장음표시 사용
31쪽
quisquilijs farcti, illius comparatione dicendi sint . Ad libram cuncta non reu . . m. Ne cara quiS sane apud Clementem . . ,,Alexandrinum in 1a Miltiplici diuersorum militum permis cmne, atque ut ita dica,
in unius uteri populo, iliam ipsam designari cin una homitium anima, discretam potestatum contulictionem arbitrabatur, de qua hactentis disputaui. Est igitur, ut inueniatur aliquis in disserendo modus, Anima humana natura simplex, . potestate duplex, appetitu videlicet gemino,rationis, &sensus. De Rationis appetitu inquirendum nobis hoc loco no est. Sentietis animae facultate in duas iterum distribuimus, alteram qua irascimur, qua concupiscimus Llteram. Tria ergo veluti membra in singulis animis
constituenda sunt, quae propri)s phalosophantium vocibus appellabimus virid.o nominum nouitas apud rudiores, ad ea Th.D. N M percipienda, quae in posterum si I. i. 3 mus allaturi, impedimento non sit) Rationalem, Concupiscibilem, atque Ιra- θ ali- scibilem. Atque hoc est multiforme il- lud naturae, an potius ingeni portentu, tis . quod pro templorum vestibulis AEgyp- d. A iij adhibere soliti sunt, Sphingem intcl-
. nim. ligo;cuius egregia forma Virginem vul- μα - tu mentiens,in auem paulatim, inde po-
7 strema corporis parte in leonem deg
32쪽
Romanae Disertationes. Tinerare videbaturi ut triplici hoc dissen- Datientium partium simulacro, triplicem
animae facultatem nobis ob oculos pota o norat. ciua de re luculentis sand Carnam ii. c.
nibus, si numerum spectes, Vtinam alim batis qui non lutuleittis, Cl ludiani , in quar- Theto Honorii Coa Lacu e isse visus est l
--.. i. : Amsuadere partus. ' Nostros, aethereis Mis ag t i r na Prome theus
Sinceram patri mentem furatus olympo Cotinuit claustris,indi Enἰὸmq; reainxit . . Et qΠu non alii er possent mortalia fingi, Adi xit geminas. Illae cu corpore lapsa Intereunt, hac sola manet,bus isq; superstes Evolat: hanc alta capitis fundauit in arce,
Mandatrice operis, prospecturamquabori. Illas inferius collo, praeceptaque summae Pa ras domina, dena statione locauit. 20ppe opifex veritus confundere sacra prophantis Distribuit partes anima, sedesq; remouit . Iram, sanguinei regio sub pectore cordis Protegit,imbuta 'dmis, auiddq; nocendi, Praecipit mq; sui rabie succensa tumescit, Contrabitur tepefacta metu: quuq; omnia
Ducere oe requie muris vesana negaret, Inuenit pulmonis opem,madidumq; fluenti Prsbuit,ut tumidae ruerent in mollia fibrs. i.
et sebi cuncta petens nil collatura cupido A 6 In
33쪽
cap. Tertul. lib. de Anim. cap. 16.
ret Aseg. Mascardidi iecur,o tractus imos compulsa recessit, Quae velut immanes referat dum belluarictus , Expleri pascique nequit, nunc Nerbere
Torquet auaritiae, stimulis nunc flagrat
Non gaudet, nunc moesta dolet, satiataq; rursus Exoritur, caesaq; redit pollentius Hydra. Tripartita vero haec animae diuisio, non ita Platoni, atque Academicis arrisit, quin eam Aristoteles quoque ac Stoici suis, ut ita dicam, calculis confirmarint; quod tum a Plutarcho, tum copiosius a Tertulliano didicimus .Licet enim Aristoteles partes huiusmodi ab 'intellectu tantum excogitatas assicinet,& animae substantiam integra solo corde circumscribat, ut coelo Deum, fac uitates tamen illas agnoscit, ex quibus veluti propagines , animoru aegritudines, seu perturbationes enascuntur. Hinc apte Clemens Alexandrinus ratioci nantem internum hominem vocat, DeQsubditum,externo homini imperantem: Irascentena vero feram , ac immanem, non longe a furore autumat domicilium collocasse; Concupiscentem deniq; cuni .Protheo comparat, variam, iaciversipel-dem. Atque ex hoc concupiscendi, asii ir
34쪽
Romanae Disertationes I3 irascendi veluti fonte, uniuersa pertur bationum colluvies in animos deriti tur: hae autem ubi semel effractis rationis repagulis in prsceps ferri coeperunt, qui fluctus, quae tempestates in animis. Excandescunt; quae Virtutum naufragia, , V. aduersis perturbationum motibuS pe-.agri-reuntium lamentamur impios quasi mare seruere semper, atque intumesce-- .re ab oraculo diuinitatis accepimus; & r. ΡΙ egis cor sicut diuisioneS aquarum au.rb. mortalisi sapienti1simo existimatum le- a I. gimus in Prouerbi)s. Vtrumque diuine. Qui autem ventorum impetuS mare illud emoliuntur,atque convellunt,quievis tam inustiata, quam efficax aquaS diuidit refluentes, nisi hic ipse aegritudinum turbo in animos vcl molliores, vel incautos incumbens l . iAEoliam ventorum patriam: a priscis sapientibus conditam legimus, ab Aolo illorum principe sic appellatam 9 quis xis, ut Virgilius ait, immanibuS mΟ- Geogr. iterator impositus Dion fLuctam es ventos , tempestatesque sonoras ' WV Imperio coercet suo: iusi tamen Deiopeiae conitigio, atque Iunonis ille- Libicebris delinitus , velut sonitu, ac ter- lib. I. rore armatas acies emittit. Aolum ratio ςβρ refert , perturbationibus imperans,
Carumque surias legitimo iure compe-
35쪽
scens: quae ubi semel voluptatum capta in lenocinio a se ipsa desciuit, atque in alienum concessit arbitrium, fluctus illi. .: statim in animis attolluntur; qui tum . it. demum desaeuient, cum blandiorabus S adspirantibus, aut potius aurigantibus auris Neptunus emergens; hoc est cum intelligentia diuino perfusa lumine, afflata numine, AEolum de iure violato conueniet; idest Rationem viiijs mancipatam ad meliora conuertet. Vulgare est inter eos, qui Caldaicae disciplinae aenigmata voluntates, Magorum doctrinam admirari consueuerunt, oracu-wδε tum illud Zoroastris, a Psello primum, is mox a viro inter recentiores eruditos bene literato, de Daemonibus pruden- Calda. ter expositu: cuius in rem meam interim, pretationem, sine dubio noua quando hoc etiam licere mihi pro vestra humanitate voluistis) accipiter. Tuum Nasfera terrestres habitabunt, inquit Zoroastres. Vas anima est, quae tum dicitur 1 ι ' helluis habitari, cum perturbationibus agitatur. Nam quod terrestres a Zoroastre nominantur, illud potissimum respicit, quod ex Platonis sententia paulo ante docuimus ; aegritudines nimirum, earumque sontes, in animam ex conta- y . . gione corporis, quod terra demum est, 2 redundare: cur vero belluarum nomineas-
36쪽
Romanae Dissertationes. Isaffectiones intelligantur, praesertim serocientes , nemo iam nescit, qui philo- νώ. phantium, aut sanctorum Patrum , Philon. atque adeo diuini codicis monumenta Gnon oscitanter euoluerit ; vel immanem 'i' saltem affectuu tyrannidem cogitauerit qua natura hominum violenter abrepta quam seroces illi ludos ludant, infeliciter CXperitur. Immo quonia allegorice hactenus disseritimus, & ad finem iam declinat oratio, illud etiam animadue tite. Philo Iudaeorum Plato, compactile Noemi domiciliu animo contemplatusa M. quo semen pice gentis, & castas humani pag. generis reliquias ultimas , communi ι73. Orbis terrarum naufragio subduxit, ac propagationi reseruauit Deus; ubi omni bestiarum ill ione illud oppleri vidit, statim in mortalium conditionem
planc calamitosam cogitatiCnem con uertens, viO entos assectionum motuS ,
immanes qui Dam , N indomitas feras, post naturae labem admissas in homines conquestus est. Qua in re praetereundum non est, quod ex immundis animantibus mares duae, sceminae item duae in mem
enim Philo Patonis aemulator, Anin ae Lib. d currui, quem sub initium nominauimus, μζυ- equos adiunxit, illud bi par Socraticar 'de tuo addidit, ut Animosam, atque
37쪽
irasce em facultatem marem appella- , uerit equu, sceminam Concupiscentem. - Cum quatuor ergo sint summa pertur-bitionum capita, vo suo loco.dictgri: minus, belli aes duas ad irascente . mares, ad coticupistentem ste minas, ex Philo riis sententia reserimus, ut prolis specioparernae pulchritudini ex aequo respondeat. At sentio nimis abiecte me, atqucthumiliter de hominum animo hactenus, locutum; cum in illum veluti in
Augi et stabulum, Herculeo sane labore
γ expurgandum, bestias immanes, rabidasque conieci. cuius quidem impru-- . Eentiae veniam a delicatioribus, qui has
sibi sordes appingi moleste serunt sedulo
postularem; nisi cogitationes meas alio auocaret Dauidis Regis sanctissimi, ac
VatiS, non tam imprecatio, quam consilium; quo nos de monstrorum sceditate, quae alimus, grauiter admonet, & ad ea penitus inspicienda cohortatur. Descen- '' dant, ait, in infernum Niventes. Scio Ita Au- Regem sapientissimum Datani, & Abi X si ronis casurus, qui subito terra dehiscente absorpti sunt, ut viventes , videntesque perierint, respexisse : quia tamen do oohe ctissimus Mediolanensium Antistes Am locum. brosius, in sernum pro sepulchro acciri lpiens, ad necessariam viventibus com- φmentationem mortis, regi vatiS Oracta lum
38쪽
Romanae Disertationes. I7lum refert; non erit cur me aliquis reprehendat , si eadem illa verba ad cognitionem sui, ac praesertim ad perturbationes animi pernoscendas transtulero. Descendant ergo in infernum Niventes , hoc esst se ipsos intueantur, ac videant , in affectionibus perturbatis quid monstri alant; tunc enim vero quam prope
ab inserorum flirhs distent , explorato cognoscent. quo loquendi genere Usum etiam Persium initio diximus, Vt nemo in se se tentat descendere .
Antiquissimi siquidem philosophorum sis,
Macrobij verba sunt Scipionis somniii Ma-
interpretantis ) aliud inferos esse negaue- mb. ἐ.runt, quam ipsa corpora, quibus in clusae animae carcerem foedu tenebris, horridum ' 'asordibus, ct cruore patiuntur; hoc anima to. Mulchrum, hoc Ditis Gncaua, hoc inferos Nocaucrunt: paulo post, ad ipsam
iam perturbationum enumerationem , qua de loquimur, accedens ait, Pari interpretatione Phlegetontem ardores irarum , O cupiditatum putarunt. Achero
rem quidquid feci se, dixiseuὶ usque ad
tristitiam, humana Narietatis more, n9s
poenitet et Cocytum quidquid homines in luctum, lacrimasque compellit; Sine quidquid inter se humanos animos in gumgito mergit odiorum. Descendant ergo in infernum viventes a intelligant a pertu
39쪽
18 Aur. Mascardibationum immanitate, humanas animas diuinitatis capaces, in fu riarii recept culum ess) couaersas; di quoniam unus-J si quisque nostrum cum ΙΟbo assicinare επ II considenter potest, I ornus domus mea est, corpus videlicet meum, quod tanquam peregrinanti animae diuersesiuinnatura formauit, perturbationum saeuitia in inferom carcerem commutatum Q Et, alienas domos curiose pervestigare
nolimus, sed eiusdem Persi j monitis o temperantes, sibi dictum unusquisque saluberrime putet . Tecum habita, Ni noris, quam sit tibi curta supellex. Hoc est Delphicum illud fronti velit, inscriptum, N e te ipsum, quod prumum fuit meae dissertationis exordium; atque hic sinis esto. Quaeremus in post
terum, quid sit, quae sit, quot lex sit animi perturbatio. De humani animi perturbationibus.
INfelix ille Nisus, cuius calamitatem
virtus nobilitauit, virtutem calamitas non infregit, Troiano excidio superstes, ideo cum AEnea visus est in It
liam nauigasse, non ut magnitudinem
40쪽
Romanae Disiertationes . Is animi, ex patriae ruinis inauspicato nascentem, in Ausonios agros veluti in solum fortunatius, aliquando transsem rei ; sed ut ab ea tum potissimum ad interitum raperetur, cum illius desiderio maxime properaret ad gloria. Ιacturam in sortissimo iuuene etiam hostibus d
plorandam . Is ergo, nescius a morte se propius abesse, quam a Victoria; in ea is concione, quam ad Eurit lum, amore sibi , ac virtute coniunctum, postremam habuit, tanquam in exuenda mortalitate vaticinans, haec ait, - Di, ne hunc ardore mentibus addunt
Euriale,an sua cuiq; Deus sit dira eupido e 'diuinasti, iuuenum miserrime, diuinasti. Immanis illa tua Rutulos ulciscendi libido , qua ad AEneam in tempore reu
candum, per ipsa obsidentium hostium castra serebaris, cupido sane fuit, sed dira cupido; & quam licet Deu fingas in animo ) carnificem tibi & amicissimo
capiti expertus es.haec florem Troianorum adolescentum Eurialum, vixdum
primum vitae simul, & gloriae stadium
ingressum, peracerbo sinere reprehendit ; huic heu quantum moeroris, ac lacrimarum debet in perpetuo filij carissimi desiderio , vidua iamdudum, nunc