장음표시 사용
91쪽
8o DE IDOLOLATRIA potest,quam qui, non tantum propter fortunas
seruatas, sed propter vita ipsam, quam ab eo de haurimus,exhiberi debet. Sed ut prςesare Mamertin' Panegyrico ad Iulianu A .anxia est id
lium diligentia,maximo amorι maximin rimor i unctus
est. Et certe dum ipsi Principi subditi timent sibi timent. Tam anxium tamque sollicitum eringa Principem subditorum amorem; par cultus veneratio consequitur. Et quoniam amor nonnisi voluntarius existere potest , idemque liberrimus. Non enim tuba subiectusata amor ima peratur, aiebat Plinius in Panegyrico, AC hoc mutuatus a Seneca, lib. de breuitate vitae GAS . Amares' Odisse res ommu biammae Vnde Quin ivilianus Declamatione 276. Non potes Hemimo peris mel amem quem elis 'in oderim. Dispiarii
deisto erga Principem ambre idcirdo non pa rum dubitare positi, quandoquidem in eum ferantur subditi non secus apisi quadam ct ne cessitate impulsi, hoc si se salum velint, si vit1, si liberos, si ipsam denique Rempublicam. Arquae necessitatem afferunt nec diuturnae sunt, nec ex animo profecta. Sed res aliter se habet; quae enim naturae instinctu & impulsu fiunt, quanquam necessario fiant, attamen ab omnes coactione aliena sunt, nec ab alicuius alterius
arbitrio pendent, siue enim vigilandum, siue dormiendum, siue cibus capiendus, vel simile quidpiam agendum est, pro cuiusque nostrum cura de salute id praestandum est,quam qui ne-
92쪽
gligit vel ipsis bellu is aut stolidior, aut crudelior habendus. His si quidem studium istud
etiam a natura inditum est. Ita subditi, quamquam Principem ament, de vitam propriam S spiritum illum communem, sine quo vivere nequeunt, amare dicantur, non tamen ab ullo
vis illa infertur, sed itam Naturam ducem ac Magistram sequuntur. Quanquam, Ut supra disseruimus , aliae sunt huius erga Principem amoris motiones & impulsus. Foelicissimi status istud fundamentum est , nec aliunde Clementia Principis, quae tam clara in eo existit quam ulla alia virtus, proficisci solet, quam ab ipso subditorum amore. At quanti amorem subditorum facere Princeps debeat, discat ex Symmacho Praefecto urbi, lib.I. Epistola 28. ad Ausimium Gallum Aquinatem. Mollis es animus diligentu, m ad omnem siensem doloris argutus. Si negligentius tractes, cito marcet de rosa, si durius teneas, liuet, )t lilia. Optime Plinius in Panegyrico .No ψὶ Pilus assectus tam erectus liber σ
mor. Pores fortasse princeps inique,potest tame odio esse nonnullis, etiamsi ipse non oderit, amari nisi amet non potest. Hoc illi perdiscendum est amatorium
sine medicamento , sitne herba, sine ullius veneficae carmine. Si vis amariama, quemadmΟ-
dum ex Hecatone Philosopho refert Seneca Epistolast.
93쪽
in AE R V N ae nonnulli quamobrem, velut x condicto, Sanctissimorum Apostolorum praecipui B.Petrus&B.Paulus Christianis tam sedulo, tam diligenter, praecipiant, Regibus 8c Magistratibus parere: hic Romanorum omnis anima potestatibuUublimioribus Fubdita sit, Et ad Titu, c. Admone istos Principis' γ pote Hatibus subditos esse. Ille apertissime, Epistolae prioris'. a. Sublesti e tote omni humanae creaturae propter Deum sine Regi quasi praecellenti,siue Ducibus tanquaab eo misi is,ad Pindictam malefactorum, laudem Pero bonorum. Quia sic j Poluntas Dei, Pt benefacientes obmutescerefaciatu imprudentium hominum ignorantiam. Quae postrema verba nobis rerum Syriae statum, qui tum erat, ob oculos ponunt. Siquidem eo tempore Iudas quidam Galilaeus in Palaestina ab Imperio Romano defectionem mo litus erat, eo quidem praetextu , quod soli Deo non hominibus seruiendum esset, A quae uis potius tormenta subeunda quam ullus sit appellandusDominus.De qua re Iosephus lib. I 8. Antiq. c.I.& 2. Diuini ergo Apostoli, Iudaeos potissimum ac deinde caeteros ab ista nefaria deseditiola sententia quam longissime abducere
94쪽
conantur; Et ne quis fidelium , quos liberos de filios non modo Christus , sed & ipsi Apostoli appellabant,idcirco sibi persuaderet, Christi nae religionis id esse proprium, quodcumque
iugum alienae seruitutis excutere. Libertas illa Christiana, spiritalis est . nam qui facis peccarum seruus est eccati,Ioan. c. 8. simul& daemonis illi .cientis, impellentis, permoventis mancipium. Illud indicat B.Petrus,loco citato,subiungens. Quasi liberi oe non quasi elamen habentes malitiae libertur sed sicut strui Dei: Permulti veterum Rrecentioru in iis locis explicandis desudarunt, nec pro instituti ratione in illis magis immorandum esse existimamus.Haec enim in notis,quas meditamur in Epistolas Apostolicas. fusius explicari poterunt. Attam e locum elegate de ea reMarci Eremitae pretermittere n5
possum. Is libro de Baptismo, scribit in Epistolis Apostolicis,nouitatem,lucem & libertatem pro eodem usurpari,nimirum pro statu de lege gratiae, cuius opera peccatum omne & peccati seruitus rescindatur. Sed ne quis fallatur, illud vel maxime' obseruandum,multa in Apostolicis scriptis contineri. quae non solum ad prae- . sentem illius aeui,quo viverent, statum spectabant, sed etiam futuris atque adeo postremis huius saeculi, quo mundus duraturus est, temporibus, suum essent sortitura effectum. Diuinae prouidentiae certissimum argum editum il- .lud est. Nam nostro aevo, qui ab Ecclesia Ro-
95쪽
84 DE IDOLOLATRIAmana,caeterorum omnium parente optima,superiorum aetatum quotquot ab Apostolis effluxerunt consensu, secessionem singulari impietate fecerunt, vel stylum in Reges, in Principes,in Magistratus strinxerunt,uelausu nefario, illos apertis armis oppugnarunt. Huic furori Deus eiusmodi doctrina Apostolica prouidit, vereor ne dum pietate.m religioneq. tamquam velum obtendunt,reducto velo, flagitiosissimam de effrenem maxime, sine lege, ine Rege, vivendi quaesitam licentiam deprehendamus,aut ut vetius loquar, status Monarchici capitales hostes, quod experietia docuit, dc in arcanis habetur, intelligamus. Ac ne aliqui me praeuaricatorem existimcnt, quandoquidem Apostolus Petrus vult nos Regi MMagistratui obtemperare non nisi adhibita cautione, Propter Deum; fateor illud additum, sed eius interpretationem paucis aperiam, nam
ab aliis longior ista disputatio petenda est. B. Paulus Epistolae ad Titum c. 3. exponit, Principibus fideles Christianos subditos esse debere,dicto obedir omne opus bonum. Eodem pacto Constitutionum Apostolicar. lib. q. c. I .
Estote subiecti omni Regi 3c Pate stan in iis
quae Deo placent, tanquam ministris Dei impiorum ultoribus, exhibendo eis omnem timorem debitum,omne vectigal,omne tributu,' omnem himorem, munus, censum, haec enim
. est Dei lex Tertullianus in forpiaco.Solus ore
96쪽
Dei homo , eondixerat s scilicet Petrus Regem
quidem honorandum, Pt ramen tunc Rex honoretur cumseuis rebus iis sistit, cum a Diuinis honoribus longe est, pater m mater diliguntur,cum Deo non comparabuntur. Tertullianus idem , lib. de Idololatria. Quod attinet ad honores Regum m Imperatorum satis praescriptum habemus, in omni obsequio esse nos opo
rere occundum Apostoli praeceptum ,hbditos Magis ratibus oe Principibus m Porcstatibus sed intra si mites disciplinae , quo que ab Idololatria separamur. Non alia mente B. Ignatius, Epistola ad Antiochenos, Caesari subiecti estote in iis in quibus subiici nullum animae periculum est. Episcopi Gallicani, Concili 3 Parisiensis , sub Ludovico
Pio lib. 2. c. 8. SicutFubiecti,a Reresibi dolunt pleo iuste opitulari ita stecialiter ei primum a alutem ani mae suae procurandam, dcinde generaliter ad honestatem tilitatem Remi,sicundum Des Poluntatem distonendum atque ministrandum indisiimulanter atque ii retractabiliter solatium opportunum debent exhibere. Sed si aberrauerit Princeps, Deum Iudicem habet. Optatus lib. 3. Cum super Imperatorem non sit nisisolus Deus quis cir Imperatorem. Synodo Regiaticina , sub Lothario Imperatore & Ludo uico R. c. I 6. Pa Incipes minIme nunc iudicantur,sed in futuro Iudicio,a Deo. H. Antoninus Philosophus, Imperator , omnium ut sapientissimus ita moderatis innis, Principis solum Deum Iudicem esse posse pronunciat apud Xiphilinum in Antonino. Et cuius culpa est, si quid Princeps in
97쪽
publicam utilitatem & suorum salutem, imo siquid in pietatem peccet,Populi certe: Dei proloquium est, Dabo vobis Rege in furoremeo, oleae c.13. Rem hanc duplici exemplo illustrat
Anastasius Nicaenus libro quaest. in . S. Scrip t. q. I s. tum Phocae Imperatoris saeuissimi, tum
Episcopi cuiusdam, flagitiosissimi hypocritae,
quos propter populi mores deprauatos adeo
M pestiletes se se elegisse Deus sanctis quibusdam viris significauit. Isidorus Hispalensis, lib.
I. sententiarum,c.48. Reges quando boni sentinu-neris erit Dei,quando ero mali,sceleris 6 polusi. Secundum enim meritum plebium AB Onitur ' ita Re-ectorum,tes ante Iob. c. 34. Qui regnare facit hypocritapropter peccata populi. Docente enim Deo talem rediorem populi suscipiunt qualem pro peccato merentur. Nonnumquam pro malitia plebium etiam Reges murantur, m qui ante 4idebantur esse boni, accepta regno
sunt iniqui. Paulo antea, explicat illud Apostoli, Non est potestas nisi a Deo. Et tamen Propheta Oseas c. I 3. sentire aliter videtur, dum de quibusdam Potestatibus dixit apsi regnauer ut sed non ex me,quasi diceret,Non me propitiosed etiam Fumme irato sim munifestius elucet bonam προ- tamque Potestatem Deo ordinari, sed bonam propirio, malam arato. De uxore illud idem olim usurpatum,Nam ut scribitur Prouerb. I9. a Domino corsapiens tatur, Menander vero, a Deo irato Uxore mala tradi censet. Ioannes Carnotensis Episcopus,Policratici lib.4. c. I. ornate ut soles.
98쪽
Non enim potentis e t c m a/uli sevire in subditos, sed Diuinae dii menseationis, pro beneplacito suo punire Pelexercere subiectos. Quinetiam si Princeps paulo
asperius S inclementius suos tractet,scriptores prophani in subditos crimen refundunt. Curtius lib. 8. Alexandrum sic loquentem inducit, Regum Ducumqueclementia non in ipsorum modo edetiam,in illorum qui parent ingeniis, situ Ut. Obsequio mitigήntur Imperia, ΛΓi erb reuerentia exosis animisos.mma imis confundimus , Pi opus es , im
repellamus. Hinc fit ut Principum non pauci ob probitatem Ciuium,acerbius quam vellente imperare coacti fuerint.Filius in popinis,in ganeis,in lustris totos dies agit,in illum pater animaduertit, hoc commeruit filij nequitia. Pupillus malo contubernio deterior in dias sit, pupillum tutor idcirco parce content eque habebit Licetne idcirco filio, vim patri, pupillo Vim tutori inferre, mera haec insania est,acquibusvis artibus expugnanda. Et si qui ausus fuerit parenti, tutori, manus afferre iam non V nos celere , quin potius innumeris se se antea ob minxisse facile credo, Illa omnium eius generis sententia verissima est, Triarii apud Seneca patrem , Controuersia s.lib. 7. Potest Orocinium esse homieidium, arricidium non potest. Sed nonnu- quam, ut est imperitum vulgus, ita si quid pra-Ue, & contra fas & aequum a Regiis ministris admissum fuit in Principem,liarum rerum saepius ignarum, culpam ctinfert. Vbi quidpiam
99쪽
88 . DE 1 DoL A TUA de Regia liberalitate decerptum, Regi vitio vertit. Dione M Xiphilino auctoribus, solebat Tiberius si quid aut pecuniae aut aliarum
rerum donasset,coram numerari aut repra sentari praecipere. At Reges multa persaepe oper' iis oculis donant, aiebat ille, fisco praefectum profusionibus modum adhibere aequum est'
Sed quis aerario Regio iuste administrando
praeficiendus sit,indicat Mamertinus,Panegy-co ad Iulianum Augustu,qui sit )ir animi magni σduersus pecuniam, liberi, aduersivi o stensas, consuntis 'adsiersus inuidiam. Apud Dionem lib.16. histori . Roman. vere Tiberius, oratione habita in funere Augusti. Boni Principis virtus non exa torum flagitiis, sed ex ipsorum factis iudicario debet. Esnonnulla Princeps cogitur nonnum
quam agere inuitus. Denique Aristidis, in Pa- . nathenaicis, illa sententia populis inculcanda, Imperiorum iura esse eiusmodi, ut ea non ex damno priuatorum quorumdam & inferioru, sed ex publica utilitate, Imperiique vi ac ne- . cessitatem etiamur. Quemadmodum summii huius mundi gubernatorem ex maximis illius beneficiis erga nos, non ex fulminibus, terrae motibus , hiatibus atque tempestatibus consideramus, victoriamque ex libertate 3c securitate non cruore δύ exactionibus & proscriptionibus, quibus ad eam peruenitur, metiri solemus. Sic apud Tacitum, Caerealis,lib. . hi stoliar. Quomodose, tutarem, gur nsmios imbres in
100쪽
POLITICA. 8seatera natura mala, ita luxum MI auaritiam dominantium tolerate. Vitia erunt donec homines,sed neque haec continua cy' meliorum interuentu pensantur. Et rite coclusum a Claudio Cesare,alioquin beato, ferenda Regum ingenia neque sui creuem muta- rationes, lib. a. Annal. Taciti. . Religionis Christianae hoc semper,iure optimo,adtributum imgimus,ut longe mitiores,humaniores,& ma' - .suetiores homines emciat, M illam humanissimam esse scripsit Synesius, in elogio Anysi, Hinc fit ut Ecclesia, in qua omnis pietas & religio velut Sacrum aliquod depositum consedi .uatur, ad omnem misericordiam coparata dicatur. Nec ulla unquam Ecclesiae Catholicae Christianae maior illata columelia a Donatistis haereticis, quam cum Macarium,id est crudelissima vocitata est. Res ita se habet, ex Optato. lib.3.aduersus Parmenianum. Constans Imperator, Constantini Magni filius, in Africam duos ex suis,Paulum & Macarium miserat,Vna cum ingenti copia eleemosynarum,quae in ornamentum Ecclesiarum dc pauperum Christianorum emolumentum usumque cederent.
Donatus Bagaiensis Episcopus, Donatista, audiens haec per Africae urbes distribuenda, insanam Donatistarum multitudinem collegit, Macarius ne ab illa violentiam pateretur, ad se de ea quae ferebat tutanda, armati militis postulauit auxilium a Proconsule vel Vicario Africae,aut persimili magistratu .Comprehensi