장음표시 사용
131쪽
i Infirusis Magaeripe seandalum seu damnum culpa sepe repetita, & notata alijs inferer quam sit bonum quod correptio crebro repetita relabenti affert . Privatim vero illum admo
a Regula.. Religionis amorem,& minima rum quoq; caeremoniariam aestim ionem saepe persuadeat, & repetat. O . Regula . Verarum Virtutum amorem , culparum, & imperfectionum odium se
ro Regula. Ante solenniissima sesta, horta hitur ad idoneam praeparationem, leui aliqua re, puta trina prostratione, vel a alio simili per dies aliquot communiter iniuhcto, ad spiritum excitandum, ut maiora distipuli priuatim poscant. ri Regula . Hortabituy crebro ad regula- 'rem obseruantiam , ut fratres celerrime in actus communes, signo dato, conueniant,& tabellas ad matutinum & orationem pulsari solitas arripiant. Regula. Monebit frequenter ut pereri. nis illa oratio, quae a fratribus nostris c - ram Sacramento fieri consueuit, fidissime
r 3 R gula . Floriabitur sepe, modosii; prae- seribet, ad modestissime cum alijs age
dum , siue cum Rciisiosis, siue ubi occasio
132쪽
ad tuterissicularibus : iteque Nouitios r des , & insuaues esse patietur . ,r Regulas has exenipli causa propositas, aliasq; similes, quas per se Magister inu niet, ad fratrum culturam obseruabit .
I. - Οnebit Magister ne Novitii, se-l eularium more , audiendis ex. hortationibus assuescant ἡ qu
ἰ si satis eis sit , modico illo tempore , quo fit exhortatio, ad pietatem in- .. flammari, neque aliud inposterum prospicere . Sic enim Magistrum audire debent. ut scientiam Sanctorum edistant; & quae didicerint, ad posteriorem usum conser- ,
: Exiget ergo nonnunquam, eorum, quae dixit, rationem, ut discipulos vigilanti res eificiat; monebitq; ut selectissimas aliquot exhortationum sententias , aut verba sacrae scripturae, vel Sanctorum quibus No- viiij se commoueri senserunt, scripto no-rent i & ad eas relegendas, tempore praesertim ariditatis, inducat. 3 . Quam sit autem rationi consentanea per- ,
133쪽
rix Innructis Magistri tentationibus, de ratione recte , ac ἡ-ctuose confitendi, Eucharimam qi sumendi , de modo sacrum audiendi; de ratione Ereligiose recitandi, utiliterq; legendL, de directione actuum in Deum, de usu praesentiae Dei,aliisq; similibus: qui certe canis
piis& latissime patet , & extra controue ham, alijs doctrinis anteponendus est . Hunc ergo campum Magister perambulet, .&' Nouitios ea foecunditate abunde pa
r . Alias verδ doctrinas, vel subtilitate, vet direndi copia laudatas, quibus capita ora. tioisis, εc compunctionis studio dedita ob
tunduntur , ne nominet quidem . Genus
Enim quoddam est adulterandi verbii Dei, conceptus Metaphysicos, & Rethoricis exornationibus artificiose coloratos. modogenitis in Christo infantibus, praediis eare Gavia, sancta, simplicia, spiritu Dei amante prolata , pastus proprius Novitio rum est. Huc spectat aliqua Sacrae scriptu . x electio , qua Magister nonnunquam uti opoterit, id primum obseruas,yt ad spiritum . Dei alendum illam nouis fratribus ait a peret . Idemq; ad proportionem de aliis pin lectionibus ad culturam Nouitiorum, Magistri sententia, pertinentibus.asseren dum est.
134쪽
Cap. 2 . De modo doctrinae dendae , sue de methodo '
a Arum certe proderit, 'exacte nosse quid sit praedicandum nisi modurn . . benE. praedicandi quis nouerit Quocirca de m ethodo, ut in capite proximo polliciti sumus, nunc agendum. sst . Principio igitur Magistrum in Domi- no vehcmenter fortamur, ne sortuito pro cedat, di absque methodo, prout , sors itulerit , exhortari, satis esse censeat . Sic enim, nunquam discipulos satis erudiet , idogmata confundet, nihil certi Nouitii .
concione reportabunt, & anno expleto rogati de doctrina uadita , respondebunt profecto, se nihil didicisse; vix enim , in composito illo exhortandi modo, aliquid se discerie depraehendunt. 'ia . Loquatur ergo a consilio. & tractatumis aliquem ex iis, quos recensuimus a princi-pio usque ad sinetia persequatur: illoq, ab soluto alium incipiat similiter, & absoluat, Exemplum sit, tractatus orationis a PT mordio, ad finem usque diserte expositus , di discipulis coaptatia ,.ita ut sesut H 3 los .
135쪽
lo, partes orationiS exercere , communeS 'oraratham erctfes vitare n0ucrint. Exem-
plum uterum sit, tractatus de passionibus ab initio b d finem v ile percursus', & Nouiiijs adeo distitata traditus , ut eo audito, iam seipsos introspicere passiones suas di-ghbscere ', & aduersus eas' bellum gereri zmssint. Idem pariter, de tractatione alia qualibet dicendum , nempe , ut si de virtἡ- te aliqua , puta, de Obedientia dicere incipiat, principa iacius virtutis capita ex- ponat , & ponderet; ita ut Noviiij, quid obedientia sit, qtue circumllantiae ad perfectiana ieius usum requiramur , quae sint vitia obedientiae integritatem Corrumpentia, pernoscant. Hoc quippe modo, mI-rum dictu est, quantum in enonasticae dissici plinae peritia, praxiq; proficiant. Profecto breuius, quam inexperti credant, noui fra
tres purgaritur, & illuminantur & non mo- ἔ dica ex parte perficiuntur. ' . .s Neque huic doctrinae methodo obstat oe- casio miltiplex Occurrentes Novitiorum
culpas corripiendi ; quarum correptio 'si disserretur , distin illarum sensu , aut inutilis , aut partim vialis foret et quia coris reptio ordinarie breuis esse debet. ac pri inde tempus persequendis tradi alibus cceiaptis non adimit: aut certe , si ob circum.. stantias
136쪽
rmstantias correptio alicuius culpae integram exhortationem exposcat, non inde concluditur, ut passim id contingat, de omnis ex hortationum ordo perturbandus sit c Iam i itur hoc posito,' ut Magister mira fortuito praedicet, superest ut aliam mori seu methodi obseruationem accipiat, qua, non in rerum , quae tractantur, ordine, sed
in ipQ dicendi modo consistit: qui certa modus licet non sit omnibus i communis Dei quippe donum est ) est tamen absque dubio mirabilis methodi perfectio , quoad fieri potest, a Magistris omnibus exqui
re nda . Modus ergo hic ex rationum con' nexipne, actionum decore, verborumq;
proelietate 'conflatur. ' Connexio ratio num mirifice proclast, ad erudietidum , de illuminandum ,- decor intomim ijs quae dicuntur vitalem quandam vim ingenerat, qui ad mouendum magnopere conseri ve ' t. hbrum proprietas proculiabio delectati
studeat ergo Magister quiae ' dicturiis en , apte disponere, rationesq; paucaso 'penias ad exhortationes, singulas conne. Here'. Studeat decoris gestit is proferre. Vultura,vocem, toriusq; corporis motum. loco & personis attamperare , excessum aveheinentiam , vocis elationςm nimiam
137쪽
IIo Instructioquq ad mites Novitiorum animos instruendos minime necessaria sunt, vitare. Studeat denique verba propria sine affectatione sententijs adaptare , superflua quaeq; praecidere doctrinam, quae distinete tradi debet, verborum confusione non obtenebrare . Et quidem obseruationes hae ex ipsa bene dicendi arte sponte sita nascuntur rMagister vero his contentus este non debet: sed diuinae gratiae auxilio debet inniti; ut si talento careat, spiritus diuinus copiosius adsit, si habeat, spiritu eodem dotes naturae perficiantur, ad animos discipulorum
Cap. 3. De diuersis exhortationum modis.
quotidianae esse debeant, ut ex reformatarum Religionum usu, perspici potest: opera navanda est , ut fastidium, quod forma una semper repetita generat, Varietate eXtenu*tur. Quocirca Magister studeat nouos inter dum modos excogitare, qui animos alli-eiant, S nouitate intercalata delectent.
Nemini quippe dubium est , quin delect
138쪽
- rarem utilitati admista id boni praestet, ut quae
utilia sunt, & obrepente taedio minus vlIliter ab diuditoribus acciperentur, auidius, ac proinde fructuosius accipia tur, quam do , absque molestia , immo cum volupta
. a / Magistar ergo, praeter communem dicen -di Morem, qui si bonus sit, a discipulis perceptus S ex forma cognitus, sine . ambiguitate , prodest: Vtetur nonnunquamsmodis alijs , qui Nouitijs, ex consuetudi' ne noti non sint. Exemplum fit, si fratribus circumsedere iussis, Magister in media velut area sedens, pictam v. g. homi nis imaginem extensa carta in solo iacentem interpretetur; omnibus scilicet alte te spectantibus, ipsoq, arundine, seu viosa aliqua in id eoaptata , partes hominis indicante , ubi scilicet passiones excitentur , ubi sit orationis sedes , ubi rerum imagines formentur. Hac enim arte ani mi capiuntur , delectantur, breuiusque de facilius quam voce tenus illuminantur, ες salutarem doctrinam imaginibus expres.sam firmius, diutiusq; conseruant a quoa experientia satis compertum est. - is,Modus alius extraordinarius sit, designa tis tribus, quatuorve Nouitus in Drat
139쪽
orat m- a consilio , prae diebάς aliis, nare .s ibusve inspergere , ita ut fratres inopini locum illum gratiorem solito inue-ui'ne 'Eκ-εnim ipso inv- ciunt, aliquid 'lito maius ibi agendum, esse i die per Me ' fiuisiss arsimos exhorta- . tioni adaptant . doctrin*inq; accuratius ponderant. Erie autem ad rem hoc uti mo- cis , rem Magister aliquid magni pondem Nouitiorum animis aurius imprisners
s Modus alius es Pax π-in sacrae eom munionis opportumtate inest: ve icilieristathri a Sacramenti rempta me; antequalia fratres ab Oratotio riae laoti trigister b
7 Modius alius; eompeoliosus exempli .gratia . 'vistute 'alimia , . Magister verba. iacere decrevir . fratresonua flectere ivsses breui EmE hortari , &maioreant temporis. partem producendis matutis inius , ex aliarum similium actibus. Θpeiidero:: ita nimirum ut Magister pra pat dicendo sectusq, excitando , discipuli vero respondeant. firmisime proponen. μει. omnem difficultatem , proi cultu virtutis superare decernendo, Modos hos,
140쪽
2τε Innoctis Magi qad exemplum proposuimus f prud- vero Magi ster his uti, aliosq; inuenire valebit. '
Xhortat1onum Scopus est Noui-ti's purgare, illuminare adq; perficere : purgare scilicet a vetustis vitiis , & praesentibus eulpis: ac ignorantia: illuminare clarissima & formo- fissima luce virtutum t perficere suauissimo diuini amoris, & unionis studio. Verum discriminis ratio habenda est: quia tertium hoc , di omnium plane maximum, licet a Novitilis quoque sit optandum, parce tamen xercendum est , cum sit iopus perfe--iorum , & ipsi perfecti non sint. Debent alli sane a principio instrui , ut actus omnes sitos amore Dei, siue propter Deum efficere conentur. Etsi enim Incipientes sint, non ob id finem inspicere non debent': si enim diligunt Deum seper omnia, quippo qui ut iter, ne incipientes quidem essent.
aeqtium erir. ut propter illum omnia agete naemitterint, quem super omnia,& pNHpter quem omniae diligere coeperunt . At cmeant γ