장음표시 사용
61쪽
legem promulgandam mandavit. Ille uero non quibuslibet Episcopis eam transmisi, sedi ut par erat agere Patriarcham , juxta praescripta legum )Detropolitis Occiden talis patriarchatus, quorum provinciae soli dae, vel earum pars aliqua, Imperio Orien iis parebant. Attamen quia Praefectis praetorio, ad quos leges dabantur, liberum erat,
ex Novella Iustiniani s quid utilitati publi
car aflversaretur, ad Principem referre, aliaque interim executionem suspendere eadem et n. i. . v. xi. auctoritate usum fuisse Gregorium dixi in
temperanda Mauricii lege r cujus trimum caput observari iussu, secundum vero, quod milites a monastica vita amplectenda arce bat, epistola sua ad Metropolitanos data sus pendit. quod Imperatori gratissimum esse ignifieat. Ex facti serie constat. eadem epi stola , proindeque eadem auctoritate, Iesis partem unam publicatam, alteram vero sucpensam fuisse. Atqui Gregorius ipse Mauri cio rescripsit, se jussisi Fufinum eqs. Imperatori obedientia prela se, missa constitati ne per almersas terrarem panes. Sanh apostoliensedis principatus ad eam servitutem demitti non potest, ut jussioni principis subjectus di catur ,eέque obedientiam Gnibere. Quare vel hinc patet alio titulo quam summi ponatificatus , publicandae legis curam suscepisse Gregorium. Nullis enim praeceptis, iterum dico vel delegationibus submitti potest summae illius auctoritatis & dignitatis vex. Quod me lo suo docuerat olim Constan tinus Augustus, qui judicium Donatistarum non Melchiadi Papae, sed Gallicanis & Italis aliquot Foiscopis mandavit ut summo Pontifici adsderent, excepto a delegationis sor mula Melchiade , quemadmodum alibi mo nui ex Eusebio, Optato & Augustino. Qui
jure primatus egisse volunt Gregorium epi stola illa ad Metropolitans scripta, qua secundum legis caput suspendit, incauta secta His latus aperiunt, qui ex eodem facto colli gunt ratione primatus Gregorium subie ctum suisse' raeceptis Maurich. Deinde non advertunt suspensam tantum ibisse legis exeacutionem , sed ultimum legis temperamen
tum aut immutationem a Principe Grego rium expectasse r Avit temperanae . inquit ,pieris me ra. δει immatando Georem uasem te
os in phirat. Satius ergo mini videtur totum istud negotium ad mores ejus seculi accommodare asserendo publicandam legem Gre gorio ut Patriarchae demandatami qui deleagationis auctoritate usus, executionem sus. penderit & quid sbi videretur afl Mauri cium retulerit, ut deinde Princeps legem mutarer, vel temperaret. Si quis autem p nititis indagare velit quaenam esset mens
S. Gregori in huius negotii articulo, reperiet nihil eum tantopere curassie quam ne quid egisse uideretur in hae mussa summo jure pontificio. Itaque lichi in epistola ad Metropolitanos data reipsa Patriarcham agat, nec aliquid contrarium huic cogitatio ni literis suis significeti attamen in epistola ad Mauricium staggestionem 4 se seri scribit jure privato, non autem ut ab Episcopo, vel servo, jure Reipublicς. Ego amem , inquit,iadignus pietatis me ae sumatus , in hae se gestone, neque at Episcopus, neqae ut servas, jure Rei pallica , sta ure privato loquor e quia,
serenissime Domine, ex isto jam rempora domi μου meus fusi , quando a ac dominas omnium non eras. Quibus verbis eleganter ostendit,s
hi liberum quidem fuisse ex jure publico , de
juxta Reipublicς constitutiones, vel ut Episccopum, id est Patriarcham , Mel ut servum, id est Imperii obsequio addictum, suggerere Principi quae utilitati publicet contraria essent. sed malle hoc agere jure privato , &veluti familiari collocutione. Hinc factum inisi ,-- ut suggestionis epistolam noluerit a Respon ' sali Romani sedis public E porrigi, sed secrete a Theodoro Maurieij medico. Ceterum ex hujus facti specie constat, quod eodem
loco adnotavi, summos pontifices Olim re scripta principum etsi a canonibus aliena non rescidisse contrariis rescriptas. Attamen
ne quis suspicaretur in gratiam Principum
illud a me dictum ambitiose , duo veteris disciplinc certissima axiomata protula. Ρri mum est Constitutiones Principum Canonibus & Decretis receptis contrarias, nullas esse ipso iure. Alterum , quod ex primo se quitur, executioni non esse mandandas, &ab earum observatione Episcopos abstinuis se , quantum fieri poterat absque dissidio. Consulto autem ab ea quastione indaganda temperavi, an Pontifici liberum esset summo jure regias constitutiones quae disciplinam a Tigerent, suo Decreto in irritum mittere. Praeterquam quod enim alienae sunt ab insti tuto meo juris disceriationes , generaliter
dici potest non abesse i periculo praefraiactam, si qua promeretur, hujus controversiae decisionem , quae fortasse in universum pro nuntiari non potest. Eis enim de jure non dubitetur, quandoquidem, ut dixi, certa est regula, non subsilere leges canonibus contrarias , superest iustussio in specie & hγpothesi proposita an lex illa specialis eanones
violet. unde contentiones gravissimae accendi possunt , quae tractandae sunt adhibita
prudentia illa & remissone quam veteres οικονομίαν & dispentationem appellarunt. de M. υ i, qua variis in locis scripsi. De fidei vero & ri p a. tuum quaestionibus, quas alienas esse a mu
62쪽
nere regio dixi, s sorte leges a Principibus ferrentur adve sit summorum pontiheum vel Conciliorum definitionibus, nulla ratio dubitare snit quin anathemate publico damnari possint a Summis Pontificibus i ut Henoticum Zenonis a Felice III. Typus Constantis a Martino I. de Ecthesis Leonis Isaurici a Gregorio II. V I. Observant durius videri, quod lib. II. cap. XV I. I. V I. veram domina tim esse
penes Reges, non orem pene acerdotes scraps,
Et s. V Il. is legibus recte stiris heam non subera summam imperium , in quo oris imperandio parendi id Mi ι, assabditi dum aream mandatis cedor, quemadmodam A sisti ἀμὸν rissime doctierunt. Itaque ne quis me in crimo vocet, ac si auctoritatem omnem ecclesa sticis decretis abrogare vellem, expendenda fiant qtur illo loco tradidi scilicet, hane esse certissimam Theologorum de Iurisconsulto rum sententiam , nee legibus ecclesiasticis nee secularibus seu publicis subditos obstrin gi, donec tacito vel expreta consensu recep tae fuerint, ad eum vero consensum ad hi hendum subdito ex ossicio teneri juxta praescriptum juris divini , nisi leges eorum commodis aperte ossiciant. Ab hac tegula nunquam discedo, quando de legibus ele fasticis agitur. Enimvero manifesti criminis reum me futurum existimav1 , s eandem quam plerique Theologorum viam terunt, ipse quoque Iuris studiosus inssterem . nihil que eximium in Principum auctoritate eon stituerem , presertim cum Dominus eccle fasticam potestatem dc regiam componendo , Apostolos allocutus haec verba protule
rit Seges gentiam dominiantur eorum, vos aurem
non sic Quod discrimen ut apertius fierer jus privatum penes Reges em dixi, quo privatorum commodis consulunt , legibus populorum tacito suffragio firmatis contro versas ambigui juris temperantes. Ius quoque publicum quod in negotiis publicis ver satur ita Regibus commissiim scrips , ut constitutiones 3c mandata quae hanc partem imperii attingunt, ab eorum nutu pendeant, nec indigeant ullo civium consensu. Itaque paeis d: belli summum atque laberum aroi- trium, de subsidiorum quae ad utriusque tem potis rationes necessaria sunt ad solum Principem spectat , ob dominium illud. sive supereminens , quemadmo dum Aristoteles loquitur, quod provinciarum dispendio totius Reipublicae salutem procurare permittit. In hac imperii parte
erum de merum dominatum constituo , qui
longe abest ab Ecclesiae auctoritate , quae ita singulorum saluti est addicta, ut nemi nem perdere possit ad serrandos ceteros.
Quare hoc sensu verum dominatum Regi bus , non autem Sacerdotibus , vindicavi, exemplo Bernardi, qui apostolatum Eug nio tribuit, sed abdicat dominatum. Quod
tamen non impedit quin samma auctoritas de imperium in Ecclesia constituatur, imo vero de Monarchia in Romano Pontifice. .
Sed summum imperium, quod despoticum
vocant, ab Ecclesia amovetur: cujus admi nistratici aristocratico regimine temperara
est , ex sententia omnium Theologorum. Nulla ergo in parte potestati ecclesiastico derogo , sed Principibus, saltein nostris,me rum ius imperandi assero; adeo ut duris quo que 3e acerbis Principum duscolorum manda cis , si quae sorth temporum necessitas extor serit , cedendum st. quod tamen obsequij
senus adeo districth a Christianis Ecclesiae
benignitas non exigit. VII. Dubium videri aiunt quid ipse i - tiam de Concilij Florentini Decreto , quod ita expressisse videor in cap. VI II. I. V. libri III. ut summam potestatem a Christo pontifici Romano traditam Concilium des nivisse dicatur, ea lege, ut illa ponti sex uia tur juxta modum qui 3c in Actis Concilio
tum Oeeumenicorum 8c in Canonibus con tinetur. Itaque ut nullam carpendat senten tiae meae occasionem relinquam, aio Grecos
absque ullo dissidio in id conspiram, eum Latinis, ut Romanum pontificem suereo rem Petit Apostoli 3c Christi Vicarium pro fiterentur, eique in Petro plenam de sum
mam administrandae Eccletiae potestatem Christo collatam. Ceterum de modo pol statis illius exercendae gravem Controver sam motam suisse inter partes, Graecis contendentibus id fieri debere Dina Canoaestinis vero juxta ium sanctorum. Tandem formula Decreti conscripta est Graecis de Latinis verbis i ita tamen ut aliquod distri men intercedat inter contextum G cum dc Latinum , prout hodie concipitur. Verbo rum Graecorum haee est sm scatio. Sum mam quidem esse Pontificis auctoritatem
eamque illi a Christo collatam fuisse , sed
quatenus quove modo exerceri debeat, ad communionem Ecclesae fovendam , exem-lum petendum esse . non solum ex Canoni us , sed etiam ex Actis Conciliorum Oecu menicorum , functionesnque hujus auctora talis ita disponendam ut privilegia Patriar charum maneant intemerata. Haec interpre ratio nihil demit de auctoritate sedis aposto
licae, quippe quae nihil aliud contineat quam
vulgatum illud dc receptum ab omnibus Theologis axioma , nempe monarchicum Eeelesiae statuni adininistratione aristocrati ea temperari i ita tamen ut Episcopi omnes
63쪽
Romano Pontifici tanquam capiti jure diui ti integra lectio demonstrabit. Vsum imagi no subjiciantur. Neque enim Decretum num distinguendum scripsi a contumacia Florentinum decernit pontifici subeundas quae respuit definitionem Ecclesiae usum it esse leges omnes quas illi Concilia praescri- tum legitimum esse constituentis. Vsus ima bere uoluerint , sed modum illum adhiben- ginum inter capita disciplinae reserri debet, dum esse in summae auctoritatis functione quemadmodum Paschatas celebratio die do quem ipsi pontifices in Conciliis Oecumenia minim peragenda, non autem decima quar eis secuti simi quemadmodum &Actis Cona ta Luna. Qui ob has controversias secede ciliorum & Canonibus exprimitur. Quibus bant ab Ecclesae communione , schisma verbis eis Canonum ratio habeatur nullo conflabant. Sed ob contumaciam adverssis pacto tamen dignitas apostolicae sedis laedi- decretum Ecclesiae, quae Paschatis celebra tur i quin potius summopere eommendatur tionem' diei dominicae affigit, quaeque uti apud peritos antiquitatis ecclesiasticae, eum dein esse imaginum usum εc ab idololatria splenaidiora testimonia ad vindicandam alienum decernit, ob contumaciam,inquam, summam Romani Pontificis auctoritatem allam, haeret1cis accensentur si omnes qui de ex Actis Octo Conciliorum Oecumenis finitionem Ecclesiae non amplectentes, discrum petantur. Qua de re uberrime disputo sdio pertinaciter immorantur. Quaestio ju in Dissertatione De Letatis, Tomo II, ubi ris laae resis respicit. Quaestio veris lacti, una demonstratur Romanos pontifices in illis de orta est contentio, est disciplinae caput Conciliis imperatoria auctoritate potitos & materia schismatis. Eo tendit oratio mea fuisse. Ceterum ex contextu Latino assertio in loco laudato , quae ad patrum & canonum potestatis colligitur potius quam modus fun- antiquorum illustrationem. in hoc haereseos ctionis i eis privilegia quoque Patriarchaa ec senismatis discrimine, valde conducit, &sum inibi conserventur.quod eodem sere re- arcanum quoddam aperit ad retinendam iu cidit. Necessaria tamen visa est ad pervica- risdictionis ecesesiasticae dignitatem ciam Graecorum infringendam , & corium XI. In controversa qua temporibus Lu.ctionem Ecesesiae procurandam, haec pru- dovica Regis V I. emersit, ob Clericos in dens dispensatio i quae nihil de rei iesius mo- pes a Praepostis regiis praetextu salariorum mento demta, etsi verbis subblandiatur. Si vexatos, animadversionem ad Regem pem cui tamen videatur nullum esse discrimen nere scripsi eodem lib. IV. cap. XIII. g. contextus Graeci & Latini in verborum sigia I I. nec suisse locum excommunicationinifieatione , per me licet ut judicio suo quam a Paschali II. Clerici elicere conaban tiuatur. tur. Quod ex sententia Ludovici & Curiae VIII. Priuilegium ob merita concessum regni dari , quae hodie quoque cogitationes ransire in naturam contractus & ideo se illas non deposuit, in simili specie ab v vocari non posse semps lib. III. cap. X. g. excommunicationis promulgationem decre II. Quod a me per transennam dictum est, tura Attamen nec Summo Pontifici nee noti discussa quaestione. nec enim locus id Episcopis inde potestas excommunicandi exigebat quae a Magistris disputatur cum adimitur. de qua uberitis mci I l. in Exer omnibus ἡivisoribus , quos, si cui vacat, li- citatione De jadicias e naniris in latus beram erit consulere Aab iis addiscere, ra- XII. Fines dioeceseon, & reditus Eecle
tione abusus, & ob caussam publicae utilita- sarum, regiae jurisdictioni subesse dixi eo tis, privilegium quoque ejus generis aliquam dem capite s. III. Quud petitum est ri usu do revocari posse. Galliae , ubi quae de bonorum ecclesiastico IX. Iurisdictionent synodis olim proro- rum possessione , fructibus , & plerunquegatam fuisse Principum rescriptis dixi libro etiam de proprietate oriuntur lit .apud ma I V. cap. III. I. III. Quae disceptatio in gistratus seculares disceptantur. Hus con quaestione sisti versatur. Consulto enim a suetudinis originem copiose explicabo ΤΟ quaestione juris abstinua, an scilicet ea dele mo III. ratio quam Episcopi ea tempestate suscipim XIII. Rebussi opinionem iniquiorem
hant, ratione aliqua niteretur. Imo vero ini- erga appellationes ab abusu in disputationi
tis libri IV. disertis verbis lectorem monui, bus canonicis scripsi lib. I V. cap. XIX quaecunque ab antiquis Imperatoribus in I. VI. quod edis coErceat casbus injure ex caussa disciplinae ecclesiasticae gesta essent, pressis vel in quibus Reges habent iurisdia hodie a Regibus usurpari non posse. ctionem a Papydelegatam. scilicet ejus auia X. Imaginum confractores de haeres istoris propositum fuit de Papae delegatione
damnatos dixi eodem libro IV. cap. VIII. conceptis verbas scripta loqui, clim tamen g. IV. licet de capite disciplinae ageretur. apud nos obtinear, ex delegatione quoque Quaenam vero si mea sententia loci lauda- tacita seu conniventia Ee tolerantia summi
64쪽
Ρontificis plerasque harum controversa rum in foro disceptari , ut monui capite s periori ejusdena libri quarti. XIV. Libro III. ostendi summam re
mittendorum canonum auctoritatem esse
penes summum Pontificem , qui veniam facere potest non soliun decretorum Romanae sedis, sed etiam canonum a Conciliis Oecu menteis editorum. Itaque si aliquando acci- .dit ut derogationum vel dispensationum ra tio non habeatur , observavi dissicultatem
non proficisci ex eo quod Galli existiment derogandi vel dispensandi potestatem non competere Summo Pontifici, si de generalibus Conediis agatur Muamvis hoe veluti axioma a Pragmaticis Gallicanis usurpatum . hucusque fuerit. Id veth tribuendum ostenta di prudentiae & cautioni quam Galli adhibe re soliti sunt ne quid novi in disciplinam in
ducatur. Quod probari posse scrips ex eo
quod dispensationes quae aliquo exemplo nituntur, etsi alias arduae & dissiciles, admis se sunt a majoribus nostris, eo selo praetextu, quod vitium novitatis abesset. Novum sane hoc theorema visum est eruditissimis vi iis , qui quotidie in foro versantur , existi mantibus hac ratione quidem sedis aposto iacae dignitatem coli, cujus suprema dispensandi auctoritas elim in Meretis Conciliorum generalium asseratur, sed fortasse mi
nus prospici Libertatibus Ecclesiae Gallica
nae , quae mutato veteri axiomate convelli
posse videntur. Attamen si maturius verba mea perpendantur, nullum discrimen inde creari potest consuetudinibus dedisciplinae
receptae in regno , cum id quaerendum re linquam , an nova rescripta derogationum vel dispensationum novitate laborent, qua in scandalum desciscere possit , adversiis eniatentiam Summorum Pontificum. Ceterum ut morosioribus hac in parte atisfaciam, splendido testimonio utar ex quo constabit apud majores nostros in nouis dispensa
ticininus id unum vel maxime discussum fuis. se, an aliquod exemplum novae dispensatio nis reperiri posset.
Martinus V. anno MCD xxv s. Ioannem
de Raeservisse Archiepiscopum Rotomagensem dignitate Cardinalitia ornavit , di ab Ecclesiae Rotomagensis vinculo absiavit. ὰ I 'nis Enimvero quia non infrequenter acciderat
ut promoti Cardinatatum recusare mallent quam Ecclesias suas deserere, inde Iuxsa --
rium casuam introdotytim osse observat Maratinus in literis suis datis octavo Calendas Iunii, quod aliqvillas , de Ecclesiis quibus praerant, evocatis ad suram Caraeno altis, ex sa -
istis, scar antea , in spiri litus o tempora
tisias galernori ct Me spias experium est Eces sis tulistis non mediscriter profuisse. Quapropter idem Summus Pontifex eodem be neticio Ioannem prosequi constituit, ut iis sumptibus par esset quos ad tuendam Cardi natatus dignitatem expendere oportebat. inclarat itaque suae mentis non suisse ut Ioannem , nisi de ejus consensu, ab Ecclesia Rotomagens absolveret, neque ut absolu tione illa administrationem ejusdem Eccle
sim in spiritualibus 8c temporalibus illi adi meret , sed velle ut dictae Ecclesiae curam gerat ad bene Hiram apostolicae sedis. Ea tempestate Henricus Anglue Rex de sub ejus auspiciis Ioannes Dux Bel resae pa
truus Henrici urbem Parisiorum & omnescis Ligerim regiones imulta dominatione et premebat, afflicto Caroli VII. Regis impe ι-- . βω- ... rio. Ducis itaque Be ordiensis commendatione beneficio Archiepiscopus auctus Cardinatatu, testatus est publico scripto se .. - .
nolle huic provectioni assentiri, nisi aci illam ri. zz&ad Ecelesiae retentionem Henrici & Du et cis consensus accederet. Quare rescripto Principis die x xv x x. I ij dato, illi conces- sum est, ut novam Catilinativis dignitatem Iaz: Issusciperet Ecclesheque Rotomagensis cuiaram & us afructum retineret, in vim pHO -is e. ris vel alterius tituli i administrationis scali----
cet, vel commendae ) sbi concedendi ea di bar tarconditione adjecta, ut s quae hac occasione Regi deberentur obventiones eas praestaret,& novum , s res ita serret, fidei & obsequij
sacramentum. Alias quoque literis , Regaliorum fructus, s qui fortasse ob vacationem Ecclesx Rotomagens; debiti essent, Ioanni concessit. Fas literas . pontificias 3c restias, z T: - Ioannes Camerae Computorum pari sensis ubi aderant Ioannes Lucem burgius Epiccopus Talvanensis Franciae Caneellarius, Episcopus Bel vacens s Primus P mes C riae Partamenti, 3c insigniores aliquot viri jeum libello supplici porrexit , protestatus
Ecclesiam non vacare , quia aliter summus Pontifex sta erat, cujus auctoritati derogaretur si quid in contrarium fieret, ac proinde non esse locum nee novo sacramento si dei nee Regaliorum pereeptioni, attamen ne graves inde contentiones orirentur, serem omnem arbitrio Cancellarii temperandam ultro committere.
Negotio disceptato , hae suit sententia Consi ij j a Ioanne exigendum ut doceretan Ecclesa Rotomageniis , vel alia archiepiscopalis, a Cardinalibus retenta fuisset, ®io quoque nomine indagandum esse,quid in simili specie gestum olim suisset, ut racem
quoque gratia in illum conserretur. Cum
65쪽
66쪽
EDITA ANNO MDca XII LRADrTAE mihi cum essent, malis Orientalium in usurpatas ab iis Dice- superioribus diebus . ab Emi eeses ita contuli dc Henrici Imperatoris nentissimo Cardinali Grimal adversus Gregorium VII. in episcopatuum do, Nuncio apostolico in Ges investituras , ac si privatis commovis ductilia , singularis prudentiae & Summi pontifices eas discordias excitassent, immobilis erga sedem apostolicam fidei viro, clim tamen constet Graecorum schisua ex Notae eruditissimi cujusdam viri in libros no- dissidiis de religione motis profluxisse , ocstros Dissertationum de Concordia Saceri adversus Henrici contentiones, ob simoni doti j & Imperii, quos Romae antica manu cam pravitatem, & duram servitutem, qua recensuit, ad ossicium meum pertinere puta Ecclesias premebat. vi ut Anim versonibus ab eo factis, mpli IlI. Quod attinet ad orientales , non cata instituti mei ratione, satisfacerem. dissiteor equidem quin novis observationi-I. Sunt autem tria praecipue quae deside hus historiam illam illustraverim, ut Grae rata video in Dissertationibus nostris. Pri cos ambitus, perfidiae, & ingrati animi vi-mum est in rebus historicis: quas a me ita tio, foedo schismati & professae haeres pro temperari vel exPlicari euperet quemadmo lusisse demonstrarem. Dicecesses illyricianae, dum a viris celeberrimis Bella ino, Baro Calabria, Sicilia, & reliquae provinciae us-nio, Perronio cardinalibus, aliisque factum que ad Thraciam distractae sunt a Romano est , ne sedi apostolicae contumeliosae vita Patriarchatu per vim &tyrannidem Leonis
deantur. Stupua, fateor. in ejus notationis Isauri, an odium vindicatarum imaginum. lectione. Ninil enim tam alienum a mente Restituta Ecclesae Dace eas Diceceses tanta
mea fuit quam ut vel levi sitspicione sedis dem repetit Hiamnus I. minaturque abia apostolicae dignitatem laesile. videreri quin stentionem iurisdictionis ecclesiasticae de tot potius eam omnibus Ossiciis semper colui, provinciarum invasoribus. Quid alienum a&iisdem Dissertation.us adversus armulos canonibus Detrectant Graeci. Quid ita eius majestatem, non irrito , ut opinor, coia quius 3 Iterum restituto Ignatio in sedem natu, vindicavi. Scio quidem adversus nova, Constantinopolitanam, Hadriani I L Lega- quae ex intima vetustate protuli argumenta, ii Dioeceses avulsas repetunt. Spondent apud Hollandos volumen excudi quod no- Graeci , dein tergiversantur, & consuetis imvae victoriae materiam rei Romanae studiosis dificationibus a rebus promissis discedunt. praebebit. Interim aequum est ut eam ossenia summo beneficio Ioannes VIII. Photium sionem 31luam quae viti eruditi & amici communioni eeelesiasticae Ee sedi CP. post animum in Dissertationibus nostris pupugit. obitum Ignatij reddit. Promissam Dieuce II. Exempla profert quibus pietatem seon restitutionem urget. Renuit verspelliqEcclesae debitam a me violatam existimati homo, scelus meditatur atque ut possesso-Scilicet lib. I. cap. I. g. lv. occasonem schis nem retineat, cause conjectionem in aliud
67쪽
caput transferet, de summa religionis litigati de processione S. Spiritus , de violato fides Symbolo de Sabbatho , aliisque artieulis
controvorsiam movet, & a communione se
dis apostolica recedit. Q uti non damnet Photii impietatem ρ Quis non sevit Rcima norum Pontis cum causae 3 Res fias repe tunt , juxta canones. Recusat invasor , &sehismate laeerat L celesiam. Haec est summa narrationis quam illo capite instituit in qua
quid sit apostolicae sedi injuriosum i plane
IV. In Henrici Imp. dissidio dein uesti turis episcopatuum per virgam & annulum disceptatum dixi. quod verum est. R in eo erat eause jugulus. Ante Consecrationem, annulo & virga pontificia a se donandos vel investiendos Epistopos contendebat Henniacus , ex antiquo more. E contrario disputa bat Gregorius, rei spiritualis investituram alaico Principe conferri non posse. Addebathine sequi deplorandam Ecclesiae servitutem, abuti eo privilegio Principem , secerdotia pecuniis redimi, & cetera id genus. His vitiis remedium adhiberi potuisset. Sed origo mali tollenda erat. Itaque in Synodo Romana sub Gregorio VII dem in aliis quoque Conciliis Dabitis ab Urbano II. &Paschali II, laicorum investitutae per annuisura & virgam damnatae sunt , quibusdam
haeres, aliis vero schismari eas accensenti bus. Peculiarem hac de re nee sine inele gantem Dissertationem, a me in Praesetione
libri promissam, propediem in lucem dabo.
Quia autem a me in hoc capite peccatumst , ignoro. Asserebat libertatem Ecelesiae adversiis investituras Gregorius. Recte. id que tandem btinuit. Contra nitebatur Henricus. Male. &ab eo usu tandem cessa tum est. Nihilominus tamen de his capitibus disceptatum fuit acerbissime. Vnde colligi posse dixi , quemadmodum etiam ex schis. mare Graecorum, excitatis de jurisdictione contentionibus, litigantium animo, ita pi runque accendi , ut ab inicio suo discedant. Privati vero commodi causa Pontifices discordias aut excitasse aut fovisse, nusquam
dixi, vel saliem suspicioso scribendi genere
V. Notat quasi per transennam vir eruditus, me pleraque Distoriae ecclesasti ex ea pira ex damnata M. Antonij de Dominis Republica desumpsisse. Doleo se reor .meam vicem: qui pro auctoritate sedis apostolicae integro primo & tertio libro Dissertatio ianum atque alibi passim ex historia ecclesiasti ca pugnans , ab eius adversario argumenta petivisse dicor. Imi, vero profiteri non dubitato , Grinn maximam partem industriae meae deberi. utpote quorum nemo ex proceribus nostri hucusque meminerit. Sane Spalaten sis lectioni aliquoties incubuit sed ut cum eo dimicarem ejusque argutias . retunderem. Quod aperte a me siclum in disceptationes ravi de episeopatuum institutione , quam ille Principibus permittit , in alia quoque decanonibus Anta cheru Concilὴ ,8c in tracta iam de dispensatio inbus libro tertio. Alibi quoque, tacito auctoris nomine, striatim ho minis versutias carpo novisque solutionibus
rem totam conficio. Eminentissimorum Caria
minibus assurgo , eorum commentationes veneror , sed meas observationes, illis inta ctas , in rem communem consero: id unumpnae me ferens , Novatorum causam tam n
stris telis peti, quam ceterorum rationibus est eoncussa & labe iactata. Ceterum, ut ad Spalatensem redeam, nihil ab eo haurire potui , quod ad tractationem meam conserret;
e5 quod liber ille, quo de judiciis ecclesia
sticis disputabat, undarum fluctibus periit qui sorte flammis pernise debuerat. V I. Secund4 notat vir eruditus, me in eo gravissime peccare, quod prolatis virorum gravitura exemplas , quibus vulnus aliquod inserti videtur jurisdictioni Gesesinicae a decisone quaestionis abstineam, neque Aemollienda tacti specie, ut praestiterunt eruia diti uiri, ullo pacto curem , eo scilicet animo , ut dubia & suspensa mens lectoris eo vergat, quis tanto praejudicio depressa fer
turo quam artem secutus videor in tractatu
de appellationibus ab abusu, quas usurpatas olim in Ecclesa, exemplo Athanasj & pem duellis Nesto doceo , non addita sentcntia mea, an ejus rei usus sit legitimus, necne; cum tamen vestigia Baronij secutus, potuissem totum id negotium aci vim Principum reserre qui gravi servitute Ecclesiam vexa bant. Gravis sanh accusatio, si juris disputa tionem in rebus controversis promissem, aqua tamen de industria me recessurum dixi ne de finibus utriusque jurisdictionis ego privatus homo transsere viderer. Facti csscep tationem in me suscepi ; ut pateret quid gestum in expansa amorum serie , sne ullo animorum disidio, vel cum acerrimis con tentionibus , & ex eo viri prudentes collige rent quid in siniti specie sequendum uel uagiendum soret. Attamen id prae me fero, in eximiis*nobilioribus controversis, quae inciderunt in quatuor Disertationum libros arae in alterutram partem disertissimh pro nuntiasse , dc ubique iurisdictioni ecclesiasti cae, quantum res patiebatur imis & saepissi ine praeter instituti mei rationem , sivisse. Conferantur, si placet, celeberrimorum in
68쪽
&ro Gallicano Iurisiconsultorum positio iancs, contumeliosae in s)dem apostolicam &ecclesiasticam jurisdictionem, cum iis defi
nitionibus quas Wo primus inter tot magistratus, imo Ec inter Theologos, s quia resistas, licEt gravissimi momenti non attiniagunt ὶ conceptis verbis asserui. Et tunc cauis L cadam, nisi palam constet me bonae caussae firmissimum esse vindicem. Hae sunt meae definitiones. I. V retram in rebus ecclesiasticis auctorita di temper Gallias exercuisse Roma um Pon riscem , judiciu ad relationes ct appestationes redditis, ab eo tempore quo fides Chrisiana in Galliis floruit, ad hanc usique aetatem.
s a caput, atque adeo Gallicanae , qui illiin est
II I. Generalia Decreta a Romanis Pontifici iabus in Gallias, aequὸ ac in reliquar provincias, missat qua magno appiause ab Imperatori s Romanis, deinde a Francoram Regibus post consti-- tum regnum , usique ad hanc aetatem sese a sunt IV. Nasiam esse crimen cujus ratione Papa
deponi passi; excepta haereses publicia profusa
causa. αuod verum esse testimoniu veterum do retur , O praeterea, hanc esse antiquam Ecclesiae Gallicani desinitionem demonstratur.
V. Papam solvere posse se dispensare value
licite a canonibus Conciliorum generalium, etiam Me caussa; dummodo haec dispenserio non tendat ad labefac Iandum Ecclesia satum. Vii no va plane ratione de toto hoc negotio disseritar, Iuxta juris antiqui regulin atque praesemem usum. VI. Libertates Ecclesia GaIlicanae conse fere iis
UMO praxi canonum, atque Decretaliam, ramveteram, quam recentiorum, ea ue non pendere a sua praxi antiquorum canonum. Vbi oueniaditur necessitate cogente Ponti es variis temporibus, pro bono publico Ecclesta, is novas leges condendas progressos.
VII. Papam, praeter eum primarum, quo annver Ecclesia praeest, selum esse O immediarum
Occidentis Patriarcham. Regibus vero non competere Ius aligata visio tum vel metropolim instituendi , multo minus patriarchatum. VIII. Anestationum ab abusu ob canones vis latas cognitionem sustem restringendam esse, se terminandam eo e, ut ob scandalum emergens, executionem interim impediat ejus judirari quod a judice ecclesiasticolatum erit adversus constituistiones ecclesiasticas. Attamen hoc praetextu Curiis spremis non licere de negotio principali , quod eis
mere ecreesiasticum . pronuntiare, usumque conis rearitim alienum esse a mente ct a praxi --
rerum Principam ct Regum Christianissαν
Adversmorum contrariae postiones. I. II om rem Romanam nultam dactorisuum in Getis Geroisse ore siextam δε-
I I. raro istos ranun amnaram inremasti, Regem sum Ecclesiae Gasticana ut cumpraefui se, non oram Papam. III. Non es erere Papa in Ietes ecessasticis GnAI, qala GaIus obtigent.
IV. Papism a dignitate o sis sa ista sse , s gravissimam scandalam Ecessa in
VI. Lis naus Ecessu Gallicos es sera in usu amissi juris compresens evnonilias veteris Ecclesis, o ad Carias supremas feninere at eam a uis seri sonsutiis sa Aresis resimant. VII. Gastis compereri jas eligendi O c- tuendi spremam iliqviem Parriansam, si Pontifex regiis rationi s s se non accommodet. VIII. Regi liberam esse in consitusiones foras in restis etes sis eis i Pa μι ejusdem roboris ae leges de relas scia risus lasa. IX. Curiis spumis jus com rere in aeri menias appellaiionibas ab abusa, de principali negotio recti si ira decernendi s quemadmodam
His Udi possunt capita Libertatis Galli canat a Massono proposita, in opusculis Ago hardi i quae tamen ut aliena a cultu sanctae sedi debito diserte reselli objurgatis etiam antiquis Episcopis Gallicanis, lila. IV. cap. XI. VII. Quoniam autem in ius vocor ob appellationes ab abusu necesse est ut pauca, sed necessaria, ea de re verba faciam. Rei substantiam fi novitio dc nupero nomine di stinguendam dixi. Quod ad rem attinet, im ploratum fuisse omnibus seculis Principum p sdium adversus vim quae praetextu ludiciorum ecclesasticorum in serretur. Atta men cam cautionem adhibuisse Principes Romanos , Ut de re canonica judicium non ferrent, sed iudices darent, evocatis ad synodum Episcopis, juxta canonem Concilii Nileuitani. aliquando tamen ultra quam par esset evagatos, transsato ab una in alte ram provinciam judicio, & prorogata iuris. dictione, pcenisque suspensonis a sacrorum administratione , de depositionis , indictis. quas poenas a Principiluis hodie irrogari
non posse diserte scripsi lib. IV. cap. Lf. VI. & cap. XVIII. I. II. explicato Theodosi reseripto, & obiter castigato Iustiniano. Generaliter vero lectorem monui lib. IV. cap. I. g. I. his verbis: diuaecunque
69쪽
vad meteres Hinripes in his cassis iam istae-ons , locum apis nos habere nin possunt i nec imm tuta aliquantisper disciplina .ntiquam itium ordiam alti pacto admisere potes.
VIII. Sane Athanasi exemplo usus sum,
ut docerem tuitionem Principis ab eo viro expetitam. In quo referendo εc explicando
duo praestiti. Mortono Ivello Ec aliis An glaeanas scriptoribus , licet eorum nomine omisso, respondi, qui ex hac appellatione Athanasi ad Constantinum judacia emonica principibus subjiciunt i quorum opera &interpretationibus Pragmatici quidam h no stris saepissime utuntur. Deinde vero limites certos figere volui appellationibus ab abusu, in tritura seri Gallicani. Quatuor vitia seu nullitates Synodi Tiriae ostendi. Athana sum appella ite ob dolum, insidias, dc uim hostium potius quam judicum. Constanti num vero cognitionem suscepisse, ut de tu multu de de vi illata coram se ageretur ι ut docui ex ipsis rescripti verbis lib. IV. cap. II. s. VII. Vnde cap. X X. q. III. collegi, si
contra omnem judiciorum ordinem per do lum , machinationem , 8c circumventionem
judicio ecclesiastico Episcopi vel Clerici op primerentur, vel etiam s onen sonis public
perieulum immineret ob apertissimam cano Num violationem , Principum tuitione subsadium peti pose, necessitate cogente, ex sententia quoque hujus aevi Theologorum Caietani. Victoriar, Suaris, & Covarruvi ς, ut interim mandatorum injustorum executio impediatur. Statimque subjunxi haec verba Si is ad hanc necessitatem coercere velit patrociniam regium , asas fori quotidianas periclitari mid/sisar; qaa os i s ias Hocurionibas Diso
Iorum appestataν tanquam ab ansa, non expectrito ut imo jadicia a matio minas expectuιa Meινι- polirant viri Sammi ponsi cis cognitione, qui res conrea canones ab Episcopis 'dicatis emendare
potasset. Sane praxis ista, o fori ιriora , stiremesi celeriora niti res. Deinde constituotionem regiam propediem. edendam dam. ux his morbis medeatur. Non potui liqui- ius sententiam meam de toto isto negotio
significare, de qua sane plerique magistratus conquesti fuit, eo praecipue nomine, quod Cleri Gallicani expostulationibus nunquam adeo aperte appellationes istae petitae fuisset. I X. Sed Nestorii factum adhibuisse di cor. Imo vero de distussi, ut sedis apostoli
cae auctoritatem tuerer adversus Novato
rum Impetum, qui Theodosij rest rapto eam valde laedi putant. quo rei judicatae 1 Cese
stino contra Nestorium executio suspendi
tur. Dupliciter respondi , sed strictim . meo more. Primo, factum Theodo' vix sustineri posse. Secundo, suspensionem illam tribueniadam, non regiae auctoritati, sed iuri ipsi,quo
decernitur appellatione vel restitutione in integrum pendente nihil innovandum 3 Nestorium conquestum , quod inauditus damnaretur , synodum generalem petivisse quς concessa fuit a Theodosio. Nolui autem ad locum illum communem confugere , de vi Principum, de Ecclesae servitute. Excipiunt enim rescriptum illud Principis a Synodo Ephesina probatum , de Actis insertum.
Quare non levem operara mihi navasse vi
deor in detegenda, ex ipsis Celestini verbis Concili j a Nestorio facta petitione , quae
omnes scriptores hucusque fugerat. unde re iatusus est mucro argumenti quod adversus jurisiictionem pontificiam ex suspensone a Theodoso invicta parabatur.De appellationibus autem ad futurum Concilium , quae apud nostros utramque paginam faciunt, ea cautione adhibita divi lah. IV. cap. XVII. ut summam sedis apostolica auctoritatem semper tuitus sim , alia plane ratione in ea
disputatione versatus. quam Theolosi quidam scholastidi, quorum commentaria ea dere editi passim apud magistratus de pragmaticos ut inepti traducuntur.
X. Tandem eas definitiones iuris civilis amplecti in s mulor quae jurisdictioni eccle
fastica ossiciunt. Verbis istis generalibus in stituta accusatio dilui non potest, nisi exceptione generali , qua profiteor omnino alae num a sententia mea filisse ut jurisdictionem ecclesiasticam laederem,ouam integram praestam debere toto opere aisertissitne testatus sum. Sed testimonium Guillelmi Oxami lau
davi ex Dialogo Militis fle Clerici. qui fuit Ecclesae insentissmus hostia. Probe quidem
noui Oxamum favisse Ludovico Bavaro, at que pro ejus partibus dimicasse adversus Ioannem viae smum secundum. Sed nihil ex
eius scriptis hau s. quippe qui ex antiquorum penu Oxamo intacta depromps quae meis
commentationibus conferre posse videbantur. Laudavi sanh locum quendam ex Dialom Militis, quem recte Notator Oxam imbuendum monuit , sed ut sententiam . Theologorum illius aetatis, scilicet Ioannis Pari sensis 8caliorum, expenderem, de cxcommunicationibus ob cramina seculariam-flictis. Quantum vero illi Dialogo tribue rim docent verba mea lib. II. cap. III. I. VII. nempe des se auctori cognitio
nem antiquae cisciplinae, ne rem ipsam omnino assequeretur. De iρso autem excommunicationum usu secundum veteres specia li exercitatione me acturum ibidem spopondi. ne quis existimet eorum me sententiam amplecti de quorum ignoratione tacere non potui.
70쪽
PETRI DE MARCALI TVRA CENSURAE ROMANAE,
EDITA ANNO MDCLXIII. Bscus. AE sunt omnibus cauc I. H Omi rem RomaΛam nullum auctori ut m
se ob ouas Romae censura la- insoris erctius ansesex samseculam. ta est adversus librum Dissem I I. DIo isto I ramorum onoram inter eo,
lationum de Concordia Sacem Regem solum Eeclesia Gasticana ut capaι praefas dotij dc Imperii. Etenim in se , non autem Papam. . uniuersum asseri potest auctoris animum III. Non es eiere pispa H Ieges ecclesia cas quam longissimE abfuisse ab omni consilio condat, qua Gallos obligem. laedendi jura sedis apostolicae vel ecclesiasti- IV. Papim a digiliare de sis dejirinscae juras dictionis. Quin potius indubitatum se, si graυsimam si Hum Ecclesis inferat
est omnes ejus rationes oc constia ad res hau- V. Nasto incusa meis /rie licere riui ei ali-randam Ecclesiae auctoritatem spectasse de quid sis aere mel dispensare adversos canones impugnandas novas regulas quae in Curias generaliam Concitiorem. seculares ab iis qui harum rerum minus peri- VI. Liseriares Ecetissa Gisgionis conse re inti sunt, paulatim indue tur. Eam in rem usu antiqui Iuris compres/ns co istis mereris multum confert auctoris a munere regio, Ecclesis stad Cariasuepremas peninere vis eam
suo est ornatus, prosecta dignitas: qui om- usu ris Senarasicosutiis sa Arretis risisti t. nibus honoribus in Curia suprema apud suos VII. Gallis es jura jas eligendi es e sti funchus, hodieque in Contistorio regio ad- uendi supremum aliqvi/m Patriausam ,s Ponasidens . nulla apud supremarum Curiarum rifex regiis rationisas sese non accommodet. Senatores suspicione laborare potest. Con- VIII. Regi liberum esse H con rationes se tra quam accidit cum Theologis, tum Ca- rat in restis ecta salicis , quae ni basem σοι nonis is quorum lectioni vix alicui Senato- ris ae tiges de rebas scalari s laia. rum vacare libet S quibus selennia illa IX. Cariis septimis jas competere in disi quotidie objiciuntur, scilicet eos in sua cauc menaes inrigationibus ab alas. , de priscipalisa loqui, atque de materia sibi omnino inta negotio rectis ira decernendi s qaemadmodam comperta tractare. Deinde vero longe di- sipulme Uurpaur in fora. versa ab ea qua Scholastici utuntur meth - Definitiones illae copiosissime de robustis do de rebus propositis disputat, quae Gallo- sme refutatae sunt ab auctore , adeo felicirum liberalibus ingeniis est accommodata. eventu , ut plerisque magistratuum sere jam Seholastici enim subtilium argviventorum persuasum sit eas ab imperitis aut Ecclesaracumina sectantur ad proposti sui proba iniquis hominibus postas fuisse. Quoniam rionem , vel in recentiori Decretalium aut vero de rebus istis aeeurate vix disceptari sane hujus vel superioris seculi scriptorum potest quin necesse sit in haereticos huius allegatione utplurimum immorantur. Am temporis, qui sedis apostolicae auctoritatemctor autem iste res ipsas ab origine repetens, convellunt incidere , quae illi ex antiquita argumenta momentique rationum, Distora; te petunt testimonia . sincere & absque cxecHesasticae & canonum legumque auctori villationibus explicantur. Qui conatus iis tali conjungit, ut ecclesiasticam jurisdictio qui apud eos illustriores sunt , & magnamnem suis fundamentis stabiliat, ipsoque usu nominis famam obtinent, adeo gratus fuit, Principibus & populis accepto confirmet. ut eorum ingenia ad severiorem instrmatio-Hae tractandi ratione in falsis illis regulis nem suscipiendam paraverit. Itaque docuit impugnandis uersatur quibus Libertates Ee- auctor clesiae Gallicanae inniti pragmatici nostri L c Dremam in rebus recisasticis ottiritu hucusque docuerunt. Etenim auctores qui rem per Gallias exeroisse Romanam Pon- hac de re egerunt , has atque alias sedi apo rificem , judiciu ad relationes O appestati os stolicae contumeliosas positiones protule red iis . ab eo tempora quo fias Chrisiana inrunt. Nempe, G ss sorait, ad hanc quearuum.