장음표시 사용
421쪽
idem & in seruo receptum est,t quamuis.=- siri. Δί 1 seq.D.ad Tre.Si quis aute dc hic quaestione moueat, circa tempus restitutionis facienda: filio a patre, satis et Aistum arbitror in superiore capite, ubi de his, qui restituunt,tractauimus.Nam non aliter restituet filiopagano pater, quam si sui iuris factus fuerit, Id ubi purc. D.ad Trebell.quae generaliter de omini restitu tione filiosam. facienda procedit, ne quis cum Basetolo & aliis ad propriam eius legis speciem dipositionem restringat. In qua & fateor verba extensiva esse ad tempus existentiae sui iuris, sed quae tamen extensio in omni fideicommita filiosami l. relicto ineste intelligatur.Nam illa verba, go des filio, aeque extensiva sunt ac illa , fuci ur ut ad filium perae iri
Quae verba etsi geminentur,non tamen deterior esse des et singulorum significatio. Geminata quidem masis voluntatem declarant,l.Ballista Dod Trebel. Sed non eo minus efficacia erut simpliciter prolata . Non obstat regula Catoniana, qua mouetitur Pario lus M alij, quia non pertinet ad leges nouas, & S natusconsillia,l.vltini. D. te regul. Caton. Ergo me ad Trebellianum Senatusc.quod respectu Cato,ant iuris antiqui regulae, nouum est. Quaero , virumn
fideicommissarius decesserit , heredi eius regitui possit. Et si quidem fideicommissi dies cessent, ut
heredem transibit,l.3.l si in personam. C.de fidelia. cogi. idem Maelianus. D.ad Treb. Neque obstat l. apud tulianums. virum. D.eod.Vbi ideo non trast ad heredes fideicommissiam, quia ancilla fuit cui de- bebatur, & quae ante restitutionem decesserat. Custi autem iure ciuili serui & ancillae heredes no habeat, non mirum,si bis non poterit restitui. Cedit p0rrosehicom
422쪽
DE IURE FIDEI COMMIS. irsdeicommissiim uniuersale, hereditatis exempIo 1 die aditionis l. quidam. D.ad Trebel. singulare vero, a die mortis:quo modo scilicet legata solem,l. vn. I. Cum igitur. Ciae caduc. toll. qua de re dixi plura in quinta fideicommissorum diuisione. Non aliena est ab hac personatum inspcctione quaesio haec, ad quem usque gradum fideicommisium porrigatur. Nam si relictum sit familiae cum prohibitione ali nationis , equidem fideicommisium erit , L peto. g. fratre. de legatis.1 . l. filius famil. . Diui. a. de legat. i. An vero durabit quamdiu & familia 3 Sane vulgaris substitutio , in quantum velit testator , feri potest, ut Iustiniano placuit, initio tit.de viis .subst. Nemo enim prohibendus est, sibi de herede prospicere. Et tamen substitutionis, ultra quartum gradum productae,nulla in iure mentio. Quartum non excedit Iureconsultus in l. 1. si quis ita. D.de bonorum posses ione secundu tabul. & alibi terti j tantum me minit,l.i. D. de vulg.l. s. g. r D. de peculiis. Quamquam non dubitem , vltra eas metas Iicentiam vultigariter substituendi porrigi posse, sicut & fideicomo
mittendi. Potest enim testator rogare,ut Titius restituat Sempronio, & hic Titio , & Titius Cato, &Caius Marulo , dc sc deinceps. At ver5 si agatur non de simplici graduum distinctione, quae a scri plura pendet, sed per gradus generationum fideicommissum descendat, negat iustinianus ultra quartam generationem produci posse , Nouella.'is'. de restitui. fideic. Idque ideo , quia tam obsoletam causam,& quodamodo mortuam, noluit Imperator materia litiu in iudiciis prςbere. Itaq; ait:quod quatuor
genorationes iam praeteriiste uideretur, Hudsi lineremus ta
423쪽
obsoletum causim demo tradi iudiciis. Aliud est igitur, si ultra quamim gradum fiat fideicommisium aliud si
ultra quartam generationei IlIb modo non erit -- rus resuscitandae causae ob letae , quia intra paucae tempora per omnes gradus poterit meare fideicommilium. Hoc contra,quia per successivas generationes ambulat, e mortem A longitata tinetiam temporis habent , ac communis arui terminos' excedem lent. Ex ratione igitur d. Novello quatus eritis adduximus, crederem intra quartum gradum continendum esse fideicommissum , ut veteris Sc antiquar rixae occasio praescindatur Quae ratio si cesset,potericsdeicommissum ultra quartu m,quintum, Ac vlterio res extendi,& quamdiu testator volet, quia ius commune non repugnat.
De Nariis reuituendi Mommissi modis
CAP. III. An s o L V τ λ personarum tractatione, cons quens est dispiciamus,quomodo fiat restitutio sdeicommissi , quae etsi faetiim continere videatur. Ec id sonet restituendi verbum, nihilominus tamen aliquando lix restitutionem operatur, & iuris miniasterio fideicommisso satisfit. Ergo restitutio natur lis est,aut iuris , quo modo stilicet traditio considerari solet,quae etiam iuris interpretationem recipit, . interdum.Instit.de rerum diuition.I. I.cum seqq. D. de Publicia. in rem actio. Naturalis rursum aut facto st,cum quis vere restituit,aut re,cum patitur ro satus possideri res hereditarias,vel postea ratum ha-Det,aut denique per epistolam Sc nullum fieri solet, i. restituta.in princ.D.ad Trebell. Quaeri tamen p0test,
424쪽
etestquid si his modis tota hereditas non sit restituta,
scd talarum res quaedam ex ea,virum aliarcstitutione opus erit ad transferendum actioncs efficaci,an verouincinus ad omnia alia singularem hanc restitutio-ai 3 Quod verius est Nam & Iureconsultus d. l. stituta.ait, reditarimuri totus,uesialiquas earum. Iesqueeorum exemplo fulcit Accursus, qui pro hereae gerunt. Illi enim totius hereditatis nomine obligametur,etsi gestum in vitare continuerint,l. pro herede in princ-D.de adquir. hered. Sic & rerrae gleba una in ius adserebatur,& in ca tamquam toto agro vi
dicabant litigantes: Gellius liba roac. . Nec desunt alia in iure nostro exempla, quibus haec sententia probetur,quet non omisit Accursus,iul. restituta. terit ergo fideicommissarius , cui rerum ficta est rostitutio,iisdem experiri actionibus quibus heres p tetat, ac si tota hereditas restituta fuisset. Quae ei Ecaduersus heredem , tamquam aduersus quemlibet posset rem copetent quia verius est semel transiuisite ex tali cesΙiturione actiones, Li. restitura. At vero iuris restitutio fit, in lex restitutam hereditatem fi sit atque tribuit restitutionis effectus. Exempla sunt tria maniscita in L penulta g. vltim. C. ad Senatus c. TrebelLNam cum de fideicommisso pecuniario agi tur , si heres grauatus absens est per contumaciam,
aut vero candem moram .facit primus fideicommisi
satius secu ndo, fugitansque est restitutionis secie da , α praeterea, cim sue herede , qui in locum d functi restituat, decedit rogatus , representatur lege his tribus casibus fideicommissi restitutio, quae ipso iure facta intelligitur. Quibus in visionibus laquam non iure decisis Vlpiarius constituendum esse put
425쪽
bat, & dubij iuris species ad certitudinem reuocandas esse , idque merito, ut sequens Trebelliani declaratio docebit, quod erimus praestitit Iustinianus,
d.l. pen. Quamquam catus illa, quo arguitur heredis contumacia & absentia, non fuerit sine prouisione relictus,quando de libertate praestanda ageba-tia : cum in cam rem extent Senatus c. Rubrianum α Iuncianum, Icum vero. g. subuentum. l. si eum seruam. . si quis seruum. D.de fid.lib. At vero nullum remedium circa pecuniarium fideicommissum relictum fuit, ut non iniuria Vlpianus ad nouam constitutionem prouocarit. Quartus casus ab A cursio subnectitur, in alienatis a rogato. In quibus ideo superuacanea est restitutio,ciuia licentia conceditur si deicommissario rem vindicandi & sibi adsignandi, nullo obstaculo ei a detentatoribus opponendo,l.vltim . . si nautem sub coditione. C.com. delegat. Quod ius & ad quartam, quam rogatus fideicommissario illibatam seruare debet, porrigi potest,
auth. cotra qui rogatus.C:ad Treb. quae sumpta est ex Nou.de restit.io 8. unde meritδ legitimae restitutionis
exemplum peti potest. Quintus casus haud ita manifesti iuris additur superioribus, petitus ex l. I.s.sed α quotiens. D.ad Treb. ubi illa finalia verba,trio ire ad ei ipso iure actiones, deceperunt Accursu de alios: quae tamen non ad restitutionem ipso iure faetiuia, sed ad translatioriem actionum ex Senatusconsulto Trebelliano,pertinent. Haec fit ipso iure,etsi corporalis & realis restitutio facta sit: quia decretum Senatus , non sola restitutio, transfert actiones. Nec vero Iurecosultus ibi veram restitutionem excludit,
cum ait: si uelit alitu fideicommi viri spart s. in fusci
426쪽
perri quae verba restitutionis necessitatem ostendunt.
Id enim demum suscipitur,quod restituitur. In sum nia,nulla ibi causa supest,cur ad hanc extraordinaria iuris restitutionem descendamus:quae non aliter admittenda est,quam si a lege expressa inducta sit,cum aduersus manifestas iuris regulas pugnet. Nam etsi fideicommissarius fideicommissario restituat, non aliter tamen ipso iure rcstitutio facta intelligitur, quam si mora 3c contumacia intercesserint,de quibus in .Ll.pen. .vltim. C.ad Trebell.de cuius vero sensu dicam postea. Atqui Iurecos altus ibi nullatenus meminis. Noa negauerim igitur, quin si primus fides commiliarius,cui pure fuerat relictum,contumaciter absens fuerit, ne conditionali restitueret,ex sententia Iustiniani pessit induci legitima restitutio,d. l. pen. . vltimo. Sed & manifestius adhuc huiusce rei a gumentum praebet l. copi. β.idem Maelianus. D. ad
Trebell. his verbis: si fideicommisbum uelint suscipere,
praesente petensiouae ultima verba de restitutione, non vindicatione, runt intelligenda. Alioqui non Iusti Dianus primus, eo casu, restitutionem introduxisset legitimam. Sextam &vltimam legalis restitutionis speciem dubitabudus Accursius constituit in i .ita tamen. I. si pater.D.ad Trebell.ubi per sui heredis existentiam, necessitatem restitutionis euacuari male crederemus. Quamquam dubitandi ratio haec videtur Accursio fuisse,quia si non est necessaria immistio,ergo nec restitutio. Nam ut nemo restituit, nisi qui adit, sic nec nisi qui se immiscet Non cogitur autem se immiscere, ergo nec restituere. Verius tamen
est,ut sitiis cogi positi se immiscere , & sic deinde restituere, recusare.I.meminisse.D .ad Trebelliam l. si filiussam.
427쪽
fliusfam. β.r. D. quod cum eo. Neque obstat Iuli
nus,ind. l.ita tamen.β. si pater. cuius temporC riora
dum tam certi iuris erat necessitas immissionis, quam Vlpiani aetate, qui ind. g.meminisse usum iri diciorum sui temporis notat,cum ait: est uerius, eoque Wre utimur. Praeterea,non negat Iulianus,quiri sit ne cessaria restitutio,quod illa verba ostendunt, poterit ex Trebelliano hereditas r litui: quae naturalem restitutionem latis exprimunt,ut immerito ad iuris restitutionem inducendam hic locus detorqueatur. Illo igitur casu semper est necessaria restitutio, quamuis ex Iuliani sententia non sit opus immistione. Sed de quoad immistionem probarim magis Vlpianum ind.l. rccusare .g. meminisse. & Paulum in d.l. si filius.
famil. quam Iulianum in d. β. si pater. Vix enim est, ut is non se videatur immiscere qui restituit. Quin iamo gerit pro herede, qui eo Isque prosilit, cum n tissimum sit,hereditari j muneris esse fideicommis3xum praestationem, si ab herede relicta sunt. Sunt &alij modi, quibus fideicommissi fit restitutio. Aut enim spote ad restitutionem accedit fiduciarius, aut coactu & iussit praetoris ad eam impellitur. Sponta
Lea rostitutio voluntariam fiduciariam aditionem sequitiar: coacta vero , coactam. Et qui sponte adit, suspecta non est hereditas : at vero qui cogitur, suspectatu ante dixit. Itaque suspectam dicere,vel cogi adire, seu restituere, promiscue usurpantur a nostris,&in idem recidit 'traque appellatio, quae Omni exsequentibus lucem accipient. Fuit olim & h cressitationis differetia,ut alias fieret ex Trebelliano,alias cx Pegasiano, vigente nempe utriusque Senatusc. vi q& potestate. Cuius differentiae meminit Vlpianus
428쪽
in frag reg.tit. de fideicom. & Iustinianus Instit. de sid hered I post quod Senatusconsultum.veis. ergo. Hodie utraque restitutio fit ex Trebelliano, sublatisi Pegasiano. Cuius rei occasione, & quia primum Senatusconsulti clara mentio, de utroque ad restiturionem fideicommissi uniuersalis pertinente dic miigillatim , rem longissimae traistatioriis in pauca
Senatusco ulti Trebelliani origo,elinque versorum
inter relatio. CAP. IIII. . . E Senatusconsulto Trebelliano hoc ordine
dicendum. Primum auctorem, tempus,causas ectententiam subnotabo. Deinde inquiram,quis cxeo Senatusconsulto actiones transferat, in quem, δίquae transferantur, aut non. Postremo de auYilio
exceptionis senatusconsulti dicam. Ait igitur Iu- reconsultus faetii in fuisse Senatusconsultum temporibus Neronis octauo calendas Septembres, Antaeos mera , & Trebellio Maximo Cost Quoto vero imperii Neronis anno,no est expressum: ncc ex illi coss. colligi potest, qui in factis Consularibus non reperiuntur nominati, tamquam ordinari j non fuerint. Ordinarii adscribebantur factis, extraordin xij non item, ut ex Dione multis locis colligi potest. Onuphrius: harum rerum indagator solatissimus
octauo Neronis anno eos locat, P. Murio, N L. Asinio Coss. Ego anno pretecedenti, aut praecedentibus, maluissem. Nam o fhauu's ille annus Senecae potentiam infregit , cum eius familiaritatem ante iama ei naretur Nero,ut ex Tacito lib. I .annal.constat
ubi de Trebellij Maximi menuo, quem sensus GaI-
429쪽
liarum egisse prodit. Huius item & in historiis me minit. Causam Senatusconsulti ex ipsis verbis dii
plicem animaduerto , finalem unam , alteram impulsivam. Finalem designat Senatus,cum ait:aequisi muni esse in omnibM, e . quae naturalis est aequitas. Quia secundum naturam cuiusque rei est,eum sequi incommoda, quem sequuntur & commoda, argU.lsecudum. D. de reg.tur. Nam cum in fideicommisi xium ius fructusque hereditatis transferantur, necesse est, eum sequantur actiones. Causa vero impulsiva fuit, ne metu , aut prς textu metus litium recusarent heredes scripti adire hereditate, quo nugis,inquit S natus , in reliquum consti mentur suproitie defunctorum uoluntates.Sine aditione cnim corruebant, ad qua nosacile prosliut, qui metu hereditariam litiu tenetur. Sentelia igitur Senatuscos ulti est, ut omnes actiones, quae iure ciuili heredi & in heredem competerent, ei & in eum darenturi cui ex fideicommissi' restituta esset hereditas. . restituta. Instit. de fid. hered. Et ut eius verba; attingam, quod ait Senatus , in omnibus
fideicommissariis hcreditatibus, siue de tota hereditate, siue de parte rogatus fuerit heres, intelligendum, i
ita tamen .g. Trevellianu. D. ad Tre. No enim minus
ςst uniuersale fideicomissum , sicut nec desinit elle'niuersale iudiciu petitionis hereditatis,ets pars hereditatis petatur. Quod vero ait, in omnibus, sic audie-du, ut de his loquatur Senatus,quae iure fideicomissidebcri possunt. bi quis igitur filium in legitima portione restitutione grauat, si quis item patronum, inbutusinodi fideicomissariis hereditatibus locus Trebelliano non erit. Quinimo etsi per errorem restit tio fi t,repeti ut indebita poterit,i.patronus. 6O D. ad
430쪽
ad Treban eius praeterea Senatusc.v erbis Obseruandum,eam clausulam,si qua de his bonis iudicia penderent, sic esse interpretandam , pendcre posbent. Non enim tantum ad prassientes actiones & iam motas, sed etiaad Lituras pertinet Senatusconsultum, ut ex4cque tisus eius verbis patet. Item quod ait,in quos ius fruitactusque transferretur, appellatione iuris dominium intelligo , quod merum ius est: appellatione fluctus, postes sione. A solo enim possest ore,siue dominus sit, sue non , fructus percipi possitnt. Atque ideo circa posthi res, quaestiones maxime de fructibus eme gunt. Barioli aute, & veterum libri hic erant contaminati. Nam pro illis verbis, ius fructusque, habebant, usus Luctusque. Qui error dedit ipsi Bartolo causa notandi imale eu in que trafferretur effectus sine nomine,veluti fideicomissariti, appellari largo modo usi fructuariti. Feliciores nos illo, qui vera scriptura rei nemus. Ex qua potius notare debemus , per restitutionem hereditatis transferri no tantsina dominium, sed & possessionem.Neque obstat l.facta. in pr. D. d.Treb.quar de rerum possessione tantum loquitur,non iuris & uniuersitatis,ut est hereditas.Quod porro ait Senatus, pie in heredem heredibusue duris Olcnt, actionestam activas, quam passiuas,ut nostri loquuntur,respiacit. Quamquam inter utrasoue haec erit differentia, quia activae simpliciter tranteunt:quod ad alias verbi attinet,id obseruatur , ut heres iudiciis quibus coi uentus est,aut stipulationibus,quibus necesse habuit promittere obstrictus maneat,l. cum hereditas.36. D. ad Treb. Passiuas autem non male appellant inter pretes,quia & pati actionem Iureconsultis nostris di usitatum.