장음표시 사용
131쪽
in conueniens induxerunt . unde dixit Imperatori quaedam mulier; cuius ain. plexus Imperator dicebat illicitos; Domine si libet,licet. sunt uerba Bal ii, qui ab absurdo,& in conuenienti argumen
uiendo causae, sic inquit: Voluntas principum seruatur pro lege de eonsuetudine generali, facit. l. i. ff. de constit. 19 Princ.t Absurdum autem ab omni quidem dispositione reiiciendum este, per spicuum est l. i.=. quaeritur isde publica. Neque tex. in d.l. I. uoluntatem sine ratione significat, ut late probauimus. Quod autem auctoritas ueterum inco-
ueniens istud induxerit , longe distata
ueromam ueterum auctoritate probatur, quod Principis uoluntas ratione resulanda est, quiniq; ratio ipsa Princeps j. cst,ut late demonstrauimus. Nec minus uerum est, quod Mundi necessitas hoc in conueniens induxerit: nam quod ait Poponius in t a. q. noui sis inae. iisde Orig. iur. Per partes euenit, ut esset neces
Reip. per unum consuli; intelligendum est per unum. s. qui iustus sit Princeps: non Mundi Tyrannus, quiq. ratione TCSix,atque gubernat,ut diximus, didice-
132쪽
tiar infra; ac demonstrauimus per d. liet bum, Consilli,quod bonum litatemque Reipub.& non aliud signi ficcat. Quod si in hac necessitite insiliae quis & dicas eam de iuregentiurn iii troductam fuisse iuxta notata per glai in Pen .ffde leg.aduertat quaeso , aulas his infringit seipstitia. kius alite diuindlucti quod ueton turalis ratio Instit de lair rnat. non enim 'Ratio inc ueniens alia quod induce ei, sed ben e tollere potes . deinde quia eorum conuentio nullam obligationem inducere potuisset. .gentaraliter,& talpi 'Ede uer ob. neques nos,eoru successores,turpitudinem illo Tu asserere potuissemus, ex latktraditis per Craue .sy conmt11.ri. σὶ Verum, est aut quod ueterum Rasio, potius qua auctoritas illa fuit; quam Regii Persia-xum iudices certini;qui Cambysi. rorem ducere cupienti, responderunt, male cera di iniustellegem quide villam esse,qnaetate matrimonium permiet teret: Sed esse aliam legem, qua Percia chrum Regi quicquid collibuisset, facere.
liceret. Et malu Anaxarchus . qui 'Ale
Xandrum,Clito tuterfecto,solari voles ddixit, eo Themin ,.& Dicen Ioui assista
133쪽
re, ut intelligeremus, omnia Regum, &facta,& consilia pro iustis habenda esse: Scelerate etiam Iulia inulier. illa adducta per Bal. quae priuigno Carcallo dicenti: Vellem, si liceret;respondit , si libet licet. an nescis, te Imperatorem esiise,et legem dare, et non accipere λ Et male superba illa, et importuna mulier, adducta etiam a Baldo; quae odiosum Imperat occidi seruum; uel innocetem his verbis;apud Iuvenal. lib. 6. Satir. Pone crucem seruo meruit quo crimine seruus. Supplicium quis testis adest uis: desulii' audi Valla unquam de morte hominiti innctatio i
O demens, ita eruui homo est;nilfectrit, esto. , Hoc uolo ,sic iubeo sit pro ratione voIuntas.
- Hae sitnduere uoces quas Principum assentatores; & impudicae, ac superbae, edimportunari mulieres pro Iniustitia, non pro Veritate;non leges, Deque Ra-οo tio, Bras miserunt. ' Et Concinit Medina in ara.D.Thom.q.I7.art. I. in resp. . ad quartu inquit enim:Si voluntas est Regina ; Intellectus est Rex, et Imperator, cuius officium est regere voluntari
134쪽
tem, et illi agentorum modum praescribere; sine cuius duehu ambo in foveam cadunt. Haec doctrina inuenitur apud omnes sanctos,apud omnes recte sentietes; nisi apud perditissimos homines apud quos valet illud: Sic volo , sic t
beo: sit pro ratione voluntas. haec ille. lPraedictis autem omnibus,& aliis hanci
clarissimam lucem,et veritatem aman
tibus accedant ea, quae pulcherrime quidem scribit Cardinalis Contarenus de Potestate Pontificis super composit. in quit enim Haec positio, adeo est lalsa, deo repugnat,sensui communi, adeo est contraria doctrinae christianae , adeadeprauat uniuersi christiani populi: --bernatione ut nihil pernitiosius inueniri potuerit.nam per Deum immorta- : blem non ne haec politio idolatriam sa-6i pit ' Cui namque creaturae hoc attribui potest, quod actionum suarum v Iunias eius sit regula Z an non hoc proprium est solius Dei,primi omni u primcipij; a quo pendet uniuersa omnIumma si tura. ' Isti vero loquitur enim de Iuri
xisperitis) ob imperitiam huius potesta, tis,qualis nam sit, et ad quam animi useirium pςrtinet, & ut adulentur Pontis i I 2 cibus;
135쪽
cibiis ardeo absurda positionem non veriti sunt in publicum prodere. haec ille. Iicet Contarenus i vir alioquin doctissi, mus,radices scientiae legalis ignorauerrimon enim iurisperiti dicunt,quod voluntas Principis sit regula sitaru actio isnum:. sed plures inquiunt; quod cu Friticepvsit supra tua postiuum S: superi rem no habeat, qui eum cogere possit; sit ei pro ratione voluntas, in his, s quae
iuris positiui sunt: & quod ii dispensa
tiones, puta. elargiatur,vel aliud faciat absque iusta,& legitima causa actus ex eo secutus valet, & tenet; licet male fa mat α peccet quo ad Deum:& Princi-Pis nomine, ut Doctores inquiunt,indi gnus sit. Et nos dicemus in. seq. bitta. σ3 8Meidamin i . t Non enim voluntas inurpi si habet rationem prinue regi Iae dirigitur enim per rationem intel 2 dIectum;non solum in nobis. sed in Deo. quamuis in nobis aliud sit intellectus, voluntas secundum rem , & propter hoc nec idem est voluntas, &rectitudo volutitatis: in Deo autem idem secun dum rem intellectus,& voluntas. et propter istud idem est rectitudo volutatae, ipsa voluntasive docet D.Th-.in Φ-
136쪽
de Volunt. Deiar .Inde Fortun L. Garo i .in l. Gallus β.& quid si tantuin. n. 3o8. Nec Deus aliquid vult,quod summa ra-gionς non constet, ut in ca gloriosus in pri n. de reliq .et veneruanct. in es.Igitui', infert ipse, quodcumque Imperator contra rationem fecerit, non Voluare Dei, nec potestate sibi tradita facit. cui concinit Craue .videndus in consit. 9us. subnum. a. Versi. & pro sundamento consi-
έ dero.' Concludendum est igitur,quod
Princeps est animal rationale; aqua rationis lege nulla lex eum absoluere, vel eximere potest, ut dixit Baldi in l. . uu.
3o8.Sed neque defuerunt qui nudam, re' viam, uenustam Reginam omnium Rationem,omni ornatu orationis, vel portus fictionis, tanquam veste detracta, ueritatem suis coloribus depingentem;
coloribus no suis, Regnia seu Domitiij, vel STAT VS CAUSA, ut vulgo dicunt,fingere,atque simulare conentur; hoc praetexentes nomine cupiditatem.
inquiunt enim,STAT VS CAUSA hoc fieri posse, ac illud fieri debere; e sto quod sorte aliud de iure dicendum e si ei a videretur.
137쪽
videretur.' cu tame Ius,& Ipstitia reddat unicuiq; quod suu est, Vt late docet - Arist.in 1. Ethic& habetur in I. 1.&in. l. pen .ffde Iusti. N iur. & Instit.eod. tit. in prin. Et omne illud quod iuris non est, iniuriae adscribadum est,nempe verbe rationibus,adulteriis, furtis,& his similia, ut Aristoteles in eodem loco Osten dit. Et Sententia fuit Platonis in Go 66 gia; f Maximum omnium malorum es.se, inferre iniuriam,.conditionique ho- , minu maxime aduersari: homine enim iuuans reddit se similem Deo: iniuriam . faciens, se a Deo longe seiungit. Quapropter dubitandum non est,quin sici ii ad iniuriam propulsadam natura nos inuitat; ita multo magis prohibet , ne
vim aut iniuriam inseramus, aut quacumque ratione alterum laedamus.Nam si vel omnia alia vincula dee sient,re clamaret tamen omnium hominum inter . se coniunctio. Vnde Florentinus in I .ut . vim. ff.de Iust,& iur.in a. responso:Fecuinternos,inquit, cognatione quada natura constituit,consequens est, homine
homini insidiari, nefas esse.uerbu, in si diari, late accipit,eoque omnia iniuriarum genera complecti uoluit:. siue gra-
138쪽
tia exempli,alterius uxore uiolanda, siue bonis subtrahendisuiue quacumque ratione inferatur. Et ita Regina, ac inmnium domina contra naturam ab his serua efficitur Magna certe abusio, et nimis magna,iuxta D.Bernardi sententiam,Dominam ancillari, & Ancillam dominari serua nimirum S T A T V Rin cuius dominio hoc modo constitui
potius tamen Regnum, ac Dominium, seu ST AT VS RATIONIS uere, ac proprie dicendum utique soret . quae nihilominus,uelint, nolint, vere domi-e7 na semper erit: ' & sine qua vox ista; CAUSA STATUS, recte resonare nunquam poterit; coalescat Principis absoluta, omnisque humana potestas. Fro hac autem veritate stat compositus Orator Casensis ubi supra vide dus. Et huc uerius, ac magis ad rem accedant quae de clausula, De plenitudine potestatis scripsit Rebusius, adductus
in 9. 6.num .3. Cauendum , est igitur, ne sub ratione Regni, seu Causae status pernitiose erretur in uia conscientiae,prout in simili inquit Bald. in Aucten. ad
139쪽
iudicium durissimum in his,qui prς sunt
siet, & potentes potenter tormenta patientur, Sap. 6. Proinye uero decipitur Torquatus Tassus, dum in suo Oratore inuehitur contra Iure consultos, & alibbi sepe inculcat,quod Philosophi nat ratem iustitiain ex qua nec etiam bene infert non autem legitimam considerauerint. Arist. namque in 3. Rhet. cap a 3. ius non secus considerat, ac iaciat aureconsultus in l. omnes populi. E. de
Iust.& iur.& in s. Ethic.pra sertim c. . ac etiam cap. Io.Iustitiam naturale a iure legitimo, seu ciuili distinguit, quod
quide passim Iureconsulti tradunt;maxime vero in tit.ε. de Iust. de iur quorumeminit Cic. 3. Oflic. cu inquit pulchre uidem cotra Torquatur Itaq; maiores aliud ius gentium , aliud ius ciuile esse
voluerunt. quod enim ciuilse, non idem continuo ius gentium; quod autem gentium,idem ciuile esse debet. Sed nos veri Iuris, germanae q. Iustitiae solidam , de expressam effigiem nullam tenemuS; Vmbra. & imaginibus utimur, eas'. ipsas tinam sequeremur: seruntur enim ex
140쪽
.timis Naturae principijs, & veritatis . exemplis. ibique ad mentem Iuriscon-εῖ sultorum late declarat. 'Hactenus multat videor in medium attulisse, quae conueniunt iussae & legitimae voluntati, aepotestati Principis; quae omnis in ratione positivest;Atqui emunctς narIs homo obi jciet . Qui fieri potest, ut absoluta potestas Principis qui ex libera voluntate Imperetun ratione sit: inquit enim Ari-ες stor. in 3. Polit. cap. m. Qui ergo legem praeesse vult, is velle videtur Deu, ac leges imperarer qui autem vult hominen is etiam belluam adiungit: cu praesertim tale quid sit cupiditas,& iracundia: & magistratus, & optimus quisque a recta via detorqueat. Loquitur enim Arist.de Regno absoluto.& in s. Et hic. cap. s. Idcirco non hominem imperare sinimus, sed rationem i quod sibi ille plus eorum, quae bona sunt,& quae mala sunt, minus sumit: fit q. Tyrannus. &itis. Polit. c. g. QV ae certe omilia melius es set, lege fieri, quam hominu volutate. nosti enim volutas est tuta norma. 'Animad uertendu est enim, quod Arist regnu ab solistum tunc approbat, cum unus caete