장음표시 사용
231쪽
, aliatum stellarum habitatores,, qualescumque illi sint, ad istius, mundi incolas, etiamsi tota regio, illa ad totam regionem illam, ad , finem Vniuersi quandam occul-Jam nobis proportionem gerat,Vt, sic inhabitatores istius terrae seu, regionis, ad illos inhabitatores per, medium uniuersalis regionis hinc, inde quandam ad se inuicem ha- , bitudinem gestent,sicut particula, res articuli digitorum manus, per, medium manus proportionem, habent ad pedem, oc particulares, pedis articuli, per medium pedis, ad manum: ut omnia ad animal, integrum proportionata sint. Vn , de cum tota nobis regio illa igno-
, ta sit, remanent inhabitatores illi, ignoti penitus, sicut in hac terra, accidit quod animalia unius spe- , ciet quasi unam regionem specifi-
, cam facientia se uniunt,& mutuo, propter communem regionem, i pecificam participant ea quae eΟ- ,rum regionis sunt,de aliis nihil aut, se impedientes, aut veraciter ap- , prehendentes, non enim animal, unius speciei conceptum alterius, quem per signa exprimit vocalia, apprehendere potest; nisi in pau-,ciis imis signis extrinsecus,&tunc, perlongum usum &siolum opina, live, minus autem de habitatori, bus alterius regionis impropor- , tionabiliter scire poterimus, sucpicantes in regione Solis magis es- , se solares,claros desiluminatos,in ellectuales habitatores,spiritu al- iores etiam quam in Luna, ubi magis lunatici, dc in terra magis materiales &grossi, ut illi intellectualis naturae solares sint multum in actu dc parum in potentia, terreni vero magis in potentia, &parum in actu; Lunares in medio fluctuantes. Hoc quidem opinamur ex influentia igniti Solis, dc aquatica simul dc aerea Lunae, &grauedine materiali terrae, consimiliter de alijs stellarum regionibus suspicantes nullam inhabitatoribus carere;quasi tot sint partes particulares mundiales unius uniuersi,quot sunt stellae,quarum
non est numerus, ut Unus mundus
uniuersalis sit contractus triniter, progressione siua quaternaria descentiva in tot particularibus,quia
eorum non est numerus,nisi apud eum, qui omnia in numero creauit &c. Etiam corruptio rerum in terra quam experimur, non es esticax argumentum ignobilitatis : nobis enim constare non poterit postquam est mundus uniuersalis , & proportiones Influentiales omnium particularium stellarum ad inuicem, quod aliquid sit corruptibile penitus, sed bene secundhm alium essendi modum, quando ipsae influentiae iam quasi contractae in uno indiuiduo resoluuntur, ut modus essendi sic, vel sic pereat, ut non sit morti locus, ut ait virgilius: Mors enim nihil esse videtur, nisi ut compositum ad
componentia resoluatur ,&an talis res lutio solum sit in terrenis incolis, quis scire poterit Dixe
232쪽
runt quidam tot esse rerum spe- nium motus sit ad Deum In quo , cies in terra, quot sunt stellae: si aliquando sicut centrum & cir igitur terra omnium stellarum in- cumserentia sent unum in Deo: , fluentiam ita ad singulares species corpus etiam visum sit quasi ad , contrahit, quare similiter non fit centrum descendere, & anima ad c in regionibus aliarum stellarum, circumferentiam iterum in Deo c
influentias aliarum recipientium 8 vnientur cessante non omni mo.
Et quis stire poterit an omnes in- tu,sed eo qui ad generationem est, s,fluentiae contradita prius in com- tanquam partes illae mundi essen- ς, positione,in dissolutione redeant: tiales necessario redeant,tunc suta σvt nimal nunc existens indiui- cessiva generatione cessante , sine duum alicuius speciei in regione quibus mundus esse non possit,re- ς terrae, contractum ex omni stella- deunte enim spiritu unionis, &srum influentia resoluatur, an ad connectente possibilitate ad suam cprincipia redeat, forma tantum ad formam et haec quidem nemo ho cpropriam stellam redeunte, a qua minum ex se nisi singularius ac illa sipecies aetiiale esse in terra Deo habuerit,scire poterit, licet
matre recipit; vel an forma tan- non dubitet quisquam Deum optum redeat ad exemplar, siue ani- timum ad se omnia creasse,& non mam mundi, ut dicunt Platonici, Velle quicquam perire eorum qu Man ad materiae possibilitatem re- fecit, sciatque eum remunerato-c manente spiritu unionis in motu rem largissimum omnium ipsum ς stellarum, qui spiritus dum cessat colentium modum tamen diuinae cvnire, se retrahens ob organorum operationis praesentis & futurae cindispositionem, vel alias, ut ex remunerationis, Deus ipse solum cdiuersitate motus separationem scit,qui est sua operatio &c. Ha-s inducat, tunc quasi ad astra re- ctenus Cusanus. c. diens, forma supra astrorum in- Et certe cum adeo multa ad- , .is fluentiam ascendente, & materia huc esse in ecelis, quae noslatent, mulam, illa descendente:aut an sormae cu- nostri temporis tot nouis circa Saia motore uiuslibet regionis in altiori quadam turnum, Iouem & alios errones ζω. forma, puta intellectuali, quies- detectis phaenomenis tacite innui c.
' cant; Ze per illam, illum finem at- & argui videatum,hinc maiore nos e- tingant qui est finis mundi' Et iam etiam paulatim de alijs adhuc ritarem. quomodo hic finis attingitur per partialibus mundis,nobis ignotis, inferiores formas, in Deo per il- suspicandi,philosophandique caulam ;&quomodo illa ad circum- sam habere videmur, quam ipsi
serentiam quae Deus est ascendat mel Veteres&Cusanus. Admiran- corpore descendente versus cen- dum enim systema Iovialo simi-' trum ubi etiam Deus est, ut om- litudine Solis & Lunae tellurem
233쪽
nostram tam bello & stato ordine aliquando in hac vita cognoscen- ambeuntium, nescio quid simile da, utpote forsan ob causas Deo
nostro huic mundo inferiori taci- notas, alterius vitae selicitati reserte innuat: ita ut merito suspicari uata, quae tamen non ideo non
liceat; quid in globo illo Ioui ali existere vel no esse censenda sunt,
tandem lateat, cuius gratia comi- quod a nemine mortalis huiustes illi, tam indefesso & ordinato nostri globi incolarum esse aut
cursu, Iouem obeundo continuo existere cognoscantur.Cum enim
ita loliciti, & occupati sint. Fieri existentia rerum sit respectu crea- autem gyrationes & circulationes turae rationalis,ab eius scientia, &illas dictorum comitum solius cognitione independens,l in untelluris nostrae gratia, tantum ab- dem illa optime sine hac, etsi haec est ut equidem credam, quantum sine illa, caeteris paribus, esse non
a vero alienum arbitror , men- queat. Sic ab exemplo discimus struas nostrae Lunae circulationes Antipodes nostro orbi semper circa centrum litum terram,Iouis coextitisse, etsi a nemine nostrum 'aut Saturni fieri causa. sorte ante roo. annos cogniti fue-Fines igitur talium comitum rint. Comites etiam Iouis eidem clim proprie Iouis globum resipi- concreatos, Saturni laterones ve-cere fatis suo motu arguant; pro- ro ei coaevos iam a prima rerum
fecto nudum & vacuum Iouem facie coexistere quis sanae mentis eos comitari haud etiam credibile dubitet cum tamen ante tubi op- videtur. tici primam inuentionem neque Nouimus quidem plerumque hos in rerum natura existere, ne- Reges secreti sisimos esse, neque fa- que illos in rebus patratis um-cile tecretiora Ba loca, penetralia bram quidem obtinere unquam& arcanos thesauros omnibus esse ab aliquo mortalium nec quidem
apertos. Qu id igitur pauperes nos somniatum fuerit &c. de ditissimi Regis iaculorum & Itaque plures subaltemos mu-Immortat is arcanis &abiconditis dos veluti partes totius Vniuersthesauris frustra perscrutandis de- integrantes intra creatum & exti- fatigamur praestat prosecto eius mum rerum omnium sornicem modi phaenomena tamquam om- comprehendi, expresse sentire vini potentiae,&iapientiae Dei argu - detur Cardinalis Cusanus iam cimenta reuerenter potius admirari, latus, qui si Iouis comitatum, Sa- quam de eis minus recte conie- turni laterones, Veneris & Mercu-
istando quasi delirare. rij Lunatica phasmata, modo fal- Certe dubium non est, multa cata, modo semiplena,deinde gib- esse latereque in coelis, nobis ne- bosa, & tum plena; denique lu
234쪽
ipexisset ρ, quid inde putas eum viarὶ non esse plures mundos, ma- conclusiurum filisse s proculdubio xime subalternos, & veluti partes
adhuc multo magis in sua opinio- totius uniuersi integrantes produ- ne confirmatus esset. Ehos,eo quod illud S. Scriptura si- Certe chm nullam quidem lentio obuoluat: cum neque alia cciem inseriore etiam, in unius multa doceat, qaum tamen facta solum indiuidui carcere nisi sor- esse in dubium nullatenus reuoc san fabulae de phoenice aue fidem mus. Neque etiam aliud comme- habeas adumbratam, & inclu- morare sors an voluit,quam ea,quq sam esse,sed c teras omnes perin- Deus aut suae gloriae,aut nostrae fa diuidua infinito quasi numero re- luti conuenire iudicauit: iamque plicatas, multiplicatasque videa- tritum esse apud omnes,idem iam mus: hinc si quis idem respectu citatus Auctor ait, scilicet argu- mundi subalterni& telluris, etsi mentum ob auctoritate negativa nobis ignorantibus, a Ter t. desumptum non cogere , verbi Max.Conditore fuisse factum sus- gratia: Scriptura S. non meminit hu-picaretur, haud contra rationem ius 23elistius rei, ergo res illa non es
puto talem coniectationem sutu- &c.
ram;neque sorsan etiam contra fi- Sed quidquid sit, hoc certumdem, cum nullam fidei praemi L esto,mult/a Deo facta nos latere, sam habeamus,ex qua quidem di- ignorarique plura quam sciri, ac
recte liceat concludere, non esse multa quae sunt, esse non putari: plures mundos. Nam si esset ali- nec pauca in physicis rebus a mul-qua,vel esset a S. Scriptura, vel ab iis doceri esse arbitror quae sorsan Ecclesia; at neutra habere vllam neque sunt, nec unquam erunt: videtur. Neque enim aliquid in ecotra multa esse negari a multis, Scriptura directe inuenitur quod quς tamen forsan reuera existunt. magis fauere uni, vel alteri opi- Tutius autem cum communi sennioni videatur, nisi quod omnia a tentia esse sentiendum,cautius ve- Deo facta dicantur. ro a nouissentetithsabstinendum Et licet Scriptura mundum puto.
alium non commemoret; alium tamen adhuc esse prout neque expresse docet, sic neque esse negat:
neque enim unum magis ac alterum asserere videtur. Deinde non etiam sequitur ivt do- MEM-etissimi P. Mersenia verbis Com
235쪽
De ealo. quid sit, fluidumnean solidum; corruptibile , an .
corruptionis experra. Nomen hoc coelum varie ab Aristotele &alhs sumitur.
Primo enim lib. i. de caelo cap. 9.significare videtur per caelum, totum uniuersium , scilicet omnia quae coeli extimi superficie concaua concluduntur. Ita Aristoteles lib. q. cap. F. de physica auscultatione , Mniuersi compages caelum no
cost h. Deinde & magis vulgariter aer etiam caelum dicitur , . eo quod φηρο η ' oculus, ob immensam ultimam firmamenti superficiem concauam, neque aerem peruium a firmamento , neque a Planetarum regionibus, neque firmamentum& Planetarum orbes ab aere di Dcernat, sed quasi unum quid continuum & diaphanum foret consi
Alio modo adhuc Aristoteles coelum,& melius magisque particulariter definit lib. I. de caelo cap. s. scilicet corpus naturale,quod in γkima locatum est circumlatione, quod est idem dicere, ac casum esse substantiam ultimam Vniuersi , circumlati onem sibi vendicans:quibus verbis, etsi tantum de primo mobili, seu firmamento loqui videatur, illis tamen Omnes etiam
orbes mobiles seu totum systematam immobile quam. Vagum intelligi possunt.
Quoad materiam caesi magna solui certe agitatur inter modernos &antiquos controuersia ; Nam hi P caelos omniumque Planetarum
orbes solidissimos,& velut aere su sos docent; illi econtra liquidissimos esse adstruunt. Miror autem ego magnopere,qua ratione tanta soliditas caelorum,tot Planetarum epicyclis cedere queat ξ nam cum omnes epicycli sint aequalis amplitudinis cum ecliptica,cuius diameter ad minus ψ,ooo,ooo. leucas horarias continet, necelle est immensum canalem in cuiuslibet excentrici 1 pii Situdine excavatum latere, per quem epicyclus comis
mode , & periodice transmeare possit. Sed quid erit, obsecro, i nistis canalibus aerene oppleti, an vacuum nihil sunt 8 Si aere vel purissimo aethere,ergo eo ipso viae Planetarum aereae& liquidae sunt:
Si nihil, quo obsecro ergo priuilesio, qua patientia illud vacuum a
natura in nobilissimis corporibus sine naeuo tolleratur ' Igitur vanum censeo , Planetarum orbes solidos esse. Quod si essent,certe pia M. admirandas oculus noster circa ram in
refractiones pateretur hallucina-ziationes; neque quidquam certi Vn- ω σι. quam habere aut calculare posset: nam ob tantam crassitiem coelorum astra multa centuplo maiora apparerent, quam modo cernun
236쪽
tur. Patet experientia vitri conuexi crassissimi, per quod obiectum quandoque centuplo maius qua min se esse soler, tralucere potet . Paucis quid ego in graui hac
controuersia sentiam, habe. Fitam amentum omnino solidum, dc velut aere fusum reor, idque tum ob auctoritates sacrae Scripturae, cum etiam ob rationes sequentes. Primo,quod aquae quae a S. Literis stiper coelos esse asseruntur,expressia a coelis distingui censeantur non in substantia forte sed quoad accidens fluiditatis tantum. Primum patet ex etymologia Hebraici vocabuli circio sciamaim coelum significante;quod idem est dicere ac ibi aquae : quibus verbis, cum valde probabile sit, Deum rebus in lingua hebraea talia vocabula imposuisse,quibus earum natura significaretur, satis innui videtur,caelos aqueae naturae esse.Siue ergo aquae illae conestes glaciei& crystalli instar compactae aut condensatae sint,sive ut purissima limpidissimaeque aquae,condensati firmamenti extimam superficiem conuexam,seu ut purissimus aether concauum eius uterum impleant , parum refert, neque enim glaciem verbi gratia, ab aqua plus quam accidentaliter differre censendum est. Quamuis etiam non desint auctoritates fac. Scripturae infra ponendae firmamentum liquidae de spiritalis naturae quasi
Reor itaque caelos a firmamenis; pars Llo adusque empyrei superficiem concauam extentos ceu purissima
aqua sine ullis faecibus disiundi,
cum hoc sacrς Literae expresse asserant, Dan. 3 Benedicite aqua omnes, quaesuper caelos uui, Domino dcc. Et iterum Psal. i 8. Laudate eum caeli caelorum: et ' omnes quae super GPlossunt δε dent nomen Domina dcc. Ande forsan aquae eiusmodi super caelum empyreum loco spatio ima
ginarij censendae sunt hoc quidem ':
aeque probabile sorsan dixeris ac aqua μὰ illud dcc. Deinde cum in libro Geneseos Moyses asserat Deum firmamentum sit spin medio αἱγarum, consequens est, quod uti immediatὶ supra firmamentum aquas esse S. Scriptura perhibet; ita etiam infra illud
contigue concludantur aquς,qu si aethereae naicrae, quibus a convexa firmamenti superficie adu que tellurem nostram, omnium Planetarum regiones absoluantur. Certe S. Petrus Apostolus caelorum Ianitor, firmamentum &caelum visibile apud Clementem testae oui comparat dec. quibus verbis eius soliditas satis concluditur. Accedit stellas fixas saltem quoad maiorem partem probabiliter firmamento insertas esse. Quamuis sorte probabilitate etiam non careat,scilicet fixas ab vltima Saturni superficie sursim va-rbs sipatijs de distant ijs ab inuicem νωι.btiaut in circulis maximis furtiue, 6c mire f-
respectu oculi nostri insensibi liter 'δ'
cieri do moueri,aut certe fixe dc iu- quasi ina-
237쪽
cundissime in circumfuso sibi ae. there haerere pendereque. Esse autem uniuerium systema
vagum Planetarum a tellure nostra ad usque Saturnum inclusit ue fluidum,peruium, &sine ulla resistentia permeabile,aperte moderna, nouaque testantur phaenomena,circa Iouem, Saturnum &Lunam &c. utpote qui Planetae reuera sibi obtinent etiam suas circumfusas atmosphaeras , seu V porum regionem; quod aperti sit-
me & saepissime quidem per optimum & logissimum telescopium videre nobis licuit;arguitque,Planetarum molem & substantiam
omnino etiam clementarem, terream,&aqueam &c. esse. Id quod hoc modo probari posset. κλὰ. Vbi raritas & densitas,ibi & n habrae cessario est grauitas & leuitas; &- grauirus & leuitas, ibi censen
suist, ευ- tur esse elementa: cum ergo eui
dentissimum sit in Planetis esse prima, consequens videtur etiam ibi necessario esse secunda &c. Sed ad nostrum propositum. Caelos potius fluidos, quam solidos esse
nobilitas , quis enim dubitat minus densia& solida, sed subtiliora, densioribus & magis solidis corporibus nobilitate esse praeserendarid quod satis aeris,ignis,aquq &terrae exemplo comprobatur: terra
enim aqua,ignis aere,aer aqua ideo nobiliora censentur, quod unum altero magis rarum & subtile, minus solidum & dentum sit. Unde
& multi sanctorum Patrum ac Philosophorum caelum igneae naturae esse tradiderunt: vel ideo forte, quia ignis, & subtiliora magis naturam intellectualem attingere videantur; id quod ex spiritibus vitalibus & animalibus,prae nimia subtilitate haud visui nostro vnquam obuijs euidenter patet. Esse autem caelum subtilissimae de quasi spiritalis substantiae, raetiam ex sacris Literis latis demo- .strari posse videtur. Primb qui- tutidem lsaiae 4o. ubi dicitur Deum extendere Pelut nihilumcisos, F expandere eos sicut tabemaculum ad inbuitandum 3cc. Quibus verbis satis caelorum subtilitas & fluxibilitas innuitur. Deinde, capite 3 i. idem S. Propheta non solum caelos fumo comparat: sed et iam eos corruptioni obnoxios esse aperte docet. Nam leuate, inquit, in cesum oculos cietis em,stros, . videte sub terra deorsem: quia crii sicut fumu3 liquefient, terra s. ω stat γestimentum atteretur, eg habit Dressicut 'cinteribunt&αQuid obsecro clarius de caelorum corruptu
Idem confirmat & docet S. Petrus caeli Ianitor & eustos, tertio suae epistolae capite ita loquens. Adueniet autem dies Domini χt fur: in quo crii magno impetu trari sient lementa 'vero cadore solventur, terea autem re quae in iis Οιt opera, exurentur. Ganstitis Me Omnia dissoluenda sint, quales oportet 'vos esse in sanctis conuersatianibus in pietatibus, expectantra ex properantes in aduentin diei Domini, per
238쪽
quem caeli ardentes fluentu ν elementa ignis ardore tabescent' Nouos arem caelos es nouam terram, hecundum promissa ipsius expectamus in quibus iustitia habitat circ.
Quod si igitur caeli aliquando,
ut apertissime ex textu iam allato
patet, dissoluendi & igni reseruati sint,ad quid obsecro incorruptibiles nunc facti censeantur 'Frustra enim in illis foret eiusmodi incor- . ruptibilitas, cum sint corrumpendi, dc frustraneae dicu tur illae potetiae quae non educuntur in actum&α Iterum c los hos fore corrumpendos, & nouos creandos, testatur ipse Deus apud Isaiam tap. 6 .cata viris Ecce enim,inquit Dominus, ego creo η caelos nouos nota Deum non dice-
p. l ium re renouo caelos antiquos, Ut plerique Ddu hunc sensum explicare videntur, sed creo nouos : quae verba cum in se
tam clara sint , miror a proprio sensu & significatione hodie ea frustra adeo detorqueri ter
ram nouam : GV non erunt in memoria
priora, non ascendenssuper cor. Certe quemadmodum domus renovata nulla ratione dici potest absolute domus noua, sed potius re- paratat sic si caeli hi solummodo forent in nouandi, & noli omnino corrumpendi, verperam a sacra Scriptura denouo creandi diceren
Accedit adhuc alia eiusdem Prophetae Isaiae auctoritas, quam capite 66. & vltimo talem habet.
uuia sicuti caeli noui, or terra noua, qua ego factostare coram me cit DominiM: - Fars L
Sic stabit semen vestrum ετ nomen N-Dumdcc. Quod si caesi solummodo & terra forent innovanda , cur non aeque bene sacra Scriptura dixisset quiasicuti caeli innovati tar terra renouatalic. Ex quo aperte patet,& caelum, & terram omnino nouam fore.
Hoc idem expresse & aperti sit me testatur Aquila illa cadestis, ,
D. inquam Ioannes Apocal. cap.ri. Et vidi, inquit, calumnosium, e terram nouam. Primum enim caelum e prima terra abi,t, e r mare iam non est
dcc. quae quoad substantiam potius quam quoad accidentia intelligenda esse,ex Isaiae verbis ubi supra,conuincitur.Et non erunt in me moria prior es non ascendentseper cor. Cum enim omne accessorium sequatur suu principale,&c tisicut fumus liquescent, id est peribunt, ut ipse Christus testatur etiam, non intelligo substantia caelorum
antiqua intacta remanente,cur &quomodo solummodo accidentia sint innovanda &c. Esse iam vero caelum firmamentum quasi crystallo mundio risimo. sma a Deo firmatum, testatur S. 4 Petrus Apostolus apud Clementem lib. i. recognit. dum hunc in modum loquitur : In principio cum secisset Deus caelum &. terram tanquam domum unam,ipsaqquae ex corporibus mundi reddita sest umbra, iisquς intrinsecus clausa fuerant,tenebras ex se dedit. Sed cum voluntas Dei introduxisset lucem,tenebret illae,quae ex umbra
239쪽
, corporum iactς suerant,continuo, deuoratae sunt.Tunc deinde lux in , diem, tenebrae deputantur in non, ctem. Iam vero aqua quae erat in- , tra mundum, in medio primi il- , lius coeli, terraeque spatio, quasi, gelu concreta,& crystallo solidata, distenditur: dc huiusmodi firm , mento, velut intercluduntur me, dia coeli ac terrae spatia, idque fir- , mamentum coelum Conditor ap- , pellauit,antiquioris illius vocabu- , lo nuncupatum,&ita totius mun- , di machinam cum una domus, esset,in duas diuisit regiones. Di- , uisionis autem haec fuit causa, ut, superna regio Angelis habitacu- , lum,inferior vero praeberet homi- , nibus. Post haec quod reliquum, fuit,in inserioribus aquarum,iussu, voluntatis aeternae, locu s maris,&, chaos recipit,eisque ad demersa &, concaua defluentibus, arida qui, dem apparuit terra. Alium adhuc locu habet idem D. Clemens .lib. 2. recog. ubi ita Petrum Simoni Mago responden- rem introducit. Vnum quide confiteri conuenit Deum,qui vere est. Caelos autem esse qui ab eo facti sunt, sicut & lex dicit: quorum unum coelum sit superius,quo co-tinetur etiam visibile firmamentum,illud esse perpetuum, & aeternum, sempyreum putat) cum his qui habitant ibi. Istud autem visibile scilicet firmamentum & eli Planetarii; in consummati ne saeculi consumendum esse , &transire, ut istud coelum quod est
antiquius puta empyreum ) Sexcelsius, post Iudicium sanctis &dignis appareat &c. Ex hisce D. Petri Apostoli verbis denuo coelorum corruptibilitas expressi e concluditur. Et revera mirum esset coelum incorruptibile creatum a Deo, in die Iudichtamen nihilominus corrumpendum sere; ad quid enim incorruptibilitas illa coelo corrumpendo prodesset certe summus ille Ter Op t. Max. Architectus Deus, uniacta in numero,pondere, mensura de infinita sapientia fabricana, nil in coelis nobilioribus corporibus posuisse centendus est, quod non certum suum sortiretur finem. Cum igitur incorruptibilitas caelorum corruptione illa a sacris Literis expresse in die iudicij futura commemorata, omnino suo fine frustranda seret, consequens est, eam magis quorundam cerebris imaginarie, quam ipsis coelis realiter inessie. Alterum mirabile D. Apostolus inferre videtur per visibilis caeli scilicet corruptionem : scilicet vel ideo corrumpendum esse, Ut
coelum quod dignius excelsiusque est sputa 'empyreum ) dignis hominibus appareat&c Qu ibus verbis , quis soc iolemnissimum paradoxon haud forsan inepte ponset in serre: Scilicet, post diem iudici j sorte, per creationem Minoinui ebriora miliae,intelligendum esse,
coelum hoc visibile,& terram quasi in sedes etiam empyreas fore
240쪽
transmutanda ; ita ut totum Vniuersium carcere insernali excepto in merum coelum empyreum transmutandum sit. Cum enimnsis D. sanctus Retrus expresse dicat,No
rum νηι ms caelos, . nouam terram fecundum
In promisia ipsius expectamus/ι quibus iu-aelum est sitia bubitat &c. innui quasi hiscei si veri,is videtur non solum terram
Σισιο im post diem iudicis anhabitandam, μ' si verum iustitia fore decorandam.
Igitur vanam puto omnino,illam multorum etiam doctorum vir rum sententiam,asserentium,post
diem iudicij pueros sine baptismatis fonte hinc abreptos, tellurem hanc innovandam inhabitaturOS. Quomodo enim secundum Petri prophetiam, iustitia tunc in terra illa noua inhabitura esset λ cum in
illis incolis, scilicet pueris Originalis peccati labe foedatis & iniustis coram Deo neque prima iustitia originalis futura unquam sit 3ςαὶἐρs Quid impediret itaque proba- diem is i- bili coniectura opinari: scilicet ob
νum fit d. reuerentiam Verbi omnipotentistina. Dei in terra nostra concepti ; &sanguinis eius pro mundi salute in illa effusi,necnon ob infinita Christi, B. Virginis &Electorum omnium merita in ea cumulata,banc
tellurem pro maiori accidentali Sanctorum solatio in locu quasi
pyreum etiam transmutandam esse ρ Cum enim haud credibile sit, aliam in ea futuram generationem, neque illam puerorum fine baptismate decedentium sore habitationem;neque omnino V RIMVM. I 89cuam suturam, probabile est eam Sanctorum delici js pr paratum &renouatum iri dcc.
Quod si Cardinalis Cusiani,vi- mori certe sui temporis rarissimi, len- μtentia pollet Iublittere, scilicet in piutita. stellis & Planetis esse incolas rationales; profecto visio rila admiranda dc difficillima EZechielis, cap. X. de quatuor animalibus, propemodum ad literam haud inepte posset accommodari quatuor scilicet maioribus globis,per circuitum plenis oculis seu creaturis: scilicet iupremo Saturno, Iovi,
Marti, & telluri & hoc in hypothesi & sententia quidem Copernicana ita ut per A. animalia, hi A. principaliores globi inferioris mundi, per ignem Sol, per species
electri autem de medio vel circa medium ignis, Venus, ercurius& stellat solares aptissime intelligi possent. S. Ioannes in Apocalypsi quidem etiam A. animalia vidisse se testatur ante thronum Dei, continuo Sanctus, Sanctus, Sanctus clamantia. Quod si ex suppositione sorent.creaturae ra tionales in Planetis ut in terra, locus iste haud incongrue ex 4. illis globis de transsatione illarum