장음표시 사용
261쪽
IVRECON s. SEQVANi, Fideicommissorum definitiones. Prima, fideicom-
se, quarum singulas prout natura earum patietur si sus explicabimus. Prima sit, fideicommissa vel inter vivos fieri, vel in ultima volutate relinqui. Inter vi uos fiebat ob peregrinationes longinquas, vel alias causas.Sic apud Homerum Odyss.:6.Vlixes Troiam profecturus uxori dat mandata,& fideicommissa instituit. Qi9c ratio peregrinationum obeundarum &codicillorum usum introduxerat,tit. Instit.de codic. in princ. Causa mortis fidei commissa sunt,quae quis alicuius mortis causa capit,l.mortis causa.in prin. D- de mori. cau. donat. Nisi enim mors sequuta fuerit,
missorum alia inter vivos feri, alia in
ultima voluntate relinqui. c AP. I. vim
262쪽
vim& effectum fideicommissum, tanquam ultimae Voluntatis species, non capit. De hoc vero fideicommissi genere potissimum tractamus , ut definitio a nobis supra explicata satis ostendit.
Secunda diuisis commissorum alia in tes
mento, alia ab intestato relinqui, alia
etiam extra leuamentum. CAP. II.
ex testamento, aut ab intestato debeatur. β. pra terea Instit.de fid.hered.Itaque fideicommissa in testamento relicta,ab intestato non debentur,l si quis.
81.de legat.2. Adde tertium membrum, aut extra te stamentum. Hocque fideicommilium non ab inte- .
stato,sed ab herede scripto praestatur. Finge,facto testamento aliquem peregre profectum, ibique fideis commissum reliquisse, non codicillis, non epistola, sed verbis coram prolatis. Ex testamento non debebitur. Euenit ut de loginquo verba fideicommissipetenda sint,l.ille quo. .1.D.ad Trebell. Aliud exe-plum petere licet,ex β.scd cum ante. Inst. de codici utilitas utem huius diuisionis haec est,ut cum ah i testato tantum valet fideicommissum,non competae actio ex testamento, quae pro fideicommissis test mentariis tantsim datur, idque nomen satis ostendit. Et meritὁ respondit Iurec.aduersus eum constitu dae legatorum actionis rationem non esse, qui iuro. intestato heres existit. Sed dc Iustinianus in d lac. com . de leg. disertd testatoris meminit. in id autem tam contrarium testamento facto quam intestatum decederer Neque mouet quod codicilli aliquando vim
263쪽
vim testamenti obtineant, i. a. f. codicillorum.l. ab intestato t.conficiuntur. D.de codic.quia certum est,
utraque via relinqui posse. At quin via a via differat, nemo dubitauerit, ergo & quae utrique viae peculi riter sunt adscripta.Sic Appia via,& Numicia,Bru dusium ducunt, eaedem tamen non sunt, & tabernae utriusque viae specie differunt. Quare non probarim corum sententiam,qui dicunt in Li. D. quemadaest.& in l. a. C.com de leg. utilem ex testamento, pro fideicommissis in codicillis ab intestato relictis, i petere. Magis enim illis accedo qui condictionem ex lege tribuunt,arg.l.I. D.de cond.ex lege. quae etii Accursi fuit sententia in l.ι.in fi. D.de iure codic.&in d.l.a.Nam ultimo loco posita est. Nec ulla idonea causa est,cur eam reiiciamus Idem non reciperem in ed.s quisoni .causa tessicum ibi legata conseruentur, perinde ac si adita esset hereditas, i. si duo.l. si dolo. D.eod.utilis ex testamento tribuetur. Ex testamento deberi dixi. Nam quae ab intestato valent fideicommissa,possunt etiam in testamento relicta fuisse, sed vi clausidarum ab intestato debentur.Quamuis ergo
in testamento relinquantur,ex testamento tarne non
debebuntur. Excipe casum auth. ex causa. C. de lib. 'aeter. Quia quamuis adiiciantur clausulae, ab intestato tamen non praestabuntur,sed ex ipso testamento,ut recte notat AccursLNam cum velit Iustin. test mentum ea parte infirmatum,aut rescisum non esse, Nouel.ut cum de appel. cog.β. siue igituran fi.magis est, ut valeant ex testamento potius qua ab intestato eum saltem ea parte , testamentariae voluntati faueat Iustinianus,idque probant D Oct.in d.auth.ex causa. Ergo & hoc casu poterit actio ex testamento comi petere.
264쪽
petere. No omiseriis circa hanc diuisionem adnota- . re, legata aliquando sic fideicommissis opponi , ut horum nomine ea tantum quae ab intestato relicta sunt intelligantur, l.quia autem. in princ. D. si quisom.causa test. Itaque Theodosius,l.vit.C. de Codic. Maec duo non semel opponit,ex testamento agere, dc ad fideicommissi persecutionem adspirare aut m grare , ideo forte quia legata in testamento tantum, fideicommissa etiam ab intestato fiebant, idque potissimum. Testamentaria erann deicommissa, licet in codicillis testamento confirmatis relinquerentur, quia sequebantur ius testamenti. Valebant autem in codicillis non confirmatis, ab intestato , siue in epistola fideicommissaria, cuius fit mentio in I.cu quis. 37.β.pater emancipatO.de legat. .
Tertia diuisio , eicommmissorum alia uniuersa- I lia, aliasingularia esse. Auomodo disserunt uniuersales etcommissari, ab heredi-
Act in quibus conueniant. - CAP. II l.
E R et i A diuisio secatur in fideicommissa ves-Ι uersarum,& singularum rerum, quae a rei qualitate inducta est,& cuius membra titulis Propriis in nostris libris iocata sunt. Poterit etiam sic concipis c tertia diuisio exemplo Iurec. in l. cogi .in princ.D.ad Trebel. ut fideicommissum sit aut pecuniae, ut siccessionis. Pecuniae fid. aut rei est, aut quantitatis d.l .cogi. g. I. At vero circa fideicomissa uniuersalia, Pegasianum & Trebel.Senatusc. facta sunt,circa sing daria, lex Falcidia, aut legis Falcidiae interpretatio
265쪽
adcommodata. Fideicommissarius uniuersalis ber dis vice & loco est, singularis lcgatarij. Ille cogit heredem adire dc restituere,hic nunquam , non magis quam luatarii a solet,d.l.cogi. g.I.l.s .heres. ἴ8.D.ad Treb.l.siquis. D. si quis om. causa test. In fidei commissarium singularem transit dominium statim a morte,l.a Titio. D.de furt.in via lucisalcm, factarestitutione,l.facta.in princi i. si eius. g. si quis. D. ad Trebell. Fideicomi' um singulare cedi potest,quia
iure non prohibetur, uniuersale no potest,t.s mulier. .ex alle. D . de iure dotiibique Bartol. H uius rei illii. strandae gratia, persequar differentias aliquot fideia commiliarii & heredis, siue primus , siue secundus sir,quibus deinde legatorum differentias & admu tiones subnecta. Et quidem,in multis iuris partibus, heredi fideicommissarius adaequatur,l.item veniunt. g. licet. D.de petit.hered.l. si ex causa. D. vileῖ.n .cau.l.si legatorum. D. ut in poss les. itaque familiaremiscudae iudicium ei datur,t.1 . l. scrvos i si ex asse. D.fam. ercisc. itemque substituto comparatur, qui partes faetie in substitutione repetuntur in fideicomisso, quemadmodum & in institutione factae, l. Lucius.I.pater.cum seq. D.ad Trcb. scut e contra conditio in fideicommisso adiecta, ad substitutionem eidem subiectam porrigitur, l. latinus largus. 83. delegat. a. Item heredis appellatio fideicommissarium aliquando coprehendit,l.ex facto.in princ. ad Treb. Denique fideicommistum,ut & hereditas, aditione cedit,ac proinde transmittitur,l. i.*.in nouissimo. de cad.toll. l.quoniam.C.de iure deliber. l. quidam. 2s .in princ. D.ad Trebat. Differt tamen in pluribus ab herede, cuiustuque gradus sit,fideicommissarius.. Ille
266쪽
Ille ipso iure & recta via talis est,hic autem mediam persona exigit. Recta enim via id dicitur fieri, quod sine media persona contingit,i si ususfr.in princ. D. vsufr.quemad.cau. Hinc videmus, ipso iure per fis
deicommii um,opponi, l.querebatur.D.de milit.test Praeterea semel heres non desinit heres esse, & hanc qualitatem non facile exuit,l.ei qui soluendo. D. de hered. instit. At fideicommiliarius rogatus alteri restituere non tenetur amplius actionibus,quae ex SC. in eum transierant.Fideicummillarius cogit heredem adire & restituere ex Senatusc.heres nunquam fideicommissarium cogit recipere, nisi is ante coegerit,i. postulante .in princ. D.ad Trebell. Item,heredi restia tuenti ius quartae competit, fideicommissario non item,l.lex Falcidia.g.nunquam. D.adleg. Falcid. Heres testamentarius nunquam in codicillis seri potest, fideicommissum in codicillis siue in tes ameto bene relinquitur. Deniq; institutio,ac substitutio directa, in precariam verti pollunt, si appareat de voluntate defuncti, hdeicommissum nunquam dirigitur, sed semper obliquum manet nisi fauore militiae l.querebatur. D.de mihi.test. Haec causa est,cur multa apud heredem, siue primum, siue secundum , remaneant, ut simi iura sepulchrorit,l.quia perinde. D.ad Treb.& quae ibi notat Accurs. & datum conditionis implendae causa in fideicommissarium etiam post S C. non transit,l. cum heredi. 3. g.cum hereditas. D. de condit.& demonstr.Nec obstat l .is qui. sn. D. delegat praest. Nam etsi petitori contra tabulas tribu tur relictum conditionis implendae causa, minime tamen est ad fideicommissarium producendum. Hic enim ex iudicio inconuulso defuncti capit , quod Senatust.
267쪽
Senatus c. nullatenus est enervatum, ille autem iudi cium defuncti euertir,ac proinde heres quasi non es, set scriptus,nihil fert ex ipso testameto semel vacua to,dc inani reddito, sicut bon. possessor contra tab. . per omnia loco eius sit, atque in uniuersum ius ei competens succedat,t.2. D. de bonor.poi T. At heredis ioco in omnibus non est fideicommissarius,sed qui, busdam tantum. Aequum est igitur, ut quomodo in omnibus oneribus vice heredis est bonor.possessor, sic & in commodo habeatur, qui est verus sensus rationis a Iurec. satis perplexu traditae in da. is qui β. fili. His quae peculiariter heredi competunt adde beneficium inuentari j,quo solum heredem gaudere te. statur Io. Fab an s. extraneis.Inst.de hered.ques.N o nenim actionum verbo venit hoc beneficium, quas solas transtulit Senatusc. rebel. & quarum Occano ne dicitur effectus heres fideicomitiariusi.si filiusia. I. D. quod cum eo. Praeterea beneficium consue. udinis, uo heres dicitur saystus , non datur fideiqcommissario,vtexpresse voluit Alexand.in Li. .illo. D.ad Treb.& coni. 82. vol .i. aliique quos memorat
Tiraq.in tractatu eius consuetud. IO.declarat. sec.par.
num. Ii .Quia non ante ius ullum habet in fideicom . mista,quam si restitutio ei facta sit.l. restituta. l.facta. D. ad Trebell. Itaque heres statim adita bcreditate petit mitti in possessi. ex potestate i. vlt.C. de edicto Diui Hiar. fideicommissarius non potest, nisi restituta ei hereditate,ut non semel Accurso visum est, quem ceteri probant in d.l.vit.ver. ux parte, & l.vit. C.de codic. Quae de herede iura sepulchi orum retibnente diximus, locum habent.& in substituto, l. his consequenter. I 8.β.idςm quaeriῖ.D.fam.ercisc.eoqu e i fidele
268쪽
a fideicommissario differt, quia certum est substitutu: esse herede,Lvit. D.de fid lib. l. r. D.de vulg. Quinia mo si substitutiones particulatim excutiamus , inu niemus unamquamque a fideicommisso differre. Potest quidem relinqui sub conditione vulgaris substitutionis,l.vltig.Seio. de leg.1. Sed tamen vulgaris prorsus fideicommisi Liae inititutioni testamentariae aduersatur,quia haec non potest fieri,nisi adita sit hereditas,id est, nisi sit heres, qui restituat. Quod enim alicuius heredis nominatim fidei committitur, potest videri ita demum dari voluisse, si heres extumet,
reditate expirat,t. post aditam, C. de impub. Itaque vulgaris senstitutio, 3c fideicommissum, etsi eidem fiat, tamen diuersos casus habet, l .recusare.g. Titius. D .ad Treb .l.uxorem.I. S eium . i.de leg.3. Sed fideicommissum in casum vulgaris substitutionis ex testamento valere non potest,ideoque a legitimis prinstatur,t Lucius.penest.β.filiam.de leg.3. nisi dicamus substitutum ei alium datu Nam repetitu videbitus a substituto fideicommissum cum sua conditione, i. licetide ibi notide leg.i. Miror autem, si ad intestati causam res deducta sit,absolute negasse Decium fi
bique.num. 3. & . Ego magis puto distinguendum: Vel is qui heres est institutus,etiam legitimus est successor,& locus no erit substituto vulgari,ne quidem ex fideicommisso,videbiturque extincta substitutionis conditio , quia saltem ab intestato fuit adita lis reditas : Vel heres institutus non potest ab intestato
succedere,& tunc quia heres non est, locus erit vulgari substitutioni fideicommissariae, heresque ab im
269쪽
testato tenebitur restituere vi clauaalae. Haec plenius diiudicabuntur ex his quae postea de clausula codicillari dicemus. Est & alia differentia, quia vulgari substitutione duobus facta, coditionem eius necesse est euenire in utriusque persona,noti in I. quamuis. C. de impub. quia uno deficiente alteri adcrescit portio. At fideicommisso a duobus relicto,stero dccedente fideicommissarius admittitur ad parium, l.
Lucius.I. Gaio. D.ad Senatusc. Trebel. Bartol. in l. heredes mei. .cum ita. nu. . D.eod.& in d.Lquauis. Item,per pupillarem succeditur non solum testatori,
sed citam pupillo, quia pupillu pater facit heredem interpretatione patriae potestatis, Instit. de pupill. iii princ. At fideicommissaria si fiat pupillo,id est,si b
na rogetur pupillus vel hereditatem restituere,veniet tantum bona patris,non eius propria, l. coheredi. g. cum filiae. D. le vulg.quin etiam nec legitima,in qua tamen Pupillo pater directo substituit,l.ex tribus.C. de in olfic.testam. Ergo fideicommissaria onus continet, d.I.cum filiae.p illaris directa fauorem pupibli,d.β. i. Instit.de pupi ll.substit. Est dc inter haec not bilis differentia, quia pater filio adoptiuo impuberi non potest directo substituere, nisi in quarta quam in eius bonis habet adrogatus, I. sed si plures. g. in
adrogato. D. de vulg. at fideicommittere ne quidem in ea potest,tat adrogator.22.D.de adopt. Quamuis igitur tot sint formulae fideicommissorum, quot &substitutionum, si vulgarem casum excipias, qui nihilominus & ab intestato fieri potest, cluce't tamen manifestae differentiae inter suostitutiones &fideicommissa, ut constat ex iis quae a nobis ante di
270쪽
De legato partitionis. CAP. IIII. . VOM Moo Osr MVM est de legato partitionis traehare,quod cum fideicommisso uniuersitali similitudinem habet, quod uniuersias in utroque Versatur. Sicut enim res singulas, ita&uniuersas legare possumus, uod genus legati partitio dicitur,&cui legatum est,tegatarius partiarius.Vlpian.in stag. reg.titide leg. Eo perrinent haec verba Iureconcin l. mulier .ris. vlt. D.ad.Trebell. legari posse portionem hereditatis placet mibis,quibus quidem auctoritate I reconsultorum hanc legati speciem receptam esse collisimus. His enim verbis,pticet ' placet nobis, C . interpretatio prudentum designatur,quibus saepissia me in responsis utuntur. Est igitur partitio,cum pars hereditatis legatur. Nam si pars sit bonorum, quod genus legati Iureconsultorum temporibus usitatisi,mum fuit,ar.l.si quis.13.de leg.I.non idem dicemus. l. si quis.8.in fi .cum se de leg.1. Itaque no est partitionis legatum,quod Marcus Fulcinius matri Caesenniae reliquerat,cuius mentio in oratione pro Carcin-ria apud Cic. quia bonorum appellatione utitur. In utroque legato deducitur quidem aes alienum, ideoque auctio bonorum Fulcinij facta est eo nomine. Bonorum enim appellatio hanc admittit in iure nostro interpr ationem,l. subsignatum.β. bona. D. deverb. sig. l. vlt. D. de ususe. leg. Sed mitius in legata parte hereditatis, quam bonorum. Illo enim casu, pretia seruorum manumissorum , & funeris impe
sae, non deducumr,hoc contra, d.I.siquis.8.cum seq.Quamuis autem partis meminerim , quia & ὶ parte nomen habet hoc legatum tamen partiarius est I