem, naturae quidem tum maxime seriantis , Iineamentis adumbratam potius quam expressam, Suetoni, deinde, ac Senecae coloribus absolutam. Hominem videbutis palloris insani s oculorum sub anili

fronte latentium torvitate metuendum; destitutum cerebro, & capillis caput, sortunae caluae simulachriura , sed emptiatio crine siluescens; obsessam setis ce

uicem, aptissimam iugo, spiunantis in - venatione suis asperitate rigidiorem svultum caprinae scilicet pulchritudinis,

natura horridum, ac tetrum; ex industria ad omnem terrorem, atque midinem efferatum; corpus enorme. sed

crurum gracilitate lapsabundiun,omnia denique ad pulchritudinis iniuriam, pulcherrime fabrefacta. Et hoc tamen uniuersae foeditatis monstrum , cum Apuleiana Venere, Introcedit nudo, intecto corpore perfectam formositatem

professum, nisi quod tenui pallio bombycino inumbrabat spectabilem pubem. Ipse