장음표시 사용
271쪽
gatarius,cui etiam tota hereditas tesata est, ut si Titius hereditatem M vij Sempronio leget,cum filiusia
76. .I. D.de legat. 2. Est enim & hoc casu partiarius legatarius, ratione heredatatis testatoris, cuius pars
fuit legata hereditas. Differt igitur a simplici legato, quia hoc non est portio hereditatis,sed ab ea distinguitur,l qui fundum .37.β. qui filios. D.ad leg.Falcid. dc quamuis legatum dicatur delibatio hereditatis,
tamen postqtiam ab hereditate separatum est,portio eius non dicetur amplius,sed bonorum potius , aut res hereditaria. Legandi porro verbo utimur , quia directis verbis seri debet,non precariis. Ncq; enim partitionis legatum sic fieri potest,te rogo ut hereditaritem meam cum Attio partiaris, quinimo fideicommissum degenerat,i.ubi pure. I9.β. I. D.ad Treb. Idemq; statuo in specie l.si ita relictam. 3. in princ de leg.2, Inter utrumq; autem,& legatum dc fideicommist impartitionis,magna est differetia, ut infra videbimus.
Ois igitur verbis directis fiebat hoc legati genus, beta
reditatem meum partito,diuidito,Vlpian. in Mig. titu. delegat. vel hoc modo, quantim lares meus habebit, runtum Titio do, stem,quam maximum partem dure postum dum iue o Lire,i s ita quis .s i.de lcgat.2.Vis porro huius le- sati est,ut partiarius legatarius no teneatur ad onera nereditaria, pro parte hereditatjs legatae,ipso iure,sed tantum. xcmedio stipulationum partis & pro parte. Alioqui cur inductae essent Ac inuentae a Iurisconsul
tisi' Haec est. euidens ratio , ci r legatarius semper di catur,nunquam heres. Eoque fit, ut si rogatus silerit restituere partem heredi tatis, nosi transeant actiones ex senatulc. quod tamςn fieri solet herede restituet trid.l. mulier. 12.g.vltim. D. ad Trebell. Puto igitur
272쪽
meras legatorum actiones ad consequendum legatu habere,ineramq; legati agnitione necessariam fuisse, non autem hereditatis aditionem , quae solius heredis est. Utatur autem remedio illarum stipulationum
heres,si quid aliis debeatur. Nam siquid sibi desunctus debuit, deductionem eius habet,l.ab omnibus. io . in s.de leg. r. Quod diximus,legatarium parti sium non adstringi oneribus hereditariis , ipse iure pro parte legata,sed vi stipulationum, controuersiam Uvidetur facere d.l. cum filius . . i. te legat. 2. nisi eam de huiusmodi stipulationibus interpretemur , cum Iurecons. his verbis utatur,suscipiet, praestabuntur,quae fusti sunt non iuris,aut ut nostri loquuntur, latae 1entcntiae. Quaeri potest, an Senatust. Pegasianum in legatario partiario locum habuerit,id est, utrum xoga tus restituire legatarios quartam detrabat,& ari cogi
possit adire3 Quod non puto , quia nulla le* Senatusconsiliti sentetiam ad tale genus legati produxit. Sed & certum est, heredis gratia famam potius, qua
lagatariorum.' aeterea,cogit Senat.adire dc testituere,sed legatarius partiarius iton adit,sed agnostic. Et*aod ad quartam attinet locum habeat potius regu la Llex Fallaidia. .nunquam. D.adleg. Falcid. quinimo disertε statuitur in t a. mulier.21. .fi.D. ad Treb.
Quintro, utrem lex paloeda alianc legati speciem mi nuatὶ Et ver5 cur non3Nam si lax Falcidia de omnibus legatis detr hatur hoc verὁ genus leoti sit,non est dusitaridum,quin ad ipsum pertineat.Quid veris si cui legatum factiun sit,quod maximam partcm horeditatis absorbear,an is heres dicatur, necn6'icem institurionis exhibeat illud legatum, atque ei eo tanquam' ab heredis institutione vires seniat testa R 3
273쪽
mentumi Minime,arg. . si quis una. Instit. de fideic. hered. Heredem enim non quantitas facit, sed in ma dc qualitas in testamento seruata,arg. l. ex facto.
hered. instit. dc L quoties. C. eod. denique portio hereditatis a re hereditaria distinguitur in l. Paulus respondit.D. ad Treb. Ex his omnibus, duas insignes legati huius partitionis , dc fidei commissi uniuersalis,differentias colligimus.Fideicommissarii alligantur oneribus hereditariis, vi Senatusconsul idc ipso iure,at legatarius partiarius,remedio tantum stipulationum partis de pro parte. In legato partiri nis non est facienda bonorum mentio,d.l.si quis. 8.eum seq.de leg.a. in fideicommisso uniuersali potest fieri,i.nam quod. i β.vlt.D.ad Trebel.
De antiquis legatorum sedecialium fideicommissorum disserentiis. CAP. V. Rεs τλτ de singularibus aut specialibus fideia
commissis differenti,horum cum legatis diffisrentias exequi,ut tandem ad peraequata virorumque iura perueniamus. Hi vero fuerunt notissimi te
mini ac limites, quibus ab antiquae Iurisprudentiae auctoribus discreti sint. Fideicommissa a fide heredum ab initio pendebant,ut diximus, at legata no'. item,sed necessariis petebantur,lege u.tab.cogente, indeque legata dicta. Haec latine tantum,illa qualibet lingua heri poterant, L fideicommissa delegat. 3. Legata verbis virectis, fideicommissa. precariis fiebant. Quinimo legata verba exigebant, fideicommin etiam nutu fieri poterant,l. nutu.de legat. .Fideicomissia per formulam aut ordinaria actione non petebantur,ut legata, sed cognitione magistratuum,
274쪽
ut ex Vlpiano docuimus supra.Fideicommissi appellatio magis intestati causam respicit, ut probauimus .in a.diuis. legati vocabulum aci solum testamentum refertur in quo relinquitur. Videamus a quo, cui, &ubi utraque fierent. A legatario legari non poterat, cum in fideicomissario aliud esset,ut praeter Vlpian. ostendit Iustin.initio tit.de sing.reb. In princiquinimo nec ab alio extra heredem. Ideoque filiosam.heredi instituto,vel seruo,neque a domino neque a patre rectE Iegabatur,cum tamen fideicommitti posset.
Sed & ii legatario fideicommitti potest,t. Iulianus.
. de heredis legari non poterat, indeque factum, ut post mortem heredis legari non posset, β. post mo
tem.Instit.de legat.at fideicommitti in utroque casulioterat. Item fideicommissa dari possunt, quibus de
Uari, at non contra. Nam sideico nissum Latino Iuniano dari poterat,tegari no poterat.Credo etiam quod dicitur inl.senatus s.penuit. deleg. I.legatum in heredis voluntate poni non posse , aliter in fideicommissi, obtinuisse, in quo tota voluntas atteditur. Legata nisi in testamentis fieri poterant, β.praeterea. Inuit. de fideic. hered.at fideicommisi i in codicillis etiam no confirmatis relinqui possunt,quia-ab intestato. Hinc fit,vt:ne Iesaia,quae in tabulis carentiabus heredis institutione scripta sunt,valeant ut legata, sed ut fideicommissa taliuri,quamuis heres palam
niebat,ut ante heredis institutionem legari non posset,quoniam vis& poteshas testamentia heredis institutione incipiebat, .ante heredis. I iistit: de legar. cum tamen fideicommitti potuerit Vlpiano auctore.
275쪽
.264 . CLAVD. CHIS LETII I. C. . Ex quibus stricta iuris obseruatio in legatis depreliseditur, quae laxior & benignior erat in fideleo insis. Et cum quatuor olim essent genera legatorum, de quibus Vlpianus, uni tantum illorii generi,quod per clamnationem fiebat,in. gis accedebat fideico missum,quod quidem Vlpian.optimum legati genus . esse dixit.Nam res omnes per fideicomitiisl im reli qui posse dixit,quae per damnationem poterant. Ο timum ergo relinquendi genus fideicommissum est, cum optima legati species,& quae ceteris erat minus scrupulosa,ei comparetur,ut non mirum sit,si hodie legata fere omnia in fideicommissorum naturam transierint,& quod in illas optimum, in his tandem conuersum fuerit.Non ignobilis pCtterea legatorum de fideicommissorum differentia in dominio adquia rendo & dominii actionibus exercendis deprehenditur,quam occasione data ante comemoraui. Nam nec statim, aut recta via, dominium quaerebat agniatione fideicommissarius, ut in legato iuris erat, La.Titio. D.de furt.l.legatum.8.de leg. 2. nec continuδ etiam vindicatione agebat.Circuitus enim hic sem
batur, si non in omnibus , saltem quibusdam legatorum generibus, itemque fideicommissis omnibus singularibus, ut scrupulosis quibusdam ambagibus missio in rem celebraretur,quam merito Iustinianus aboleuit, i. I. C.com. de legat Fuit & alia legatorum ac fideicommissorum differentia. Quamuis enim incertis personis legari ante Iustinianum non posset, .incertis. Inst. le leg.quibusdam tamen ex iis etiam hereditas per fideicommissum relinqui poterat, putamunicipibus, Vlpian.qui hered .instit.poss. Postumo item alieno inutiliter antea legabatur,d. g. incertis.
276쪽
non item fideicommittebatur , siue singulare , siue niuersale esset fideicommissum, l. s. in sin. D. de rebus dub. Nam si a fratris postumo fideicommis. sum dari poterat , si ex Galli sententia obtinuerit, alienos postumos quoque nobis legitimos heredes
fieri l.penul. D.de leg. i. ergo & fideicommissum re linqui poterat Sola enim voluntas,ut ait ibi Iurec.in fideicommissis seruatur. Eo fit,ut Iustinianus in d. . incertis.de legato talum non de fideicommisso ver . ba fecerit, solius etiam postumi alieni meminerit, id est , eius qui natus tempore testamenti inter suos testatori futurus non effet,cum eum videlicet praec deret pater. Suis enim postumis manifeste poterat ante legari, quia tanta incertitudo in suo non erat quὶm in alieno.Certum est enim suum postumu qua-dQcumque nasceretur, suum testatori heredem fur xum. De postumo alieno idem dici non potest,quem forte pater praecedet. Putarem igitur omnes leges, quae ae legatis postumis relictis loquuntur, ad silium .postumum restringendas ese non ad alienum. Hinς enim ante Iustinianum legari non poterat,ds.incertis.quamuis ut dixi fideicommitti possiet,quae est ma--nifesta legati & fideicommissi differentia.Nuper thmen exortus est vir doctus,qui nondum in rebus humanis existentes ad legatum aut fideicommissi in vocari potuisse negauit, S: ut nostri loquuntur,in di-4positione esse. Is est Nicolaus Valla tori Parisiensis splendidissimus S enator,tib.de rebus dub.c. .Quasi vero hae personae incertae essent, & eis aptari posset
tegula β.incertis.quod quam verum sit videamus. In dispositione autem non esita seu non vocari, nihil
aliud est,quam hereditario, qui legati, aut fideicom-
277쪽
imissi iure nihil capere posse.Hae suntςnim praecipuae morientium dispositiones. De hereditate quidem &legato, si ius vetus spectes,minus dubitauerim , quia
incertis fere personis adnumerantur nondum nati. Certum autem debet esse consilium testantis,d.σ.incertis.Vlpian.tit.qui hered. instit.poss . Quamuis a
tem Gallus Aquilius postumis nepotibus,qui sui non essent, prouiderit & quomodo institui possent ostenderit,i. Gallus.in princ.D. dc lib. & post. in aliis i me postumis nihil noui iuris introduxit. Sui quidem postumi, siue nepotes essent,siue filij, ante Gallum institui meo iudicio poterant propter eam quam supra dixi rationem.Cuius intuitu credo tandiu ab imtestato locum olim agnatis non fuisse,quamdiu suus heres ex praegnante uxore speraretur, Ulpian. tit. delegit. hered. At vero nepotes postumi adhuc alieni institui tantum ex cautione & consilio Galli poterat, ante non item. Qui tamen de aliis postumsi alienis nihil constituit,& prouisionε suam ad postumos nepotes restrinxit, ut extra nepotes postumos alienos iure institui non potuerint. Postea tamen ex sententia Galli receptum, ut & his fideicommissa relinqui possent, id est,ut ab intestato aut ex testamento fidedi commissum eis restitui posset. Quod cum eueniret, legitimi heredes dicebantur,quia Senatusc. Trebelliano loco heredum, siue tanquam heredes, fiebant, adeo ut petitio hereditatis fideicommissaria eis d retur,l. i.& toto tit. de fideic.hered. pri. Itaquζ,cum ait Iurec.in l. .in s. D.de hered. pet. nouo iure fieri heredes ex Senatusconsultis , ex constitutionibus, exemplum hereditatis delatae ex Senatusc. poterit dari in herede Trebelliano. Cumque omnes hi, qui
278쪽
bus vel Senatusconsulta vel constitutiones heredit rem deferunt,vocentur legitimi heredes,merito etiainterpretabimur de huiusmodi legitimis l.penulta delegat.I. dum ait obtinuisse Galli lententiam alieno postumos nobis legitimos heredes fieri posse, quod proculdubio de fideicommissaria hereditatis restit rione,quae ex Trebelliano fit,intelligendnm est. Ex quibus manifeste c5tra noui auctoris sententiam, &a postumo&postumo fideicomissum no tantum singulare sed etia uniuetiale relinqui posse colligimus, 1iue suus sit, siue alienus.Pari ratione existimo Iure in t .substitui. νς.D.de vulg. de substitutione obliqua de restitutione fideicommissaria esse intelligendum. Nam directo substitutionum generi 1 ino eius legis verba rectE applicauerit. Solet enim substitutionis verbum ed etiam passim detorqueri, ut suis lacis ostendimus,& clarὶ probat l.cum pater.β. penult.dz- legat.a. Ex his igitur constat, etiam nondum natum ad fideicommissum qualecunque vocari ante Iustianianum potuisse, & saltem eo nomine in dispositi ne esse.Huius rei praebet argumentum l.omnia. alias cum ita.in fi .de leg. 1. Vbi familiae fideicommissariae appellatione vocantur quidem, qui ex nomine deruncti fuerant eo tantum Iempore,quo testator momreretur,nisi, inquit I ec.specialiter defunctuia ultorio res uoluntatem suam extenderit. Adiuuat l. peto. .fiatre. D.eod.quq fideicommissum familiae relictu propter voluntatem porrigit ultra eos, qui in rebus humanis erant, & nondum natos vocat. Nil vero clarius Scaeuolae responso in l. codicillis. D. de ann. legat.
Nam cum ait, pertinere uoluit adflios libertorum uel ex his nctos, cui dubium est , quin ex iudicio Sc disposi.
279쪽
tione vocentur.quo etiam genere veniunt liberi non nati ita l.cum pater. g.penuit.de les.2. in qua vi monuimus , substitutionis verbum ad fideicomissariam trahendum est.Vrget fortius I. si ita. 9. de legar. 3. in qua fideicomisto sic relicto,ud quemcumque,quoquo uereboηa mea per senerint, eius qui postea natus erit fideia commissum videri respondit Iurecinum tamen incerra per na onerata esset. Similiter post codicillos f chos natus proximus agnatus,vel suus heres, rogatus inrelligitur qui fideicommissum praestet I. 3. in princi D.de iurecod.Incongruum enim videtur ab incerta persona fideicommissum relinqui posse,incertae personae relinqui non posse. Ergo satis est, dum fideicomissi die cedente sit in rebus humanis, qui vocatus est l. interuenit.D.deleg.prδ.d.l. cum pater. I. he--dem. te leg.2.arg. I eum qui. D.decond.& demadvero fit in puris quidem a die mortis , in conditionalibus ab euentu conditionis,uulg. l.vn. C. de cad. toll. Haec autem iure veteri obtinebant,ut ex respon-ss I C.a nobis adductis pater. At veris post constitutionem Iust. de in certis personis, cuius mentio ing. postumo quoque. Inst. de lag.mala dubitauit Ualla, an nondu natus ad legatum aut fideicomissum vocatur cu illa costitutione permissum fuerit legatii cuimincertar perssinae relinquere. Quod ius & ad heredis institutione produxerat Iust.ut manifestu est, quavis desit costitutio ex ipsis Imp. verbis in d.I. postumo. Inuenio & hanc legati ac fideicomissi differetiam,vis res aliena,cuius comercium no esset,nec a legatario possideri posset, puta res publici iuris, legaretur, nequide aestimatio deberetur.Secus si fideicomisso relicta esset,l. cum seruus.39. . vlt cum l.seq.de legatis r. De
280쪽
DE IVRE FIDEI COMMIS. 169De exaequatione legatorum o friuo nissorum singuiarium. C A P. V LPORRO hae legatorum ac fideicommiorum
differentiae cum in iudiciis vigerunt, non desinebat tamen eorum ius in diuersis partibus iuris aequari. Nam siue leges iuris nostri memorabiles spectemus, in l. Iulia Papia patia erant eorum iura, l. dc fideicommissu de legat.3. quaesumpta est lib. . Pauli ad eas leges. Item in lege Aelia Sentia,ut leg tatij sic & fideicommissarij creditorum appellatione veniebant,l.in fraudem.27. D. qui& a quibus man. ac praeterea in lege Falcidia, idque tam in fideicommilsis testamentariis, quam Senatusc.Pegas. factum est,q.sed quia. erfex lingulis quoque. Instit. de fid. hered.quam ab intestato relictis, quod D. Pij constitutione effectum dicitur,l.filiusfam. II. D.ad leg .Falcidiam. Sin autem Senatusconsulta excutiamus,serς- quatio haec manifesta crit.Nam Senatusc.circa l. Cor. factum,quo tenetur qui sibi adscribit in ic stamento, perinde legatum ac fidei commissum complectitur,l. i.I.ad testamenta. D ad leg.Corn.dectis . nec tantum tenetur qui adscribit, sed etiam qui adimit relictum alteri fideicommissum, l. impuberem. β. adimendo. D. eodem. Similiter Senatusc. de tefato eorum,quae sunt et libus iuncta, pertinet etiam ad fideicomissilii arg. l. siue scivit. 2. de legat. I.quae ex lib.a. Vlpian.fideicommissorum sumpta est. Porro in edictis Prario
rum maior adhuc eorum consonantia cernitur, quδRilicet plura sunt edicta quae legata respiciunt,quam leges,aut Senatusconsulta. Itaque adaequantur,verbi gratia, in edicto Praetoris de conditione iurisiurandi