Viri illustris Nicolai Claudij Fabricij de Peiresc, senatoris Aquisextiensis vita, per Petrum Gassendi ..

201쪽

16αι. adhibita, missitauerit quoquoversum literas,&amicos fidos; ea demum fuit scelicitate, ut rerum, quae erant cordi maxime, recuperarit praecipuam partem. Gemmas certe obtinuit, ac in iis Aetionem, &Seruium Sulpitium: sorti autem bonae tribuebat, quod neutram auro, circumornasset; alioquin enuia simill

eriissent cum aliquibus aliis , quibus aurum fueratoco lenocinij. Sic longo pὀst tempore habuit Talentum AEgyptium, seu Thebaicum , cuius causia ipse ab initio concesserat frustra Massiliam. De Solido autem Ludovici Pis, quod recuperauerit, nunquam memorauit. Tenuit diu iactura illa renunti ta amicos anxios ; ex quibus fisere , qui condolentes , congratulati aliunde fuerint , quod reuixisse videretur. Nempe rumor de eius morte disseminatus seerat; & primum quidem Parisiis, per nebulonem nescio quid rei inde consequi meditantem. Ipse vero quam primum potuit, repertorum securos iussit; se quod attineret, optare tam bene optimo Cam- deno, quam sibi foret vita superstes. Potiquam non nihil ab hisce curis interquiescere licuit , ad suum genium reuersus est. Testis esto vel unus Grotius, i 614. qui, nouo statim anno ineunte. Non otior, inquit ad illum scribens . sed in isto de Iure Gentium vere per-go , auod si iis futurum est , ut lectores demereri possit, habeoit phod tibi debeat postertius, qui me ad hune laborem er auxilio , hortatu tuo excitasti. Et statim, Pergis autem tu abligare me , elim incommota meis nunc

quoque Or tam bona fide tangi ostendu . Gr qui pr flens praesidio solebas esse, nunc absens es solatio. Ego vero, vel

202쪽

LiBER Qv Ai TVS. per te unum ira sum Galliae ob iEbu , it ad ethimas I 61 .humame potentia metas trudi malim , quam sedem bandisserere. Ac rursus, Literra dedi nihil quidem continen tris istas, quod te scire attineat; sed testeis tamen em, quod tibi debeo , semperque debebo gratiae, pro tot summis in me adiuuando , ornandoque beneficiis. Id porro Opus de Iare Gentium , cuius Grotius heic meminit, non, videtur aliud a praeclaro illo, Pod de Iure bellr, ac pacis, anno post in lucem emisit. Cum Petreskium certe exemplo donaret, literas, adiecit, ex quibus haec non pigebit excerpere. . Accipe iustis Carmina capta uis, ait , Poeta. Ego vero , Pelas amplissime , non carmen, sed librum tibi mitio, tuo hortatu, tusque au 'iciis caeptum. Odderem , quod ipse hae mea in Gallia habitatio non parum tibi debet, quo conciliante in virorum maximorum notitiam perueni: ita ut hoc quoque titulo , si

quid inde fructus nascitur, id a te postis mindicari. Si dicam magno mihi dolori esse, quod tuo con 'ectu , tu queeolloquiu frui non licet, dicam quod merissmum est a sed

huic damno solatium aliquod adhibet/N. frater tuuae, frater sene, non natura tantiam, sid morum humanitate, qui, is e. Praetereo autem studium, quo ipsius Gro

iij iconem Duvrisij manu habere expetiit; & nelicitatem , cui vertit , habere simul Claudij Salmash, Petri Puteani, Hieronymi Bignoui, magni bonarum literarum, & arcis legum , ac iustitiae apud S natum luminis aliorumque amicorum. Miserat ipse prius ad Puteanos earum exempla , quas habebat; Vincenth Pinelli, & IA Caes. Scaligeri ; missurus quoque Paschalini, Portari, Pach, Camdeni ,,L8

203쪽

xoo DE VITA PEIREsΚItis 1 . bellis, Barc ij, Maraπcaeterorum plurium. insaniam Iconum incidit mentio, addere sane illas licet, quas per idem tempus obtinuis tam Pontificis Ma-xtini, quam Cobellulij, & Barberini Cardinalium. Effigiem simul Virginij Caesarini optauerat; vertim prauenit pictorem mors, ac tum quidem pene, cum Petreiaius ageret gratias, ob missum exemplum S giatoris, hoc in Libripendis sileant, operisnempe de Comotis , quod aduersus. libram Astronomicam Lotham Sarvj seu , ob literas perimitatas,Horatij Grasiij in Galileus condiderat , inscripseratque ipsi Virginio. Adhaec , non est sane oblitus Latiae pridem Pontifici, circa habendas aliquas B. Magdalenae Reliquias, pollicitationis. Quippe quod paucis ante annis populus San-Maximitams seditione facta obstitisset, ipse tunc & Regis imperio, & Senatus auctoritate. & Praesidis primi praesentia , de Latrunculatoris, ac satellitum stipatione usus, obtinuit tandem, quod Pontifex pro sua pietate expetebat. Heinc habitae sunt nomine illius a Cardinali ingentes gratiae ; test ante aliunde quam gratam ha- Ouisset commendationem ab ipse Iactam, cum aliorum Gallorum nobilium , tum maxime Thumi il. li , cuius iupra meminimus , quique post lustratas

zςgioneS Dcciduas , etiam orientaleis inuisere in databatur. Plurimus ad haec etiam fiest in procurandis negotiis Regiensis Episcopatus , quo . eximim Caesinalis Guido flentiuolus pro Regis ivodo fuerat donatus. Fecit vero pro amicitia , quam insignum

204쪽

3 LIBER Qv ARTVS. 2 ide Roberto Carginali Vbalaino , qui Petreshium. IKL . quoque maximopere amarat, successit. Non tacendum vero quod interea Cardinalis flentiuolus ardentissime intercessit, ut ex praediuite Scipionis Cardinalis Burghesiij Cimeliarchio obtinerentur,& ad Pei-reshium transmitterentur moduli varij ponderum, mensiararum , aliarum rerum. Erat Romae id temporis Claudius Menetrius iam nominatus: ipse autem misit, fimulque adiecit pondera pleraque antiqua, cum modulis, ac ectypis ; neque deinceps decisiit mittere & numismata, de quaecunque alia veru statis monumenta quouis pretio eruere , & acquir re Romae poruit. Totus praeterea pene fuit in exhibendis ossiciis laboranti grauiter Patri. Cum dolores vero illius nonnihil tedati per aestatem videren tur, diuertit Belgenserium , unde priusquam regre deretur, concedere Tolonum voluit ad Corallij expiscationem. Id nempe raris quidem locis in nostro mari nascitur ; sed angusto praesertim spatio , quod

a Cithariste promontorio non amplius, quam duobus Prouincialibus milliaribus distat. Et quoniam accepit tempestatem esse illi eruendo opportunam ideis nauiculam conduxit, virosque delegit idoneos: a quibus deduci sese obseruauit , i quousque certis quibusdam montium , colliumque cacuminibus in eandem lineam coire visis , subindicatus locus fui 'Tum demisse per funem cratis , seu mauis, crux lia guta , cum appensis, retibus, s mprimum haerese re lando deprehcnsa. est: h variae tot' πρdiu detortar

205쪽

2οι DE UITA PEIREsRII a . iamplicarentur. Vbi id initatum latis, machiis saria Suin educta est, animaduersumque reti hispisse, auerisseque plantas Corallij non paucas , Vna c- ,

plerisque fragminibus siccis , putridis, cariosis, ut puta quae alias euulsa , aut relicta fuissent , aut inderabducendum retia , decidissent. Qine pisuae porro

tunc auulsae, eductaeque fuerant, neque rubescebant, neque tersae erant , nisi detracto cortice ; molles 3 . aliunde, tactuique cedentes ad ipsa cacumina, quae

rupta, pressaque, emittebant lac, ficuum instar, ω compressione desinente, apparebant interpunctae tenuibus foraminulis, seu quasi vacuis venulis, cptitas lac illud fuerat emissum. Id quoniam admonitus est esse admodum caussicum, idcirco sellicite catae, necutis ipso attingeretur. Et quia roundo didicit iὰ esse instar seminis, adeo ut contingens quidlismsolidum veluti concham , lapidem, aliud, cohaerentem illi plantam generet; ideo coniecit quemadmodum Pisano illi Cranio supercreatum corallium fuisset. Fuere, praeter Corallij plantas, aliae quoque multae,ia quam- multa etiam anhrascula implexa , ac sp

elatim Limax sine eochlea , siue teriaceo cortice. Eam vero totam congeriem translatam Belgens rium 4nimisit in sumum , ut exsiccaretur, asseruareturque. Deprehendit autem Limacem esulam in tu

quorem purpureum, & quicquid erat contiguum, . tinxisse colore purpurae perselasimo : quamobrem iansabilli est sacta subilabitandi, num farte esset vera Purpu ra, sque i acu sermanu ostrum, quo, '. seu Mutae Tyrio, tinctae cium vaestes legamur.

206쪽

quintus discedere prorsus a Patre non potuit, nisi quantum necessiras ad exhibendum Legato exegis. Eo nempe anno Pontifex, propter Reipuolicae Chriassianae negotia, destinauit Cardinalem Barberinum in Galliam, isque sub veris initium allapsus est Prouinciae oris. Appulsurus erat Massiliam; verum tempestate cogente Tesonensem subiit portum , indeque pergens Auenionem Aquis-Sextiis fuit transirurus. Occurrit vero Petrethius ad tertium, aut quM- tum milliare, nihilque non egit, ut decretis ipsi podignitate honoribus ciuitatem ingrederetur : at ille certo consilio praetergrediendum censuit, diuertereque Lambisci malust. Inde sequente te profeci Auenionem cum accessisset, consequutus illum Pei reskius non est: sed quarto demum die adfuit, deducto Aleandro vetere amico , quem Oppipare exceptum detinuerat truerea donii. Aleander nimirum adscitusta cardinalis familiam , e comitatu ipsius erat, una cum nobili Eqvite Cassiano a Puteo, qui profecto. quantus vir siet , eruditi, bonsque omne

ipsi deuinAi , Romae loquuntur: itrinque cum illo

siquoties memorato De narro, quem cum: obpicitia merita , tum ob Barctiij m otiam satis complecti nunquam potuit: ac rursus cum Ioanne

Baptista Donio , eruditionis profundae viro , quem Cardinalis habere voluit a Latinis Epistolis: &cum vitia cininino bono Ludovico Aubrio Menilio Parim smo, cuius fuerat varia ossiciatam Parisiis, quam Ro-.niae expertus. Ac fuere quidem alij plerique si, sed ' Ce ij

207쪽

1o DE UITA PELEs xii Iσιν. specialeis tantum Petreskii amiconeic commemo ro. Fuisset deinde Petreskius Cardinalem lubens s chatus; statuerat enim nec Parisiis, nec tota Gallia dimittere: sed rerugnauit pietas, quae Parentem deserere acerbissime vexatum prohibuit. Cum essetve ro Frater Parisiis, dedit ad illum literas, hortatusque est ut obsequium, quod ipse non poterat, cumulatissime exhioeret. Dedit &ad varios amicos, ac nominatim ad Rubenium , pergulam Luxem burgicam Palatij noui Reginae Matris pictis Tabulis adornantem : quod nosset illum pro ingenij talicitate,

suauitateque , & pro rerum exquisitarum uberrima copia mire placiturum. Ipsi, ut a Patre rursum non abesset, non postrema caussa fuit, quod duo illi Medici, quibus fatuis bene semper sperare erat solitus, superstites amplius non forent. Siquidem Iacobus Fontanus, cum ipse esset adhuc Parisiis, extremum diem obierat: Antonius vero Merindolus a superioribus proxime Natalitiis concesserat fatis. Quo loco obiter dicendum, vix quicquam potuisse ad dolorem accedere, quem ex huius morte Petreskius concepit. Quippe & rara eruditio, & lenitas morum ex mia , de diuturna consuetudo, & humanissima ossicia , iampridem amicitiam conciliauerant non vulgarem. Non addo vero quid ad illam contulisset Petreskius : id enim potius intelligendum ex test mento Merindoli, quod est in operum ipsius nuncupatione expressum. Scilicet illeic declarauit velle

se quidem opera sua sub Regis Christianissimi prae

sidio mittere in lucem : Her tamen, inquit

208쪽

LIB ER QI ART v s. ansium meum Tra iam de Febribus, eo quidem nomine, me nomen mihi carissimum in fronte praeferat, videlicet

florent semae fortanae,'absolutissima doctrinae virtutum mirata stiparia. subsidiis , atque ornamentas instriatissimi..Hune enim virum, in quo veteris vestigia recti, remo res video ductos meliore lapilli , simper inter ingeni, mei patronos habui ;proiniaque huius libelli consteratione, tanquam obi toria θηgrapha omnibus testatum cupio quo quanti sique nominibus ipsi me deuinλ- esse confitear.

Ad Patris morbum ut redeam , sesqui-annuS erat, ex quo praeter Vesicae , ac renum dolores, conflictabatur cum Podagra pertinaciter Eaerescente. Tum Vero ab uno, aut altero mense eo morbus euaserat, Vt ex pedum articulis extraherentur lapilli, ac tanta quidem copia, ut asseruati per octo menseis potument molem conficere ipsis pedibus non minorem : ω quoniam vix unquam poterant avelli, quin nem arum , ac tendinum extremae partes discerperentur euenis, ut intra id tempus, gangraena quinquies inuaserit. Peueskius porta continuo adnit non reme .dia modis , ac regimen victus consultans, praescriήiknsque cum chirurgis, ac medicis; sed simul etiam omnia appararis, metansque, & quicquid Pater me sumebat, manu propria semper ministrans. Id videlicet cauerat,paterque ha suave habebat , ut noni nimen doloribus emcacius experiretur. Cum sic a tem foret assiduus adeo ut, tristi urgentibus in Sena ,

tu negotiis, i latere Patris non desederet, mirum

209쪽

i 611. non fuit , si ipse, praeter frequendem strangutiam haemorrhoi las ita irrituit, ut ad eam part- sib- natus fuerit importunissimus tumor. Eo laborabat iam grauiter sub Octobris init m ,h- timesneextem reditum Cardinalis Legati accepit. Dilatis ergo

remediis , praescripsit primum quo Pater foret continendus regimine, ac Legatum deinde Menionem conuenit. Cum Pater vero praescriptas metas allia quantulum excessisset, incidit statim in catarrhum, de quo Medici desperantes reu'candum mox restauri censuerunt. Nuncio accepto, is rediit , sed Patrem ita collapsum inuenit, ut continere spis tum duos duntaxat dies potuerit. Obiit ergobinius

ille, magno optimi filii luctu: sed testati

non permisit accessus Legati, quem Laribus suis ex. cepturus fuit. Quwe etarebatur funus , cum ecce renunciatum est prope iam Legatum adesse. Quare pompa domum rcducti , e cessit confestim & vix ad milliaris dimidium aduenienti Legato occurri Is Grenioniis in Ecclesia rite, & ex more peraciae ingressus cst Petreskij domum; cuius stupendum fuistolam faciem ita momento immutatim , ut quae instiarurum atrore, ob excessum Patris-familias, mox in

te praeferebat luctum ; illicis aliorum rubore, propter accessum hospitis, demonstrauerit effatim laetitiarn. Confestim etiam, post salute ab uniuersis Senatu, nibusq; aliis cludatis ordinibus dictam,thensae ita latire instructa ut excogitari non potuerit api,aratus a Fgnificentior Octo profecto comaculis aenapore eo dem, & absque ulla confussione est ministratum: si

210쪽

LIBER VARTVS. 2o7spiciendu'ue ac odum .fuit excelsus Viri animus, I 6 1. cuius prouidentia non Diuerit consternatione exturbari. Mensis remotis, voluit Legatus etiam Mu-seum inuisere, & suaueis horas ducere familiari cotitisprio, sinsularibusque rebus inspectandis. Hilabctit illud V ij in Panegyri ad Urbanum iam,

-- Ili vidimus illam Post regri a Francis , Hirs ad vota receptum. Istu'essique domos, quas virtus , prytaque taesum Hlitas, Musisque fouent, em quicquid Athenae, Romάque , pqst vereres potuit seruare ruis , Intus adest, meritumque ilisisse subtrahis aeuo. Abscedentem tam ' deduxisset, concedendum fuit Riandum , ubi penex ru paternae mortis moliri res nouas audierat ' lis utcumque compositu, ventoque aduerso Legatum interea ad Toloni portum detinente, iterum illoc ipsum conuenit obtulitque duas Capellax auribus promissis, adeoque oblongis . vi capite ves lanico depresse contingerent nerram. Hacace Legatione. sanctus Cardinalis occepit' statim aliam is lineunte sequente anno. Scilicet profectus in Hispaniam' est ; sed vi tempestatis alic,oties in oris Prouinciae retentus. Harsit veris , commoratusque praesertim in ad Turrim pulliam, quae prostat iri ingressit plagae Martigiae , seu Coloniae Maritianue; adeo ut Petreshius rescire, conueniriique Fum' pomer Ex ceria grande illi solatium; quantii prae 'int aliquot dierum iurendissimam tanruetinito librii etiam illaapsum, quorum laetionetaedium le