P. Gallandii ... Contra nouam academiam Petri Rami oratio. Ad illustrissimum ... Carolum à Lotharingia

발행: 1551년

분량: 133페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

P. GALLANDII ORATIO 1

primis esse sancienda censuerunt, & ad reip. qua constituebant, finem & utilitatem dirigendam. Quare per deum immortalem pesti atquc exi tio mature occurrendum,quam portendit istius desperatissimi hominis rabies, uu in primordio luctaretur olim iudicio principis semel notata debilitata.Quod si iudicum sententiis perfrege rit rege triumphato,cui parceticui no instillabit quid diuini aut humani iuris nobis relinquetusta

licetia est academiς,quam tot intermortuam se culis maledicus iste sesquiZoilus, nunc e fornace carbonaria patris fuliginosa, uelut ab inferis re, diuiuam excitare & renouare conatur, ut iuris aequitatis & doctrinae omnis quietis,tranquillitatis,uirtutis, officii certissimam de telissimam ex hominum animis opinionem & persuasionem a stirpe cucllat, omnia sursum deorsum miserat:

quo nihil perniciosius humano generi esse, nec ad exomplum sceleratius prodi prodest. Atq; huius nefariae sectae uecordia quibus uerbis suggillet uir haud magna ille quitim cum re, sed cum iudicio in philosephia grauissimo Epictetus, ad scriba. Sic Epicurus sinquit) omnia uiri patrisq;

familias munera & ossicia amputauit, & ciuis δίυ amici,uerum humanam tamen procliuitatem dc ' propensionem sibi non amputauit, nihilomagis' quam miseri academicisseesus suos abiicere aut excaxare possint, quanquam id enixe studentes. '' Quam esse miseriam istam dicam Tu cum a na

122쪽

Issa

PRO SCHOLA PARISIEN. cotura modulos & regulas acceperis ad agnitione ueri,non ultro operam sumes, claborabisque,ut

quod desit adiicias, & excoledo de tuo suppleasὶ Sed contra ii quod illic argumentum ueri sit, id toltcre & extinguere conaberisξQuid ais philo phcὶ pietas & sanctitas quales tibi uidetur, c do:

uin' bonum confirme,ctiam ut nostros ciues con

uertas ad dei cultum,& aliquado maximis in rc-bus scgnes csse desinanti Itane igitur rationes habesZEgo uero habeo & gratias ago .Ergo quando nimium ista tibi placent,accipe nunc contra,ne' que deos esse, neq; si sint, humana curare,neque quicquam cum illis commune nobis intercedere,pietatem & sanctitatem, quae hominu sermone celebrantur,meras nugas esse, commentaque

insolentium hominum & sophistarum aut etialegislatorum ad terrorem & repraehensione improborum. Nς tu aedepol praeclaram oc solidam philosophiae gratia a nostris ciuibus inisti,iuuentutem uniuersam iam ad deorum contemptione excitasti. Quidὶista tibi non probaturξ accipe nucnihil esse iustitiam,pudorem esse stultitiam, patrem nihil esse,silium nihil esse, certe tu quidem philosophe hic comorare,hoc urge, iuuentutis persuaae,ut plures eiusdem sententiae assinos de idem loquentes habeamus: ab his nimiru disputationibus bene moratae ciuitates prosectae coaluerunt atq; creuerunt: ij sermones Lacedaemo-ncm nobis pepererunt:Lycurgus istas opiniones

123쪽

- Ρ. GALLANDII ORATIO

,, animis ciuiu suis legibus & institutis inserebar, is neque seruitutem seruire turpe potius quam ho ,, nestum esse, neque liberum ingenuέmq; esse ho nestum potius quam turpe. Qui ad Thermopy-

las occubuerunt,propter ista decreta ceciderunt. 3 Athenienses uero quas ob alias rationes urbem ., suam reliquerunciEt tamen qui ista garriusiux ,, rem ducunt, opera dant liberis, remp.capessiint, ,, flamines designant & uates. Quoru obsecroξ eo- rum qui nusquam sunt:Pythia consulunt,ut fal-υsa auatant,ahis oracula interpretantur.O insigne v impudentiam,o praestigias imi homo,quid facis3υ tu temet quotidie refutas: neq; in animii tamen 'reducis frigidas istas argutias omittere λ Si cuius Macademici seruus essem,etia si mihi quotidie ua-opulandum esset,cum usq; meo modo excruciare.., Mitte sis puer oleum in balneu:cgo uero mittere 'garum,& in eius caput potissimu i inderem .Ehoo quid istud est3uisum me quodda inquam olei pe- pulit prorsus indistinctum & simillimu.tua adiu ro fortuna, adfer huc ptisana: & plena adferrem M paropsidem origari. quid Z ptisanam non petiuiti, sanc quidcin here, istuccine ptisana est, istuccine ino origarumὶ cur potius inquam quam piis anat in Cape sis & odorare, cape sis & gusta.Ecquid sciso here,an nos sensus fallantὶTres aut quatuor con- in seruos eiusdem uoluntatis si habeam, hominem v rumpam, & ad suspendium adiga, aut aliam sendi tentiam sibi commutare cogam. Hactenus Epi

ctetus.

124쪽

ΡRO SCHOLA PARISIEN. cr

ctetus. Satin' intelligis elogium istius effrenata: academiae tuae λ Istius sectae professione, ecquid iam intelligis quatu suscipiatur scelerisZEquideperduellionis maiestatis,impietatis, omnium denque scelerum quae legibus uindicantur, isto uocabulo contineri crime affirmo, ut omnium qui huius dementiae sectatores sunt, antiquo more caput cum bonis omnibus sacrari debere merito existimcm.Nunc tamen ita rem natam intelligo,ut pro supplicio quod commeruerunt,de bonorum praemiis contedere audeant: & pro ac demicorum poenis quas formidare debuerui, ad peripateticorum honoraria & cmerita aspirent,&non istud nomen in quo tantum exitii latet, perhorrcscunt: etiamne se academicos praedica re & uenditare audebui3 Tam male de amplissi mo ordine existimabunt, ut bonorum praemia

eius sontentia sontibus & noxiis adiudicatum iri sperentὶSed cxcipis fortasse religionis causam,&cisciplinae publicς priuataeque. hic nihil moues, quietem amas, haua uidi magis qui iam tantum turbarum & tumultus dederis . primum nescio, cupio quidem: deinde quid academiae consentaneum ut,semper uidero: postremo dum nomen istuc audietur, religioni & officio semper timuero, & disciplinae controuersae & litigiosae meminero. Quandiu enim extabit ratio illa academiae de re quaque utranque in partem disputandi,asi

125쪽

P. GALLANDII ORATIO

di, no satis osse cautum religioni S pietati put bo.Cui si tu parcos,quod equidem uelim,quis tamen spondet,quis prςstat omnes in posterum ab

ista tua schola in omcio futuros)An non timem dum, ne quemadmodu te omnibus hominibus qui sunt,fuerunt,erunt,iniquum & infestu praebuisti:item quoquc aliquis aliquando ex ista n uitatis studiosa schola existat, qui Aloidaru more hominibus iam a te,ut censes,domitis,in deos immortales arma capiat)Ista enim est academiae professo,ista licentia, qua semel a tuis suscepta, quis tandem modus futurus estiQuam enim alia prouincia subactis,ut existimas,doctis omnibus, tuis relinquisὶ ut demissa per pronum pondera deorsum uoluutur,nec statim in quo suo impetu concitata quiescunt: ita quoque temeritas istayraeceps & uolubilis,nec ubi quiescedum est insistet. Appella quatum uoles evagella, & pietatis studiit in speciem carptis tuis praetende,dum homines academicum cogitabunt,pium nunquam

existimabul. Quo quidem in loco facillime per spici calumnia tua potest,qui impietatis crimen, quod proprium est sectae tuae,& in tuos proprie

convcnit,in Aristotelem conferre uoluisti, cuius sententia iudicio sanctissimi theologorum ordinis cum pietate coniunctissima est. Et quidem siqua in re tibi constare uelles, nec inconstantiam sequereris,non solum omni tipula leuiorem sedctiam cum imprudentia coniunctam, ues acade-- miae

126쪽

mice desertor ad alia castra transfugeres, uel ea probata in dialecticorum potius praecepta scriberes,quam ullam de disserendi ratione litora unquam relinqueres . Qui enim,obsecro, consentaneu, academicum este, id est in disciplinas omnes coniurare,& disputa li corta praecepta hominibus edere ὶ Quis unqua fando audiuit,quis legit ab academicis de artibus & philosoξhia certas ullas praeceptioncs esic traditasὶ nisi forte fraterculo tuo credendum esse censes, qui in officiis Cicerone academicu esse putat. Quod si est,cur quisqua Pan tium quem Cicero imitatu sistoicu otius quam academicum existimet ὶ aut cur noceat ista ratione cum inepto declamatore, ut satyricus ait,Ciceronem Allobroga dicere3 Sed tu mihi uocabulu istud arripuisse potius quam delegisse uideris,qui satis habucris qualecunque nomen peripateticis opponere. Ita dum ambitiosius istud quam consultius facis,nunquam quid suscipercs attendistic nunqua quid illa secta foui liceretur,animadvortisti. quo fit ut imprudens in te incurras,nec solum in peripateticos, quorudialectica ab omnibus probatur, a te damnatur,

sed in tua quoque uiscera academiae tuae arma couertaS. Nam cum artes omnes uel labcfactentur

127쪽

, P. GALLANDII ORATIO l

aliis pepercisti. illa caelitus ut olim ancilia Num , sic tibi delapsam dialecticam academicus plane sustulisti. Quid illa amussis,qua artes omnes dirigis,ut si quis ab ea uel latum unguem deflectat, inscitiae insimules,& opus improbes,nonne tibi, quod aiunt,pro regula lesbia erit)Nihil enim directum,nihil certum & exploratum esse acad mla tua clamat: quae prorsus taceat necesse est,si methodus illa quam crebro iactas, ualeat. quanquam non magis dialectica quam caeterae artes euertuntur,Quae cosistere no possunt, animi prae ceptionibus sublatis quibus cotinctur.Si omnia,

quod academici Perstrepunt, opinionibus hominum,si legibus, si institutis corrupta uitiataque sunt si nihil uerum, nihil syncerum est,quis ossicio disciplintiuirtuti loctas in uita reliquus esti

Nonne ista tua ratione hominu mores cum philosophia pessiindantur nonne humanae leges &ciuilia iura profligantur ξSi enim uirtus a uitio, ius ab iniuria internosci non potest,cur posthac quisquam ossicio quod inane nomen est scrutat Cur posthac magistratum pro tribunali ius p tius quam iniuriam dicere putet)quis rebus iudicatis standum censeatὶ quis si possit non armis &manu potius quam legibus & moribus sua dcfeda aliena appetat ξ Non uides quantam ad improbitatem & scelus senestram patefacias, qui ex hominum animis boni & aequi notionem auferas ὶ Iam uero cur quisquam in pervestigatio

128쪽

pRO SCHOLA PARISIEN. 63

ne naturae posthac elaboret , si nihil studio & dia ligentia profici intelligat: si irritum & inane conatum fore sciat,ut medicinae quisquam det operam,aut aeger medicum adhibeat,si nulla distiniactio est,nulla internotio salubrium & insalubriu,&tenebris in luce eductis nondu costitutis,distinctisq; disciplinis,huic vanissimae sectae locus cssct, hodiene cum sapientu constatiumque hominum iudicio decreta omnia & perspicue definita sunt, ei locus ullus eritξhodie ne furiis uelut imo Achcronte refuso opinionum pestem & diritatem per

orbem terrarum spargentibus, haec camarina cadcmica mouencia fuitὶ Existere ne homines in

Gallia potuere,quae ut diuus Hieronymus ait sola mostris caruit,qui sectae quam ignorarent importunitate quidlibet non sentiensi modo,sed&dicendi & scribendi contra omnium auctoritatem effrenem licentiam,imDunitatemque proponerent λ qui Aristotelem nihil scire,alinum est

naturae lumen extinxisse,cacodaemonum praestigiis hominum mentes caecasse,in principe terrarum urbe,tanta doctorum hominum frequetia, maximo regni florentissimi probro.scribere pa-

secundae ualetudinis & aduer ZQuod si tem pus aliquado fuit quo rebus nondu ex umbra in sole,

129쪽

P. GALLANDII ORATIO

ralem plenam impietatum, physice & metaphysiceuccordia atquc amcntia reserta, non solum scriptis prodercnt,uerumetiam maiore uoce recontentione quam ullus unquam Trachallus,priuatim Sr publico declamareti qui cx Virgilio θ: poetis disserendi rationem,reliquasque philos phiae partes longe mclius quam cx Aristotele diasci posse ad huius academiae nouae reaedificatione etiam in senatu grauissimo defenderenti qui ad eam quam somniat &falso adumbrant eloque tiae pnilosophiaeq; coniuctione,non poetas modo& oratorcs ut scriptis prodiderut sed quod re uera in eoru gymnasio fit, his licos, gramaticς s& rhetoricae scriptores ita interpretaretur,ut Aristotelem aut non attingeret,aut non ad ucrbum

studiose & grauiter,sed ueluti pex transennam compendiis & summis capitibus legendum csse cotenderetZS moralcm eius philosophia bonam librorumparte discipulis suo marte,quodaiunt, sine praeceptoris opera comitteretZquil ad cofirmandum sunc uesanu errore leges huius scholarmatorii inq; omniu instituta deprauaret & corruperetὶFraciamne homines genuisse,qui ut incautos adolescentes ad sua deliria & semnia traducerent, Zc suae uecordiae patrocinium quaererent; ita sinistre de Aristotele non modo sentirent, sed& apud grauissimos iudices,& per se& per aduocatOS Oratores uiua uoce & impudontissimis scriptis loquerenturi O canum, o terra, o maria Neptuni,

130쪽

PRO SCHOLA PARISIEN.

ptuni,hqccine fieri flagitiaξ hcccine de eo homi

ne,si modo homo Accdus est,in cuius incnto ceu purissimo speculo tota natura refulsit , excidere ex ore cultisquam potueriit)Natόsne esse in Fr,cia omnis humanitatis, pietatis & religionis parente,qui ita iura omnia humana & diuina uio

larent,ut qui ab ultimis principiis abditissi a &prosundissima quaeque rerum omnium deduxit, opinionum prodigiosarum monstra profligauit, ordine singilla digessit,pronuciata uniuersa in omni argumento & materia,quibu& seqvcns aetas tanto seculorum decursa citra ullam fere exceptionem uteretur,excogitauitξin quo nihil inane& uacas,omnia selida & plenarin quo si quid de mas,uniuersas ructura, ut in clypeo Phydiς ruintura sit:in quo tanta uerboru frugalitas,sentcti rum grauitas 3c crebritas, ut singula uerba scnte tias propemodum aequent,qui solus uia,ratione; oraeceptis & arte disciplinas inclusit, & uere phola phari docuitὶ natosne inquam in Fracia cilc, qui hunc uel exilio multarent,uel foede turpiterque circunscriptum ad derisonc & contemptionem dedccoris ignominiaeq; notis omnibus inustum retineretὶ natosne esse inqua in Francia nostris temporibus stolones, qui arborem sub cuius

SEARCH

MENU NAVIGATION