장음표시 사용
291쪽
ficilius iterum conceditur,l.LC.de liberi. δί eor.lib. Clarum est igitur, legem Aeliam Sentiam modum manumittendi non minus quam Fusam constituisse, ae de virisque intelligendum Sueton. cum ait c. o. Augustum modum manumittendi terminasse, quod tam ad numerum quam formam referri potest. Numerum arctauit lex Furia,formam pr scripsit lex Aelia Sentia. Adnotandum tamen hanc libertatis directae ac precariae differentiam ex eo Yideri inutilem,
quod possit minor ao .ann.dum I .impleuerit in testamento manumittere,ergo efficaciter utramque libertatem relinquere,Nou.Iisi. Est & alia inter utrasique differentia, in i si autem. 9. D. de inoffic.testam. Quinimo& diuersum precariae libertatis ius ex eo coIligas,quod per fideic.manumissa de patrono nupta ab illo inuito poterat impuno diuertere,cu in aliis libertatibus seeus esset. l. patrono. D. de diuort. ΡΟ-st emb,ex fideicommissi causa manumissius non potest ad exemplum aliorum a patrono ut ingratus a cusari,cui debitum non gratuitam libertatem patronus ipse praesti erit,i.I.C. de liberi.& eor.lib.
uinta fideicommissorum diuisio, alia pura esse,
alia sub conditione, alia in diem. Item de puris, se quando cedam.
CAP. IX. Ff τ & haec maximi mometi sideicommissorum, diuisio a causis ipsis ducta ut fideicommissum
aut purum sit, aut sub conditione aut in diem. Haec enim ut obligationum causae sunt, i. obligationum. in princ. D. de act.& obligat. Sic & fideicommisi rura
292쪽
ium. Purum etiam prauens dicitur,l. I. D. de condit.& demonst. quod dicitur praestari confestim, id est, sine condit.l.vk.in fi. D.de fid.lib.& in plenum, id est, sine conditione, i. H. D. de statvlib. Quia vero ex hac distinctione maxim) ius transmissionis emergit, videndii quomodo cedat in his omnibus specie-Dus fideicomissiim. Cedere igitur est, incipere deberi pecuniam in l. cedere. D. de verbor.sgn.ubi cede re dc venire separantur. Clim cedit dies , obligationata est. Cum venit, actio seu persequutio , ideoque&praestatio. Est autem regula, Omnia quae testamentis sine die uel conditione adscribuntur, ex die aditae hereditatis praest itur,l omnia.32.in princip.de leg. 2 At vero inpuris cedit fideicommissum ex die mortis,cum olim ab apertis tabulis tantum,l.vnic.in princ.C. de cad. toll. Itaque exinde transmittitur legatu etiamsi ignorat fideicommissiim is qui decessit, i. vlt. C. quando dies leg .vel fid.ced. l. postulante.in prin. D.ad Trob. l..3. C. de fideicommissis. augetque portionem p troni,ut in specie l. liberto. 16. D.de bonor.liberi.fi que illa transmissio tacite,id est, ipso iure,l.si ita legatum.6s.de legat. I.modo utiliter cedat.Nam si sub-nt impedimentum iuris,aliud tenendum, arg. l.cum filius.β.seruus. deleg .a.Quod vero dixi,a die mortis cedere purum fideicommissi im, non procedit in eo, cui libertas & fideicommissiim pure relicta sunt. Quia cum libertas non nisi ab adita hereditate cedat etiam iure novo, . si peculium. Instit.deleg. l.I.cum filius. . seruus.d. l. vnic. . libertatibus. C. de cad.toll. nec ante fideicomissiliai cedet. In huiusmodi enim per sona, inquit Iurecons. utriusque quodammodo dies cesit,
293쪽
quis seruo.8 .de legat. 2. Pura fideicommissa a puris i a contractibus differunt, quod in his simul cessit& ii
venit dies,d.l.cedere. D.de verb. sign. fideicommissa Vero aut legata cadunt a morte , ve uni ab adita thereditate. Nec ante potest peti fidei commissum, lquam delatum sit. Defertur autem adita hereditate, ll.1. . decretalis. D. de successi edicto. Sed & purum
varie cedit,pro varia fideicommissorum natura.Nam si uniuersale sit,ab adita hereditate cedet tantu,exindeque transmittetur, l. quida.2s.in princ. D.ad Treb.
Monui enim alias,quod ad cessionis diem, idem esse fideicommissi & hereditatis ius,quamquam effectus liransmissionis diuersus sit. Nam hereditas adita tiasia limittitur ut quaesita. At vero fidei commissum post haditionem non agnitum quantum ad ius deliberandi irransmittitur tantum. Quod & subobscure videtur lisentire Accursus in l.cum filiosam. ii. de leg. i. qui htamen stia ratione ea in parte a nostris improbaturi. ἐAt si fideicommissum sit singulare, a die mortis ces- so ac transinissio incipiet, i. vn.β.cum igitur. C. de ρ d.toll.Interpretes cum de fideicomisso uniuersali tiloquuntur, imperfecte scribunt ante restitutiomem itransmitti, arg. l. 3. C.de fido ubi id ad notanto mod intemur cliam,& probat I. postulante. in princiD .ad ἱTrebelI.Sed exprimendum est aliquid certius, nem- ῖpe a die hereditatis id fieri, d. l. quidam . quae aliter uintelligi non potest. Plura traduntur vulgo a Doctoribus in d.l.cum filiosam.ii.de leg.1. sed incerta, & iplerumque falsa.Neque obstati .cogis. idem Maeli, lnus.cuius illa verba siue alius in loci. eo successerit, post Iaditionem sunt intelligenda,quod & facile admittet h
294쪽
species a Iureconstractata, neque verba repugnant. Transmittitur autem etiam in heredem nondum n tum eo tempoxe, quo fuerat delatum, l. si in persona.
non transmissum apud eum remanet,cuius fides electa fuerit, i. Iulianus .so .l.siquis Titio 17- de leg. I.Lpater.38. .fideicommissiliae leg.3.
Defideicommos in diem,quando cedon
CAP. X. I N n i s M fideicommissa relicta non unius sunti generis. Nam aut sub die certo ut sub incerto relinquuntur. Si dies certus sit, cedunt eadem prorsus ratione qua pura seu praesentia solant, id est,a morte statim.d.l.vnic.=.I.C. de cad.t alta.Sempronius Attalus. D.de usu & vsufr.legat. Obligatio enim presens est, licet dilata sit solutio , ut de stipulationibus in diem ait Iurec.in l.centesimis. 6. D. de vetb.oblig. Quia fere dies ponitur ad proroganda ea quae ad prauens tempus relicta sunt,l. si quis legata. s . de cond.& demonstrat. Quo fit videbitor usque adeo sit, ut ante diem solutum fideicommissum repeterenω possit,i.in die. Io. D .de cond.indcb. Recte enim solutu est quasi ex praesenti obligatione, l. I. in princ.
circa fin. D.de verb.obligat. in qua per diei adiectionem Iurecosultus ait prudenti die non deberi.Quod si ita est, male alibi presens obligatio esse dicitur. Nam presens non est, nisi presenti die debeatur. Verius est igitur,ut in d. l.eum qui.deberi cu effecta intelligamus,pra ipsa petitione, & iblatione, quam
295쪽
in diem differri diximus.Nam & in ea lege, cum de
puris stipulationibus loquitur Iureconsultus ait: his praesenti die pecuniam deberi, sic ut verbu,desier ad exactionem etiam & solutionem referat, quia
confestim peti ex ea obligatione potest. Quod dixi
fideicommissa certi diei ceder , ut pura solet a mo te,obstat l. si in diem. 6.D.de condit. dc demonstrat. ubi ab adita hereditate cedere videntur. Sed ibi cedere non est incipere deberi, verum incipere diem, quo conditioni obtemperari possit, idque demonstrant finalia legis illius verba. Sed ut ante diem re-oe solui possit fideicommisium, tenenda est distinctio,i. Iabolenus eum. D. de ann.legat. capientis videlicet, an heredis gratia tempus sit prorogatum: vis propter capientis personam, quod rem familiarem tueri non posset, eique perdituro ante diem fideic illissi dederit heres nullo modo liberetur, si propterii redem,ipse heres etiam ante diem praestando liberetur Maaede die certo. Cedit aurciri longi aliter fideicomissum,si dies incertus sit.Quia quemadmodsi
dies incertus appellatur conditio Lialis seriptura.3 de leg.i.& dicitur conditionem facere L 6.de ccind.& demonst. sic ante diem euenientem non cedit s ideicommissum,exemplo relicti conditionalis. Ide que si ante diem incertum solutum sit, repeti ante diem poterit, quasi non recte solutum, perinde ac si conditio adscripta fuisset,l.sub conditione.Is. D. de condict.indeb.in qua malim legere,quod item, quam ut habet editio Florentina,quo durem. Hinc etiam fit, ut si legatarius ante decesserit quam dies eueniat , ad
heredem eius no transeat, quia non cesset dies vivo eo d.l. I.se dies autem. D.de cond. & demostratione.
296쪽
Differentiae ratio inter fideicommissa certi & incerti diei haec est, quia ex illo certu est debitu iri,certum que est diem ventu rum,l.si post. 68. . I. de legata.ec hoc non item. Potest cnim non euenire dies inceret tus sicut & conditio. Incertus autem dies est etiam is,quem certum est euenturum, sed quado, incertum. Nam etsi relictum fuerit, cum morietur,dies est ince 'tus,quamuis certum sit moriturum, d .g. dies autem Certitudinem vero metimur non ex ipso eventu rei, sed diei certa designatione. Certar porro &incert*diei fideicommissa hoc commune habent, ut quavi*in cessione differant, in delatione tame conueniant. Nam ut non defferuntur, nisi eueniente die, sic nec repudiantur, parique cum fideicommissis conditio, ndibus iure censentur,l.s ita. s. g. I. D. delegat.2.
De conditionalibus eicommissu : singuiaribus siue uniuersalibuου.
PORRO sequitur, ut de conditionalibus fideicommissis videamus, quorum tractatio recte subiungitur disputationi diei incerti, cum, ut ostendimus, incertus dies appelletur conditio , d. l. talis scriptura semperque incerta sit conditio,id est,incem tum sit quando ni euentura,inde conditionis incertuin l. I.C.de pact. Et queadmodum fidei comissa diei certi pura de praesentia imitantur,sic etia incerti diei, conditionalia aemulantur. Itaque non est conditio,ii non possit non existere,i.heres meus.79. D.de cond. & demonst. Ergo in iis fideicommissum a die condi- 'tionis cedet.d.l.vnic.g. sinautem sub conditione. C. de cad.toll.a quo tempore defertur etiam, i sita. s.f.I.de
297쪽
g. I. M leg.2. Neque tamen simpliciter est intelligendum. Nam si conditio evenerit ante mortem test toris, vertetur in purum fideicommissiim , t. si iam.
u. D. de cond. & dem. nec ab euentu conditionis 'cedet. Quia cum morte confirmetur testamentum,ut definitio testamenti ostendit,consequens est nullum 'legatum aut fideicommissim ante mortem transimitti. Esse autem quasdam conditiones eius naturali
Vt uiuo testatore impleri possint, petiyicuu est ex l. 1. D. de cond. & dem. Quinimo eius generis qua tam sunt, quae non nisi vivo eo impleri possint, L
conditionum.9i. D. eod. Interim ergo dum pendet conditio, non transmittitur fideicommissum,arg.l. in causae. Π, D. de minorib. l. cum illud. D.quando dies leg. ced.l.s cui lesetur 49. .hoc autem . D.deleg. r. Ideoque respondit Scevola , heredem conditioni parere non posse,i. a testatore. IO9. D.de condit. & dem. Remanet igitur apud eum, cuius fides electa est, licet heres non sit, i. Iulian. 6o. D.deleg. . a. Ante conditionem enim non debetur, laes t . 4.D.de cond.& dem. ideoque a legatario detentum interim legatum heres cum fructibus vindicare poterit, i. omnia.I. i. te leg.2. Aliter in stipulationi-Dus conditionalibus, in quibus tempus contriustus
Ls fili iam. 8.D.de verb.oblig. Ex presenti enim vires accipit stipulatio , licet petitio in euentum conditionis dilata sit, i.vlasse. D.de stipulat.seruor. Quamobrem si cui sub conditione legatum vel si deicorn issum sit, pendente conditione creditor . non dicitur. Secus in conditionali stipulatione , l.iscuta 2.D.de obligat.&ach. Itaque fideicommissum
298쪽
conditionale ante conditionis euentum sollitum, ea deficiente repeti potest tamquam indebitum , l.seruo. S6. D. de cond. & dem. Quinimo & fideiconi, missum conditionale ante conditionem solutum, etiam .ex voluntate fideicommissariorum non rectes luitur in speciei filiussam. β.diui.i. de leg. I. Porro inter fideicommisium singula e sub conditione relictum, & uniuersale, haec est differentia, quia illud quemadmodum & legatum ipso iure stabim eueniente conditione cedet, maxime post I istiniani constitutioncm , quae de communicatione legatoru& fideicommissorum lata est. At fideicommissum uniuersale quamuis purificata conditione non trani feretur ipso iure, sed restitutione facta, l.facta. in prin-dc inst. dicam.D. aci TIeb.
De eicommissi ab modo qui it modus, ct quid a conditione distet.
reconsulti modum appellant distinctum a causa , dic, & conditione. Quamquam aliquando mo diis abusue pro causa dicatur,quae praeteritum spicit, i.vltim.& ibi Accurs D.de hered.instit. Est igiatur modus , causa legandi seu fideicommittendi.
moram habens cum sumptu. Causam loco generis posui, quia & inter causas. fertur , Leas causas. in prin.8o. D. de condit. & dem. Morae appellatio dinstinguit conditionem, amodo. Nam et ii vera Omnis conditio sit mora,l. s. quotiens. D.si cui plus quam per leg.Falcid. tamen omnis mora non est conditio.
Ideoque mora & conditio separari solent, l. 6. D. quando
299쪽
quando dies leg. vel fid. ced .l.heres meus.78. in priD.de condit. & dem. Itemque mora separat . causa simplici modum. Mora enim in futurum semper est, causa ex praeterito descendit , Accurscinitio tit. D. lecond.dc dem. At non mora nuda modum constituit, sed ea mora quae sumptum habet. 'Mora enim , aut cum sumptu auis ne lumptu est, d.l.heres meus. in princ.& o l. eas causas .L Titio ςentum. 7i. in princ. D. de condit.& dem.Sumptum appello impensam,
siue quod insumi ac praestari debet fideicommissi
consequendi causa, siue ut emolumentum ad fideia commissarium non redeat. Nam si rediret,puta si ita relinquatur, Titio centum, ita ut fundum emat, relinquo, non est modus , d.l.Titio centum.TI .in princ. D.decond. de dem. Sunt igitur hae potius modi species, puxa ut monumentum, ut Opus faciat, ut epulum, ut partem alii praebeat,l. demonstratio. r7.in fin. D. de cond.& dem.ut alicui ex liberis praestet,l. 3. .pen. D.de leg.pr st. Immerito enim scriptura d.l.eas causas. Hactenus laborauit, dum pro bis eius verbis genuinis, moram cum sumptu, alij legerunt modo,morini consumptam,modo,moram coniunctor. Quae librorum corruptela temporibus Accursij videtur extitisse, ut ex eius interpretatione liquido patet,cum Florentina oriantu optima editio veritate retinuerit. Sive igitur conceptionem & formam, siue naturam eorum spectemus, modus a conditione vari E disteri. Sic enim concipi solet, Titio relinquo ut monumentum faciat, vel, ita ut, quamquam & aliquando particula modatis,ut, dest. l.quibus diebus. o.*.vit. D.de cod.& dem.&concipiatur aliis sermulis, de quibus Bartol. in d. l. quibus diebuti At vero conditio per β,cm, effertur,
300쪽
ut exempla sunt notissima, I de utriusque significatione ac potestate loquitur Iureconfl.si Titio. Q. D. quando dies legativel fid. ced. Naturae autem diuersitas inter conditionem,& modum, ex eo dignoscitur, quod modus semper habet moram coniunctam, d. l. eas causas.conditio non item , nempe si vivo testatore impleta fuerit, quo casu dc purum fiet fideicommissum, ut diximus. Praeterea modus sumptum requirit,d.l eas causas. Conditio plerumque eo caret, puta si nauis ex Asia venerit.Conditio tacite aliqua-do inest,secus est in modo qui a verborum adiectione pendet. Conditio aliquando pura redditur, ut quum aliquid relinquitur heredi,si hereditatem adierit,ialiqua lo. D.de cond.& demonst.modus autem nisi praestatione purus esse non potest. Denique c5ditio protinus agentem repellit, Vt nec ante conditionis euentum recte quis agat,t.1.C. de his quae sub modo. Atqui ex modo venit, non statim repellitur, ted relictum consequitur oblata cautionea d. l. eas causas. in princ. quae manifestam utriusque differentiam continet,si recta eius scriptura seruetur am ita editionibus non paucis, inter quas est & Florentina, stipem uὰ inseritur negatio in illis verbis, non pro condationestis. Qua expungenda esse cum iuris ratio tum Accursi suadet auctoritas, cuius tempore non fuisse constanter receptam ex eius interpretationς
mahifestiam est. Cautio autem de qua diximus, nθά tam ex ipsius testamenti verbis,quim ex iuris ciuilis est potestate. Ideoque eis non fuerit expressum ut caueatur , nihilominus tame satisdatio praestada est,l.quihus diebus. o. .vltim. D.de cord .& demonst.