Georgii Gentii Speculum politicum. Sive amoenum sortis humanæ theatrum. Cum notis illustratum

71쪽

6o DE MORI Bus REGu M. . Si verbum num amarum nolueris,M ejux duia cedine oblinas. AEris autem , Quod Rex ab illo flagitavit, partem dedit: ob reliquum , cum non λlvem do esset, in carcere retentus lait: Quidam viacinorum Principum,illi occultas sequentis a gumenti misit literas. Loci tui Principes m gnitudinis tuae pretium nesciverunt , inhumaniterque te tractarunt. Quod si celsus iste antimus, cuIus extrema magnus, ille Deus j tempora beet , huc concedendi munus secerit , in honorandis virtutibus illius , major, virtute certabitur. Quippe resni hujus Primores m gno illius videndi stumo flagrant , literamn que responsum avidissime expectant. Scrib xum Praefectus, lems literis, discrimen animo versans , breve , suemadmodum consultum videbatur, respons , literarum tergo inscia repsit, hominemque dimisit. Quidam ex regiis ministris negotium resciscens , Regi indicat inquiens : Ille scribarum Praesectuc quem

tu in carcerem conjecisti , cum vicinis Princupibus literarum commercium habet. Quo Rex accensus, in rei veritatem inquiri jubet. Comprehenso itaque cursore literarnm latore,Regi sequentis argumenti literas recitarunt.Bona procerum opinio major est semi virtute , .la datamque illam operain, quam in suscipiendo me, obtulerunt, propter sequentem rationem accipere nequeo. Sum enim antiquus hujus

aulae alumnus, propterque leve momenturi,

abalienato insensoque animo, in benefice tiae suae patronum obsequii dataeque fidei relugionem

72쪽

Tunt:

Illi, qui tibi quovis momento nova beneficia praestat, Ignoscas ; si tibi perlongum vitae spatium semel injuriam secerit. Regi gratum fuit recte beneque censentisi dicium, muneribus togaque praestitis, injuriae illi factae veniam petiit, inquiens et Peccavi equidem, quod te innocentem indignis modis exagitavi. Respondet ille: ε Rex hic servus tuus quicquid patratum fuerit in te nullum crimen vid et ι quin salo es summi Numinis voluntate factum id suisse video , quod malis me percellere voluit: praestatque per te, quam alios) mihi injuriam heri: ut qui me multis arongo tempore asseceris beneficiis, exprobam 'dique facultatem habeas.. Si populus tibi damnum secerit, nedoloream claris: Α populo enim nec beneficium , neque d

nauum nascitur.

A Deo esse scito, inimici adversationem ,

atque amicum. .

Utriusq;enim auimus in illius est potestate. Sagitta,quamvis patam Pidem ex arcusa procedat 3 Sapientes tamen ejus autorem sagittariumst

Historia: Regum Arabicorum quidam tribunalis ministris tinperariticujusdam viri stipe dium geminarent,ut diligentissimi aulae minustii, ad omnia imperia attentissimi; caeteris,

73쪽

CAPuT I. sε Iniquus his ipsius verbis accensus, seontC coutracta, virum nullo humanitatis officio coluit. Tandem nocte quadam, incendium sorte) in culina ortum, lignite invasit, omnia Dona illius vastavit, illumque ex molli lecto in calidos cineres positit. Tum temporis cor datus sorte iniquum praeteriens , apud amicos suam infelicitatem deplorantem, itaque diacentem audivit: Nescio equidem , incendium illud quo modo in aedibus meis ortum fuerit. Respondit cordatus : Ex fumo miserorum ita

mentium.

Caveas gemitus animorum vulneratorum: Gemitus enim inimi vulnerati, tandem certo penetrant, teque evertunt. Dum potes, ne unius quidem animum d lore afficias: Unum enim oppressi suspirium orbem te rarum Fertere potest.

multi anni , quid visa laua lMonaias enim in hoc terrarum orbe , veli iis pedum evita nostra eatiabunt. Perinde ut Regnum ex longa regnantium serie ad nos pervenit δ' Ita etiam ex manu nostra in aliorum m nus transire debet. His aeria: Quidam artis Atlethicae summum attiferat fastisium , praeclaraque trecenta sexagilita artis illius exempla noverat, singulis. que diebus novum artis genua ostendebat. oti

74쪽

coiitracta, virum nullo immanitatis ossicio coluit. Tandem nocte quadam, incendium sorte) in culina orium, lignite invasit, omnia bona illius vastavit, illumque ex molli lecto in calidos cineres posuit. Tum temporis cor datus sorte iniquum praeteriens, apud amicos suam inselicitatem deplorantem, itaque ducentem audivit: Nescio equidem , incendium illud quo modo in aedibus meis ortum fuerit. Respondit cordatus : Exβmo m serorum ingementium. Caveas gemitus animorum vulneratorum:

Gemitiis enim inimi vulnerati, tandem certo penetrant, teque evertunt. Dum potes, ne unius quidem animum d Iore asscias e Unum enim oppressi suspirium orbem te

rarum Vertere potest.

Quia mutii anni, quid vita longa st

Monales enim in hoc terrarum orbe , vestigna petam evita nostra eatiabunt. Perinde ut Regnum ex longa regnantium serie ad nos po venit δ' Ita etiam ex manu nostra in aliorum m nus transire debet.

Historia: Quidam artis Atlethicae summum attiferat fastisium , praeclaraque trecenta sexaginta artis illius exempla noverat, singulis que diebus novum artis genua ostendebat. oti

75쪽

6 D E M o R I B us. R EG u M.Atletha cujusdam discipuli pulchestudine a

que aenore illectus, puerum illum trecenta quinquaginta novem artis docuit genera, uno ubi reservato. Puer ad funamum artis fastu gium,j ustumquecorporis robur per vectus,n minem sibi parem habuit, qui cum illo in ars nam descendere auderet. Proinde gloria sest que superbus, Regem convellit,inquiens: Μ gister meus me praestantior e t aetate atque dis.ciplina; caeterum ego robore ipso minime sum

inserior, arteque omnino illi par. Rehi hic j venis fastus, morumque superbia ingrata fuit: proinde certamen contentionis arbitrum decexnit. Stato igitul loco amplissimo, praesentibus Regni purpuratis, juvenis perinae acravis vino η Elephas, singulari quodam festut robore superbus incessit, ut fel reum momtem loco proruturus videretur. Magister haud

ignarus, juvenem se robore corporis eiu longe superiorem, ideoque ignoto illo artis genere , sibi soli reservato, juvenem invasit ; quod juvenis celatum sibi, nullo prorsus modo eludere potuit. J uvenem itaque ambabus mauibus humo levatum capiti imposuit, indeque solo allisit, magno conclamantis populi applausu. Rex magistrum toga, ct muneribus; Juvenem vero injuria & contumeliis affecit: quod stulicet sese magistro suo, ut parem opposuerit, de nihil praestiterit. Respondit juvenis : o Rex,

magister non vi atque robore ; sed uno illo a tis Athlethicae genere, mihi semper celato, hodie me superavit. Magilter ait et ' propter

ejusmodi diem, mihi hoc servavi altis genus,

76쪽

C A P u T I. . 6 sapientum consilio doctus; qui inquiunt: mico, ne tantum roboris dederis , ut , si inimisus

fiat, te superare psit. Nonne audivisti, quid dixerit ille, qui in

alumno suo infratitudinem atque contum lias expertus frui ut promissorum fides in Loe terrarum orbe nulla unquam fuit sut nemo eam boe tempore praestat. Nemo ex me sagittae jaciendae artem didiaeit smin m postremo sagittae scopum fecerit. Historia: Religiosus, quidam contemptis mundi delinimhntis , in campi cujusdam a sulo desederat ; sorte Rex quidam iliac trans tit. Religiosus autem isto studio, quod continentiae est, rebus mundanis abstinens, e put non extulit, Resemque nullo prorsus οὐ ficiorum genere coluit. Rex autem, per usitatamaegibus impotentiam, ira accensus, ait:

Ulud hominum genus, laceris pannosi ite vestibus indutum, simile est bestiis. Prorex religioso ait: Orbis terrarum Rex te prael

xiit, quidni coluisti officiis, bonorumque m rum jus & sas exhibuisti Z Religiosus inquit: Regi dicito ; Officiorum spem ponas in illo, qui

beneficii spem in te posueriι: Praetetea scias quoque et Reges esse, ut subditos cultodiant: non rubditos, ut Regibus obediant. Rex pastor est pauperum 3

Etsi subditorum selicitas potentiae illius certo subsistat.

77쪽

' D n Μ o R IBus R. E Gu M. . Grex non est propter pastorem : in pastor est , ut gregi serviat. Hodie unum videris . selicem atque Pote

teme

mterum vero animi dolore, angustiasque

vulneratum.

Tu paucos etiamni dies patiens esto , ut

Terra medullam capitis meditabundi. Regis subditique discrimen tollitur 3 Cum fatum inevitabile inmeriti si quis mortuorum sepulchra aperuerres . Divitem a paupere haud discreverit. Rex cui haec religiosi verba armata & pen trantia esse videbantur , infit: A me aliquid petas. Respoi1dit ille: Hoc a te peto, ne uti ra mihi molestiam facias. Rex inquit: Igitis: bonum aliquod mihi dato consilium. ILgiosus ait: Nunc dum opes in manu habes , sape R

felicitatem tibi para aeternam.

Haec enim potentia & opes ex manu in manus praecipiti casu ruunt. Historia: dam purpuratorum g Suein num AEgyptium adiit, ipsiusque vota di bona omina expetiit, inquiens: Noctes diesque R giis distringor negotiis, bene quidem de Rege ero; sed tamen suppsicium metuo. suetinuit lacrymis effusis , inquit: Si ego Deum altissimum adeo metuerem, ut tu Regem a mnus j ultorum serem.

Si beneficii & supplicii spes abesset, Religiosorum pes in ipὶ coelo Bret. Atque

78쪽

CAPuT I. Θου. Atque si purpuratus Deum ita metueret. prout Regem. Angelus seret. Historia: Rex quidam hominem innoce tem interficere imperaverat. Miser infit: oRex , illa, qua in me flagras ita,ne tibi ipsi im iuriam seceris. Rogat Rex: Qtio modo istuc Respondet alter: Supplietum illud uno mecum finiι momento: illud vero flagitium tibi restat

aeternum.

Vitae spatium , perinde ut praetervolans deseret ventus, transit :. Amarum,dulce , turpe,pulchrumque Prae

terit.

o natur iniquus , quod nobis injuriam fece

Sed in remita ipsius ista restat aeternas lambusinit. Regi haec innocentis monitio perutilis est visa: proin caedem illi ex animo remisit, oi veniam petiit. Historia: Purpurati Nuschirvani de gravi quodam Regni negotio consuli aut 3 quivis itaque pro ingenio & sapientia sua sententiam dicebat: ipse quoque Rex pariter, ut purpur ii , suam promebat opinionem. Bularichum-hurus in Regis ivit sententiam. Clam a Pu Puratis rogatus, quare Regis sententiam, ut praestantiorem, caeteris omnibus praetulerit Sapiens respondit : Ea de causa, quia incertus

di anceps et rerum eventus: ommumque con

silia in arbitrio divino sunt; prospere, an se cus sint eventura. Proinde sevientiae Regis subisibere tutius est: ut rebus improspere ce

79쪽

dentibus , obsequii causa ab ira ipsius

. In diversam a Rege niti sententiam a

Proprio cruore manus eth polluere.

Si qex ipse meridie forte dixerit , nox est; Respondendum est : Imo , bem lunam i iam pla-jades IHistoria : Impostor quidam crines suos perinde ut b sacraΑlis progenies ς reviri stos his bat , se sacrum mentiens. Atque in comitatu Meccam religionis causa visentium , urbem ingressiis, se Mecca, peractis pietatis officiis, reversum fingebat. Regi carmen obtulit cujus etiam se autorem jactavit. Quidam ex purpuratis Resis, eodem anno facta expeditione r Versus , infit: Ego hominem istum , in victumarum selio Bastae vidi, quonam modo Meccana veneratione insignis erit. Alius quidam ait: Pater ipsius ς Melatiar Christianus fuit , quomodo itaque sacrae stirpis decora acquisiverit 3 Carme ire ipsius in libro fDLvan Envari reperitur: quomodo iste illius autor erit Rex jussit, ut hominem pulsarent atque ejicerent, quorsum enim tot mendacia Respondit ille, o Rex orbis terrarum, aliud dicam verbum, quod ni Verum fuerita quo- vis, quod unperaveris, supplicio dignus ero.

Regi quodnam illud sit roganti. Respondit, ille :Peregrinus si tibi lac acidum attulerit;

. Duae ejus mensurae aqua sunt, una lactis.

Si ex servo inconditum quid audiveris , ne ostendaris: Orbem

80쪽

Rex in risum effusus inquit: Hoc verbo per totum vitae spatium nihil verius dixistis ipsique, quae petiit, praestari jussit. Historia: Purpuratum quendam subditos summa clementia tractasse omniumque commodis studuisse serunt. Qui sorte Rege ina, nante in carcerem fuit conjectus;sed unive si

in liberationem ejus alacriteo connisi : ipsi adjuncti enim custodes in suppliciis illum

eniter tractarunt, caeteri vero proceres insignes) ipsius virtutes Regi laudarent; adeo, ut - Rex ipsi ex animo crimen remiserit. Cordatus . quidam rei gestae certior factns, inquit: m amicorum animum tibi devineias. Vetpatris horium vendere praestat. Ut amicis cibum appares. Omnia aedium utensilia vel accendendosoco. Comburere praestat. Τu inimico quoque benefacito: Satius enim est , canis os buccella obstri

esse.

Historia: Quid filiorum d Harunt Reschidis patrem suum accessit, bili accensus , i quiens: Ejusmodi praetoris filius calumnias in matrem meam iaciendo, me injuria affecit Harianus convocatis Regni proceribus, infit: Quodnam dignum hujus in vitae suppliciumZAlius interficiendum esse , Iagnum aedit: A- Iius elinguandum et Alius bonis ademtis in exilium ejiciendum. Harunus inquit: O fili

mi , benignitatis est , ipsi ignoscere. Quod si