Angeli Decembrii Mediolanensis, oratoris clariss. De politia literaria libri septe[m] : multa & uaria eruditione referti : ante annos centum scripti, & nunc tandem ab infinitis mendis repurgati, atque omnino rediuiui ; accessit quoq[ue] rerum & verbo

발행: 1562년

분량: 801페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

forem moram humectationemq; cotinuam: de quo Virgilius inter apu delicias, Et stagna uirentia musco Ad sint. Sed & muschus est cua spiratione genus muris, apostema sibi in umbilico faciens, quo cum pelle detracto miri odoris unguentum essicitur, quod muschatum dicitur. Mussare, obmutescere,' uereri, susurrari:ut, Cuncti se scire fatentur, uid fortuna ferat populi, sed dicere mussant.Et mussat rex ipse Latinus,Quos generos uocet. Quod proprie addubitantem pertinet: ergo superius eXempluuerentis est dicere,hoc autem dubitantis. Munus, praeter quod in usu Iargitionis est, uacatio dicitur,unde &immunitas.Et munus,dmcium,ut Satyricus proprie: Qtii spacium uitae extremae inter munera ponat Naturq.nam

quod donum est,nisi uitam desperantibus nobis in morte,praeter naturae ossicium,quod a lias debitum appellatur,conceditur φDE UOc AB ULIs AB LI-

praecipue metri ratione. Virgilius de a pibus, Nare per qstatem liquidam .nam idcirco naxes a nando dictae, quod per eas halitus commeando, quasi nando pertranseat. noenim hastarum,sagittarum ite est proprie uolare,quod uerbum tamen iaculationi saepe con ceditur:nec nauium natare, & tamen legitur, Natat uncta carina. Natura pro moribus Nunc age naturas api

bus, quas Iuppi ter ipse Addidit. Nam quia

Georg. 4 Aeneid. In Iuuen. ni. v.

Aeneid. . Georg.

392쪽

Nam quis pro qui ibam, ut Graeci saepe pes mutant: cuiusmodi est, Nam quis te iuuenum confidentissime, nostras Iussit adire domos IEt Terentius,Namq; hqc anus a fratre egressa. Nauare, studiose implere, interdu dici solet sine opera. Frequetius opera nauare dicimus, summa cum diligentia &promptitudine fieri: tractum a solerti nautarum ministerio. Nescius,& qui ignorat & qui ignoratur. Hispana lingua nesciu dicunt improuisum, stultum & rudem hominem. Ergo eiusdem naturae & falsus,pro eo'qui fallit & fallitur: ut, Li- aeneid. 4. Cluitq; uolatile ferru Nescius. de pastore dictu

ignorante, an cervam lethaliter uulnerasser. Nepotes, omnes posteri: ut,Forte recesebat numen ,eharosq; nepotes. Et nepotes ganeOnes,unde nepotatus,ingluuies gulositas , qua

Graeci alio nomine appellant. Seorg. Niger, noxius: ut, Nigris exesa Chelydris Negro. Creta. quod Hispana lingua notum est, non a colore,sed a malitia odioq; nominari.CaeterU, niger pro mortuo: ut Horatius, Hic niger est,

hunc tu prorsus Romane caueto. graeca Voce desumpsit: nam ὐκ illis uenecrum, que nos mortuum appellamus.

NiXus, partus: nam a nitendo haud dubiti quod cum labore fit. Vnde enixa 6 connixa apud poetas saepe: quare pro loci & temporis, ratione est intelligendum. Nubes, aliquando tamen uentos significat: Aeneid s. Interdum nubes liquidum aerem:ut,Liquidis

in nubibus arsit arundo. Noui dicunt homines,quoru maiores n5 celebrati: quod 3e Tullio Mariol obiectu est. Indu

393쪽

ri de nouitas,in malu tedes .Cqteru & nollus, magnus: ut, ΡοJlio & ipse facit noua carmina. Noualia, cerealia sunt praecipue & agri, quiolterna semente renouantur.Et noualis, terraptimum proscissa, quaelblet esse fertilissima,si rariaen ex loco herbido uel nemoroso delecta fuerit. ideoq; Virgilius, Haec tam culta noua lia miles habebitς

Nomen generositas: ut,Nec Baccho genus, aut pomis tua nomina teruant.item,Et nos ali Georg.2. quod nomeni decusq; Gessimus. Aeneid. a. Nota. chora: ut,Hic inter flumina nota.Et in In mora. stineribus: Purpureasq; super uestes uela nanota. &, Notis copellat vocibus ultro: utique 'Charsi amicum Deiphobu. Ideoq; uerbum eti- ς'μ φρam nosce, pro charu habere. Sic de apibus: ut, Et patria sol 3,&certos nouere penates:id est, Georg. 4. in charissimis habuere. Nobilis uero,cognitus publice: ergo tam ad infamia, quam ad honore pertines, ut de Sty-

io mostro: Est locus Italiae medio sub monti Aeneid.' iis altis Nobilis. At notus ad bonu utiq; perti

arens: ut,Fama super aethera notus. .

NOX,terrae umbra, quod uisui noceat, quae H η με φ atq; ad venere extendi dicitur a Physicis: eius sex partes,Crepusculu,quod a graeco sumpis, dubium sonat: hoc est,inter confinia noctis &Iucis. Conticinium,a tacendo per quietem:ut, Cum tacet omnis ager, pecudes,pictaeq; u0lu gre id ccres. nam ea pars somno dicata est, uti de poe- tarTempus erat, quo prima quies mortalibus Aeneid. a. aegris Incipit, &dono diutim gratissima seris Pit. In tempestum, non quod sine tempore sit, sed quod eius tempus non ita discernatur, ut

394쪽

Aeneid. .

belli,est.

GeorM DE POLITIA LITERA Aut in diurnis operibus : quale dixit, Et lunam in nimbo nox intepesta tenebat.Gallicinium, non gallinicinium,a catu certe gallorum, non gallinarum: unde dictum extat diuinitus, An

tequam gallus cantet,ter me negabis. hoc est, per intempestum, quo maxime tempore me, rat quiescendum. Antelucanum, tempus ante lucem, quod solet nonnunquam tenebrosius

apparere, licet exurgete Lucifero . Diluculum demum, cum depulsa antelucana caligine lux incipiat per fenelirarum rimas ostendi: ut,Re gina e speculis dii primu albescere luce Vidit. Nodus,densa militum multitudo, sicut cuneus, globus, turma: hinc Virgilius, Belli nodumq; moramque Nuces, generaliter omnes fruges asperioris corticis,ut sunt in primis ipsae, quae uulgo nuces appellatur: tum amygdalq,coryli, uel auel lanae, glandes quercuum & ilicum, castaneae, Pineae. Quanquam & glandes tutelae Iouis comissae sunt. Poma, malaue contrario, quae sunt cutis mollioris,& grandine facilius alterutur. Numerus, ordo: ut, Omnia sunt paribus numeris dimensa uiarum. ideoq, de Cyclopibus in numeru, hoc est ordinem, massam ferri ueris

fantibus dicit: Illi inter sese multa ui brachia

tollunt In numerum. Nudum, quidam uolunt non tegi solitum, ut est facies,os, manus: nudatum, quod tectu esse consueuit: ut, Vilcera nudant. Nam inde participium nudatum essicitur: sed ab eodem poeta confunditur.Ut, Ense sequens nudo. Nuda genii. quae ita tegi, ut nudari solita. ergo

nuda tanu data uicissimi sicut, Nudataq; sto

395쪽

RIA, LIBER II is. 3 33sto crura nouo:in metro potissimum. . ub Tingeno Nuncius masculini tantum generis, qui nu- uo legitur.eiat,& quod nunciatur, teste Festo Pompeio. Item nuncius epitheto,ut sit nuncius , nuncia, nuncium.Virgilius,Nuncia fama ruit. Aeneid.s. Nullus,pro minime. Terentius, Ac nullus In Andr. quidem.Idem, Nullus dixeris . nam pro nullo in Duon homine nemo frequentius apponit.

DE VOcABULIS AB LITEM

ra O. Pars N LIIII.

OBirς,ut ambire,uel contra ire,iam aspeae ctu quam pedibus. Virgilius de Pallan Aeneid. s.

te in Turnum,obiti truci procul omnia uisu .ad uenietes pertinet. Sonat autem ut adimplere,uel explere, quod graeci dicunt: ideoq; obire dicuntur moribundi no improprie,quod naturae debitum exolvat. omittitur accusandi casus,cum dicedum esset, mortem obire.Itemq; Virgilius,Morte obita: hoc Aeneidest,completa persectaq;, quantum ad exequialia pertinet. Sed oppetere,est morte uioleta perire. O terq; quaterq; beati,Queis ante ora pa-- trum Troiae sub moenibus altis Contigit op

petere.

Obducere,tegere:ut,Limosoq; palus obdu Tioro. eat pascua iunco. Vnde & obdulta cicatrix. Obnoxius, debitor: ut, Iuvat arua uidere, 'Non rastris hominum,non ulli obnoxia curae. ς' obseruare,uenerari: ut,Regem non sic AEgy plus& ingens Lydia obseruat. Et obseruare, laturg 4 Callide aduertere.Terentius, Observes filium

quid agat. Unde obseruatio, ex primo autem;

396쪽

Aeneid.D. Aenei M. Georg. 3

oculi tollas,

periere cupiis dinis arcus. Aeneid. . DE POLITIA LITERgis Obseruantia erga maiores. Ob nubere,uelare, tractum a nubibus:unde&nubetae nuptiae,nuptaeq; dicuntur, quibu ora pudoris insigne primo die uelatur,tam apud praesentes in plerisq; regionibus,quam apud ueteres Romanorum fieri solitum. ergo bene Poeta, Arsurasq; comas obnubit amictu. Obumbrare, tueri, defendere: translatum ab arboribus, quae ramorum ambitu frondi umq; densitate subeuntes, a calore uel ab in bre defendunt: ut, Magnum reginae nomen obumbrat.

Obesus plus est quam pinguis .nam pingue

est interius, obesum exterius emines,ut incollo,clunibus & uentre praecipue: ut Montani quoq; uenter adest abdomine tardus. Virgilius,Breuis aluus,obesaq; terga: hoc est, praepinguia,quod in equo decet. Caeterum & obesos quosda per antiphrasim appellamus,qui gracius sint,& exili corpore mobiles. Ocium, cuius contrarium est negotium, in bonum, si ad aliquod quietum ossicium pertinebit:ut Cicero, Quid dulcius ocio ' literario φAlterum in malum,& ad ignauiam declinans:

de quo Ouidius, Tam Venus ocia amat,&c. Odorum, quod ex se olet: odoratum, quod aliunde, ut templum thure sumtum. Odora tor uel odorisecus, qui odorem sequitur, ut canis: sed metri gratia confunditur,nec impolite adeo nonnunquam confusio delectat: quale est,Et odora canu ui s. pro sagacitate odoradi. Ossicium,beneficiu est, cum utilitate &honestate dantis &accipientis,quocunq; loco retempore, & inter quascunque perlonas pr

earum

397쪽

earum dignitate conueniens: nee enim aliter ab effectu Cicero demonstrat. De hoc etiam Virgilius,ossicio nec te certare priorem Poeniteat: cum tamen ab ossicio uerbo procedere uideatur. Ossicina autem, ubi res proprie metallo rum exercentur : sed & lignarii est itidem o iascina, poma anc uitrearis, sutoris atque ton foris. Oliva,pro arbore & fructu,licet olea pro arbore tantaim: ut, Incumbens tereti Damon sic coepit oliuae. Agraecis x dicitur: olitora ute, non ab oleo,sed oleribus, praecipue qui uedit, alias custos est olerum. Optare,eligere: ui,Tuus 6 regina,quod optes,Explorare labor. na in explorado electio. Ops,uires &facultas: ut,Non opis est no strae Dido. Et in plurali numero similiter ac pro auxilio: Non haec humanis opibus, non arte magistra,Proueniunt: cum de solo medicinae remedio eo loco sit intelligendum, quam uis opes tantum pro diuitijs magistri ludi accipi iubeant.Terentius,pro auxilio : Fer Opem, serua me. Omnia tamen ab Ope terra proce dunt in qua reru est ipsa facultas. Vnde inops inhumatus,qque ut miserrimus, quem premit inopia. Virgilius in sexto, Haec Oimais,quam cernis,inops inhumataq; turba. Opima spolia, quae dux duci detrahit in uictoria .ergo pro Romanorum more Virgil. tametsi in Pallante Arcadio: ut, Aut spolijs ego iam raptis laudabor opimis. Operorsacrificare uerbum iit, Laetus operatus in herbis. Opus, manuum labore con-

. . . I et a iactum,

398쪽

fectum, siue adhuc non perfectum: cuius pIurale opera ipsa,scilicet materia. Cetterium ope Iabinde operae quotidianae hominu, labor si-Ηωμt,Aπ-n ue usus,unde uerbum quoq; suum opes or. Teες η. - 1ῆtius de utroq; foemineo & neutro: Quod in opere faciundo operae consumis tuae . Nec mi Aeneid. H. ubi nus egregie virgilius, Linquens opera atque non linquens, labore S. sed reserens ra ordo, de quo alias cum Fel trino disputa se memini, in rerum dispositione uersatur: mo dus in quantitate. Ordo etiam pro multitudiAeneid.2. ne: ut, Longo ordine matres Stant circum.&, Acticid. M. Lucet uia longo ordine flammarum . cum tamen ordinatio quaedam his in locis sit con siis deranda, uti uel singulos binosue procedere dicamus. Orgia, apud graecos habentur sacra quaeli bet, sicut apud nos cerim Oniae. Osculum, certe a suauio differt, licet uersis Catio colandat. nam ut suavium libidinosume it, sic osculum religiosquet pudicae necessitatis, quemadmodu inter sanguine coniunctos: Aeneid.1. ut, Oscula libauit natae. DE VOc ABVLII AB LIΤEra P. Pura πLV. In Daphn. Imo potius i

uet iterum meiens sue iterum calida.

PAliurus,herba spinosa, in palustribus caispis: de qua Virgilius, Carduus &spinis

iurgit paliurus acutis. unde nomen acccepit Aeneae gubernator Palinurus. Parcere, seruare:ut, Gnatis parce tuis . tametsi possit intelligi patrem opibus suis parcere, hoc est abstinere, ut filijs conseruet: alterum enim

399쪽

RIA, LIBER IIII. enim ex altero pendet. Item,Aut parco sale coli ngui, hye m i q; re p o n un t. quia fiat con seruat. Simile de uitro dicit Martialis,Condutur parvico fusca Falerna uitro. Sic parsimonia earum Aeneid.io. rerum quae superant, collectio & conteruatio Georg.3. est:inde parcus,conseruator.Atq; apibus quain Georg. . ta experientia parcis .ergo & pro seruare,parcere dici potuit. Sed dc parcere,prohibere,abstinere est: unde conseruatio. ut, Parce meis Aeneid. . tu Cytherea Parce pias scelerare manus. AeneidH. conseruatur enim, quod in aliud tempus differtur.

Partio Se partior idem significant eum suis

compositis,quae uel in o uel in or mutant, seincundum quosdam a in e .Salustius,Prouincias in inter se partierant.nam de hoc uerbo,& reuer/to pro reuertor, sic a nobis,ut ab antiquis polite dicitur:alia non utiq; frequentantur,ut punior pro punio,& nonnulla id genus .a Cicerone pango pro paciscor positum ad Herenium: Lib. 2. Rem ubi pagunt,oratione pagunt, &c. Pascere, delectare est, quale non animum modo: uti, Pascat prospectus inane. Atque a- πις' gnimum pictura pascit inani. sed rursus pascor pro cresco: ut, Lambere flamma comas, & cir Aeneid. . cum tempora pasci: id ericrescere. Ei,Sacrum Amri .etis tibi pascere crinem. Aeneid.7. Paulo quoq; reperitur,praeter paveo pro tudere: ut, Pausia bacca,oliua dicitur, a paui en Georg.2.do,id est,tundendo,scilicet a qua nisi tunsa,oleum non exprimitur. Pasium, uinum nouellum,decoctum & de frutum dictu, quod defraudaretur . nam non

eandem facit in dolijs repositum digestione.

400쪽

ia est, explica la Cr expiso.

poscunt,est. Aeneid. s.

e ues at DE POLITIA LITER A & passium,rugosum. Plautus,In portum uento secundo, uelo passo, id est,rugoso. Quod appellati uia itidem datur uuis exiccatis,quas parsul as dicimi,&constate isse rugosas. Pauidus, gloriae cupiditate solicitus: ut Ex cipiunt plausu pauidos. Quod & alio loco eiusdem poetae certum est, Exultantiaq; haurit Corda pavor pulsans. na quo modo Pavor proterrore exultantia corda faceret, nisi sit pauor

glorie cupiditas φ Idcirco subiecit, Laudiiq; arrecta cupido. Cui sermoni Sc illud respondet carmen: Continuoq; animos uulsi, & trepidati a bello Corda licet longe praesciscere rid est,

alacritate concita.

Pax & uenia pro beneuolentia licet non deliqueris: ut, Pacemq; per aras Deposcunt. de Didone inquit,de qua paulo superius Anna dixit,Tu modo posce deos ueniam : cotra quos nihil deliquerat. Palmula, remus, no ex palma arbore, sed in modum palmae remi pars extrema Protenta. Ρqan, Apollinis hymnus. sed abusive alijs e tiam attribuitur: ut, Conclamant socij laetum Paeana secuti. Peculium &patrimonium ab ipso peculior

quale est,Nec cura peculi. nam ex pecorum fructu antiqui omnem fere substantiam attraxe runt. inde pecunia dicta. Et sane pecuniae uoacabilium no solum numeratam pecuniam co plectitur,uerum etiam omnia corporea: nam personas quoq; & bestias appellatione pecuniae contineri,non ignoramus.

Pedum,baculus uel hasta pastoralis, quasi graece 'pedium, quo pedes retinentur. de qu

Virgiliis

SEARCH

MENU NAVIGATION