장음표시 사용
431쪽
Et personae quibus fideicommissum restituant
DS personis,quae transferunt actiones. Ex Seri tusc. sic habendit: ut Trebelliano locus sicinori sufficere de hereditate rogatu este,sed oporte re quas1
herede rogatu esse. Itaq; nec legatarius,quari cumuis partiarius fit,ex hoc S.C.transferet,i.mulier. 22.in si
D.eod. Et ideo portione ex causa fideicommissi noesse restituenda putauerit Paulus,qua mater no quasi heres,sed quasi ex pacto accepit, I. debitor. in. in fi. D.ad Tre. Sive igitur reuera heres, siue quod ainodo heres sit qui restituit, Trebelliano locus erit. Vtitur I.C d.l.mulier .particula quasi improprietatis designatiua,ut in fideicomissario,qui alteri fideicommissario restituit. Ille enim utiquo ex Trebelliano transferet, ut post Iulianum & Matianum probat Vlpianus,l.r. .I. D.ad Treb.quamuis re vera heres no sit,sed quas,& quodammodo, seu effectu, ut videbimus. Neque obstat l, peo. .vit.C.ad Treb. Vbi no restituit secundo primus fideicomissarius naturaliter,sed ipso iure,& Vlpi ni diuersa ab hac sententia proponitur.Nam omissis quae Accursius ibi adnotauit, existimo de fide icommissario restitutioni supposito agere Iustini num, qui restituere iussus, dolo malo, vel post litem
contestata, vel antea sese cotumaciter celauetit. Itaq;
quod de herede contumaciter & dolose sese gerente ibi dicitur,omnino ad fideicommissariu producenduest. Nam scopus Iustiniani hic videtur esse,ut omni fraudi,cotumacia casui deritq; & fortunae fideicommissariae restitutioni aduorsae pro ipiciatur.praeterea,
ibi non qu ritur, an iuberi possit fideicommissarius
432쪽
restituere,sed si iussiis no restituerit, quomodo celebretur actionu transsatio. Et si quide praesens fuisset, quidni potuisset eu prinor cogereὶ Erso absente,&se contumaciter celante, fideicommissariu ponamus oportet. Sane immerito dubitast et vel Vlpianus,vel Iustinianus ibi , an fideicommissarius praesens alteri restituere cogi posset,cum tot locis Dig.constet eum cogi, ut restituat ex S.C. da. i. . de illo. dc g. sed "ies.l.cogi. .Mettianus. l. si heres institutus. o.inpr. D.ad Tr. ubi fidei comissarius eide heredia quo iam accepit,restituit. Quibus iationibus inducor,ut existime verba d.l.pen .er dolo malo,uel post litem comi suta,u antea est cotumaciter celaverit, esse repeteda in tertio casu, ubi de fideicomissario restituere grauato
agitur. Qine inspectio etsi magis hereditatis restit
tionem,qua actionii translatione respiciat,quia quocumq, modo restituatur hereditas,trasseruntur actiones, nihilominus tamen de ea in hunc locum referte
mihi potius visum est, cum apud Iustinianu quaestio
tota in translatione actionu sit posita,ut ex eius verbis est manifestiti No sbium aute ad heredes ciuiles pertinet Senatusconsultu,sed etia ad praetorios.Nam ct bonoru possessor transfert actiones per restitutionem,l. I.β.hoc aute D .ad Treb.quia in omnibus vice est heredis.l. 1. Diae bon. pias. Alu praeterea successores ex Treb.restituent,d.9.hoc autem.dii tamen iuris
sint successores. Itaq; pater & dominus,qui per se
uum aut filiu heres sint,eo inodo restituent Nec vi heredis tantii persona restringemus S.C.quia 5c successor heredis recte ex Treb.restituit,l. quavis. D ad Treb. Regulariter enim heredis appellatio no tanta ad proximum,sed de ad ulteriores refertur,l.heredis
433쪽
i erant l.si eius. , .in s. D .ad T reb.Postremo etsi Senatuscosiiltu fideicomissi ex testameto relicti memineri t.,i nihiloria inus tamen & legitimus heres ex hoc S C.rcstituit, i. l.I.9.h0c autem.Nulla enim causa est separmonis, clim Senatusconsulti rationes utrisque conueniant. Circa eu verb, in que actiones transferuntur,no est lonsa dubitatio,cu verba SC. eos tantum respiciat, quibus fideicomissum restitutum fuit,
fideicomis arios nepc: ut merito res poderit Iureconsultus herede non posse in altu transferre actiones,
si cui fideicomissum debeta.si mulier. I.ex asse. D. leiure dot. qua de re diximus antea. Post restitutione igitur loco heredis constituitur fideicomissarius, Momnia perscquirura cum hereditas. 36. D. ad Treb. Quia & in eu transferuntur actiones, & quas heres haset,& quibus est obstrictus,perindeq; habetur ac si ipse adiiset,l sed etsi.18.D.de iudic.Hercs enim revera non est, quia utiles tantu actiones fiant in eum
translatς,directis apud herede manentibus.Nam qui semel heres est,no potest desinere esse heresa.ei qui soluendo. D. de hered.instit.Itaq, dicitur fideicomis farius effectu quodamodo heres,l.si filiusfams.l. D. quod cu eo. & haberi heredis loco, l. postulante. i. D.ad Treb. ac heredis vice fungia si heres ab eo.68. D .eod. Haec causa est . cur fideicomissarius Trebelli nus copa tur heredi,& in edictis praetoriis loco heredis habeatur. Namq, & legatorii nomine cauet ut
bonis libert0ru heredis loco habetura si necem. in λDAd bo n. lib. Non igitur. hoc effecit senatus, ut fideicom
434쪽
deicommissarius esset heres, nec etia, ut is qui fuit, esset desinereis .restituta. Instit. le fid. hered. sed loco heredis ipsum constituit. Idque manifestum exeo,quod si ut heres vendiderit hereditatem,teneatur emptori quanti eius interfuit ab herede potius quam a fideicomissatio emere,i.si quasi heres. D.de hered-Vend. Hic enim non potuit solida iura sepulchrorum transferro, quae non fideicommissari j solius, sed etiam heredis sunt, quamuis restituta hereditate , l. quia perinde. D. ad Treb. ut clarius postea probabimus,& pleraque alia iura soli heredi, non fideicoinmissatio,concessa reseremus.
actiones ex Senatu consulto Trebelliano transferuntur, is quae contra.
CAP. VI. SV ρε Riost disputatio qua lantenus aperuit,quae
actiones ex hoc Senatuscosulio trafferantur, harnempe, quae heredi & in heredem darentur,non quidem directae, sed utiles δc efficaces, l.filiusfam. i8.in .fi. D.ad leg.Falcid.Quae ab Vlpiano in frag.reg.ideo fictilic dicuntur,quia fingit Senatus in fideicomissorium translatas,propter effectu earu ei Sc in eu concessum.Na nomine tenus tantu apud herede manet.
Itaq; obligatio inanis dicitur, qua habet heres restia tuta hereditate, vel quae in eu copetit,l. Sthicus. λi . . i. D .de solui.& liberat.Directae enim actiones velut simulachra quaeda,atq; ut ita dica,cicatrices sunt veram dc efficaciu actionu, quae manete nomine here dis,ab eo auelli per S C. no potucrutIno tame casia, nullas actiones traffert is qui restituit, puta, si fide comistarius iletu sit rogatus heredi,a quo acceperat,
435쪽
post tempus restituere. Non enim utiles, quas solas Labuit transfert, sed sufficiunt directie, quae apud heredem manserant,& quae revirescu nt, ac spiritum quodammodo recipiunt , facta restitutione absque illarum ulla translatione, i. si heres institutus-in prin- D ad Trebia I n qua si utillium translatio,ut ita dicam, facta tuisset, quod videtur voluisse Accursus , non dixisset Iureconsulo Susticiunt directe actiones heredi Post Senatus c. igitur, restitutae hereditate, ut testator rogauit, i. sed & si.io. D.ad Treb omnes actiones deicommissario & in fideicommissariuna competere caeperunt:ut non male heres qui restituit comparetur
posses ri hereditatis , a quo euicta est hereditas, Asidet eommissarius ei qui euicit, i. si post. 12. D. de Const.pec. Quaquam in eo disterentia,quod possessor
directas non retinet,ut heres qui restituit.Siue autem ciuiles, siue pnetori sint,trasibunt, cum etiam causa naturalium obligationum transferatur, l. quamuis.
D.ad Trebell. Itaque natura debitor si heredi soluerit,& hoc restituendum erit,i.si heredi. 7.D.eodem.' Praeterea, siue in rem, l. ei qui s .in princi p. D. depet. hered siue in personam stactio , tranferetur, l. certi coditio . I. D.si cert. pet. Vbi cum dixit Iurec. si ex hoc Senatusconsulto agetur, hoc voluit, si de iure Senatusconsultis inducto agetur. Et quamquam eXC-plum ad Treb.pertines ibi tantii dederit:potest tameetia exemptu poni S C. circa hereditatis petitionem facti.Na euicta hereditate,potestate eius S C. omnes . actiones dabuntur heredi,ut diximus,d. l.s post. ubi pecuniae costitutae actio post restitutam hereditate fideicomii Tario datur,quia ab herede ratione hereditatis quaesta est. Exinde eni hereditaria celetur.Et vero si eo
436쪽
seo tepore,quo fideicomissum restituebatur,nonducopeteret heredi actio, puta quia dies nodii cesserat, nihilominus transferetur,l.ita tamen .I.qui ex Treb.
D. ad Trebell. Non solum autem principales, sed
de accessoriae actiones transferuntur,ut sunt fideius. soriae,si ante restitutam hereditatem fideiussorem heres acceperit, i. heres a debitore. an in princ. D. de
fideiussor.ubi quod dicitur, obligationem in suo statu manere, nihil aliud est, quam cu principali transferri. Hic enim est status dc conditio accessionum, ut principalem causam sequantur,l .cum principalis. D.de regul.iuris. Idque ostendit Iurecons. in finalibus verbis, cum ait transire actiones , quod fit vi Senatus c. Trebelliani. Nunquam enim, cum de fi- deicommissis agitur , dicuntur transire, nisi ex eo Senatuscons Qvj a verbum est latae sententiae, ut illi
appellitant, iuris effectum denotans. Idcirco valde miror omnes interpretes,post Accursium, cessionem eo casu exigere,& hominis factum, non legis ministerium, aenoscere. Ad quam absurdam interpretationem delabuntur metu, t. si heres. 73.D.ad Trebel.
Vbi hypothecaria ab herede quaesita non transit in fideicommissamina, restitutione facta. Sed separanda est causa fideiussoriae obligationis, dc pignoris. Illutransit cum principali, haec non item,quia est quada tenus principalis, & sublatis per confusionem obligationibus nihilominus subiistit, i. debitor. D. ad Trebell. summotaq; principali 3 o. an inpraescriptione hypothecaria ad ino. ann .extenditur,l. 2.C.de luita pignor. Dissimilitudo etiam ex eo manifesta est,quia
si is qui pro te apud Titium fideiusterat, pignus in suam obligationem dedit, & postea heredem ic ii
437쪽
stituit, quamuis ex fideiussoria causa non teneari nihilominus tamen pignus obligatum manebit, i. cum quis. 38. in fin.D.de solui. Ex quibus hypothecariae actionis praecepta singularia possumus an maduertere, quibus atque aliis multis propter utiliatatem pignorum donata est. Apigneralitia sane personali actione in hoc vel maxime differt, quod ut dixi , hypothecaria non transit, pigneralitia vero in
eum datur,cui ex Trebelliano restituta est hereditas, i. i. g. s heres.D. ad Trebell. In hoc praeterea Sen tusconsul.actionis verbo etiam exceptio continetur. Cui enim actionem damus, multo magis exceptio
Dem. Et haec causa est,cur pactum heredi factu pro-st fideicommissario Trebelliano, l. sicut.g. 1.D. quiabus mod. pig.vel hypoth.sol. Nam & supra ostendiamus causam naturalium obligationum,unde oriri solet exceptio , etiam transferri, d. l. quamuis. D. ad Trebell. Quatenus vero tranitatio fiat ex Senatusc. non tam est nccesse in quaestionem vocare , quam simpliciter admonere,pro ea parte actiones transire, quam quis restituere sit rogatus,t.2. C. de Senatus c.
Trebell. Et si enim plus restitutum sit, in id tamen quod excedit, Senatusconsulti beneficium cessabit,i. facta. . si quis.D.ad Trebel.cuivi locus sit,debet fieri restitutio,vi testator rogauit, i.sed etsi. Io. D. eod. Quamuis autem omnis actio per Senatusconsultum Trebelli anum in fideicommistarium tran stata videatur , sunt tamen nonnullae, quae vim potestatem eius effugerunt. Nam & admonuimus passiuas non tam facile transire quam activas. Itaque si heres iudiciis fuerit conuentus aut stipulationibus necesse habuerit promittere, non aliter restituere cogetur,
438쪽
quam si ei caueatur, ut indemnis praestetur a fideicomissario,i.cum hereditas. 36. D. ad Trebell. Alioquin iudicij executio & aduersus eum nihilominus post restitutam hereditatem manebit,l.Lucius. 78.g.rOg
tus. D.eodem.Praeterea,tiae actiones non transferun
tur,quae ex sui natura transire non possunt, ut de hypothecaria diximus,ael. si heres. 3. Similiter & op rarum obligatio ideo non migrat per restitutionem, quia naturaliter heredi adhaeret, i. si patroni. ss. in princ. D. eodem. Sed nec ad omnem heredem traii sit, verum in eum tantum, qui ex numero liberorum est, extrario excluso,t.s operarum. D.de oper.liberto Idemque de iuribus sepulchrorum statuendum vulgo existimant,cum dixerit aperte Iureconsultus, restituta hereditate iura sepulchrorum apud heredem remanere,i.quia perinde. D.ad Trebel. Et vero heredem regulariter 1equuntur, l. his consequenter. I 8. g. Idemque erit. D.fam .ercisc.Comparantur item iuriabus libertorum,Ι.cum sine. D.de Carbon .ed.quae notransite supra diximus. Ego autem iura sepulchroruapud heredem manere non negauerim , quia iuris ratio & Iureco sulti auctoritas eo me trahit.Sed quin transeant etiam in fideicommissarium, mihi dubium non est, siue hereditarium, siue familiare sit sepulchrum. Licere enim tam heredibus , quam ceteris successoribus, qualescumque sint, in iis sepeliri Vupianus ait,l. vel quod.D.de xςlig.dc sumpt.fun. Atqui succestarum numero, fideicommissarium contineri, non est iuris ambigui.Aliud est ergo remanere apud heredem , aliud in fideicommissarium non transire. Potest enim remanere apud heredem, ut tamen cum fideicommist aio,tanquam cum quolibet successore,
439쪽
communicetur.Excipio casum,quo monumento as . -
scriptum est,heredes ne sequeretur,quod in veterum Fsepulchris saepe factu filii. Et hoc praeceptu his quadratis literis notatum licet obseruare, H.M.H.N.S.
quo tam Verus heres quam fictilius , ut fideicom- missarius, ab huius sepulchri iure videntur arceri: ualioquin quorsum adi iceretur ξ Ex superioribus aute dilucidior erit quaestio:quam circa ius patronatus e clesiasticu Bariolus & alij faciunt in d. l. quia perinde. Nam si iura isepulchrorum etiam cum fideicom- ros missario communicantur, quidni de ius patronatusὶ ἡῖ Neque moueor i. si operatum. D.de operis liberi.quor de Operis loquitur, quarum naturam hanc es se dixi mus,ut in quemlibet heredem non transeant. Ideo- que ius operarum ad ius patronatus facile non est
traducendum,lege aut canone deficiente. Praeterea, t hae actiones non transeunt, quae poenae Potius quam Dipersequutionem continent. Nam expressὸ verbis rei in
Senatusconsulit de bonis iudicia pendere debent, i. ita I.in princip. D. ad TrebelLErgo non mirum,si legis ni
Aquiliae actio non transeat, quamuis competere car- Ipperit heredi,damno in seruo hereditario dato, l. qui 3 it ita. .g. si damnum.D. eodem.Nam ut ibi ait Iu - de consuli. hae actiones transeunt, quae ex bonis defun- lticti pendent.Existimarem tamen, cum legis Aquiliae tu actio non sit mere paenalis, s d mixta, g. sequens illa ladiuisio. Instit. de actionibus. heredem quod ratione timi fuerit cosequutus cogi restituere, parna apud eum remanente.Nam dc quamuis in hereditatis petitionem leveniant omnes actiones,id tamen non est intelligen- tidum cum sua natura poenali, sed quatenus rei sunt Ipcrsequutonet, itum veniunt.β.cum praediximus. D. r
440쪽
de petit. hered. vi melius sit, si in d.l. qui hiantellia gamus,non transire actionem legis Aquiliae cum sua natura. Nam alio quin in simplum, & quod re vera
damnum datum est, quin transeat, non dubitarem, cum aequissimum sit venire in restinationem, gum. d. .cum praediximus.Superior definitio,qua rei persequutorias tantum transferri diximus, excludet a Senatust. Trebelliani dispositione actionem iniuria- . xum,quae vindictae potius , quam pecuniae persequutionem habet. Ideoque non confertur cum ceteris bonis ab emancipato,ias.emancipatus. D. de coli bonor. Nam ipsa actione agitur, ut Vindicetur, non ut damnu sarciatur,l.Praetor edixit .I.I. D.de iniuris Sequetur ergo naturam poenalium,cum de bonis eo
nomine non pendeat iudicium. Aliud exemplum regulae in popularibus actionibus dari potest, quae non sunt in bonis , & quas ἱ desuncto non habet hexes,sed tamquam unicuique de populo ei competunt. Itaque nemo ex iis locupletior fieri dici potest,
vi ob id merito restituta hereditate non transeant, i. n. D.de pop. in. In album earum actionum,quae vim Senatulconsulti non sentiunt,nec per restituti nem transeunt, nolui referre personale beneficium legati,in quem,si quamdiu est in legatione, restitu tur ei hereditas ex Senatusconsul. lictiones non dari- tur,l sed eis. 13. D. de iud. Nam transferuntur quidem,sed in tempus finitae lega ionis disseruntur. Pr terea,non tam rideicommissarij quam heredis priuilegium est,qui etiam quamuis adita hereditate, non conuenitur,ne impediatur legatio,I.de eo autem. 26.
D. eodem. Nec solum in eo priuilegium habet log tus, sed hoc amplius, ut ne quidem adita hereditate