장음표시 사용
101쪽
i .enucle.& est glossi sing.in princ. rub. Aucten.de Haer.& Falc.& quod recte appellari possit Rex regum. dominus dominantium ,ut inquit Lancel. Corad.
Principi, valeat, ac si placeret Deo, ut in Aucten. de Consulib. in fin. idem dixit in cap. fin .de nou. Qt . fidelip. in haec verba. Quod facit Princeps , facit ut Deus. ideo potest mutare quadr*ta rotundis. c. proposuit de concess. praeben.& c. cum uenissent de iudic. Et ut ra R. pro non facto, & scitum pro non 1cito habeatur.cap. is qui fide despons. et clet menide praeben. t Tantaque est celli-itudo supremi Principi, ut sibi lex imponi non possit: propterea quod Deus illi leges subiecerit,ut idem Bald. Inquit in 1.1.infirude alienat.&u.& est tex.ind. f. fin. Aucten.de Consulibus, ubi habetur
quod Deus leges subiecerit ImperatOri. Et quando Princeps facit aliquid de plenitudine potestatis, nihil opponi potest, ut per Bald ibidem col. p. Et nemo
potest ei dicere: Cur sic facis B ald. iii
102쪽
prooem. Ur num. 3 . & per Cagno. in I. totum in finas de reg. iur. ubi Saluatoris nostri exemplum adducix Ioan. cap.
6.Nec audiri debet aduersiis illud, sed sibi imponi perpctuum silentium, Bal.
in cap.r.β.si quis autem in princ.de Pac. Constan. Et in tit. quai. dom. proprietaseu.priue.num. 8. quod Princeps est omnia,et super omnia,& per Crau. in cos. 2 1.num .3. Et rerum naturas Princeps mutare potest,ut inquit Afflict. in cap. I.α. similiter.mim. 88. de capit. qui cur,
. vend. Et in summa, Princeps de plenitudine potestatis omnia potest,ut inquit Ancha.Iuni .lib. 2. Quaestismil. q.6. num 3.cum aliis de quibus per Craue.in
consi. 24 I. nu. a. . 6M 2o oves declarat, et late de Antiq. tem .par. I.in prin. nu.
3 8.cum pluribus seq. et per Dec. in cos. 388. num. I .ac deinceps. ' Hoc aute fundamentum construedae potestatis Principis,positum in verbis simpliciter prolatis, corruit; nisi in intellectu possibili illud iaciatur, iuxta l. fin. C. de coni. StCom .stip.et l.stipulatio ista. g. si qui sunt n.de verbo. oblig. Est isitur pro respo-sione animo,et cogitatione complectendum id quod, claritatis gratia distin-G a guendo,
103쪽
guendo,dixit Sol. de Iust.&iur. lib. 2.q. 6 3. art. 8. ' Deus duas habet potestates In uniuersum orbem: unam quod iure creationis est dominus no solum bono
rum omnium exterorum,Verum et cor
porum,et ipsiu etiam uitae, & Angei Tum, quoS tanquam sua opificia in nihilum redigere potest.alteram vero quod est legislator,atq, adeo uniuersaljs omnium iudex . ratione primae potesta tis,quia. Cest dominus, quae absoluta dixitur, potest uniuscuiusque rem alteri tradere, ipso inuito; quodquidem nul- Iam habet dispensationis rationem: cuenim rem tuam alteri tradis,non dispesas in furto: quia capiens non furatur. Ratione uero alterius potestatis praecise consideratae,s Deus esset tantum legislatorin non Dominus, innocentem, di minime criminosum inuitum ratio,
nabiliter suis bonis nudare non posset: quia hoc adeo est intime iniquum, Ut fieri iuste nequeat. cui addo Cardin. Contare.in Compend.primae philoclidia.ubi inquit: Deus re quidem est causa reru. ac dominus;quia terminus quidem est habitudinis, ac relationis alia-xum rerum ad ipsum. Sicuti enim cael
104쪽
ra re habet ad Deum habitudinem; ita Ttiam re, non ratione,est illius habit dinis terminus e ac propterea re domimus est. D. Dionys. Areopag.in lib.de
Diui .nomi.cap. 3.par. 4.DeuS omnia rerum initia,limites omnes, ac terminos
continens,ac ante habens; super omnia est. quoniam ante omnia per substantiae excelletiam praeest.ideo & omnia ipsius sunt, simul et dicunturiet tame nihil est omnium. quibus adde notata in ε. 6.nu. 9.& seq. Si igitur Princeps Dei potest tem aemulando, prima illa potestate, quia. s est dominus,quam absolutam dixiITus, uti velit; quis non videt, hoc eidem nullo modo licere, cum non sit rerum creator, supremusque omnium dominus: Verum pura creatura, ipsi Deo subdita,& peccator. quinimmo sit uera proloqui fas est; nefanda, iudice me, temeritas,audacia, superbia est, unum homunculum,qualis est Imperator, summo,maximoque Deo se similem iactare: suamque pusillam, imbellem, tanti, AE 'lulam prouidentiam. et potentiam im 'mensae, et ineffabili illius potentiae, et prouidentiae velle conserre,as milare, adaequare, daemonumque silperbiam e
105쪽
caelo cadentium imitari, & aemulari videretur,ne dicam superare'. verba sunt Ferdinan. Vasq.in lib. I.Controuers. ΙΙ- lustr. cap. a I. num. 3 3. et D. Augustinus in illud Psal 6y. Deus adiuva me,negat, homines proprie, et absolute dominos esse,siciat Deus est.Si autem altera,quia
scilicet est legislator, Princeps se uti posisse dicat; quomodo rem unius alteri tradet, eo inuito, cu hoc adeo sit inti- .me iniquum,ut fieri iuste non possit, ut dictum est. ' Deinde respondeo, quod
Deus eX parte potentiae eius,etiam absolute,non potest ea,quae contradictio' nem implicant,ut per D. Tho.par. I. q. Σ3. arti c.3.et q.de poten.Dei artic.6.acetiam in lib. 2. Cont.Gent.cap. 22.&& Dec. in I.repugnantia , n. 3.ff. de reg-
tur. & per Menochi. de Retin. po reuaedo .n. 3 17. Sed cum potestas 'Principis sit ad bonum, hoc est. ad utilitate Populorum,non autem ad malum, hoc est,no ad ipsius,uel alterius priuati utilitatem , sine iusta causa, ut diximus .
3 t pugnant enim haec duo inter se, ut in
s. .praesertim num.26.ac deinceps ostesum fuit.quibus addo, quod familiaris reS,prout non dicit ordinem ad bonum commune, sed praecise in priuatum astetctum
106쪽
ctum,& prauum ordinata opponitur publicae, i. iuriis uti iura. β. si paciscar. ff. depach. l.si publicanuS.S. I.sside pub.iudi. perspicuum est, Principis potestate ad illam se extendere:ad hanc Vero nequaquam, etiam si tu illam absolutam dixeris.& confirmatur praedicta responsio
quoniam Deus extra ordinem rerum
est , ut nullis possit legibus cogi ;nisi illis sorte, quas sibi pro uoluntate statuit;a quibus sine sui mutatione, tu sine alicuius rei praeiudicio posset, si
vellet,recedere, ut inquit Iacobus Nactantus in suis quaestionibus q. a. in I. pucto. Et quia Deus,qui omnia potest, nulj li subiicitur, cum sit causa,& principiti iomniit, ut inquit in terminiS fort. Garz. in I.Gallus,=.& quid si tantum nu. 3 O9. ii de lib.&posthu.Princeps autem licet vicem Dei gerat in terris,non propte rea dicere potest,sicut Deus; Aut non licet mihi quod volo facereZMatth. 2O. quasi dicat,sic:) quia volutas Dei nullo modo potest esse distorta, ut Lirantiss ait. ' Neque in Priucipe idem sunt uoluntas,& uirtus, siue potestas, prout ideprorsus sunt in Deo,ut in r.Sent. et ali-
107쪽
Deus quicquid vult, propria uoluntate uult,ita ut aliam, quam sequatur, non habeat supra se, ut inquit D. Anselmus ,11 in lib. de similitudi. cap.8. ' Sua igitur potestate semper cum sapientia Princeps uti potest,ac debet, prout semper facit Deus; intelligendo etiam de absoluta eius potestate,ut declarat D. Tho. in q.de Poten.Dei art. .in resp.ad quintum. Cuius quidem vicarius in terris Princeps esse dicitur, et est; qui ob eam causam propter utilitatem potius subii ditorum, quam ipsius propriam regere,et gubernare debet. ' Ipse namque domi nns ad hunc finem dixit sibi data
fuisse potestatem omnis carnis. Ioa. I7. Dedisti ei potestate omnis carnis,ut oe, quod dedisti ei,det eis uita aeterna;et c. Io .Ego ueni,ut uita habeanti et abudantius habeat.et diximuS in β. .n. I 1.Haec certe est illa uera potestas, quam Princeps, Christi Vicarius,imitari,et aemu Iari debet;si re,et non tantum nomine Princeps haberi uelit; cuius titulus N. Dei gratia Romanorum Rex,& semper Augustus, de Pac.tenen .imprin. hic est Rei p. non priuatae accomodus. additque not.ibi tex. Quoniam a diuina praeordi
108쪽
nante clementia solium regiae maiestatis conscendimus; lignum est, ut cuius praecellimus in munere, illi omnino pa-I3 reamus.' Et Princeps a Deo constitutus est i ut iaciat iustitiam , et iudicium. 3.
mis in prin.& in Aucten. Consti. quae de
dignit. in prin. et in Aucten. ut non luxu .coni. nat. in prin Amict.in cap. militer num. 1 .Qde capit qui cur. ved.
alioquin peccat contra ordinationem Dei, di Principis nomine indignus est, can. scelus et M. I.Iustitiam quippe interra cussodire tenetur Princeps ; adeo ut si eam non custodiat, & propter eius: culpam latrones increscunt, ad restit tionem tenetur;quia reditus, quos habet,suntque asi stipendia ad hoc instituta,ut iustitiam custodiat in terra,secun
de Iser tir. Quae sint rega.in versi.vecti-34galia num. 1 . ' Et alibi scribit oldr. in consit. 19. col. 1.quod in vero Frincipe tria requiruntur,potetia, sapientia, ct diuinus cultus; plus tamen considere debet in diuino cultu,& sapientia,quam tu .potentia: quia Deum ultorem habetidi qua mensura metietur alios, eademipis remetietur l.rem non nouam.Q de
109쪽
iudi c. Bal.in consi. 3os lib. 1. &per Cr 3 uet.in consit. 13 .num. q. ' Et quamuis potestas Principum ordinatio Dei fit, usurpatio tamen rerii priuatarum, quado violato iure fit,no est a Deo praecipiente, sed tamen in punitione subdi toru per mittente; de quibus per Osea:
Regnauerunt, & non ex me. Principes Is extiterunt,& non cognoui.' Potestatisnaque Usus, quando legitime fit,inspirame Dei est.de hod.n.usu peculiariter illud intelligitur Prouer.8.Per me Reges regnant, & Iegum conditores iusta dς, Cernunt,ut inquit Sol.lib. q. de Iustit. &iur.q.q.art. I .in s.& Oldra.in consi. 18 o. col.3.Vnde in Aucten. Quom.opor.Epicin princ.legitur,sacerdotium, et Imperium dona esse Dei; a suprema collata clementia. Pro huius autem potestatis exacta doctrina notandum est , quod aliud est potestas, aliud usus potestatis. potestas omnis bona est , et a Deo est; usus autem proueniens ex hominis voluntate s non semper bonus est: nec a Deo est, sed a propria hominis voluntate, abutente potestate, ut docte annotauito.Greg.lib. 2.Moral. cap. 6. et li. 18.cap.3.et consonare videtur D. Tho.
lib. 3.de Regina.Princi.praecipue cap. 7. Data
110쪽
Data igitur il icitur potestas , respectu
concessionis potestatis: permissa auteI7. respe iussis voluntatis. ' Princeps igitur in uniuersu nihil admittet, quod
rationi obviet,et aequitati,ut elegantissimuS tex.inl.digna vox. C. de legib. ectradunt recentiores in repetit.l. 2. in I. 28 par.num. ς .is de orig. iur.' Nam neque decipitur ratio, nec decipit V iram,ut
inquit Maulius lib. 2. Astro cui co sonat Bald .in consi. 218. prope sin. lib. Id hoc modo: Rationis nomine Iustitiam arbitror intelligi quae iasi fallit,nec faIlitur, I.Vlt. C.de ponde.auri. Quibus addo Cae
inquit enim dictum Λ .in Li.Q siquis Imperi maledi. Quod. f. inter habentes sis premam potestatem solus Deus est i deT;uerum esse,quando nolunt de facto acquiescere, et se subiicere rationi naturali; et ita intelligendum,ac menti tenendum. Caepol. autem sumpsit a Bald. in proaem. C. num. 31. ubi uidendum esti Alterum fundamentum est, quia Existi Is mant, 'οῦ quod voluntas Principis,etia sine ratione considerata, sit causa, et norma ferendarum legum, et absoluti. ipsius