De idololatria magica, dissertatio, Ioannis Filesaci theologi Parisiensis

21쪽

ng IDOLOLAΤRIA me norunt aut industriar tantillaeneὶ quandoquidem meo remigio rem geram, ratio patiatur. Sed quoniam id a me efflagitaueris , Eruditissime Camusi, si tantispera recta quam institeram via diuerto , si quid non ita cohaerens aut concinnum videatur, id in primis rerum istarum tenebris quamquam illas scriptorum suorum fulgore non pauci doctrina florentes dispulisse conati sunt, tum tumultuariae operae meae tribuatur, quae te tuique similes bonarum litterarum columina & lumina, ad ignoscendum propensiores reddet. Nosti illud Floridi Madaurensis , Sic ferme solet

apud prudentes Viros esse in operibim iudicatio re secatior, in retassubitari' deni prolixior.

g 2. Proposita controuersia, ab ea rationes, d te quid Diabolus lautin.

ae, nostra deinceps progrediatur oratio, qualis sit propositio excutienda imprimis constituenda est.

ruunt post: Christi ortum salutarom,

22쪽

diabolo nullum exhibitum sacrificium, Deo ita obsistente , & sacra scriptura proclamante Ioann. H. Nunc Princeps huius mundi eqcietur foras, Addi opportuit ex Prophetis vaticinia, non pauca de diaboli imperio per Messiam funditus euertendo. Et certe Apocalyps c. ro. Angelus apprehendit draconem serpentem antiquum, qui est Diabolus & Sathanas, & ligauit eum per annos mille, & misit eum in abysesum, &clausit dc signauit super illum,

ut non seducat amplius gentes, donec consummentur mille anni. Non negant credo , ad Constantinum Maximum Vsque, in Imperio Romano, aut etiam Iulianum Parabatam, veterem illam& priscam Idolomaniam perdurasse, quae non multo post sub Ioviniano, Valentiniano & reliquis Christianis Principibus , sensim extingui coepit, nec nisi inter Magicae disciplinae conscios conseruata, ut postea dicemus. Verum quis sit germanus sensus huius loci in B. Ioannis Euangelio nunc Videamus. Mitto B. Augustinum & plures alios, 'unusque B. Cyrillus Alexandrinus sa- tis erit, qui lib. 8. Comment. in B.

23쪽

nE IDOLOLATRIA Ioannem, C. I6. docet mundi nomine

illa designari improbos homines &fl gitiosos prauis cupiditatibus obnoxios& indulgentes, Christum autem prae-

uidisse post Passionem & glorificationem suam per uniuersum orbem multos populos credituros , in quorum

cordibus Diabolus inhabitabat , sedemque posuerat, & cum ipsi ad Christum conuerterentur , fidem illius amplexi Diabolo renunciarent, tum de

nique is ipse eqceretur foras. Quaerit autem B. Cyrillus, nunquid Diabolus de cordibus veterum iustorum scilicet Patriarcharum , Prophetarum, &similium, ψ ectus fuerit foras tamen a Christo eqciendus tunc dicatur: Respondet tunc in hominibus paucissimis id factum esse, at modo in multis magnisque populis id iam faciendum. At, quae ad nostram disputationem magis faciat, aliam subiungit quaestionem , quid sibi vult istud Diabolum

nunc eijci foras. ac si neminem tentet, 'imo longe acrius tentare non cesser, Uno verbo absoluit. Diabolum non ut antea intrinsecus & inanimis regna xe, at solummodo tunc temporis ex-

24쪽

, MAGICA. 3trinsecus nos omnes fideles oppugnare. Simili rem illustrat, hostis, moenibus urbis exclusus non cessat arietibus & machinis quatere muros,quo si'

bi aditum perfringat ingressumque patefaciat. Beda totum hunc locum B. Cyrilli transcripsit paucis additis, Isidorus Pelusiota Epistola is . ad Heraclidem Presbyterum, diabolum foras eiectum , exponit prius illud Diaboli ipsius regnum a diuina Christi potentia sic euersum esse, ut illud idem posthac nullo modo amplius obtinere possit. B. Bernardus insignis pietate ocelegantia, hunc locum illustrat eleganter ex similium Collatione, quandoquidem in nouo Testamento , mors &peccatum non minus a Christo superata dicuntur, quam diabolus foras eiectus, attamen illa non minus in homines desieuiunt quam ante Christi beneficium acceptum. Pr stat B. Bernardum audire sermon. in transitu S. Malachiae. Fortasse quia dicat: Quomodo morsa capite superata videtur, quae tanta adhuc libertate suitin membra Si dicta,quomodo adsuc praeualet 'iniuersis,innon es homo qui tuae non 'sideat mortem λ Victu plane mors o-

25쪽

DE IDOLOLAΤRIA pus diaboli peccati poena, dictam peccetum causa mortis, dictus malignus ipse peccaci au tor mortis. Nec modo Λictu siunt ke ed iulcata sum damnatu . di inirra quidem Ied nondum promulgata sententia est. Denique iam diabolo ense paratus , si non dum ille praecipitatus ire ignem , modico adhuc rem ore simitur multuari. Tunqmtm malleus

caelisis opificis, factus es malleus Ληiues terrae . Terit defitis ad eorum Militatem, reprobos conterit tu eorum damnationem. Qualis ergo Pa

resumilias, tales Amesici eius peccatum ilicet mors. Nam peccatum licer simul cum rari L cruci inius non dubitetur affixum,

adhuc tamen interim non rgnare quidem, sita habitare etiam in ipso, dum diueret, Apostolo permittebatun Sicinmors ipsis minime quidem adhuc abesse cogitur, sita cogitur non obesse. EX

iis apparet quid signincet Draco ille in abyssum missus ligatusque per annos mille,hoc est ad Antichristi usque tem pora, Vt Patres exponunt. Non quod fideles ab eius infestatione immunes& securi existant, sed vi loquitur B. Augustinus libro 1o. de Civitat. Dei. c. 8.

ligatio Diaboli es, non permitti exemere m-- tam tentationem quam potes, dei ν, - dolo, adseducendos homines, in partem suam cog -

26쪽

MAGICA. 6

si permitteretur in tum longo tempore tanta infirmitate multorum, plurimos tales, qualis

Deus id perpeti non diuit, Meles deiiceret, ne crede ent impediret. Quod nesceret alligatus es. Tunc autem soluetur quando O breue tempus erit. Nam tribus annis & sex mensibus legitur totis suis suorumque viribus saeuiturus. Denique PatreS re'

liqui in huius loci interpretatione cohibitam diaboli potestatem Christi aduentu fatentur. Unde B. Augustinus Epistolaio . ad Vitalem Carthaginensem explicans parabolam illam de forti armato custodiente atrium suum, quae extat Lucae II. Mediator, inquit, iu-rrat in domum sertis,id est insuο dominam ha bentsi tenus humanum , prius alligat eum, id es eius coercet cohibet potestarem , potestatis siuaesertioribus dinculis, sic eripit diis

eius quaecunqueprae estinauit eripere, arbitrium eorum ab eius potestate liberans , di illo non impediente cregant in isum libera doluntate.

B. Irenaeus , hanc B. Augustini sententiam de electis & praedestinatis Christi beneficio a diaboli potestate plane

liberatis, firmare videtur lib. S. C. 2 . si ρηiam , ait, per hominem traduciti es apo-

27쪽

og IDOLOLATRIA

, e γ' examinatio sententiae eius h mo furitas est, adhuc mi m irisque semetipium continarium coni lituit homini inuidens 4 tae eius insua potestate apo laticae dolens con 'cludere eum. Omnium autem artifex morbum Dei per hominem Vincens eum apontatumo endens, e contrario 'biecit eum homini. Ecce, , dicens , vobis potesatem calcandi super Jerpentes scorpiones, super omnem dirtutem inimici, aut quemadmodum dominatus esἶhomini per apostasiam , sic iterum per hominem recurrentem ad Deum evacuetur apo L-sia eius. Est & illud hoc loco B. Irenaei notandum , quod ait diabolum magis ac magis homini aduersari, postquam est: ex illa prioris tyrannidis arce Christi virtute deturbatus. B. Gregorius in Iob. comm . lib. 3 . c. I. illud & comprobat & rationem cur id fiat subijcit.

de , inquit , extrema muudi atrocius tentaturus aggreditur, quia tanto sit fementiora uitium , quanto se diciniorem sentit ad poenam. B. Bernardus eodem pacto, sermone ad Pastores in Sunodo Multo modo, inquit, persecutus erit Ecclesiam δα- . bolus , sed nunquamgrauius quam hodie, quia nunquinm fuit maior perditio Cbri Lanorum, nec liberior aut securior transiressio diuinorum

28쪽

M A G I C A. T inceptorum. Ecclesiam incipientem persicu--s erit per Tarannos , proficientem persecutus esse per haereticos , iam laetum forentem Versequitur permotus illicitos.T untis anima, M.trio, dol-- , 'seuatims, rationis es iudicitim , 'νoluntatis desiderium,caro debet ob-ρquium , carnem ergo cruciauit in Mart ribus, Mutionem perturbavitissimplicibus, sed dol-nrtem hodie deprauat generaliter in omnibus. Non tamen tam aperta vi , ut antea:

sed subtilioribus dolis & artibus , acriores & vehementiores tentationum

faces admouet, a quibus etiam electi non sint immunes, sed dissimili & disse pari eflitu improborum, in quos Vt porte sui similes immanem exercet tyrannidem . Quod eleganter paucis ver

bis 'xplicat B. Augustinus libro de

Genesi ad litteram. c. Ir. Subdiui pro usidentia ipse diabolus suam quidem habet cupiditatem nocendi, facultatem autem non nisi quae datur, ad subuenenda ac perdenda a irae, dei ad humiliandasiueprobanda sa -- fericordiae. Et de tentatione piorum, sic B. Bernardus libro de Modo bene vivendi, c. 67. Nunquam strui Dei tenta

tiones diaboli Iu inere potuissent, si nequi

tum eius pietas Dei non temperarer 'el r

29쪽

DE IDOLOLATRIAfraenaret. Alioquin, ut plurimum obseruare licet diabolum in viris probis exagitandis technas varias, dolosque nectere , magis quam vim dc impetum manifestum adhibere. Si quidem B. Bernardo scribente serm. 33. in Cantica . Seductorii spiritus stilent in insidi', p rant figitim seu in pharetr dis irent in obfurore Ascorde. At ille idem B. Bebnardus sic seipsum explicat, sermone

quodam in die S. Andreae. Habet, in quit, nequissimus illi laqueos, habet lacu Ius d ore cuiluitnmus denator hominum Ν- uni sui s sanguinem animarum. lios telis

repperit mulitiose culosibet Aggestor uim in

eis dulnerat multos, quorum tinxti Ulpatientia: Alios doluptatibus irretire laborat, inhti includit multitudinem copiossem eorum suae, in te a repunt aut dolitant iuxta eum. Sed

omnium venustissime . diaboli praesti- rias in fidelibus ventilandis describit B. Ephrem sermone exhortatorio ad

fratreS : Caveamus, inquit, eius insidias, qu0aiamper eas aduersum nos decertat , ne dum s detur ex omni parte sicuros ducimus , ipsi sibi ingrediendi locum inueniat. Si enim tanquam leonem 'ma murorum communitione ipsium arce usi tanquam La esscitor, e

30쪽

MAGIc A. 8, opter ilitatem eum minime deukemus. Si de uncin Excludamus Dolucris insur per μ lvam ingreditur. Metuimus eum dum Aqui' um se exhibet,'mox passerculus apparet. Ebcamus t coruum, delut apis insilii: Cumque in omnibus cognouerimus eum , tunc incialicem sese transformos, non exigua bos iniuria asscit. Satis hactenus de diabolo ligato , hoc est cohibita & repressa eius a Christi beneficio potestate di- num est , nunc inquirendum unde illa diaboli potestas,& quam longe latc-que sese extendat videndum: hinc non modo Sagarum usitata transuectio, v rum etiam Magicorum operum mira

effectio facillime comprobabitur, ac denique de diaboli cultu Magico &sacrificio illi exhibito, pro institutae disputationis negotio quid sentiendum sit satis euidenter constabit.