Georgii Gentii Speculum politicum. Sive amoenum sortis humanæ theatrum. Cum notis illustratum

91쪽

Θo DE MOR IBus RELIG Ios. dam muris pernoctare nobis contingit: ram perditistimus fur ille , sodesis gutturnium hoe obtentu accipit, vado ut sordes diluam , sed

furtum commissurus , abiit.

Ecce religiosum illum i qui religiosi pallium vitabat ;Sacrum templi Meccani ς velamen asino tegmen secerat. Mox ub1 se religiosoriam coiispemii subduxerat , urbis muriam conscendens arculam Semmam abstulit. Illucescente die sceleratisiiuris ille magnam viae partem emensus evase1 at , insciis atque innoxiis comitibus altum etiamnum indormientibus. Matutino tempoLe cives furti fama commoti nos omnes in urbem deductos in carcerem conjiciunt ; in illo tempore,aliorum consortium vitandum duxtimus , vitaeque ilitariae instituta amplexi si mus. Anim1 enim tranquillitas in solitudine consistit Sr unus ex genu quadam scelus patraverit L. Tum uisexentis neque parvo, neque magno bonos baberi solet. Nonne vides , ut unus bos , quod alienam avenam depascendo peccavit , Faciat , ut totius pagi boves vapulando id luant

Ad haec respondi ego: Grates Deo incompa rabili & maximo,quod relisiosorum beneficiis

non sum destitutus,quamvis ipsortim exclusus sim consortio, maximum tamen ex hac hilt

ita cepi fluctum, mihique similibus per totum vitae tempus documento 2 exemplo esse pQ-

92쪽

C A u T ILPer unum hominem in eonsionis ineoniatum , offenduntur animi prudentum maxime. Si eister rosarum aqua fuerit plena , usique eamis istaseusfuerit , eam sordibur

Histo ia : Religiosus quidam a Rege epulo exceptus suit. Cum niensae accumberent, minus , quam pro solitis ventriculi stillulis comedit. Cum vero precibus assurgerent, ili Ias more suo fudit Iongiores, ut scilicet mori Ies de se maximam pietatis opinionem conci

Perent. Vereor equidem , o. mir, n ad Mercanum

templum pertingarr Nae enim via , qua tu insistis, in Tursam ,

ducit. Religiosus domum reversus mensam, ut

medat, postulat: filium habebat ingenio praeclarum, qui inquit: in patet, in epulis Regiis numquiis comedisti 3 Respondit: Illis quia dem praesentibus, nihil quicquam comedi, quod naturae necessitati suffcere possit: Quo audito filius ait: proinde & preces iterato ,

Ita nihil feceris , quod prodesse & aestimari

obeat.

o te ivravum, quἰ virtutes super manus vela expositas 3 pua omnibus ostentas Vilia vero 'b axilla complexus occultas ves. . :Qu id tandem mercaberis, o superbe, plusequam nimis tuo pietatis colori conme,)In tremendo illo desperationis die aere adm

93쪽

81 DE MORI Bus RELIGIOS. istoria: Non immemor sum , me in pue Gli aetate divino cultui deditum , noctu suu xisse, vigilia, egisse, pietatem atque contine tiam magno ardore coluisse. inadam sorte

nocte, praesente patre consedi, oculos dormiaturus nunquam clausi, sacrumque Coranum sinu complexus legebam , familia circum nos dormiente. Inter haec patri meo dixi: Hominue unus quidem caput tollit,ut preces sundat; ita equidem aItum dormiunt, uti mortuos merito dixeris. Ad haec mihi Pater ita respondit: O cara patris tui anima , longe satius erat, te quoque dormire, quam morialium crimiana perstringere. Danis pietatἷs' ostentaιον praeter se religiosi m

mia oculos magnae de se opinionis teimiae captos babet. Si isti vero oeulum Deum cerruntem coneus rint s. Neminem si omiserabiliorem viderit. Historia: Μagnatem quendam in sodalitio quodam laudabant , virtutesque illius magnunce extollebant.Ille vero aa laudes sui) el vato capite ait: Ego sum ille, quem novi

ipse. , 'Satis me vituperasti , o tu , qui viranter me-

Status meus externus ita quidem babre s sdintima mea non vidi . Corpus quidem meum in eo pesu mortalium esse videtur venustum 3 Sed ego ob internas sordes caput erigere nequeo.

94쪽

tudinem, quam babet , Mortales miramur laudantque omnes; sed

ipsi,

Snbeunte pudore, ob pedum deformitatem feἰ-psum despicit. Historia : dam piorum montis Libani ,

cujus celebre per Arabiam nomen,& mirac Ia famosissina a erant, templum Damascenum preces fusurus ingressus,in ora cistemae Calis Cealiae, cum manus pedesque ablueret, pedestite labascente in cisternam illapsus, aegerru me evasiit. Precibus actis familiarium quidam infit: mihi nata modo dubitatio animum s licitat. Venerandus se x illam promere ju-bet. Alter inquit: Memini ego, te mari Αει- cano pedibus ne madefactis quidem tuamb Iasse : hodie vero in tam brevi aqua, cujus autitudo vix modum staturae humanae aequave rit, parum abfuit, quin oppressus fueris : illud quodnam est arcanum 3 Senex meditabundus, caput in togam demittens, post longas d mum cogitationes, extulit, dicens r Nonne audivisti, Dominum universi, Muhammedem

Μustapham, Deus in sit propitius, dixisse

Mihi cum Deo certum est tempus, quo neque Angelum, Deo proximum , mihi adesse fas erit: neque vatem aliquem, mortalibus a Deo missum. Non vero, 1ibi semper tempus illud esse, dixit: certum illli suit tempus, prout ipse imperat: quo ne Gabrielem S Michaelem quidem convenisset: aliud vero, quod cum φ

95쪽

8 D E MOR. I Bus RE LIG IόS. Deo fruentium in revelationein cultatione consistit. Revelatur & occultatur.

θ ctum Num ostendiso denuoque recomdis s. Tui presium, amoris nostri meendium auger. . . Intueor delicium meum sine ductu &ali nis auspisiis s. Mihique status quidam contingit , ut viam

perdere solam. Ignem inflammat, denuoque aquam aspersens extinguit:. Proinde me modo fammis ardentem a m do undis submersum videris. Qnidam rogavit illum, qui. filium amise

O clara stirpe oriunde, g senex sapient .

Ex AEgypto odorem indusii illius subodor

Quomodo in puteo Cananaeo illum non vidisti 3 Respondit ille : status noster est silmen coinruscans eQuod uno momento surgit, altero peris. ', Quandoque in altissimo coelo consideo; Mox ne proprii quidem pedis faciem vi

deo.

Si religiosus in eodem semper statu perii

steret λDesiderium utriusque mundi praecideret. Historia : In templo Baalbeccado pro com cione verba laciebam, in coetu animis perin- 'de ut glacie. indurato a coέdeque mortito; qui

96쪽

CApuT II. 8ν munia imagine illecebrisque illectus, viain ad

meliora ducentem nondum ingressus erat. ,VLaebam verba mea nihil proficere , meumque pietatis ardorem in humidum ipsorum IL num nihil penetrare. obrepente itaque taciis , io captus ingemui; quod asinos meliora , frustra docerem. Speculumque coecorum soroexponerem. Orationis proinde flumen sistere placuis ; sed tamen me coutinui: cum or

sonem exorsus, verborum series atque catena

longior esset; in hujus scilicet Oracvii expoliatione : Nos viciniores illi sumus ., quam are riae. Tandem in oratione eo provectus, dic bam :Amicus me ipso mihi est propior: Hoc vero admirabilius est 3 quod ego ab iu.lo sum longinquuS. Sed quid agam , cuinam hoc dici potest Ipsum in amplexu meo a me vero ab illo

longinquum esse Θ ν Ego horum verborum Nectare ebrius, Poculi etiamnum reliquias. manu mea te nebam :Cum ecce viator quidam sorte coetum praeteriens, quem ultima orationis meae verba i flammaverant,altissima voce laetans ita acci

mat, ut ductu auspiciisque illius , caeteri quoque omnes in applautari strepitumque soluti hierint, coetusque infimi manibus adstrepus rint: Quo viso ita exclamo, O laudat 3me Deus, rili, , Deum norunt , vereque sunt praesentes: Praeserues vero sine im

97쪽

85 ITEM ORI sus RELIGIO s Auditor , si dictorum mentem assecutiunon fuerit; . Ne animi ingeniique vires ab oratore pue

Campum desiderii tui amplum afferas Ut orator in attonis pilam liberius vibrare lpossit. Historia : Nbcto quassam in Moccano deser- 'to nimiis sessus vigiliis , iter ulterius promo vere non potui ; capite itaque humi posito , camelario , nae missum facias, dixi. Miseri peditis pes quantumnam ambulam ,

Cum robustus camelus itineris siti petur . molestiis. Corpus obesum attenuatum autequam fuerit; Atteuuatus quidam moleitia extinctus

erit.

Caniolarius respondit: o stater; In conspe- ictu est sanctus ille Iocus i a tergo vero latrones. Si perrexeris , evadis: periisti, si obdo intueris. Dulee quidemGμ Memla arbore in deis. serii itinere deeumbere fBineris noctes, sid vita discrimini exponenda

erit.

Historia : Ad maris litus quondam vidi rellis glosim , a tigri adeo graviter vulneratum ,

ut nullo medicamine sanari potuerit. Vulneris dolore etsi longo tempore fatigaretur; sin- is tamen momentis Deum maximum laudibus efferebat, dicena : Grates maximo

98쪽

quod mUerias non vero laboro. Si miserum me mactandum dederiinmicus.. ille caruS ; Cave dixeris illo momento, animus mOI tem subire tristatur. Quin dixero : quodnam misero servo sc ius patratum suerit 3

Quo ille per me animo. ostensus sest 3 hic

mihi inceror erit. .

Historia: Religiosus quidam sertunae angstiis pressus , ex amici. cujusdam aedibus 1hr sulimi surripuit ; judex , illi manum praecidi jussit: Eaguli dominus intercessit, inquiens; em illi stragulum licitum pronunciavi. Judex infit: Tua quidem intercessione ego sacrae isgis autoritatem minime violavero. Responis

dit alter: Rc ste quidem dicis ; Verum quicum. que ex sacratis paupertati bonis aliquid surria puerit, ipsi hauci necesse est, manum praecid re : Pauper enim religiosus nihil ipse tenet , neque ipse ulla re tenetur. Praeterea religiosi quidquid habent , id levamentum est egeuis. Judex puniendi consilium omittens , ad su- rem conversus inquit: numquid hic vastus terrarum orbis lait tibi angustus,quod furtum in domo tam cari amici commiseris Respo dit ster: Nonne audivisti , domine mi , quod dicere solent, adagium Domum amicorum everras; seres vero inimicorum ne pulses. Egestate cum suetis pressius, ne rebus dest ratis corpus curis) absumas :Quin ho1tibus cuticulam 3 amicis vero peti liceam vestein detrahaS. - Histo.

99쪽

88 DE MORIgus RELIGIO s. Historia: Quidam Resum religioso ait pnumquid te memoria mea quando ue lacessere soletZ Religiosus, imo inquit: sed tum tem- poris , cum Dei obliviscor.

Ubique oberrat ipse quem Deus limine suo '

dimovit: ulum vero , quem ipse iuvitat, nullius ad limen adreptare facit.

Historia : Quidam piorum, in somnis Regem quendam vidit in Paradiso; religi una

uero in Inferno: rogavit itaque, quae causa sit, hujus in Paradiso ita elevati splendoris ; illius vero in Inserno sortis adeo depressae , n bis contrarium plane opinatis responderunt: Rex iste religioserum amore in Paradisio est: retiagiosius vero ob amorem O confinium Regumin' Enferno agis. Τuae rei quid conseri pauperum penula , I cerae vestes, palliumque pannosum

Quin improbis actionibus abstineto : fΗaud opus est , uti mitram gestes ex pelirovilla;

. Animo, virtuteque religiosus esto, mitramque regiam gestato. Historia. Pedes quidam capite pedibusque intectis , cum Μeccam religionis causa per grinantium corvitatu ex urbe m Cliti prodiit, nobisque itineris socius , laetus atque exultans iter saciebat , inquiens et Camelo nec vehor 3 nec muli instar onere

subdita

100쪽

C A P v v IL 89 Subditi neque sum dominus 3 neque Regis

servus edivitiarum curam, nec egestatis moerorem habeo: 'Spiritum liber traho , sicque vitam beatuo transigo. Quidam camelo vectus illi ait: O religiose, quo 'endis 3 revertitor , miseria enim peribis: ille nihil auscultans , pedem in desertum p suri, itaque perrexit. Quando ΠΜinmussis Palmam contigimus , dives ille praeter omnem spem & opinionem lato concessit; religiosus morientis pulvinari sorte adssistens ait; Nos miseria & egestate non extincti sumus: tu vero camelo maliter vectus obiisti. Quidam totam noctem aegrotum defe-vit ;Ιllucescente die ille obiit , aegrotus vero

evasit.

O sodalis , multi celeres extinguuntur qui: Claudicans vero asinus hospitium salx

contingit. Saepe accidere solet, ni sanos humo comdant ἔ

Vulneribus vero affecti seliciter evadant. Historia: Regum quidam Religiosum a

coefivit. Religiosus medicamentum sumere antino statuit, ut fractis medicamine corporis viribus , meliorem pietatis suae apud Regem di opiniouem di famam contraheret. 7r