장음표시 사용
41쪽
Quaeret idem de te, & mirabitur illa vicissim. lon igitur quod h=ona pari formosa marito
Nupserit, aut grandi faciat te dote beatum Judicio vulgi: non quod gradiatur amieta Ornatus Argivae Helenae, collumque manusque Sidera gemmarum vario splendore lacessat, Vel quod ab Assaraco genus aut Antenore ducat, Gratulor : haec siquidem bona sunt communia multis, Queis animi dotes desiunt moresque pudici. Immo Threjicio quae Cressa puella tyranno Nubit, habet pretiosi magis melioraque, sive Naturam spectes , nana lecta e millibus una est ;Seu fortunam, auro nam Ganges ditat, Erythra Gemmis & Xanthus Phrygianis vestibus: ultra Nil habet, immo mali, quam dos, est portio major: ippe viro mala sponsa malo datur, unde propago
Deterior veniet. Sed abibam longius, ad te Jam redeo, laetorque, novelle marite, quod uxor Orta domo magna, non ulli dote secunda, Non ulli forma tibi cesserit: haec tamen auctarint is muneribus nullo sit turgida fastu, NuJlis sortunae illecebris sit capta, nec ausa Quidquam horum, peccant quae magni sepe penates. Quin ea divitias, serinam, genus, & quod amare Suescimus insani multaque extollere laude, Despicit, una animi reputans bona, dotis & instar Virtutem ostentans Elam, reserensque parentem Moribus innocuis utrumque disertius, ipsa Quam voce, incessii, praestantis imagine formae .
Artes edidicit tenues monstrante severa Matre, omnes arcente seris & vecte citinios.
Illa suas molli vestes intexuit auro, Pinxit acu pallam, capitis redimicula nevit Fila manu ducens subtilius arte Batava .
42쪽
Artem at longe omnem divina modestia vincit. ἰVive tui , sponse o selix, securus amoris; Non haec ornando capiti cirrisique ligandis A quarta octivam famulas adhibebit ad horam , Non haec, moris ut est: hodie, longa otia ducet Inter amatores oculis subducta mariti:
Namque ubi sunt hodie pristi connubia secti, Cumque pudore fides sacri & reverentia mili tAt tua semper erit tecum LUCRETIA, vel cum Distedes peregre, te corde animoque sequetur Clausa d6mi famulas inter, nunc pensa operamque Distribuens, nunc thure lares geniosque vaporans, Atque manus puras tollens felice mariti Pro reditu, paribus quem Votis ambo petetis.
Iussa dabis, conjux laetissima jussa facesset,
Nilque vetabis, opus nisi quod moderatius & rem Curet utramque, potest si res non una videri Horum, quos animus regit unus & una voluntas. Pneerit illa domi ; tu publica munera obibis, Consilioque reges urbemi, patribusque praeibis Forti animo suadens leges serventur ut aequi, Ut bona contineat pax & concordia cives, Pareat & duro repressa licentia staeno. Nam quibus assuesti juvenilibus artibus, ense Ludrica vel tentans certamina, vel pede terram Pulsans, atque viam faciens sine termino , agensve Aut Davum aut Pyrrhum toto plaudente theatro:
His, inquam nugis vale dici jocularia & ista Grandior abjicias: etenim quod comicus & quod Saltator faciunt, vel quod mirmillo mariti Non sunt patricii dignum decus. Haud nisi raro Utere; nempe domi quum res tibi facta sorique,
a Cum hujusmodi forte uxore dicebat aιterum , quo ducitur, alterum a quo ef
43쪽
Quum fuerit consultum agris pecudumque magistris, Aut curis Qives animum studiisque severis. Ne longum faciam, majorum exempla tuorum Consule: nam pistos horum longo ordine vultus Aspicis, & tecum muto licet ore loquentes Hortantesque sequi, vel quos in rebus agendis Rexit contilium rara & sapientia, vel quos Iuvit naturail .ctusasque inquirere rerum . Hi MARCELLI gentis nomenque decusque lExcoluere, tuum facturi hac lege, propages Ut famam gestis , moresque imiteris avorum . hΗoc age, MARCELLINE, viam virtutis apertam Corripe: iam faciet pulchra te prole parentem, Deque suis addet LUCRETi A moribus, & vos Et vestros natos similes utrique parenti Agnoscentque suos atavi, serique nepotes Nati ad virtutem vestigia vestra sequentur.
a Liari Ur ioco uti quidem licet, sed Aut somno tr quietibias, ceterisque quum graυibus seriisque rebus Iatisse. cerimus. Cie. I. ome. Nec is e pudet, sed non incidere
rudiam . Hor. lib. I. ep. 4ab Cur auobrogicis Ur magna gaudeat ara
Natus in Herculea Fabius lare , si cupidus , si
Vanus ur e mam a quantumUis motatior agna a Si tenet iam attνitias Catinensi pumice ιumbum ualentes traducis avos, emtorque veneni Hara nia miseram sumsat imagι- ne gentem Tota licet veteres exornent undiqua
Arria , nobilitar sola est atque uni
Em bonus miles , tutor bonus , arbia ter idem μιegret ambigua siquando eitabere
Incereaque rei , Phalaris licet ἰ μret , ut MFalsus , admoto dictet periuria
44쪽
Adoleseenti Militiam adire evienes exponit belli incommoda . Ne vero minas aeque sentire videatur de arte nobilis a, subdit ejus deeus ct emolumenta.
EsT Es urbanas pertoesius & otia pacis Ad Martemque sagumque ruis, MARCELLE, nec audis Consilium timidae matris, nec
vota puellae Nobilis & pulchrae , qua te cupit illa morari j Conjugium objiciens properan
ti. Tertius adsum Hinc harum laerimis accitus & inde rogatu Saepe tuo, tanquam gravis haec me judice causa Sit dirimenda. Foret mihi si res integra, nec te Ad bellum hortarer, nec acerbum matris inirem Consilium . Quid enim juveni sit durius usquam Connubiale jugo i Uitae cum matre per annOSPlusve.minusve decem ducendae commodus essem Suasor utrique: nurum nam tardius illa volentem Imperitare V, domum conduceret, ipse periclis. t Liber ab innumeris tacite fieres vir , & aptus Duro oneri prolis formandae moribus, atque Rite domus moderandae . Istaec sententia si te D . Comina Plato t. q. de leg. eenset uxorem brius remedium, quantum fieri potest non dueendam ante trigesimum annum . inter pares, celeri conjugio . Arist. .Polit.e.16. non ante trigesimum d ymiquum poetam audiviscripsi sextum. Ea quippe aetate & eorpus ro- in tragoedia ,hustius est & constantior animus aptior- Mulieres duas peiores esse , quamque ad iamiliam administrandam. Quod unam . Plaut. in Cureia. si juniores lava illa Veneris urtica mo- Πη animo omnes senus oderunt nu- morderit , nullum mea sentenvia salu- rur, Terent. in Hecyr.
45쪽
Commovit, Verbum non amplius addo . Sed horrens Te Bellona vocat: nosco vultumque oculosque: Nam nutas, vocesque alias non percipis aequus.
I quo coepi si i pede e demum non ita pessuin
Bellatoribus omnia eunt, ut eos quoque DiSuMatrum nos lacrimis, nos es complexibus arctis Distineamus. Agros colit hic , nemus ille pererrat Venator, multi cumulata mercibus aequor Nave secant, multi variis sese artibus ortu Praxiari licet exercent: sed maxima turba est Nobilium nata omnigenos haurire liquores, Ludere, graecari large , dormire prosundum, Nil urbi praeter numerum addere, demere fruges Humano generi. Postremos odit & horret Mater amans operum, primos non approbat. Ergo
Quid superest, quod agasi sisti servire Minervae
Non vis, nec mutos aevum inter ducere libros.
Macte animo, MARCELLE , bonas tibi suggerit artes Mavors: iniles eris, non qualis Homericus ille, Uno qui cecidit pugno, terramque momordit: Nec qualis Plautinus erat, quem risimus ambo Altum in Phylacidae ' den B doctoque theatro, Dum rueret, tereret, dispenderet omnia verbis. νMiles eris, bellumque tibi prius hoste movebis ' 'Quolibet: est nam te tibi nemo insentior ipsis. Arma modumque dabit vincendi bellicus ardor: Nam sauces veteri Glitus recreare Falerno, Placabis quandoque sitim vel flumiori vivo, Ueb, stomachum cohibe, viridi spissaque lacuna.. MODa Nomen Aread. clariss. viri Franciis sui Laurentini Generalis Custodis Area.diae , cujus voce ae praeceptis formatieererit adolescentes Plautinas comm-dia solent docto naviterque agere Omnium doctorum virorum ac Pro rum concursu & plausu .
h vis. apud Plaut. Militem glori
46쪽
SERMO SEXTUS. 2 TMollibus in plumis longo das lumina somno: Is sed erit brevior, quum Iasius in assere dum
Procumbes, gravido nutans aut vertice circuml
Terga fugacis equi vice lecti mollis habebis.
Dulci si nos calamosque lyrasque in tympana rauca Terribilesque tubas mutabis: Maenea pule is Induces facili pro murice tegmina membris. e . Multa seres faciesque, gelu patieris & aestuin, s. 2Nec questus lacrimasve sincs erumpere, ,quod Mars iLongis exciperet sannis altoque cachinno . t bi Denique naturae votis contraritin ibis: Namque aliter non fit miles, MARCELLE, nec arma Qui se non vicit , seret usquatri victor in hostem. Altera militiae lex est, quam non violare Bis licet ': hanc imis ante omnia fige medullis. Parendum est ducis imperio quaecunque jubentis, Aut amnis reperire vadum, aut transire natatu, Aut penetrare hostis latebras, aut fallere silva. Nunc primum hostilem per apertum invadere murum Urbem, nunc agmen postremum claudere, contra Tutarique sequentem hostem, nune pulvere Coeco
Surgit ubi nubes & densa cadavera plumbi Fulmen stemit, eo ruere atque lacessere mortem. Haec metuam Z capitis mihi in urbe pericula eentum occurrunt paria, objecto terrore minora, i Damno eadem. Nam quid mors istaec distat ab illa ZNum minus hic, dubia qui coena crudus obivit, h
, In bello errare his non licet. Ex adag. Nam capitiais est quaelibet in ducem contumacis is
Compositus secto erasmue litatus
In portam rigidos talaea exponit. Perl. Sati l .
47쪽
Putrescit, quam qui tormenti glande petitus Extemplo riguit Z num qui vino vel amore Fervidus ascivit sibi dirum in pectore vulnus, Procumbit melius, quam qui mucrone vel hasta Pro rege aut patria certans definiit aevum i , Causa necis laude hunc decorat, probro afficit illum. Confirmas igitur quo me terrere laboras. Macte animo, iuvenis generose , haud te moror ultra. Imo gradum ut citius moveas , post aspera dura
omnia felicis tibi jain ciuissima dicam
Proemia militiae. Quacunque ex stirpe creatus Induit ut sagulum, genus exuit, atque aliquo esse Incipit in numero: vallum non litigat extra, : Nec procul a castris: fit liber, R Omnibus idem Aut ultro colitur, castrensi aut veste timetur: Nam fit militibus quaecunque injuria , regem Laedit, & ultrices ciet omni ex parte cohortes. Urbe autem capta signisque ex hoste relatis Victor ut exultat, praedam dum vectat, opimas
Et legit exuviast illi par nulla voluptas. Perge age jam mihi dic sorti quis milite honoris Plus habet & lucri t nulla est domus ampla nec ullum Nobile .ubique genus , cui non sua stemmata V primus Indiderit miles factis limbone notato. IClarus & induperatori delectus ad omne
a Perieulosam juvenis indolem descriptam habes uno versu ab Hor. l. i.
Sed Nemo adeo fertis est , ut non mitescere possis Si modo cultura patientem prMeat aurem . Ibid.b Multaque praeterea sacris in P pibui arma a
Captivi pendent currus curvaque Iecures sEt crista capitum Ur portarum in - gentia cιaustra , Spiculaque est rcfue ereptaqne F stra carinis . virg. . an. Hine originem habuere Stemmata No
bilium , quibus multo plus a fert liuniataris res militaris , quam ruriι civilia glaria. Cic pro Muraen.
48쪽
Discrimen belli. Quis agros atque oppida magnis obtinuit titulis, quae non & baltheus undis Vel caligae dederint . Bello ingens copia rerum Nobilitasque venit. Tibi non aliunde vetusta Fulget. Otim, tuis nec tanta acessio facta est Rebus: utrumque atavis servare & reddere debes Auctum postgenitis. Laus est exordia parvis Ducere principiis. Partes ne posce tribuni i Primo aditu, meritis nec pramaia quaTe priora, Olim tyro suit Pompej victor ', & orbis Τerror Alexander; nodosiim vertice vitem Et Marius fregit, quum pigra castra dolabra Lentus muniret. Sed priica haec sulmina belli Praetereo: Moschos h qui nostra aetate ab agresti Usu & more rudi claras traduxit ad artes, Armis & nostris docuit certare modoque: Ignotus princeps didicit navale Batavo fabrorum in numero duras agitare secures Et terebras, pinis acta testudine costas Innectens , sternensique humili tabulata carina: Nec puduit juvenem pedites numerarier inter, Et sessas aperire, & tympana tundere buxo. Non hos tyrones, MARCELLE, Gradivus inani Spe pascit; primi venient ad munera pili, Atque olim tensa conducent agmina dextra. Disce ubi vel densare manum, vel tendere cornu Res postat, rursum vel fleetere; quae juga turmae
Utilius teneant, quae valles, quo statuenda .. .
Castra loco, qua parte dolos fugiasve struasve. Disce quid addiderint antiquo tempora bella
49쪽
Nostra, quid abstulerint '. Nain propugnacula & arma olim poscebant majori robore membra, Majori nunc vi poscunt & acumine mentem. Eminus hic etenim pugnatur, cominus illic. Natura haud modico tibi robore membra creavit, ornavitque animum meliori munere, magno
Ingenio V , quo qui non pollet, inutilis arma Induit ad lixas mittendus onustaque plaustra. Est alias inter ars belli longa; Vegetj 'Nostrorumque stequens praxiara volumina versa: Pugna sed distes plus libris omnibus una. dSER-a Inventio pulveris orti & bellie
Tum tormentorum artem misit Fem
valde immutavit , ut legentibus vitam v. g. C. Cavaris di Ludoviei Magni
h Illud ingenii magni est praecipere
cogitatione fusura, π aliquando aufetan vere,quid accivire possit in uiram que partem, in quia venatim sit, quum quid evenerit: nec committere aliquid ,ret aliquando dicendum sis non puturam . Haec junt opera magni animι urea ce F prudentia coninisque entis. Temere autem in acto versa i , ο ma nae cum hoste constigere, immane quia-ὰam in belltiarum simile est : sed quum tempus nec Flasque postulat , decertam dum manu est , er mors serii fusi fursia Minnique anteponenaa . Cie. I. Ossico e 1aege VegutIum satis purum δε et gantum sussorem veteris rei beatae: reo erathris uero Errardum , Mevinum . genium a Sardum , Marchium , Da villaeum in quibus ariis militaris studiosus nihil defideret. d Ieriore eos Hor. qui se artem ali. quam scire putant sne praxi & uxe citarione . . . Sapiens crepidar sibi nunqtiam Nee soleasscis : Iutor tamen es s piens: quo δ
optimus est mo istor, ut A enus varifer omni Abiecto instrumento artis , clausaque taberna tor erat: sapiens operis sic optimus omnis
Es opifex , sic rex solus . Vellunt tiari barbam Iasciri pueri e . l. I. sar. 3.
50쪽
Naressium Aulae famulatu initiatam hortatur,ut vana ornamenta deponat ostendit praeter virtuter alias in Asia maxime neeeffariam esse patientiam.Studia ρο mores Aulicolarum deseribit.
Os TmIAM quid faceres haesi sti tempore longo, Aulicola es tandem , NAR
C I s S n: recenter ab ore Barba revulsa, comae cincinno& pulvere multo Cominia, in obsequiis pronum caput, & pede dextro
utraque blando ori admota, dein nobis porrecta beatis, Et vestis, qualem Ganymedes gessi, & aurea Pyxis Havavens solio, vel cornea caepa Farta Argentoratens, & glans balsamo Etruseo Una , alia Hungaricae Reginae plena liquore, Horarumque index rutilans, pictumque flabellum, Et reliqua, incedit qua vix Urania pompa, Declarantque novum vitae genus, & quod ad isti Urbanum munus. Sed si , NARcissa, tulisti Ambiguam praeter nihil ista crepundia in Aulam, Non tibi pro votis res cedet, erisque, quod olim Illa fuit cornix , cui cum sorderet amietus Ater, & horrentes rugosis in corpore plumae, Collegit plumas alias viridesque rubrasque Et flavas glaucasque, caput tum versicolore
a Quinti ad 'escens quidam eomtior, i inquit, utrum fis majeumι β π emi. ut Narcissiis hie noster , Diogcni propω l na . Meri. l. s. suisset quaestiunctatam,Dic tu misi priui, i