P. Gallandii ... Contra nouam academiam Petri Rami oratio. Ad illustrissimum ... Carolum à Lotharingia

발행: 1551년

분량: 133페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

P. GALLANDII ORATIO

tis palmam lemniscatam si non tu fortasse , at tui uagi & inccrti sectatores ut cylindrus in praecipiti nusquam cosistentes edent. No enim ante hic suror insistet,non conquiescet audacia, cum iam iis gradibus uiam sibi muniuerit, & cum in tale quotidie morbus ingrauescat. Quis cnim his turbulentis teporibus prςter me, qui hic peri culum tibi creatum nolo, lixerit, te iam a pri cipio academiam alio amplcxum csse, praesertim tam odiosam nomini Christiano, quam ut disciplinis omnibus subuersis, sacra demit euangelia tentarenturΘNam si te nouitatis studiosum peripateticae familiae poenitebat,& aliunde magnam incrcedem ducebas, quieta mouere, placidummitterarum statum solicitare, nobilem Stoicorum porticum saltem sequereris , sectamque reno uares olim florentissimam. Sed tu palmarium S memorabile facinus non putasti, nisi sectam amplexarere,quae una S diis immortalibus bellu S: philosophiae omnibusq; disciplinis indice

rei nisi quae diuina& humana omnia permisce-rct,& cofunderct. Nesciebas a Lactantio sententiam academicorum esse penitus couulsam atq;

fraetam 3 aditio Augustino firmissimis rationibus consutatam ξ ab omnibus denique Christianis ciectam & cxplosamῖ Tu solus extitisti,quiranto post, maiorcs nostros sanctissmos & Joctissimos mortales inscitiae iuxta& stultitiae co-demnares. Nam cum illis infestius quam cum

Aristotele

112쪽

ΡRO SCHOLA PARISIEN. ues

Aristotele licet rumparis) philosophorum principe, tua pugnat oratio & sententia: quanquam quis oppugnare Aristotelem potest, quin eodem quoque temporc maioribus nostris religiosissimis pontificibus, augustissimis imperatoribus, .

amplissimis regibus,qui philosophu istum propositis summis praemiis, in scholis explicari uoluerunt, tetrum lc importunum bellum denuntiet ξ Itaque non tam hic Aristotelis existimatio& nomen agitur, quam principum amplissim rum dignitas a Petro Ramo atteratur, qui temeritatc prouectias nullis sic iam legibus teneri putat,omnia principum edicta,sanctiones,leges,rogationes perfringere impune se posse cesset. Atq; in quo nunc quiaem est,faciet,cum iam dc Francisco,quo quantoque rege dij immortalest hodie uictor superbissimus triumphet. Nam ab eo logc clementisimo post homines natos principe, ille philosophiae peripateticae iuratus hostis silentio

lanatus perpetuo,& taciturnitate multatus, uix bene conclamato funere regis optimi rursum e rumpere & insolentius quam antea insultarc coepit. Itaque in omnisi moerore & ltustu solus at cer haetusq; uolitabat, pus & vcnenum quod annis aliquot moestus 5 tacitus collegerat totum repente evomebat, nec quid faceret aut diceret

quicquam pensi habebat. deniq; ut in pythagorico illo filentio quantum profecisset ostenderct: seuerus censor animaduersionu uiginti libros in 1. VI O iij

113쪽

P. GALLANDII ORATIO

Aristotelem repente cuulgat,ipse non censorum notationibus,sed si cum eo seuere ageretur,grauissimis suppliciis dignissimus.nec tamen id satis maledico conuitiatori fuit: non enim ita post cande a Cicerone gratia inire Parat, & quem libru accuratissima dc diligentissima scripicrat industria uir omnis aeui eloquentissimus,lotu stultissimis & ametissimis quaestionibus insectari &exagitare pergit. Videlicet illa mens tua fuit, si quid tamen mentis habere potest amentis limus M iste tuus sensus, Si literaru columina de suo deie- γ cero fastigio,aut si non secero, quid enim aduer- sum eos vanissimus nebulo postimi plurimum ta mcn in omni genere doctrinς uidisse cessebor, re V liquorum professorum modestiam, qui faectum V mcum non probabunt, impudentia facile supera

' bo,& maledicendi calumniandiq; libidine impe

ritoru animos huius rei auidissimos optatis epu-

' lis & suauissimo pastu satiabo: et quemadmodu' M. Scaurus, cuius pater re nimium tenui, carbo- nariam exercuerat, eloquentia demum clarus &

senatus princeps effectus est: sic me academica se dia talo temporu interuallo renouata, patre car P bonario natum princirem literarum costituam: ' nihil omniti creta candida,nigro carbone omnia V notabo: denique ante uox me essecorit,quam in V literatos & bonos omnes contumeliς & sycopha V tiar. Ista me ratione in acta quaedam exire Opor- ret,ista uia per hominum ora celebrari,adolesce-

114쪽

PRO SCHOLA PARISIEM 36

M tum quoq; inertiae,cuius auidissimi sulit, patro- ,, cinabor:scriptoribus, quorum laboriosa cogni- , tio cst, in cotemptionem adducendis, dc compe-

, diis disciplinarum ostentadis, falsaq; scientiς per

suasione,quae ex cotemptu auctorum facile con- sequitur , animis corum inducenda, perficiam ' ut me tanquam palladium quoddam e caelo diui nitus demissum colant de ueneretur. Eo consilio

luduimpudentiae aperit, dc quoddam tanquam bacchanal domi instituit:fastidit,licentiae,fastus, despicientiae secris incauta dc imperitam adole scentiam initiat, quae iam huius imbuta malis uenenis, non Pluris eximios scriptores quam puti dos fungos facit. Sed tu istud academiae nimirum instituto facis,ut libero contra omnes dc disputes

de scribas. Qua quidem in rc facillime ingonii tui rauitas perspici potest deterrima semper aemu-

antis,aspernantis optima. Nam cum in Cicerone dicendi praecepta admirentur omnes, philosophandi genus ut leue, ut inccrtu, ut errabundum improbent,tu inventus es qui contra omnium iudiciu cius rhetorica reprehcdcres, philosophiam laudares. Itanc uero tibi placuit dubia dc titubas, ideol prophana de impia de natura deorum eius disputatio,ut statim persuasus docilem animum adcam philosophiam adiungorcsὶ Itane te incerta de uacillans,dc quocunque tanqua aestu 3c tempestate delata, de bonorum Sc malorum finibus eius schola in fraudem impulit capitalem,ut quae

115쪽

P. GALLANDII ORATIO

studia,actiones,ossicia in uita coleda essent, quoquc referri deberent, consultum constitutumq; habere nolesὶ I nuc, uociserare & ad rauim odiose clama perturbatorem omnium disciplinarum Aristotelem esse,qui tam densam offundere uitae caliginem meditaris,qui omnium rerum consu-sione,pessimo publico,omnium ossiciorum sub uersionem,disciplinarum interitum,philosophi pestem exitiumque moliris:& malos genios aliis Obiccta,quibus semper monentibus ista loqui, &dictantibus scribere uideris. Ucrum esto, rheto rica Ciceronis dainnaueris, philosophiam probaueris, quorsum ergo retulit in co uitiosissimam ct incertam potius quam emendatissima & con stantem probareὶ Destinatam firmamque ulla de re sententiam habere noluisti, tibi ut pro tuo iure liceret,cum commodu esset & liberet, in omnes contumeliose intemperanterque declamare: ut qui nihil approbares,omnia culpare calumniando posscsaeum tame is,cuius exemplo Academi cum te profiteris, ingrauissimis disputationibus academiam,cius leuitatem & inconstantiam perta ius procul amandatam facessere iubeat. An in

laudatissimis illis de republica libris, cum optimum ciuitatis statum cxquirerct, consiliariam adhibuit istam animi incertam, & inconsidera tam academiam ξ quid cum ciuitatis suae leges conderet, nonne perturbatricem istam ab Ar-ccsila recentem academiam exorando ut sileat, blan-

116쪽

pRO SCHOLA PARISIEN. 17

blandeque placando summoueti Atque nisi casu quodam, ut interpretor,in Philonem bello Mi- inridatico e Graecia profugum incidisset, henus istud philosophandi nunquam probasset, a quo

tamen plerunque no inuitus recedit. neque uero quisquam postea apud Latinos, quod sciam,

eam rationem secutus est, cum rerum confusio

nem & foedissimam ignorantiam cum pugnaci concertatione pertinaciter coniuncta induci ui derct, & garrulitatis moleste obstrepentis studiu exerceri,nihil assirmari,artem omne philosophiae tolli, rerum ordine & descriptionem euerti.Nec in Graecia multos fautores & patronos habuit,quinqu ad summum sex nominantur, qui quemadmodum nonnulli in optimis rebuspub. existere perniciose seditiosi solent: ita quoque copositissimam & praestantissimam philosoplitae disciplinam labefactarc&couellere telarunt. Qui autem huius pertinaciae errorem usque a Socrate philosophiaeparente repetunt, non mediocriter

mihi falli uicientur. Nam etsi per dissimulatione de se modeste detrahit,seque nihil scire prςdicat: id tamen facit quo superbos sophistas & falsa scientiae opinione tumentes, & nonnullos adolescetes iuueniliter elatos, cum pace & leniter de placide refellat. Lege Xenophontis commentarios, quam multa Armet intelliges. Lege Socratis de republica disputationem apud Platonem,minime nutantem eius uagantemque sententiam, at P

117쪽

P. GALLANDII ORATIO

cognosces. In eundem etiam coetum Platonem

si diis placet includere pari imprudentia cona tur,qui mihi nec eius de republica & legibus sermones unqualogisti nec in Timaeo explicatione naturae attendisse uidetur. An non iis in libris &multis aliis,animi sui sententiam tanquam iuratus testificatur an non aperte quid uerum scimtiat,decernit anusquam ambiguus & haesitans sustinet allensioneὶ Immo uero diserte semper assertionem illic prae se gerit, sed tu obstinatus in prauitato si te bene noui instabis, iugulumque, quod uulgo dictitarc soles, citius porriges,quam

animi pervicaciam aliquado mutes:omnes lem per omnium artium conditorcs uituperabis, licentia fretus academiae tuae: alienae laudis obtrectatione liuidus famam quaeres, artiumque rubna te uenditabis ut te no aliter si pestem, vastita tem, inteperiem, homines auersari detestarique

debeat. Quid medicinae futurum est, quid Galeno,si semel non ingenue discendi, quod non soles,sed instituto tuo maligne reprehendendi studi,medicorum libros cognoueris i me quidem auctore, medici si sapiunt, non modo non recipient te nomen tuum profitetem in scholam,uerumetiam tibi suis interdicent libris.Nam Galeno putido scilicet, & inepto scriptori fraterculum tuum, quem medicinae studcre ferunt, iam nescio quid audio minari, nec inclicrcule iniuria. Quid enim bella istam academiam damn

basi

118쪽

bat,quid in Favorinum scribebat,arbitrium disceptationemq; ueri assirmans, & assensionis re tentionem limprobans 3 Cur genus istud institutionis , quo tanquam candidis inuehentes equis triumphatis,ut omnium uitiosissimu,libello notabatὶ Istud tacitum ferre non debet,ac mediusfidius cuin meritissimu tuam suamque uicem ut ciscetur. Ius uero ciuile si attigeris,dij uestram fidem,quam illic stragem edesὶ Illud tuum in Arinstotelem Ciceronemque peruagatum, quodque pene iam uociferando contrivisti, multa turbat, multa miscet,confundit omnia, parce sis tibi fo-des,nusquam sat scio,crebrius uiuueniet. Vbi uero ad praeclaram illam dc singularem tuam, tua enimuero dicam,licci multi fremant,rei furtiuae

perpetuam auctoritatem esse, sed qui habet sale quod in te est, facile alieno labore partam gloriam uerbis in se transmovetauerumtamen cum ad tuam tradendarii artium rationem exigere caeperis iurisprudentiam, quatam inscitiam patefa ies, quas animaduersiones scribes λ Non ut in Aristotelem uiginti libellos, scd ita me deus ametὶ uiginti plaustra condes. Nam qui saepe aut ob leviculam definitionem praeteritam in aper ta re,quae definitione non indiget,aut non necessariam distributioncm omissam, aut praeceptiunculam non suo ut existimas loco positam,aut ex alia adhibitam disciplina, ut uinculo quodam necessario inter se omnes colligatae sunt, uolumina

119쪽

T GALLANDII ORATIO

tota damnas S retexis, quam uberem reprehensionis matcriam & segetem nancisceris 3 Vnum tamen quod inter nos dicere liccat, non fatis instituto academiae facere uideris,qui ta obfirmate tradendam artium tantu unam esse uiam antimaueris, ut triuium omne & triuia ipsam odisse uidearis.Sed quod nollem, grauis illic tibi & infensus propositus est aduersarius.Scin'quem dican Goueanum, inquam, qui superiore commissione os tuum impudens batuebat. Vide si neu

Iens ille pugil te fulva moribundum stomat ars na, praesertim elatus uictoria priore.nihil cu illo, si me audis,rei tibi fuerit, ne cum Perionio qui dem docto &diserto homine, qui toties loquacitatem tua clinguem reddidit, ut ad eius librosueris uictus semper obmutescas. Ide si ad remp. accedas, ius prςclara disciplina & optimis institutis hodie stamus,& incolumes saluiq; sumus, more tuo turbes,quietemque publicam factione& dissidio commutes, quod in pace tranquillisque

rebus obsolescas,in tumultu & seditione ut existimas,domineris & eniteas. Nam qui in literario isto placidoque otio, tamen animi morbo quic scere non potes, scilicet in negotio, inquies,

M seditiosus pacem dctraquillitatomicolere poDks3Homines antiquos & rudia impolitaque u rustatis iurassequentes, prudentia & consilio primarios in ciuitate haberi formularios florem,legulews-cautores in pretio esse nunquam sic

120쪽

rcsrcos in iure,consultationibus,cautionibus,scriptionibus nihil sapere, ius scire, quod aequum putarent iniuriam esse doceres:iura noua legisl, tor eximius describeres,uctera Az usitata damn res,leges uictis & oppressis ciuibus tuis dares, coquippe progrederetur amentia tua.Si uero turbu lentam & popularem rcmpublicam nactus esses, qualis olim Atheniesis & Romana fuit, ecquem Cleonem, ecquem Hyperbolum non stipetarcsὶ cuius furiosi tribuniplinis uesanas actioncs non uinceretiRomae non alius in montem sacrum&auentinum secedendi auctor & dux multitudini esset,non alius coniuraret: ita non literis tantum an quibus tanquam proludis facinoribus maioribus,sed plialosophiae perniciosus ciuis, alerium nisi propediem obuiam eatur audaciae tua quo cunque impetum dederis, respub.detrimentum accipiet:quanquam plus quam uellem iam acc

pit.Nam ii qiussis est puerorum institutio, quod

tanquam seminarium ciuitatis est,tales postca ab educatione puerili ciues existere solet quis no uidet immutata & corrupta fanctissima dc intcger rima disciplina, ciues in posterii Ateriores m gisterio tuo foreὶ Principia magnitudine exigua sunt,sed momctis maxima.pucrorum disciplina mutari no potest smo aliqua reiP. mutatione, inclinatione,c5ucrsione'nilosophiq; praestantissimi, Plato,ut Aristotcles, & lcgictatores egregij, ut Lycurgus,ista de causaedisciplina iuuetutis in IV a P iij

SEARCH

MENU NAVIGATION