장음표시 사용
401쪽
fin .de tritico,vino & oleo legato. Atque haec ratio fideicommissi sustinendi essicit, ne repetita videatur conditio,quae inutilia fideicommissa facit, i.vltim.infin. D. de ii l. lib. quamuis regulariter diei & conditionis repetitionem inesse dicamus, i. in repetendis. D de legat. 3. Tertia regulae pars heredi quam fidei- commissario propensor est,quia et tamdiu favemus,
quamdiu contraria voluntas non apparet. Ergo si duos fundos, tuas-ve quantitates uni reliquerit test
tor , deinde ad scripserit , ut cui bis legasset semel
daretur, constat quidem ex legatis alterum adem pium, sed de quo senserit, incertum. At vero, in heredis fauorem, exiguius esse praestandum ait Iure- consultus,l. si ita sit. 1 . in s. le leg. I.Idem eueniet, si eiusdem nominis duos fundos habeat, non eiusdem pretii. Namque uno singulariter legato, non maior aut dignior, sed vilior & minor debebitur, l. cum sermus. I. scio. D. eodem. Similiter, cum binae tabulla testamenti eadem die scribuntur, in altero vero maior quantitas , in altero minor legatast, heredi parcendum esse Proculus respondit, mi noremque quantitatem legatam videri, l. Sempronius. . de legat. 2. Eadem Obsermantur, & cum
istimatio patrimonii fideicommissi nomine fit a
testatore. Nec enim praesens testamenti tempus, sed mortis quo auctius esse Iotuit, heredis gratia attenditur , ut in nobili specie tractat Scevola, l. vltim. β. r. de legat. r. Denique ut modum in his exemplis tradendis ponamus , ct si testator fideicommissum amissum rursirs practari voluerit, sic tamen interpretabimur, ut bis tantum debeatur, l. fideicom
402쪽
sdeicommissa. g. si quis decem. de legat. 3. Et cum
electio heredi competat, utram ex duabus rebus legatis praestare voluerit, mollienda erit interpret tio , ne potestas eligendi ei auseratur, l. Titio usus. fructus. D. de usu fruct. legat. Superior autem regula hanc veluti pro appendice habet , qua sic constituimus. Vbi regulariter heredi aut onerato fauemla, contriariae uoluntatis probatio fdeicommissurio , ubi aurulem huic propcnfimus sumus, grauatis probatio incumbet,
d. l. cum seruus. I. scio. de legatis. I. l. Lucius. 22. de legatis. 1 l. fideicommissa. β. si rem.l. quaesitum. g. t.in s. de leg.3.l.codicillis.in princ. D. de in n.leg. l. penultim. de dote prςleg.l.cum de lanionis. Ditenicum de instr. & instrum .legat. etsi ex praesumptione tantum dc coniectura fideicommissum oriretur l.
generaliter. s. si petitum. D. de fid. lib. Quae definitio necessaria fuit, quod voluntatis coniectiaras e saeti sit, I. seruus. D. de verborum significat. ideo probationis necessitatem ei oporteat incumbere qui ea nitatur. Illis vero & haec adiicienda : si non dubia fuerit uoluntas, nec una tamen sed uaria cr commuistata, ultima, nouis que se abitio . l. si qui s. in princia pio. 22. l. cum quis. 37. β. qai tes amento. de legat. 3.lier fideicommissiim.9o. D. de cond.& demons . I Seiae. in principio. D.de instr.& instrumen. legat. Quae tamen definitio vitium & exceptione patiatur necesse est cum specialis expressio generalem princedit, ut in praecedentibus regulis ostendimus, arg. l. heres meus, β. i. t uxorem. β.felicissimo. de leg.3. Circa vetὁ probationem eiusmodi voluntatis, quae
in ipsis fideicommissi 'verbis peti non potest, haec
403쪽
xegula tenenda est: Mutatae defuncti uoluntatis probatio ad eum pertinet, qui ficticommissum recusat, conseruatae uero deum qui petit, d. l. Lucius.12. cum multis aliis, quae quidem in penultima regula supra a nobis adductae suerunt. .
De variis mitima moluntatisfiguris, quodeicem
missorum habent similitudinem, se
quantum inuicem dinent. CAP. XV L
V i A vero variae sunt ultimae voluntatis figurae, quae similitudinem habent cum fideicommisto , ab co tamen toto iure distinctae ac separatae sunt, ne tali similitudine decipiamur,haec praecepta tenenda sunt. Fideicommi*im i conflio , commendatiotane, nudo ministerio Jubstitutione directa, creascriptura, quaescribemis auctoritatin duntaxat confinet iligenter ei discernendum. Ideo autem consilium a fideicommisso scparamus, quia illud obligatorium non est,etiam si de fideicommissa libertate agatur,l. generaliter. I. si
pctitum. D.de sid. lib. hoc vero contra, cum sit ad iuris necessitatem redactum.*.i. Insiit. de fideicom. hered. Itaque fideicommissum praxepti loco est, ac necessario praesta lum:consilium non item .Praeceptu autem a cosi lio, & Paulus. i.ad Corint.distinguit. Vt vero cosilium a fideicommisso distinguamus,eadem enim verba ad utrumque pro circunstantiarum de adiunctorum diuersitate reserit Dossum,d.l generaliter.I. si petitum.tres sunt tenenctae regulae.Prima erit.
confisium est potium qum Deicommi tum, salutis er
404쪽
incolumitatis alicuius ratio habetur a dcfuncto potius, quam relinquendae pecuniae suae. Quae Papiniani responsu satis illustratur inl.cum pater. . mando filiae. de legat. 2 in
qua illa verba , pro salute ipsius solicitus, item illa, ita
enim poterit fine periculo uuιciet,coissiliu in magis quam fideicommissum pecuniarium arguunt. Altera cst: FideicommisJ:on est non consilium, quoties ij , quorum rem sycm cr occasione rei relictae datur consilium, nominantur, aut demonstrantur. Eis ergo heredem rogauerit curare& diligere praedia,quae verba consilium merum continent , tamen si adiecerit, ut posint ad filios tuos peris uenire, satis ostendit enixum in filios animum, eiusque esse voluntatis, ut ad eos praedia perueniant.
Quamobrem de inuitati ad fideicommistum existi mandi suWt, i fideicommista β. haec verba. de leg.3-l.ctim filius 76 . β.pator. D . legat.2. Haec potissima est ratio , cur in l.penuit. .matre. de legat. α. fideicommissum sit potius quam consilium , quia dcmonstrantur fili j sororum, quibus ea bona restitui verisimiliter desumstus voluerit , a quibus alios norvinatim arcebat. Totia regula sit: consilium ejΙ, non Diacommissum , quoties nominantur quidem aut demor trantur aliquissed non tam curetus a iudicio testatoris prose scitur,
quaen alterius uoluntati Er arbitrio committitur. Cuius regulae exemplum in in l. testatorem. 68. de legat. 3.
Nam qui dicit: curate agros attendere, cr ita fiet,ut filius meus filios uestros uobis condonet, a filio nihil per fida-
commissum relinquit, in cuius potestate quan in sua ponit euentum. Ergo consilium est , ii uia fideicommissum. Idemque ilatuendum , si ita loquatur defunctus : proprietatem puto te consequuturum ,si non contenderis cum herede inco, sed potius concordaveris. Non
405쪽
enim propterea proprietas tamquam ex fideicommisso relicta videbitur, quia consilium est potius, quam legatum aut fideicommissum,l.generali capite. in prin. D.de usu & usustu.leg. Quod aute de consilio diximus , idem & de commendatione dici po-tcst, quae similiter obligatoria non est, i. si vero.
cum quidam. D. mand . Itaque regulariter commendandi verbo sidcicommimam non relinquitur, ut docui alias, proprio capite de verbis directis & precariis in tractatu substitutionum. Eo enim verbo simplicitet prolato , non tam necessitas imposita, quam ubitrium rclictum videtur, l.Thaiss.Lucius. D. de fid .lib. cum aliud sit personam commendare, aliud voluntatem suam heredibus insinuare, i. s-deicommissa. . a.de legat.3 . in qua ut hoc obiter m neam, Verbum, fideicommittentis, cum glossema olim fuisset oppositum pronomini , suam, postea in con textum irrepsit, non sine iactura sententiae Iureconsulti:quod ut otiosum expungendum iudico. Porro, quod attinet ad eam scripturam , quae meram test toris auctoritatem continet, ob caldem causas a fidei commis separanda est, cum nullam pariat obligationem , eamque liceat negligere, i. ita autem 6.β. Papinianus .cum seq.D.de administr. tutor. ubi prete αepta appellantur. Recte enim Pomponius aclblatium adnotauit , in testamentis quaedam scribi, quae ad auctoritatem duntaxat scribentis referantur, nec obligationem pariant, I. Quintus Mittius in pr. D.de ann. legat. Vbi alia etiam exempla nudar huius auctoritatis,quae in arbitrio posita sit,referuntur. A tueris nudus minister, siue executor, ab eo qui fideicommisso grauatus est, merito secernitur, quia iuris in effectus
406쪽
effectus diuersos est sortitus. Nudus minister est,cui nihil iure domini j datur, sed ministerium tantum imponitur. Relinquitur quidem ei, l. Lucius.88 β. I. de lcgat. 1. scd non ut plus iuris in relicto consequatur,quam quatenus ministrabit alteri. Nam alioquin nec ante petere poterit relictum, quam privstare debeat, l. Lucius. 78. g. I. D. ad Trebellian. Itaque nec ullum in eo commodum sentit, i. si quis Titio .r3.delegat. a. Sed & si minus erogauerit, stiperssuurn heredum commodo proficiet, d.l.Lucius 88β. t. Quinimo nec si coheredis electum sit ministerium,quidquam ex eo consequetur utilitatis quatenus minister , etsi in diem ministerium exequi debeat. Medii enim temporis commodum ad heredes pertinebit. nec aliquid iuris in eo habebit, nisi ut coheres, i. filium .in fin. D. de opt.vel elech.leg. In qua negauerat quidem Iureconsultus, ad filiam, cui ministrare mater coheres debuit , pertinere agnata ex seruis legatis: quia de filia tantum quaerebatur. Et moris est
Scevolae illius legis auctori ad quaestionem propositam solum respondere. Non dubitandum tamen, quin apud heredes maneat commodum, l. l.Lucius.
38. g. r. Quod etiam ex verbis Sceuol in sine legis possit deprehendi, cum ait: nihil proponi cur iam iis trem pro solido pertineant. Satis enim ostendit communicare in rur heredes. Ergo mater, cuius nudum ministerium electum est, ut coheres, non ut ministra, partem tantum habebit. Pars autem alia filiae coheredi competet, qui verus est intellectus d. l. s-lium. Differt vero nudus minister ab eo, cui cons-lium datur, aut aliquid commendatur. His enim nulla concedituractio,cum nec obligatio precesserita
407쪽
CLAVD. CHI FL ET II I. C. Ille autem agit quidem , & recte petit, si alteri de
beat restituere, I.nulli.C.de episcop. & cleric. nihil tamen iuris in re consequitur, ut dixi. Petit enim quatenus restituere & ministrare debeat, non id
quod superfluum est, Latio herede. D. de alim. dccib.leg. In quo ab eo differt, qui fideicommisso gratiatur, penes quem manet commodum, quod non
est rogatus restituere di quinimo dc portio ipsa deficientis , d.l. si quis Titio. 18.de legat. 2.l. pater. 38. . fideicommist.de legat. 3.Quod n fideicommissariussit uniuersalis, quartae beneficium ei competet, Vt postea videbimus. In summa, nudus minister neque est proprie legatarius, neque fideicommissarius,nec relictum ut fideicommissum petere potest, d. l. Lucius. . i. D.ad Trebellian. Sea& nec satisdat,l.liber- rQ.β. largius. D.de ann.leg. Is tamen,cui distribuitur& ministratur, fideicommissarius apte dicitur, cum Falcidiam patiatur,intra quam latum relictum consequitur,d.l. alio herede. Reliquum videbatur, sub- tutionem & fideicommissum limitibus discernere,
quod abunde praestitimus in diuisionibus. Quare signa tantum quaedam ponemus illic omissa , quibus inuicem magis discernantur,& facilior sit eorum interpretatio , si prius monuerimus , leuioris esse negoti j substitutiones, quam fideicommissa interpretari. Ille enim, ut & institutiones , verbis continentur , atque a verborum penitant explicatione. Nulla enim substitutio sine verbis est. Fideicommissa auteetiam extra verba saepe sunt a mente & voluntate repetenda. Et quamquam substitutiones interpretari debeamus, ut potius iure directo quam precario v leant, cap. si pater. de testam. in 6.tamen si verba aut
408쪽
voluntas alio ducant, ad fideicommissi interpretationem descendemus , quod nec negat ibi siminus Pontifex. Inter praecipua vero signa , quibus a iubstitutionibus fideicommissa iecernimus , tempus Sclocus praecipue attedenda sunt. Substitutiones enim sua tempora habent arcta & contracta. Fideicommissi itidem sua , ssed laxiora. Substitutio directa, de Communis , vltra tempus aditae hereditatis fieri non
potest , quia & post id tempus extinguitur, l. post
aditam. C. de impub. nisi ex priuilegio tempora ei pro rostentur, puta, si pupillo intra pupillarem aer tem, turioso durante morbo, itemque s a milite fiat,l.in testamento.C. de linam .milii. Fideicommissum haec tempora longe egreditur, & ad quartum usque gradum fieri potest, authen de restitui. fi d. sic ut in eo nec aetatis, nec morbi, nec militiae ulla ratio habeatur. Si verba crgo substitutionis ultra tempus aditae hereditatis , aut impuberis aetatis , aut furorix, porrigantur , post illa tempora non directa erit sub stitutio, sed metum fideicommissiim. Et hanc vim extensuam habet verbum, qwilidocini lue, itemque
conditio , si siue liberis, ut Bariolus recte existimat in
l.Centurio. numer. 32. versicul. secundo opponam.
Idemque de substitutione, in qua mortis sic mentio, sentiendum, quae argu mutum praebet fideicommissi relicti, si ultra tempus directarum substitutionum contingat. Idque verissime notat Accursius d. l. intestamento. C. de testam milit. praeterea , clausulae codicillares in testamentis appostae, sue Edeicona missariae sint, manifeste arguunt, testatorem ordinaria substitutionum tepora egredi voluisse. Codicil laris est illa , si non ualet uir e testamenti, validi iure codi cinorum
409쪽
cilioram: item illa, uescat omi meliore modo quo ualere posit: de quibus abunde suis locis diximus. Fidei
commissaria vero clausula haec esse deprchenditur, quae in inia parte testamenti adiici solebat, omne uomLntutem incum fidei heredum meorum committo, l. codicillis.in fin. D.de usu dc usust.leg. Sed inter utrasque haec differentia, quia codicillares clausulae magis in testati causam xxspiciunt, ut ostendimus proprio πω elatu, haec non item, sed fideicommissum testament rium continet. Mentio enim Ecredum non nisi adtestamentarios , de quibus agebatur, rςferri potcst, cum non dixerit testator, fui quorumcunque heredum meorem. Ergo ut effectum habeat clausula fideicon missaria, necesse est, aditum fuisse ex testamento he-rςditatem. Alioquin haec, & quaecumque in test mento scripta corruerent, l.si nemo. D. de testam. tui. ut vere dici possit, vim eius ad omnia cxtendi, quae testamento continentur, praeter solam heredis institutionem, quae iure directo valete debet. Alterum signum discernendae substitutionis a fideicommissis. in locis factae substitutionis consistit. N am si in testamento fiat, facilius directa permanebit: snautem in codicillis , necesse est vςrtatur in fide omniissum, l. Scc-
410쪽
Depersonis quae fideicommissum renituunt.
CAP. LO T A vis, & necessitas fideicommissorum, in restitutione consistit.Frustra enim ad necessitatem iuris essent redacta, nisi actionibus & remcdiis legitimis fideia comm illatio pro restitutione cautum elisei. vi igitur tam necessarius locus a nobis via& ratione tractetur, atque ad exemplum aliarum huius comment iij partium explanctur ac perpurgetur, in hac restitutionis fideicommissariae disputatione hic ordo se uabitur, ut a personis, ad res & actiones perueni mus. Quaeremus enim primum qui xcstimat, & cui restituatur, quomodo dc quando fiat restitutio,quid iii eam veniat, quive sint eius effectus. Postremo remedia pro restituendis fideicommisiis introducta,&ubi peti debeant, persequemur. Is igitur rcstituere cogitur , qui rogatus cst , siue heres sit , siue alius, quem fiduciarium dicimus, i. si cius. l. si postulante. D.ad Trcbellian tum tamen intra quantitate relicti testitutio