Ioh. Angelij Werdenhagen, i.c. De rebuspublicis Hanseaticis tractatus generalis Ioh. Angelii Werdenhagen i.c.c. De rebus publicis Hanseaticis et earum nob. confoederatione tractatus specialis

121쪽

propter incursiones Danorum de Normannorum , littora ea tueri ab

hostibus non posset , proinde non tantum in Marchionatum mutatus est; sed etiam ab Imperatoribus eius defensio in Duces Saxoniae tran sata fuit: sub quorum protectione te ra ea cum civitate mansit , usque ad tempora Henrici I. Imp., qui dicebatur Auceps , ubi prae*it iis locis Heinricus Calvus , sive Crassia, Iohannis filius, circa an . Chr. 92 I, cuius sedes fuit in arce Rosen felda quam condidit an . I r O , ubi nunc mona- serium Herseseida est , antea itidem Comitatus, tribus milliaribus a Sta da dissitus. Filios is habuit Ottonem, cuius filia nupsit Woldemaro Ascaniae Comiti, & Henricum Bonum . qui ex coniuge genuit filios Sigfridu& Tyaderi cum Marchiones. Sigfridus Stadam alia ratione amplificando conamunivit, & arcem addidit 'contra hostium incursiones. Translatum ferunt de alio loco, ubi Dot stadium

manni, qui sibi Dominium in omne Saxoniam vindicare studebant, traiicientes Albim oppidum hoc ad Suin gam fluv. cum arce coeperunt, & captivοι .

122쪽

PAns TERTIA. 7s, pti Vos Principes abduxere di verum ὐ Sigfridus ope nautae G asit, quum ali, veri nasum abscinderent nequiter. is, reliquit filias Odam & Matii lin. So- i, ror autem fratrum horum in coniu-i, gium data fuit Comiti Ascaniae Ernei sto. Sigfridus statim in auxilium ad-

Vocavit Bennonem Ducem Saxoniae,

a qui victoriam obtinuere , &Danos . omnes captos suspendio necarunt , , unde locus ille urgeba vi diceba- . rnr. sigfridus ex coniuge Adila Ducissa Bavariar,genuit Sigfridum JI. MLuderum sive Huderum Marchionem Soliquellensem .Hic ex amita Rudolphi sueri,quemsρxones regem creatu Opposuere Imp. Henrico IV, genuit Vilonem primum, qui factus est Ma schio Brandeburgensis Anno Io 8s, MLuderum II. qui prope Merseb urguin n. ao8o in bello obiit. Udo I. Mar-- chio Brandeb. & stad. genuit Udonem I I .Rudolphum,Henricum Longum' obiit ian. io89. cui successit primitus filius Udo I I , qui obiens cinno. Ito 6 reliquit quidem filium, Henricum sed veneno inox extinctus est. Rudolphus factus est successor &Elector Brandeb. 1, qui duxit Idam Imp. Henrici III ex fratre neptem,&genuit Rudolphum I Ita Hariwicum Magna

123쪽

γε REAEvM P. HAN . Mignanumim Archiepi Bremensem. Rudolphus aut e I I. Elector Brandeb. una cum coniuge Alpurgi a Di tmarasis subditis sitis in arce Bochlemburga

interfectus & in aquam abiectus est, cuius filius Otto obiit puer. Proindέ

terrae omnes una cum M archionatu

Sta densi & Dit marsia transiere ad Episc. Hari N:cu, qui mortuus est n. 3I68. Q mim vero Rudolphus I I. insignis esset amicus, tantam perfidiam in Dit marsos vindicavit acriter, & illis praefecit quendam Rein holdum: antiquum quoque Dominia stadae o cupavit, ut luo loco indicatum est. Verum Anno rigo. Si fidus Marchio Brandeb. & Archiepis. Bremens cum Frid Tico Barbarossa Imp. ita rem silp- posuit, ut una cum Philippo Archiep. Colon . ex potestate Henr. Leonis ipsi licitum esset Comitatum eum eripere,& in ditionem sitam recipere, quod ita peractum e st. Sed Mu. Ii 87, in Va-nonem aliam civitas ea ab ipsis Bremensibus pertulit; donec Philip . Imp. donatione superius dicta Comitarum salvis Civitatis privilegiis Archiepiscopatui adiecit r quamvis Mn. mos

Henrici Teonis filii iterum sibi Stada in divisione terrie adscripserint. ε 3 ις utraque civitas Brema & Stada

foedus

coct

124쪽

aias.

illis

ilitat P A n s TERTIA- 77 faedus inter sese pepigerunt, pro recu-peiada Vorda,& Di oecesi restituenda. Sic I 87. inrcr Bremens Ham- burg. Stadenses & Boxtehu denses co-Venit, quod nullum frumentum per Albim in mare evehi deberet , sub confiscationis poena. At quam iniqui in hoc passu Hamburgensessuerint in civitates confines, id quia apud chytraeum Sax. lib. I 8, p. bo. cognoscat. Velut etiam iustam sententaίm Onno 1619. I Camera Imperialis rublicavit: uti infra patebit.

Tribus infra Hamburgum milliaribus, Boxtel uda situm est oppidum Hanseaticum, quod , fundato per vioros Ncbiles 1 Buxtehuda virginum coen C bio vetcri , crescere & augeric pir , donec Rodolphi I. Cesaris temporibus, civitatis iuribus ti privilegiis, a Giselberro brchiep. donatum es. Civitatem Esta fiuv. ex ditione Lunae burg pro manans perfluit, & inde in Al bim delabitur, cuius cccursu ita excrescit, ut naves onerariae ex remotis locis tuto ad ur-

hem appellere possint. Hansis fructuosa satis fuit; sed nunc itidem ab Hamburgensibus piemitur , ut suo laco patebitia

125쪽

tu aliarum quoque civitatum Hanseaticarum inferioris Saxonia.

CEd quum neque Hamburgum h eicMpraeteriri debeat, etiam de urbe hac quaedam erunt nobis inserenda. Li-

cet vero eius nominis ratio non exiguas quoque historicis obiiciat di ficultates; tamen expressius id patet, ouod antiquitatem suam cum Origi-rais fundatione Saxonibus debeat priscis: atque hoc ita quidem, quum illi adhuc ultra Albim Hol satiae lis mites incolerent, ut supra di ctum est. 'atuor autem potissimum sunt denomine Hambugensi urn opiniones, velut in egregio suo discursu Nicolaus Cis erus, quem Praefationis loco praefixit Crantali saxonice , eas con notavit, ubi nec Crantetit ipsius explicationem. admittit , quam merito ut fabulosam reiicit, ubi nomen eius ad Hamam quendam gentis Saxoniciς pugilem refert,quem eo in loco civitatis illius certaminis duello a Starcatero Dano victum scribit.

126쪽

quum

i fidem

bit., PAR s T ar R T I A. Is si e & irrisionis quandam speciem id prae se fert, &quasi mores Ham- burgensium aliquo acri fumo & Ω-co adspersos dicere vellet Goropius, quando vocabulum Ham illud hei ead pernas suillas & fumo siccatas r fert , & inde quasi carnis pimercatum urbi illi attribuit, alias & Germani & Galli pro

communi porcorum non multas ad scribere soleant virtutes. Ideoque rectius ad eam derivationem recurrimus , quae magis seria deter: Nec immerito Cisaerus ibi repdit Cran ium, quod nimiano M auctoritatem adscribat Grammatico, quem tamen non tanti in nimium fabulosis facere debuisse, ait ἔ quum tamen adeo absurdui non sit, quod locus aliquis a cultsuperstitioso idoli sui denominationem accipiat. Velut non frustrattestatur auctor Chron. veteris bchiae, quod Teutones praecipue quem Deastrum coluerint, quem cxere Hama Magnum, cui fanum Hamaburgi erexerint , ut non tam ab Hama pugilatore, quod vult si alandicus, quim ab isto Hamago; unde etiam idem asseverat, quod Iucus Ve

127쪽

RER UM P. II AN Fichia dicta tu cin qu a: dam Hamasca. - , Hamago D quem ille in Iovis Hammonii observanti m ipsi ita at-rribuit, quum etiam an e ex suum ipsius tempus apud p pgum ΚUt Zebγ fanum inventum fuerit, quod olim Hammonis timplum incola: dix 'tunt. chr. n. Sax. Tom pag. 4n Haec opinio potius,historiae assimulari quam illa nugax pugilatoris fabula potesti praesertim quum in Sylvta de nemoribus sacra facere consueverindprisci prae aliis locis r sed tamen magis veritati vicinum vidctur , quod Cissi erus de sua mente asseverat , cui etiam Bumitam in chron. Τνα . a sti utitur. pag. 3. Proinde lubet ip- , sum hete ac d re Ciseerum: Et si vero, inquit, urbs haec Germanicae appeNIationis originem prae se ferre videtur: tamen quum Gambrivii quoque antiquissimi Germaniae populi fuerint, & prior sive syllaba sive vox nominis non illi propria , sed tori

vicinitati communis sit. consentaneum, est a Gambriviis reliquum esse. Nam licet Gambriviorum sedes alii in aliisdocis constituant . atquPex iis quidam Camera censer, quidani Sicambros manasse opinentur et tamen verisimilius est, Cimbriis di

128쪽

PAxs TERTIA. rr Marsis finitimos, Albis ripam Aquilonarem habitasse . Atque eiusmodi

nominum mutationes in multis r

gioni Bus, civitatibus, oppidis, pagis, atque locis a doctissimis viris obser-Vat M. eorum scripta restantur. Neα

dubium est, quin Gambrivium in iorem cum Hamburgo cognationem habeat , quam Treva; quam npu sPtolomaeum Bil. B rchametrus de Hamburgensi urbe accipit. Quod K vero pationem hujus. nominis quis ex nostra lingua reddere velit, aequε eam aegenere retis piscatorii squocs Hamen vocamus 2 quam a pernis in- fumatis deducere potest. Quin haeα etymologia cum sententia Goropitia de Anglorum similiumque Germaniae populorum appellationibus Mmulio magis congruit, atque ea . quam de vi nominis Hamburgensi urbis exponi r. Nam quum ille Anglos Saxonas tum Holsatorum, Dith- .mariorum & Hamburgorum sedem tenuisse,ium propter studium in mari praedandi ac aliena acquirendi, ab hamo piscatorio , nominatos statuat, eadem ratione Hamburgunt quoque praecipuam eorum urbem ab

alia voce, adhin illorum rapiendi desiderium notante sid est, a genere re F tiuira

129쪽

RE RUM P. HAN S. tium piscatoriorum appellatum esse, apposite magis quis aestimaverit, quam ab illa vocis Ham significatione, unde vim nominis derivat. Perinde enim ut Hamo, sic retibus quoque quae a nobis Hamen dicunturὶ Asces capiuntur. Itaque tam conve- nienter hac voce, atque hami piscatorii, appetitio illa aliena acquirendi exprimitur : a qua ut generatim Germanos quasi Heman s id est, viros acquirendi, congregandique ac

corradendi desiderio captosὰ sic speciatim plerasque eorum gentes dictas esse ille quidem censet. Quare ut

belle omnia haec inter se consentiant, mulio probabilius Hamburgi nomen ab hac retis piscatorii , quam illa car- is porcinae significatione, mea quidem sententia, petere licet. &c. Haec quidem Cisneti sententia non incompte prolata videri possit , sed inetbom. in libello de veteri, Saxonia sinitimarumque regionum Pagis votius facete videtur in hoc cum chron. Saxon. veteri Mogunt. edito olim , quod tamen alias in pluribus extre me detestatur, quando omnes tales opiniones Cisneri reiicit, dc accommodatius dici putat, si Hamburgi nomen a sylva vicina Hamme voca -

-cinoos.

130쪽

Ans TERTIA. -s iis ea, velut superins innuimus in Ma , chia quoque Hammai earn sylvamrii inventam fuisse, deducatur. Et viri- o. ras huJus opimonis inhgis indec6tii i firmari valet, quum hodie etiam , prope Wansbecam, sylvulie talis nosti. AEnen, in cu jus complexu h orti amoeni. t. aliquot civium di ii,ser alio, Mei . non is a teten sui sit ne, su per stes lia . beatur, , cuius circuitum ipse Mei- no, vetus amicus mihi , monstra: vit. Mei bomis aurem verba Iubet audire de Pago Storinariorum . . dannm Memrnsi pag. 46. res facitTrahGalbinorum Saxonum populos Thiat-maerloos, Holtetasos,&Mormari . Stormarios reliquis nobiliores esse de nomen habere vulti a seditionibus, . quibus agitentur. Die stormet. Rectius sociasse Crant us loci appellationem deducens a flumineStora, qui Reginoni & Adamo Sturia. In hoc pago Castellum Hamaburg, nomen 'in' habens non a Iove Hammone, neque

ab Hama pugile, vel pernis salitis ec mo siccatis.ut ociosi quidam fabu, lati sunt; sed.a sylva vieina Ham me dicta, teste Adamo Thraestero inchro nua minu gensi M. S. Forte ' non frustr , est , quod tot allusioneu' ad nomen Hamburgensium Gonfin-F a xctinu