Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1787년

분량: 263페이지

출처: archive.org

분류: 약학

61쪽

I quando autem ulcera oris cancer invasit , primo considerandum est , num malus corporis habitus sit; eique occurrendum : deinde ipsa Ulcera curanda. 4uod si in summa parte id vitium est, satis proficit anthera, hunaida ulceri arida inspersa ; sicciori, cum exigua parte mellis illita. Si paulo altius, charide combust te partes duae, auripigmenti pars Una Si penitius malum descendit, chartae combustae partes tres , auripigmenti pars quarta : aut pares portiones sulis fricti, & iridis frictae : aut etiam pares portiones chalcitidis, calcis, auripigmenti. Necessarium autem est linamentum in rosa tingere, & super adurentia medicamenta imponere; ne vicinum & sanum locum laedai t. Quidam etiam in acris aceti heminam frictum salem conjiciunt, donec tabescere desinat; deinde id acetum coquunt, donec exsiccetur ; cumque salem contritum inspergunt. Unoties autem medicamentum

injicitur, & ante & post os diluendum est vel

cremorς lenticulae, Vel aqua. in qua aut erVUm, aut ) oleae, aut verbenae decoctae sint, sic, ut cuilibet eorum paululum mellis misceatur. Acetum quoque ex scilla retentum ore , satis adversus a) Sc RIBO N. LARG. c. XIII. b) MARcLLL. de a dic. caS. XI. Pta. 292.

62쪽

4 A. CORN. CELs I MEDICINA haec ulcera proficit: & ex aceto cocto sali, sicut supra demonstratum est, rursus mictum acetum: sed & diu continere utrumlibet, & id bis aut ter

die facere , prout vehemens malum est, necessa-1ium est.

Quod si puer est, cui id incidit, specillum lana involutum in medicamentum demittendum est,& super ulcus tenendum ; ne per imprudentiam adurentia devoret. At, si dolor in gingivis est, moventurque aliqui dentes, refigi cos Oportet , Nam curationem vehementer impediunt. Si nihil medicamenta proficient, ulcera erunt adurenda. Quod tamen in labris ideo non est necessarium, quoniam excidere commodius est. Et id quidem, aeque adustum , atque excisum, sine ea curatione, quM corpori manu adhibetur, impleri non potest. Gingivarum vero ossa, quae hebetia sunt, in perpetuum ustione 'nudantur, neque enim postea caro increscit. Imponenda tamen adustis lenticula est, donec sanitatem, qualis esse potest recipiant.

HT C in capite fere medicamentis egent. Sub

ipsis vero auribus oriri παρω- λς solent; modo in secunda valetudine, ibi inflammatione orta; modo post longas febres, illuc impetu morbi con-

63쪽

verso. Id abscessus genus est. Itaque nullam novam curationem desiderat : animadversionem tantummodo hanc habet necessariam , ut, si sime morbo id intumuit, primum reprimentibus experimentum fiat : si1 ex adversa valetudine, illud inimicum est, maturarique & quam primum aperiri commodius est.

AD umbilicos vero prominentes, ne manu serroque utendum sit, ante tentandum est, ut abstineant, alvus his ducetur: imponatur super umbilicum id , quod ex his constat ; cicutpe Rfuliginis, singulorum P. I. . ceruiste elotae P. I V. plumbi eloti Ρ. v I i i. '. ovis duobus ; quibus etiam solani succus adjicitur. Hoc diutius impositum esse oportet ; & interim conquiescere hominem; cibo modico uti, sic ut vitentur omnia in

IV. c. III.

64쪽

A. CORN. CELs I MEDICINA

C A P. XVIII.

De Obscaenarum partitim Oitiis. ΡRoxima sunt ea, quae ad partes ob sicoenas pertinent, quarum apud Graecos vocabula ntolerabilius se habent, & accepta jam usu sunt ;cum in omni fere medicorum volumine atque sermone jactentur : apud nos foedi Ora verba , ne consuetudine quidem aliqua verecundius loquentium st) commendata sunt: ut difficilis libec explanatio sit , simul & artis praecepta servantibus.

Neque tamen ea res a scribendo deterrere me debuit. Primum , ut omnia, qtipe salutaria accepi, comprehenderem : de in , quia in vulgus eorum curatio etiam praecipue cognoscenda est, quae invitissimus quisque alteri ostendit. a. cilis m0rbis. Igitur si ex inflammatione bo coles intumuit,

redueique summa cutis, aut rursus induci non potest multa calida aqua fovendus Jocus eii. Ubi Vero glans contecta est, oriculario quoque clyste- Te intri eam cutemque aqua calida inserenda cis; si mollita sic λ extenuata cutis reducenti paruit, expeditior reliqua curatio est : si tumor vicit , imponenda est vel lenticula vel marrubium , vel oleae folia ex vino cocta, sic ut cuilibet eorum , a) Alii accommodata. b) A ET IUS Tetrab. IV. Ser n. II. Ι6

65쪽

LIBER UI. CAP. XVIII. s

dum teritur, mellis paululum adjiciatur: sursumque coles ad ventrem deligandus est ; quod in omni curatione ejus necessarium est : isque homo continere se , & abstinere a cibo debet, & potione aquae tantum a siti vindicari. Postero die rursus adhibendum iisdem rationibus aquae fomentum est, & tum vi quoque experiundum , an cutis sequatur. Eaque, si non parebit, leviter summa scalpello

concidenda erit, nam, cum sanies profluxerit, extenuabitur is locus, & facilius cutis ducetur. Sive autem hoc modo victa erit, sive nunquam repugnaVerit; ulcera Vel in cutis ulteriore parte , vel in glande, ultrave eam in cole reperientur: quae necelle est, aut pura siiccaque sint,

aut humida & purulenta. Si sicca sunt, prumum aqua calida fovenda sunt: deinde imponendum lycium ex vino est, aut amurca cocta cum eodem , aut cum rosa butyrum.

Si tenuis iis humor inest, vino eluenda sunt; tum butyro ros e & mellis paululum , & resinae terebinthinae pars quarta adjicienda est , eoque

utendum.

At , si pus ex iis proquit, ante omnia elui mulso calido debent: tum imponi piperis P. I. '.

myrrhae Ρ. II. . croci, misyos cocti, singulorum P. II. '. quae ex Vino austero coquuntur , donec mellis cranitudinem habeant. Eadem autem compositio tonsillis , Uvae madenti, OriS nariumque Ulceribus accommodata est. Aliud ad idem ; piperis P. I. '. myrrhae P. I. croci P. II. '. misyos P. I. '. aeris combusti Ρ II. '. quae primum ex Vino austero conteruntur; deinde , ubi inaruerunt, iterum teruntur ex passi

tribus cyathis; & incoquuntur, donec visci crassitudinem habeans.

66쪽

Trugo quoque cum cocto melle, & ea, quae aAcris ulcera supra comprehensa sunt , curant. At ERAs Is ΤRATI compositio , aut C RATO N I s , recte super purulenta naturalia imponitur. Folia quoque oleae ex novem cyathis coquuntur; his adjicitur aluminis scissi is Ρ. IV. '. lycii P. VIII. '. mellis sesquicyathus : ac , si plus puris est, id medicamentum ex melle: si minus, ex vino diluitur. Illud perpetuum est; post curationem, dum tinflammatio manet, quale suprapositum est, cataplasma super dare , & quotidie ulcera eadem

patione curare.

Quod si pus & multum , & cum malo odore

coepit profluere, elui cremore lenticulae debet, sic , ut ei mellis paululum adjiciatur : aut oleae, aut lentisci folia, vel marrubium decoquendum est , eoque humore eodem modo cum melle Utendum : imponendaque eadem ; aut etiam omphacium cum melle; aut id, quod ex aerugine &melle ad aures fit; aut compositio ANDRONIS; aut anthera , sic, ut ei paululum mellis adjiciatur. uidam ulcera omnia, de quibus adhuc dictuna est , lycio ex vino curant. Si vero ulcus latius atque altius serpit, eodem modo elui debet: imponi vero, aut aerugo, aut omphacium cum melle; aut ANDRRNIS compositio; aut marrubii, myrrhae, croci, aluminis scissilis cocti, rosae foliorum aridorum, gallae , singulorum p. I. '. minii sinopici p. II. '. quae

per se singula primum teruntur ; deinde juncta iterum , melle adjecto, donec liquidi cerati cras

situdinem habeant ; tum in aeneo vase leniter coquuntur, ne superfluant; cum jam guttae ii durescunt, vas ab igne removetur: idque medicamentum tum, prout opu9 est, aut ex melle

67쪽

aut ex vino liquatur. Idem autem per se etiam ad fistulas utile est Solet etiam interdum ad nervos ulcus aescendere; profluitque pituita multa, fames tenuis malique odoris, non coacta , at aquae simius , in qua caro recens lota est: doloresque is locus,& punctiones habet. Id genus quamvis Inter purulenta est, tamen lenibus medicamentis curandum est ; quale est emplastrum ex rosa liquatum, sic., ut thuris quoque paululum ei misceatur: aut id, quod ex butyro, rosia , resina , melle fit; supra vero a me potatum est. Ρraecipueque id ulcus multa calida aqua fovendum est, velandumque, neque frigori commitatendum.

Interdum autem per ipsa ulcera coles sub cute exesus est sic, ut glans excidat. Sub quo casu cutis ipsa circumcidenda est. Perpetuumque est, quoties glans , aut ex cole aliquid, vel excidit , vel abscinditur, illam esse servandum, ne consit-dat , ulcerique adglutinetur , ac neque reduci possit postea, & fortasse fistulam quoque urinae intercludat. ΜTubercula etiam, d) quae φυματα Graeci vocant , circa glandem oriuntur; quae vel medicamentis , vel ferro aduruntur; & cum crustae eX-ciderunt , squama aeris inspergitur, ne quid ibi rursus increscat. 3. De Cancro, qui in Cole nascitur. Haeῆ citra cancrum sunt ; qui cum in reliquis

68쪽

6o A. CORN. CELs I MEDIO INLpartibus , tum in his quoque vel priccipue ulcera infestat. Incipit a nigritie , quae si cutem occupavit, protinus specillum subjiciendum, eaque incidenda est; deinde orae vulsella prehendendae, tum, quicquid corruptum est, excidendum, sic, ut ex integro quoque paulum dematur, idque adu- Tendum. Quoties quid ustum ell, id quoque sequitur, ut imponenda lenticula sit: deinde ,

tibi crustae exciderunt, ulcera sicut alia curentur. At., si cancer ipsum colem. occupavit, insper genda aliqua sunt ex adurentibus, maximeque ad , quod ex calce, chalcitide, auripigmento componitur. Si medicamenta vincuntur , hic quoque

scalpello, quicquid corruptum est, sic, ut aliquid secum integri trahat, praecidi debet. Illud

quoque aeque perpetuum est; exciso cancro, Vulnus esse adurendum.

Sed sive ex medicamentis , sive ex ferro crustae Occalluerint, magnum periculum est, ne his decidentibus, ex cole profusio sanguinis insequatur. Ergo longa quiete & immobili pene corpore Opii Sest , donec ex ipso crustae maturae leniter resolvuntur. θAt si vel volens aliquis, vel imprudens, dum ingreditur immature , crustas diduxit , & fluit sanguis , frigida aqua adhibenda At. Si haec parum valet, decurrendum est ad medicamenta ,

lupe sanguinem supprimunt. Si ne hsec quidem succurrunt, aduri diligenter & timide debet: neque ullo postea motu dandus eidem periculo lo

4. De Phaged. tua in le Oscente. Nonnunquam. etiam id genus ibi cancri, quod zαγέο tim a Graecis nominatur , oriri solet. In

69쪽

LIRER UI. CAp. XVIII. 61 quo minime differendum , sed protinus iisdem

medicamentis occurrendum est; &, si parum Valent , ferro adurendum. Quaedam etiam nigrities est, quIe non sentitur, sed serpit, ac, si sustuduimus, usque ad vesicam tendit; neque succurri postea potest. Sed, si in summa glande circa fistulam urinae est, prius in eam tenue specillum demittendum est, ne claudatur ; deinde id ferro adurendum :si vero alte penetravit, quicquid occupatum est, praecidendum est. Caetera eadem, quae in aliis cancru, facienda sunt. S. De Carbunculo , qui in tale nascitur. Occallescit etiam in cole interdum aliquid, id que omni pene sensu caret, quod ipsum quoque excidi debet. Carbunculus autem ibi natus , ut primum adparet, oriculario clystere eluendus est: deinde ipse quoque medicamentis e) urendus,

maximeque chalcitide cum melle , aut aerugine cum cocto melle , aut ovillo stercore fricto & contatrito cum eodem melle. Ubi is excidit , liquiadis medicamentis utendum est, quae ad Oras ulce

ris componuntur.

6. De Te siculorum morbis.

In testiculis vero, si qua inflammatio f) sine

ictu orta est, sanguis ex talo mittendus est: a cibo abstinendum : imponendum, quod est ex sa- e) AETI Us Tetrab. I C. Serm. II. Ι 8. f) RGINE T. LII. s . AETIU. Tetrab. IV

70쪽

bae farina ex mulso cocta , & cum cumino contrito ex melle coacta , aut contritum cum cerato

ex rosa facto ; aut lini semen frictum, contritum,& in mulso coctum; aut tritici farina ex mulso cocta cum cupresso; aut lilii radix contrita. At, si iidem induruerunt, imponi debet lini vel sceni Graeci semen ex mulso coctum; aut ex Cyprino ceratum ; aut simila ex vino contrita , cui paululum croci sit adjectum. Si vetustior jam durities est, maxime proficit cucumeris agrestis radix ex mulso cocta , deinde contrita. Si ex ictu tument, sanguinem mitti necessarium est; magisque, si etiam livent. Imponendum vero utrumlibet ex his , quae cum cumino componuntur , supraque posita sunt ; aut ea compositio , quae habet nitri cocti P. I. '. resin te pineae, cumini, singulorum P. II. '. uvae taminiae

sine seminibus P. I v. '. mellis quantum satis sit ad ea cogenda. Quod si ex ictu testiculus aliquidem desiit, fere quoque pus increscit; neque aliter succurri potest, quam si, inciso scroto , & pus emissum, & ipse testiculus excisus est. 7. De Ani morbis. De Magadiis. Anus quoque multa taediique plena mala recipit , nec inter se multum abhorrentes curationes habet. Ac primum in eo saepe , & quidem pluribus locis, cutis scinditur; g)-Graeci vocant. Id si recens est , quiescere homo debet, R in aqua calida desidere. Columbina quoque q) S c RIB O N. L A R o. c. LXXXIX. 223.

SEARCH

MENU NAVIGATION