장음표시 사용
221쪽
commissa imputari. Re pondeo quidem comparati legatis de fideicommiisis, non tamen in eo , ut iure hereditario capiantur pro parte, cum & is qui non vult heres esse,possit tamen esse donatarius,nec eo nomine oneribus hereditariis ot stringapita Donique dominium rei leg tae adquirit ab agnitione,l.ei qui ita. D.de condit.instit .cum vero.in fi. D.dehd. lib. At vero dominia rerum sic donatarum a quiruntur statim a morte, i.2. D. de pubi. in rem act.
Ergo ex huiusmodi donationibus non est dubium, quin deducatur Falcidia, d. l. in donationibus.l. si mortis. C.ad l. Falcidiam. Sed quδd quadranti imputentur , falsum est, quia iure hereditario non capiantur. Haec autem quae de rebus hereditario iure perceptis & imputandis diximus,locum non habent in his quas vi sibi a defuncto debitas heres capit. Etsi etenim confundantur eius actiones per aditionem,tamen lex et seruat hoc casu,& debitum ded cit quasi aes alienum,non autem imputat, quasi hereditarium Lin ponenda.l. irritum. C. ad leg. Falcidia. Quod nostri temperanein debito,ut vocant, legali, cuius generis sunt legitima, & lucrum proueniens ex l.hac edictali.C.de sec.nupt.idque praeter caeteros Castrensis ostendit in l.si debitor. D.ad L Falcidiam. Sed verius est, generale pronuntiatum alias peric
lusum in debito legali & iure hereditario intelligere, aliterque non imputari crederem. Ex his clarum est,quod extra causam hereditariam heres capit, non imputari in Falcidiam,sive extra testamentum capiat ac inter uiuos,ut dotem,ut donatione i pater filiam. in princ. D. ad leg. Falcidiam. Sive ex testamento, ut rideicommissum,legatum,d.l.in quorsam,sive denique
222쪽
nique, opter mortem, ut morte confirmatas don
tiones,de quibus paulo ante,ut etiam quod implendi conditionis causa est acceptum,i.id autem.76.D. eod. d. l. in quartam. Quae item omnia ita demum vera sunt,nili testator aliud iusserit, vel quartae contemplatione horu quidquam dederit ac reliquerit. Nam sue donatio sit inter vivos,imputabitur, l.Cum quo. .fin. D.eod.sue debitum heredis,d. l. si debiator. siue legatum aut fideicommissum, l. sed si ideo. s. D. eodem, siue mortis cauta capio d. l. sequens quaestio. Nam & eadem ratio ac voluntas seruatur in aliis portionibus legitimis, i. etiam.g. sed sino mortis.D.de bon .liberi.l.i. .si parens. D .si quis a parent. l. si non mo ua. in princip. D.de inofficio.testamento.
223쪽
rum, liber primus. v D I A quae colimus,pacis studia
sunt, Auditores, ut non mirum sit, si inter armorum strepitus vox iuris ac legum exxudiri non potuerit. Vtia namque non atrociora essent intestina , quam externa bella. Nam eo res rediit, ut praeclare fecisse ij demum putentur, qui academiae quietum & tranquillum corpus exagitauerint, &egregiis suis dotibus spoliauerint. Q od hodie & a
multis eo fit licentius, quod qui has iniurias vindiscent , ipsamque a grasnatoribus tueantur, paucissimi supersint, omnique auxilio legum destituatur legis ipsius parens Academia. Neque tamen aliquando deerit potentissimus eius adsertor , & principalium sententiarum vindex. Iis enim auspiciis videtur constitutum nobile hoc corpus , cuius vos omnes membra estis pretecipua, ut non nisi cum totius prouinciae interitu disolui possit,adeo ut postquam legii disciplina cessauerit, timendus sit vicinus reip. carus. Quae
224쪽
Quie per nos, aut cessationes postras iniquas,ne sat omnino adlaboramus.Quinimo quamuis multorum iniuriis lacessiti,iusto tamen dolori tantum detraxis pius , ut vestras utilitates nihilominus cogitaremus,& ad solida profitendi munia, unde nos irrationabis
lus quorundam vexationes reuocabant, alacres redi. xemus.Vos itaque mutuas vestras operas nobis dic te,ut unanimes bono Academiae, studiorumque vestrorum utilitati vacare possimus. E o propolito adsumpsi iuris nostri partem luculentam , & cum usu, tum dissicultate celebrem, adfinem omnino iis quae . me in quartarum legitimarum tractatione dicta sunt, quinimo portionem corum non vulgarem. Dicam vero audae er: nullus est in iure locus illo po- ,r,in quo de fideicommittarum iure quetritur, qui potissimum solet excuti in Senatusconsul. Trebelli. quod circa fideicommissa factum est, interpretatio ne. Hinc pendent λri, ac iudiciorum , pinguior ouaestiones,hic est,ut sic dicam, Iurisprudeliae ipsum humen,hic vere aurea seges, quam non metet quisquam,nisi qui titula hunc tuis fuerit metitus spatiis.
De nomine atque origine Iideicommissurum. O a
FID Ico MMisso Ru M occasone de Senlatus.Treb.& Pegas tractauerat Vlp.li.3.& . fidebcomistorum. At nos occasione Senatusc. Trebel. de fidei commissis quaeda altius rchetemusine Senatusc. proui sio nem circa fideicommisia,antiquiore illorum iure non repetito , indebite tractasse videamur. Et quamuis in substitutionum opere non pauca ad Mdeicommissa pertinetia retulerimus,quatenus substis
225쪽
tutionum ratio patiebatur, tamen plenius hic exordiemur,propter eam quam dixi occasionem, & quae ibi merito sunt omissa, hic tanquam in proprias sodes collocabimus. Scripserunt de iis libros multos Minianus, Valens,Caius,Vlpianus, Paulus,quae torties iterata tractatio materiae ubertatem arguit. Nos idem tractaturi secundum artem 5c rationem, prius
de nomine de orisine quaeremus , ut ad ipsorum fideico m. progressum , amplioremque usum, & iura circa ea constituta,factaque Senatusc. felicius perii niamus.Fideicomissi nomen fictum & inuentum esta Iureconsultis,in eorum familia natum, proindeq; vernaculum. Et verb Iureconsulti nostri a Stoicis edocti fuerunt fere omnes , a quibus multa in ius ciuile transtulerunt, cum Stoici audaces essent di fingendis nominibus. Cic. 3. de finib. circa princip. quamquam ex omnibus philosophis stoici plura nominauerirunt. Zeno quoque eorum princeps,non tam rerum inuentor fuit, quam nouorum uerborurn. Idem Tullius in Bruto verborum architectos appellat. Eandem licentiam ab iismutuati Iurecons. nostri multa nominauerunt
in iure, ut sunt illa, deicommissum,fideiussoric Nerba illorum peculiaria. Quod quidem varietas negotio
rum exigebat,in quibus distinguendis occupatur Iu- reconsultorum labor, quorum tamen industria non potuerit efficere, quin pleraeque adhuc res in nominatae essent,quia plura sunt negotia quὶm vocabula, l. . D.de praescript.verborum. Ciceronem verbo fideicommissi iuncto usum non inuenio. Nam quae
nos fideicommissa dicimus, ille commendationes &iussa morientium appellat, ut 3. de finibus.& postea ostenda .Et certe fideicommissa adhuc hodie in idata
226쪽
sunt, sed extrema suprema. Indem factum,ut verba. mando,inter precaria numeretur,s.vltc Instit.de sing. reb. per fid relictis.& mandare pro fideicommittere' sumatur,iccum pater.I.surdo. de leg. a. praecipueque obtinet cum mortis causa inadatur.Nam inter vivo, hiadatum aliud sonat,& est contractus qui consentia perficitur. In eo tractatu rariter no verbo renus tan- idni,sed etiam effectu distinguitur mandatum, a c meridatione. Mandatum enim obligat, commenda tio honitem,l.si veros.cum quidam. D. mand. At fideicomisitim per verbu,comnendo, nonnunqua relin qui potest,ut diximus in tractatu verborum, cum de substitutionum iuribus differetemus. In tractatu auteduposti, quia comendare nihil est aliud quam depo
Afidelesimi vetb depositu distinguitur,l. Lucius. 78. .Maeuia.1. D.ad Treb. A fideicomisso dicitur fideicomissarius id est,is cui restituitur fideicommissis. Sic enim semper in libris nostris exaudiendus.Vnus est locus singularis etiam ἱ veteribus notatus,in quo deflectit a perpetua significatione, & herede signat; vel eum a quo est aliquid relictum,l.quauis si D.de iudic. Sed & in Nouel tot.quae vulgb de restitutioniabus inscribitur,ub ide cauticine fideicomissario da laab herede agitur pro quarta seruanda, videtur fide commissarius pro herede poni Quamquam ego putε antiquum Graecae Nouellis errorem esse & pro ὀω-
δ ou unx lcg. -- qui error facilis est. Et vero Iulianus sic vertit,conuensens eli uescriptus heres generat fideicommis visio cautionem praestetia tribus unciis restituendis.Et sane absurdum enet,ut in
227쪽
Vna eademque oratione , & fere altera linea, fideicommissari j appellatio tam varie dc diuerse fuisset usurpata. Fideicommissimus etiam dicitur, non emptor hereditatis,is cui hereditate heres paruo pretio
vendere iussiis est, l. 13. I. A. D. de petit.h ed. Et ut fideicommissarius appellatur, cui restituitur, &praestatur fideicommissum, sic fiduciarius qui praestat , siue a quo relinquitur, cuiusque fidem sequitur defunctus. Vnde fiduciarius heres dicitur ce-pe, & fiduciaria hereditas, L s eius. 6. l. 67. in fi. D.ad Trebellianum. l. s. g. i. D. de rebus creditis. Erat autem fideicommissum secundiun Vlpianum in stagm.regulari quod non ciuilibus uerbias, sed precative rolinquitur,nec ex rigore iuris ciuilis proficiscitur, sed ex uoαIuntate datur rclinquentis. Quae definitio cum negariuEprocedat, ratione testamentorum & legatorum concepta est,quae & ciuilibus verbis ante Theodosium fedant,id est,iatine conscribi necesse erat i hac consultissima.C.de test. dc ex rigore iuris ciuilis proficiscebatur, strictiq; iuris regulae in iis obseruabantur, quae passim extat in titulis testametariis & legatorii. At fideicommissa precibus fiunt. Preces autem cum vel verbis quibuscunque , vel cliam nutu. emanent, receptu est utroque modo posse fideicomisi relinquil fideicomissa. l. nutu. D.deleg.3.Testameta,lzgata, ex huis rigore procedunt,ideoq; dicitur testam iniusta sententia. At fideicomissum iniusta est suntetia, quo sensu iniusta dicitur uxor,quae non secundu legis obseruatione ducta est, licet naturaliter matrimonium costet. Cui propterea opponitur iusta uxor, l.si uxor.in princ. D. ad leg. Iul. de adult.Merito igitur dicitur fideicomissum dari ex v*luntat* relinquetis, quia
228쪽
quia in iis mens potius & voluntas quam verba, quam forma & solemnitas spectantur, ad quam solum recurrunt in fideicommissorum interpretatione Iureconsulti, i, heredes.β. I. D. ad Trebellian.l.pater Seueriani. D. de cond.& dem. Et cum in fideicommisit fides eius, cui committuntur, eligatur l.3. D. de probat. fideique nomen sit in fideicommisso,oriaginem a iure gentium repetere non est dubium , id est, ab eo iure , quod naturalis rario inter omnes homines constituit, ex quo fidem seruandam semper & ubique statuitur, contra fidem frangere graue
esse, cap.I. depact. l. I. D. de constit. pecu.LI.g. haec autem. D. depositi. Apparetque vel maxime ex eo,
quia dicuntur fideicommissa pudore contineri,initio tit.de fideici hered. apud Iustin. Sic apud Comicum
Pamphilus, ut rem suae fideicommissam exequatur, it se commoneri atque commoueri pudore. Pudor autem a iure naturali proficiscitur, l. adoptiuus. f. r. D.de ritu nupt. Certe religiosum, sanctumque limminem appellat Seneca pr. de tranquit. vii c. H. qui
diligenter & circumspecte solet tueri fideicommissu
Homerus vero, cuius etiam testimonio utuntur libenter auctores nostri, in iis praecipue quae a iure gentium dependent, circa finem xapsod. Iliados,inducit Andromachum flentem super Hectoris cadauer,quod moriens manus ei e lectis non porrexerit, neque aliquod prudens verbum , cuius recordaretur dixerit. Quem locum Plutarchus in Homeri vita scite retulit ad extrema mandata, siue fideicommissa
mortuorum. Cato item Stoicus ex naturali animorum affectione testamenta , commendationesque
mortuoru nat s ait apud Tullium, 3. de finibus ubi
229쪽
nihil aliud sunt eommendationes , quam fideicorii- inissa. Nam suprema , nouissimaque verba, fideicommissa vocat δc Tertullian.lib. ad Vesor. in princ Denique omissis his auctoritatibus, iuris gentium esse fideicommissi ex eo apparet , quia lingua qualibet seni per fieri potuerunt, i fideicommissa. in princde leg. : Vlpian.in fiag.reg: tita de fid. Testamenta, legata, stipulationes , acceptilationes, ab initio i ris ciuilis fuerant, quia latine tantum fieri poterant.
Hodie sunt iuris gentium , quia qualisci litigua fieri
possitnt, l.hac consultissima.C.de testam. .i Instit. de verb. obligat.I. item per acceptilationeni. Instit: quib. mod. tolli.obligat.l. an inutilis. in fine. D. de acceptil.In testamentis Theodos .constitutione esse-imim dicitur, d.l.hac consultissima. in legatis verδ, Constantini, l.in legalis.C. de legat. At in stipui tionibus sine lege obtentum consuetudine;tacitoque hominum consensu, neque de ea re legem habemus. Stipulationuntque exempIo in acceptilatione receptum est, d.l.an inutilis. Alia autem est fideicorii- missorum ratio, quae non tantum hodie, sed ab initio qualibet lingua fieti potuerunt, ideoque hirigentium sunt ad cliberida. Quamobrem in huius. modi qiuxstionibus interest multum,quaeratur ἱ quo iure sit res, an cuius iuris. Illa enim initium spectat. haec hodierni temporis usum.
γ' obligationem olim produceren de
N fideicommissis tam duo sint tempora conta
1 randa , unum quo mero iure gentium tantum subsisterent & niterentur, alterum vero, quo Vsias
230쪽
a iure ciuili approbatus firmatusque est, in primo Mantiquo statu fideicommissbrum requirendo sese offert, quam olim obligationem producerent fide commista, & quis eorum esset effectus. Cum auten ὲ iure gentium orta fuerint, necessirid semper sequitur, naturalem obligationem produxisse. Is enim natura debet,quem iure gentium dare oportet. Ergo naturali ostigationis essectus habuerunt, & ad exceptioneri proderant. Nam natura debitum quamuis peti non possit, i. i. I. id quod natura. D. M l. Falcid. Valet tamen ad eaeceptionem , pacti nudi exemplo. sequitur praeterea, eunt a quo fuerat fidelia commissum relictum, debitorem non fuisse, ex propria debitoris appellatione , l.fideiussers. fideiussor. D.de fideius. Debitor enim istantum intelligitur, a quo in into pecunia exigi potest,t. debitor. Diae verb.gm. Et primis tempotibus, heres vel is cuius fidem sequutus fuerat, quia ab inuitis nihil exigi poterati , debitoris stricta appellatione non veniebant, quem admodum cui natura debetur, creditoris veri loco non habetur, l.creditores.D. de verb.ssn. His consequens, ante Augustum fideicommissa quidem indebita fuisse iure ciuili, quae scilicet ius ciuile nondum probasset, soluta tamen per errorem repeti non potuisse , cum ea quae natura debentur indebita in luta non repetantur, l.naturaliter. D.de cond.indet,. l.penultim.β.vltim. D. Quod quisque iuris. In fide commissis enim versariar pietas, l.Lucius in princ.&g.tres heredes. D.ad Trebelli .l.cum qiuis decedens. . pater. de leg. Vbi testator ait, cernu de pietate tua fidei tuae committo, C . At quod quis ex officio pietatis, aut eius respectu gessit, repetere non potest, l.ex duobus