장음표시 사용
251쪽
& petitionem intercessisset, quasi a morte in mora constitutus legatarius ea restituat, quae ante moram non venirent. In summa , superior sententia mihi sin oerior simpliciorque videtur. Regulariter autem post moram usurae Veniunt,l.I. D. de usur. etiamsi a
Rep. debeatur, I. qui solidum 78 g. etiam.de leg.2. Veniunt de fructus , ut puta fetus primus , venit &secundus, non tamen ut fructus, sed ut causa, l. equis.D.de usur. Veniunt & sub eadem cauta appellatione partus ancillarum, G.equis.l reiPondit. D. eod. Omne praeterea damn um quo affectus est fidei- Commissarius,l is qui. 26. de leg. 3. ει quidquid consequuturus suillet occasione rei relictae, argumen. l. patronus.33.in princ.de leg.3. quae de fideicommisso intelligenda est propter verbum precarium, petierat,
in ea expressum. Moram vero intelligemus non tam
tum restitutionis,& solutionis,sed eius per quod ad
solutionem aut restitutionem peruenitur, ut puta,si pater emancipationi liberorum, quae restitutioni praeuia esse debet, moram fecerit, i.sicui. so .in fili. D. le cond.&demonstrat.Committitur porro mora in fideicommisso non tantum regulariter, sed &irregulariter, id est, non tantum ex persona, re per interpellationem , sed ex re , l. in minorum. C. in quib caus restit. l. 3.β. I. D.de adim.& transfer. legat. Ex re mora sit in persona minoris sine ulla interpeti latione beoeficio constitutionis D. Seueri, L cum Veris.I. apparet. D. de fid. liberi. Quae mora caeteris multo est irregularior , esim aliae omnes, siue ex re,
siue ex persona sint, semel commissae perpetuam faciant obligationem, l. s seruum . sequitur. D. deverb.Obl.haec vero finita aetate cesset, nec restauretur
252쪽
nisi noua interpellatione,& vera mora intercedente, i. Titia. . usurae. D.deleg.2.COmmittitur autem mora in fideicomissis, no in quantu petitur,sed quatum debetur, d. l.qui solidum.78. in princ.D.de leg.2.
De absoluta fideicommisi definitione.
CAP. VI. XVpε Riones disquisitiones necessariae fuer ut ad inuestigandam veram fideicommissi defini- tioncm. Quam ita bifaria constituo,ut sit voluntatis nostrae ultimae qualis qualis sententia,ministerio ab terius commissa: aut sic, Fideicommissum est figura mortis ceusa capiendi rem precario alicui relictam, quatenus ad rogatum iudicio defuncti peruenit,ture voluntatis tantum subnixa. Figuram mortis ca' sic iudi loco generis posui, quia inter eas figuras numeratur fideicomissum,l. mortis causa in prin. D. de
ria,quia si inter vivos capiatur,fideicommissum non erit. Inde est,cur mortis mentionem vigeant leges,LIs.sciendum. l.3. in princ.D.de leg-3.Rem autem sic intelligimus, quae addat fideicommissario. Itaque si creditori per fideicom. relinquatur quod ei debetur, no est fideicommissiam,l. Aurelius. .vit. D.de liber. leg. Et rei verbum elegimus ut generale, exemplo Iurec.in l. 1. D.de rebus cred. Sive igitur sit res, siue pectinia,sive nomen,sive ius, siue factum,cuius tamest commercium. per rerum naturam liceat, fideia commisso relinqui poterit. Nemo tamen rogatatur,
ut emancipet filium, l. filiusfamil. Π . ut quis. deleg. I. Potestas enim eaaia inaestimabilis est, ut ibi ait Iur . Aliud est in seruo quem si rogetur dominus
253쪽
manumittere, eique hereditatem a cstituere, sponte adtia hereditate coῖetur manumitti deducto eius pretio.I. cogi.I. sed ii 1etuo .l. ita tamen . . vlt. D. ad Trebel. quia potestas dominica aestimationem recupit ex serui prΠ io,i.vit. D.de his qui deiecer. l. i. C. de com .icr.man.Nemo item rog bitur,ut adoptet,l. uxorem.9.cius hereS. D.de leg. 3.ne inuito patre suus heces ei adnascatur, conira regulam iuris in g. licet autem. Instit.de adopt. Praeterea,nemo iure rogatur heredem tacere, quamuis senatus censuerit has proces vertendas esse in fideicommillam , sic ut ei restis tuatur hereditas, quem ab alio fieri voluit heredem testator,d.l.filiustam.I. ut quis.Pro modo itaque relicti tenetur heredem facere,LImperator.7o.I.vlt.deIeg.2.Verbum autem,precario, cotinet formam fideicommissoriim,exigitque preces, siue verbis,sive n tu expressas. Nam dc nuru fideicommissum relinqui potest, i. nutu. de leg.3. Preces vero de substantia Gdeicommissi esse mansscstum est l. quidam cum. de adquir. hered. l.epistolam.7s .in fi .princ. l. Lucius.78. M.tres heredes. D.ad Trebel.Neque preces ad certam personam omnino sunt dirigendae, puta rogati, sed qualitercunque intercessisse ius ficit, etiamsi absens m rogatus,l.non idcirco.C.de codic. etiamsi dominus seruo herede instituto,sic tamen ut onus herediat tem sequatura si alienus.62. D.de leg.2.Non enim
Opor Ni queri cum quo de supremis loquutus sit d funistus sed in que voluntatis intentio clitigatur,l.cia pater. 77.β. donationis. de leg. 2. Potest igitur loqui
non tantum cum herede aut rogato, ted cum eo, quem precario remuneratur, l. miles ad sororem. 7s.
in princ. l. pcto.6s .in princ.de leg. a. Quinimo etsi
254쪽
ad certam personam codicillos scripserit, fidei com- sum tamen ex voluntate ab alio petitur,l. cum quis. 37 . . Seiam. te leg. 3. Adieci particulam,esicus,qυς ne que hic est ociosa. Nam si lideicommissarij nomen adscriptu non sit,aut de eo non constet,inutile est fideicommissum,l. Paulus respondit . D.de reb. cub.
l. si quis de pluribus. i . eoa. Ei enim restituitur cui dictum est , i. Publia. in h. D. depos. Relinquendi
etiam appellatio aeque generalis est,quia& hereditatem,& legatum mortis caua donationem com- lectitur , cum ab herede & donatario causi mortis
fideicomissum relinqui possit, i. ab eo. C. de fideic. Denique quoquo Telicti titulo, quacumque vitimae voluntatis spocla fideicommissum valer, si testibus probari possit,i.& in epistola. C.de fideic. Dixi, iudicio defuncti. Nam si aliunde peruenerit, non onerabitur fideiconimis , l. 1.in s. princip. D. de dote praeleg.argum .l.vit in princ de leg. 3. puta si fortuiato,aut necessario res ad rogatum perueniat.Nam qui
fortuito, vel non iudicio, consequitur hereditatem aut legatum,no debet onerari,i.sed etsi. 6.in s. prin. de leg.3. Idem est, si necessario,quia legis aut principis prouidentia ei conceditur ut in adrogato & p trono statuitur.Quorum ideo debitae portioncs non onerantur fideicommista , quia non iudicio, sed necessario consequuntur,i,si adrogator.D. de adopt.d.
l.filiusfain.β.1. de leg. r. Idemque recipiendum de in aliis portionibus legitimis,aut si quid necessario resdeiaclum sit, ut in dote responsum est,i. r. . idem I lia. D. de dote praeleg. Nam hoc fideicommissum ex
commodo latum, quod ex prauegatione mulier se Ut,aestimatur,t.2.D.eod. Quarem pervenit, ideo adi
255쪽
ctum,quia non est recipiendu ,ut cui nihil dederis e rogando obliges,l. sed etsi 6.D.de leg.3. Aliter enimno valet figeicumissiim nisi aliquid lucri adferat ei a quo derelictu est,t.is. pen.C. com. de leg.id est,nisi eius intersit,l. si cui legetur. 9.I. si Titio.de leg.1. Pe uenisse aute re vera & cu estectu intelligimus,n5 colorate & in euetu l.3. . si rem. te leg,3.&iudicio,nosortuito, Ll.6.Qui igitur neq; legatu neq; hereditate capit,fideic5missum praestare no cogitur, trab eo. C. de fiael. sane.9 .infi.de leg. I.Ideoque ab emptore fideicommissum relictum no debetur,l.cum pater. . qui dotale. D. de leg. r. nec ab exheredato aut emancipato praeterito,dquidam filium.C.de fideic.dem nec ab omni praeterito t.2.deleg. .Hinc enim, tanquam a certo principio, petendae rationes multarum lesum, quae circ hanc regulam Verruntur, videlicet .hliustam. 1i . g. apud Marcellum. de leg. I. l. 3. in pr.& g.i .cu seqq.l.ciuitatibus ra2.in fi.eO.l. patre .f.si deportati. .in s. cum l.seq.l cum quisα7.de leg.3. i. Titia in pra. resp.de ann.leg.l.s scruum.in pr.D. si quis om, Ad modum itaque datum fideicommissum praestabit, aut actionibus cedet oneratus, i. Imper tor o .in princ.& g. I. de leg. 2 excepto casu l. plane. s i. si cui Stichus. de leg.1. qui sua singulari rati ne nititur, Dare ergo & relinqHere cum effectu in telligimus. A legatario enim fideicommissum relictum tum demum debetur, si legatum ad cum peruenerit,i. fideicommissum. 8. de leg i. Quamobrem si ad fiscum deuoluatur, transibit cum onere fideicom missi, l. a. D. si quis aliq.test . prohib. l. 3. g. vlt. D. ad
Trebell. Ita enim leges sustinent i commissum, vet is ad quem transit & rruenit , ut Uud quem
256쪽
remanet, oneretur. Imo &in fauorem fideicommissi
faciunt leges , ut perueniat quod alias non peruenseret,ici .g.sed si legatum. D. si quis aliq.test. prohib. l. vlt. D. de his quae pro non script.I.cogi.I. hi qui i lidum. D. ad Trebell.l.cum ei. a de leg. 1.l.s fidei meae. 2s. de leg. 3. cum similibus. Peruenisse autem intelligimus si principaliter δc directo peruenstita Tunc enim iudicio defuncti peruenisse videtur,nons per successionem, & mediam perscinam, ut in spe; cie l. vlt. in princ. de legat. s. In qua necessario ponendum est cum Accursio,exheredato pupillo substi
tutos fuisse, non solum heredem extraneum , sed etiam alium minime institutum. Haec tamen qui diximus de re quae ad rogatum peruenerit, locum non habent in tutore , a quo quamuis falso & contra regulas iuris dato , & licet ei nihil datum fuerit, utiliter fideicommissum relinqui potest, i. peto. 69. g. mater. de legat. 2. Nam ut ibi dicitur, quod ab eo relinquitur extero , non ipsius proprio, sed pupilli iure, debetur. Atque ab ipsis tuturibus fideicommissisa data, velut ab ipss pupillis relicta debentur, l:
etiam.C.de fideicom. Idemque & in curatore dicen dum existimo,l .codicillis.β.vit. D.de usufruct.legata
Non etiam videbitur peruenisse quod principaliter non peruenit, sed in consequentiam. Nam iudicio non videtur consequi, sed ex eventu, puta, si legato
percepto,magnum emolumentum ex negotio aliquo si consecutus,aut poenam stipulationis imminEtem, euasit,l. Imperator. o. g. I. de legat. 2. Sunt tamen quidam casis in quibus plus oneratur quis quam honoretur, d.l. imperator. in princ.& ibi notat AccirrcVnus est in i cum pater. .mensae negotium.de leg.2.
257쪽
Porro rogatum intelligimus non tantum quem se .ma verborum rogatum facit, & cum quo aperte te stator loquitur,ut in l.Titia.3 6.Lucius.de leg.2. sed quem mens & voluntas,ut iam diximus, arg. l. cum quis . . Seiani. in s. le legat. 3.d.l.Titia.I. Titia cum nuberer. Nam fideicommissa no solum expressa esse sed utilia& intellecta infra demonstrabimus. Idque adeo verum est ut & ignorantes adstringantur fideicommisso, dum tamen ignorantibus cx relicto emolumentum quaeratur,l.cum pater.β. surdo. de leg. GRogatur autem, aut rogari is videtur,cuius fidem se
quutum esse destinebim apparet, non si cum alio fidem rogatus interposuit, id est, rogatum a defuncto intelligimus, non ab alio, l. quidam. s. D. te heria. instit. Potest vero heres testamentarius vel ab int stato rogari, l.Titia.D. de inoffic.testam .potest & h res secundarum tabularum siue pupilli,l. si fundum. 92.in s. le legat.I. Nam cum pupillo pator heredem facere possit, multo magis ab herede pupilli fideicommissum relinquore. Eueniente tamen pubertate, quia di luitur testamentum pupilli, substitutioque pupillaris evanescit, etiam fideicommissum interci det quo ad bona pupilli attinet, i. quod fideicoin- missum. 9; . de leg. r. l. coheredi. g. cum filice. D.de vulg. Durabit enim fideicomissum intuitu paternorum bonorum. A debitore praeterea potest relinqui fidei commissum, maxime post xc scriptum D .Pij in l. si pecunia. τ7. de legar. I. l. cum quis. I. patercinacipato .in fi .de leg.3. Quod in vero debitore est intelligendum, & a quo invito pecunia exigi potest. Nam si naturalis debitor cogi non pos sit, non cogetur restituere , nisi aliud commodum senserit. Puto
258쪽
tamen fideicommissiim ab eo praestitum non possierepeti , quia ante quam . reuocata essent ad iuris necessitatem fideicommissa, semel soluta non repetebantur,ut in quolibet debito naturali statutum,l.n turaliter. D.dec5dict.indeb.l. vlt. D.quod quisq. tur.
dc in fideicommisso probat l.2.C de fideicom. in qua quod iure ciuili non debebatut , semel pristit viri ex
conscientia relicti, non condicitur ut indebitum aure tantum uoluntatissubnixa,ideo adiectum, quia non iure alio , quam ex mente & voluntate relinquentis pendent Adeicommissa. Itaque tua voluntatis de iis loquens dixit Papin .l. 3.β. nonnunquam. D. devsur. Hinc illa toties occurrunt in fideicommissis, praecipue spe lamdam, seruandamque defuncti vulunta' tem,l.fideicommissa. .item si quis.de leg. 3. l. quisiquis. 7s. eod.l.a fratris postum O.delegatar. l. genera liter.β.s petitum. D.de fide. liber. Non enim verba, non scriptura attenditur,cum de voluntate constat,l. Titia in fi.3 .de legat.1. ut meritὁ responderit Iurec. ordinem scripturae impedire causam iuris & voluntatis,l cum pater.β.cum fidei tuae.de legat.1.sic fit,visdeicommissi verbis cessantibus , ex voluntate pro fideicommisso sermo accipiatur. l. unum ex familia. in si .de leg. 2.contra,verborum expressioni voluntas praeseratur,l.Publius. 3i,.in fi.D. de cond.& dem. Sie etiam euenit,ut cum de voluntate in genere constat, licet voluntas specialic incerta sit, tamen sustineatur fideicommissum,l. Stichus.I2.de leg.3.Non enim ut si cxpressa voluntas omnino requirimus, sat ests tacite colligi possit. Atque ut tacite inducitur, sic
etiam tacite adimitur,l. Procula.D. de probat. l. 3. in s. D.de adim.leg.l.si iure. IS.de leg.3.Voluntas autem
259쪽
nouissima seruanda est,t.translatio. 6. in fi .l. si tibi.2LD.de adim. leg. Illa vero maxime obtinεt,si in testa mento,aut codicillis,aut epistola contineatur fideic5- missum. Nam extra commune scripturae auxilium te stibus munitum,meris testibus agendu erit,quin imo
ipsum testamentum testibus probari debet. Olim codicillus, aut epistola,signo etiam,vel qualibet alia probatione legitima, Lult.in princ.de legat. a. Et de epistola ait ibi Iurec. si fides epistolae relictae constaret, deberi me in eum dare se uelle significauit. Itaque in l. Min epistola.C.defid.illa verba,adhibitis testibiis, Trib niani esse facile admiserim, idque propter i. vlt. qua hodie penes solos testes fideicommissi probatio c sistit. Qua denique & illud statuitur, ut Gn minor
quam quinque testium numerus interueniat. Alio
quin si testibus probari non possit, aut si possit, nec
tamen fideicomissarius ad testes confugere velit, I stiniani constitutione datur ei licentia, ut sacrame tum a quocunq; rogato exigat,& iudice ac teste in se faciat, quod vel praestare vel soluere compellatur,l vltiC. de fili. Is autem quinque testium numerus tu demum in fideicommisto probando exigetur, si de pagani ultima voluntate uactetur. Nam in milite putarem quemadmodum testamentum eius duobus testibus probatur,arg.l.ubi numerus. D.de testib.sic etiam fideicommissum ab eo relictum. Similiter intestamento caeci,cum iure singulari constitutum sit, ut septem testium numerus cum tabulario intere dat, l. hac consultissima.C. qui test.fac.post.& ad codicillos eius producedum existimamus, ut infra d monstrabimus , ubi de clausillae codicillaris effectu plura dicturi sumus.Cum aute a volutate pendeat Mdeicommistia
260쪽
deicommissa,vbi nec volutas erit, ibi nec fideico missu debebitur,sicut in furioso,t.ne codicillos.C.de codic. quia eius nulla est voluntas l. furiosi.m de regaur. Idemque in similibus aliis sicut in demente, sue re vera talis sit: siue ruris interpretatione, ut in patre, cuius testamentum querela subuertitur, iure constitutum est. Nam fideicommissa in eius test mento data etiam ab intestato no debentur,quasi ademente relicta, l.Titia.in s.D.de inoffius ed nec aliud quidquam pertinens ad suprema eius iudicia valet,l. nec fideicommissa.36.de leg.3 Querela enim eis intestatum patrem am. faciat, ideoque ab intestato deberi videantur fideicommissa, hoc tamen colore subuertitur testamentum , quasi non sanae mentis fuerit testator, cum suprema sita ordinaret, initio tit.de inoffic.testam. apud Iustinian. Ergo merito s deicomissa non debentur deficiente volantate
qua sola fideicommissa sustinentur. Quilibet
tamen sanae mentis praesumitur, nisi sontrarium probetur ab eo qui dicit, d.l. ne codicillos. . M