Fortunij Liceti ... Hydrologiae peripateticae disputationes de maris tranquillitate, arte per oleum, & anchoram comparanda deque fluminum ortu e montibus, in meteorologia proposito nec non de Lacus Asphaltitis in Syria stupendis proprietatibus vtcunq

발행: 1655년

분량: 253페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

201쪽

sum .et. c. a

cap. I.

cap. 3.

phae dulcium aquarum fontes Sem - άia nota φο M ta, quia sempcrfluentes videantur. Bacchum autem nutrivisse dicunt , quod vites opportunis liquoribus aquarum irrigatae proferant uberes fructus a & quum pluuiae materiam habeant ex vaporibus sursum elatis ex humido terrς circumfuso, dicitfxl Aristoteles, adeoque potissimum ex fluminibus; propterea Mythologi contestatu veteres fabulati Nymphas Hias , ad quas educandum Dionysum Mercurius in riuitatem Nrsam detulit ,fuisse a Libero patre ob acceptum lactis'educationis beneficium in stellas muratas,quocatas Madas, ut alibi oloarus. Nymphae igitur Nyseides sunt sontes, unde circa Nysam fluuius oritur, qui Nyses veteribus appellabatur. Et sane fluuium hunc esse in Lybia, ortumque habere de fonte Aethiopico, satis insinuant veteres ; nam Lucianus in Neptuno Mercurium introducit dicentem se Bacchum tradidisse Nymphis enutriendum, quum eum asportasset in Nysam; quam Nysam in Aegypto ponit Orpheus in hymnis, ut ait Mythologus citans hunc vel sum

Aegyptus autem priscis appellata suir f J Aethiopia,&

Libya contermina est: quare Nyses amnis ex Aethiopiae montibus fluens in Libya positus ab Aristotele verus si u-uius suit. At vero fluitium hunc Nysen Aristotelis eundem esse, quem nomine Triton in Libya Ptolemaeus p nit his notis . la J Et VIaiatus mons, aliter Vasa letus, cuius fines continent Iradus 37. 28.q3 9. 3o. 26. 3o. A quo suu Triton amnis , is in ipse paludes Tritonis , scilicet 38. o. 29.6o. o Pallas palus 38. 3O. 29.is. Et quae vocatur Liba palus 38.3o. 28 .i I. Tritonem inquam hunc s liuium a Pti lemaeo notatum in Libya, esse qui nuncupatur hic ab Aristotele Nyses, ad urbe Nysa percelebri, condita in eiusdem fluminis insula , constat era iis aperte, quae retulit ex Aegyptio-

202쪽

HYDROLOGIA PERIPATETICA. is 3

priorum historijs Comes Mythologus in haec faJ verba , s J sib s. idam tamen ex Aegyptjs longe diuersa ab his, qu e hacti. 'ρ'nus dicta sum , de ortu Dion, tradiderσnt. Aiunt enim Am. monem regem partu Libya, trus Carti filiam ac Saturni sororem -xerat, quum viseret regionem ad montes Ceraunios, rspera se mirginem forma egregia Amaltheam nomine, cum qua conressu Νium genuit, qui quumpostea forma se robore esset imsignis, Dionysius fuit vocatus. Amaltheam constituit νcginam propinqui loci ; cuius l=ei figura quum esset cornu bouissimilis, diarum est cornu Hesperidum: obfertilitatem vero regionis qua multiplices domesticorum fuctuum arbores produceret,

vocata est cornu Amaltheae . Caterum Ammon viritus Rheae et olor iam ,puerum in NUam quandam urbem deferri curauit. longe ab ijs locis distantem, qua erat in quadam insula a Trit ne fluuio comprehensa, ad praecipitem locum, ubi fuerunt angu pia quaaeam, quas portas Nisaeas vocarunt. Sic igitur Triton amnis ab urbe Nysa, quam intra suam insulam complectebatur, ab antiquis vocatus suit etiam Nyk s; quod indicat prisca fama statuens Dionysium datum fuisse nutriendum

Nymphis Nysaeis, seu Nymphae Nysar, ut paulo post ex eisdem Aegyptiis addit Mythologus inquiens : Illuc et HAmmon accemfer , filium alendum dicitur dedisse Osae uni μtiamum Aristaei; cuius tutorem insti uti ncmpe regionis illius Gubernatorem, virum prudentia, omniqueg nere disciplinarum praestantem: at Pallarim praescis deuitandisinssis nouercae ; qua paulo ante ad fluuium Tritonem e tcrra edita visa, Tritonia fuit appellata. Vt idem fluuius bino- mius appellaretur Triton, unde Pallas denominata Tritonia 3 di denominaretur Nyses ab urbe Nysa in eius insula celebri. Caeterum Tritoni fluuio cunctas alias conditiones inesse, quas assignat Aristoteles Nyse suo , facile sit ostendere 3 inprimis eum ponit Aristoteles in Libya; Tri- s by b. . ton autem Ptolemaeo similiter numeratur inter μῖ Liby- p 3- NV cos

203쪽

FORTUNII LICET l

cos amnes: Deinde Nysen antirem recenset Aristoteles inter fluuios Libyae magnos ; modo Tritonis si ii vij ni agnis 'IPtol. tudinem ostendunt tres magnae I J paludes, quas ipse solus edicit ; unam prope geminum illius fontem e monte

Vasa leto, quae dicitur Libya palus ; alteram prope illius medium, quae nuncupatur Palladis palus s ac tertia denique prope fluminis illius ostium, quae dicitur Tritonia palus : quin & insula, quam ipse comprehendit, intra quam celebrata satis est Nysa ciuitas, ut vidimus. Tertia corseditio Nyse flumini ab Aristotele data, est quod sit unus e

diuulgatis Africae, nimirum fama celebratus a scriptoribus; it Bocca. modo Triton silcelebratissimus est ob Tritoniam paludem, qeM quant eis cit, a qua Tritonia Pallas denominata legitur apud omnes sere scriptores. Quarta conditio Nysis fuminis est, quod ad Chremetis differentiam non effluat in exterius mare, sic Triton effluit in hoc mare nostrum mediterraneum in faciem Siciliae, veluti aduersus Aetnam. Vltima conditio Nysis est,quod oriatur ex Aethiopico monte. Caeteriim Triton profluit ex monte Vasa leto supra minorem Africana, ubi est principium Libyae desertae, ut Ιεὶ lib. ait Ptolemaeus: modo vetustioribus Ptolemaeo nedum

ib. 'As Libya deserta, quae procul a mari mediterranea est, sed & Aegyptus mari nostro contermina dicebatur olim AmμΜagin. thiopia : si quidem Eustathitis eJ notat Aegyptum olim MP, . . secundum historicos dictam esse Aeriam, Potamiam, de ad Dioty. Aethiopiam propter habitantes illic Aethiopes, de qui-

Aldς oin bus multi ex vetustioribus scribunt, sed & Dionysius ipse

vehabitant boves nutrientem per Erythiam Atlantis circa undam diuini Aethiopes, Macrobiorum fili, innocui, qui iam aduenerunt; onis post mortem strenui -- -- ---Vnde constat Atlantem montem veteribus in Aethiopia. poni;

204쪽

MYDROLOGIA PERIPATETICA. Is s

poni 3 quod etiam Isidorus in originibus asserit inquiens : J . frica incipit a finibus Aegyp i pergens iuxta meridiem pes I fl Iib.

Aethiopiam inque ad Atlantem montem. & mox : Libya C re- cὰρ s. nensis a meridie terminatur Aethiopia. & p a illo post : Aethi piassus ab occiduo Atiantis monii s ad orientem inque in AtD-pti nes orrigitur. Atlas autem mons, Ioannis Leonis ' t. para.

fl Magini testimonio sumit initium ab Oceano occidentali,& extenditur ad ortum usque ad confines Ae- sti deses. gypti. Ab eo nascuntur sere omnes Africae fluuii. Si ergo Vasa letus mons est pars Atlantis , ut videtur, & hoc nomine iam suerit mons Aethiopicus. Quin & apud Strabonem iJEphorus etiam antiquam de Aethiopia manifestat opi--Eb.t. nionemsicut ait in libro de Europa, or caelestium se terrestrium Deoreum, qui quar or in partes diuisi sunt; eam, qua Sub anum spectat, Indos halitare ; ad Austrum vero Aethiopas; ad occidentem Gallos ι ad Aquilonem 'Scythas. Addit etiam quod Aethiopia quam Scythia matre se ait etiam Aethiopum nationem at ortu brumali inque ad occissum extendi. Qui se ne tractus Aethiopicus omnem fere Africam continens ad me inridiem Europae comprehendi montem Vasa letum. Sic ergo Nyses Aristotelis magnus fluuius est in Libya descendens in mare mediterraneum, proueniens ab Aethiopico monte, denominatus a Nysa ciuitate celebri , quam V m tinet, in qua est insula a se consecta, ubi Bacchus enutritus dicitur 3 a Ptolemaeo Tritonis nomine donatus ab insigni palude Tritonia , quam essicit, in qua fabulantur natam esse Mineruam .

De Chremetis fluuij ortu ex eis et si leo monte . Di putatio Decima tertia. DE Chremete fluuio Philosophus quatuor eonditio

nes attulit , quarum duas communes habet cum tri-

y a bus

205쪽

t u lib.

cap. 1

bus aliis illi comparatis amniblis, Aegone , Nyse, ac Nilo; omnes etenim Libyci sunt amnes , Omnesque proueniunte montibus Aethiopicis: duas proprias habet, qui biis ab alijs utcunque secernitur; una quod in exterum mare deinsuit; altera quod magnitudine duos priores , Aegonem scilicet, ac Nysin excedat, S: Nilo propemodum par existat. Quinta vero differentia , seu conditio , quae desum, tur a varietate nominis , realis non est. Certe vetustissimam habemus Hannonis Carthaginensis nauigationem, qui missus a florentissima tunc Poenorum Republica ma-.gns Classis dux ad nouas urbes condendas , novasque Colonias figendas extra fretum Herculeum, egressus Gades,radensque trircinibus oram occidentalem Africae,peruenit aliquando ad magnum quendam fluuium , quem. Chretem appellat: hunc verisimile satis est esse, cui nunc Aristoteles nomen Chremetis assignat; si solius nominis rationem habeamus: At si caeteras conditiones spectemus Niger est Chremetes, nam supra fluminis huius magni regionem in locis mediterraneis homines Nigros, Aethiopiasque degere retulit Hannor qua de re tum Solinus ait , a Prodidit denique Xenophon Lampsacenus, Hanuonem Pa norum regem in eas Gorgones insulasPpermeauisse reperta que ibi feminas aliti pernicitate, atque ex omnibus qua apparuerant duas captas, tam hirto atque aspero corpore, ut ad arasumentum oeisandae rei , duarum cutes miraculi graria into donaria Iunonis suspenderit; quae durauere usque ad tempora, excidi, Carthaginensis . tum Plinius infit uere se Hamnonis CarIhaginensum ducis commentari, , Punicis rubuss remispnus explorare ambitum Assica iussi: quem secuis rLque e Graecis, nostrisque ad alia quaedam fabulosa, se urbes mul-ras ab eo conditas ibi rodidere, quarum nec memoria via, nec ι. vestigium extat. & multo prius, ImJ Hanno, Carthaginis p δemia foreme, circumvectui a Gadibus adflnin Arabia, naui-

206쪽

HYDROLOGIA PERIPATETICA. et 17

satirarem eam prodidis scriptor quumque Arabia sit ultra Libyam in Asia ι iam Hanno totam Libyam occidentalem praeternauigauit: ac multo post tertio repetit Inl Plinius ,

Polybius in extrema Mauritania contra montem Atlantem arena stadia octo ales prodidit omen. Nepos Cornelius ex aduerso maxime Carthaginis a continente passus milis, non ampliorem circuitu duobus missibus. Tradituν est alia 3nsula comna montem inlanum, se ipsa Atlantis appellata. Ab ea quimque dierum nauigatione staturines adAethiopas Hesperios, ct

promontorium , quod vocavi Hesperionceras : inde primum cit cumagente se t ryarumfronte in occasum, ac mare Atlanticum. Contra hoc promon/oνium Gorgates insuti narrantuν, Gorgo. num quondam domus bidui nauigarione d antes a continore . ut Iradu Xenophon Lampsacenus. Penetrauis in eas Hannomenorum Imperato , prodiditque hirtarieminarum corpora , --νω pernicitate euasesse; duarumque Gorgonum cutes argumentiis miraculi gratia an Iunonis templo posuit ,spectatas usque ad

Carthaginem captam. Vltra has etiam num duae Hesperaris is sula narrantur. Adeoque omnia circa haec incerta sunt, ut Sta.

rius Sebosius a Gorgonum insilis praenauigatione Atlantis , di rum XL. ad Hesperidum insulas cursum prodiderit ; ab us ad Hesperionceras unius. Quo in loco liceat adnotare Mun-sterum Solini Scholiasten , promontorium Hesperioneeras, quod ipse vertit occidentale cornu, non bene putarire Caput Bonae spei nuncupatum; nam inprimis lioc non est occidentale cornu A sticae, sed meridionaler deinde vero multo plurimum quam quinque dierum nauigatione ab Atlantis montis regione seruntur homines ad Caput bonae spei. Deinceps inde terrarum frons non se primum circumagit in ocea sum, ac in mare Atlanticum; sed excurrie in ortum, & in pelagus Indicum: Praeterea contra Promontorium Bonae spei non sunt insulae Gorgonum, bidui

nauigatione ab eo distantea: Denique nunquam ad Caput

207쪽

put Bonae spei peruenit Hanno. Verum insulae Gorgonum sit ni vulgo nuncupatae Hesperides, intra tropicum Cancri,& ς quinoctialem sitae,contra promontorium , cui

nomen dedere Lusitani, Caput viride, a quo denominarunt & has insulas Capitis viridis: Id autem est promontorium veteium Hesperion Ceras, inde dictum, quod in occidentali ora solum hoc promontorium abundet omnibus plantis, & naturae donis, irrigatum ac Recundatum ab aquis amnis Nigri ; ob quam se itilitatem eminus virescere stirpibus inspectum quum caetera loca finitima sint arida , squalidis arenis albicantia, nuncupatum suit ab Argonau- uJdisp.ri tis illis Lusitanis Caput viride. Sed &Iti supra notaui-rba lib. s. mus apud IH Mythologum ex Aegyptiorum doctrina cor- P 33. nu Hesperidum fuisse locum in Africa prope Ceraunios montes sertilissimum, sub ditione Reginae Amaltheae,cuius ditio figura cornu bouis erat similis; unde promiscue Cornu Hesperium Cornu Amaltheae,& Cornucc pia dicebatur , ut hinc appareat Amaltheam non suisse capram

Iouis nutricem, nec Herculi adamatam cornu nummos ad

omnia Herculi comparanda susscientes habentem, ut farta 1. de bulat urbi Palephatus . Caeterum Ceraunis montes in ex- Libya occidentali sub Amaltheae regno vigentes,

gie quos in regno Melli notat, VJ Maginus a inter quos

Ainparti & regnum Tombuti locatur Amaltheae regio, fertilissima prope ripas amnis Nigri, similis Cornu bouis, quae dicta fuit antiquis Cornu Amaltheae ,& Cornu Hesperiuin, Oppostas habens insulas Hesperidum, quas etiam Gorgonas appellarunt . Qui sane locus, S potissimum eius pro montorium, ut a regina dictum suit Amaltheae cornu ,&a situ in vIrima parte occidentis appellatum est cornu Hesperidum; se a sertilitate, quam in ea regione gignit omnis Niger, nuncupatum est Cornucopiae. Sane de mirisca sertilitate ab hoc amne testimoniuna peihibet Magi-

nus,

208쪽

HYDROLOGIA PERIPATETICA.

nus, cui sql de Nigro fluuio tractinti Amnis his cressis ad q loe.citimis instar peν quadraginta dies, or totidem decrescit circa idem' rempus; a que sua hac inundatione tantam fertilitatem Nigri rarum sis aspra quibusdam tantum montibas exceptis 2 quos nempe Ceraunios appellant veteres ob crebra fulmina, quibus assidue flagrant,etit nihil illis fructuosius excogitari posset. Hanno Carthaginensis ultra cornu Hesperium nainuigauit usque ad Notuceras, nempe ad Cornu Austri, quod est promontorium palmarum, prope lineam a qui- noetialem, nec unquam eam transgressus est; tanto mi. . ruis verisimile est, eum peruenisse ad Caput Bonae speis . quod ultra tropicum Capricorni desertur in Austrum perplures gradus. Caeterum H anno suam nauigationem punice scripsit, ac dedicauit intemplo Saturni. Transata po- stea fuit in idioma Graecum, equo conuersa fuit intacto Latio in Etruscum sermonem, ut habemus at Ioanne s. J nauig. Rhamusio, qui peritissi ini Nauarchi Lusitani, Libyae par- vol3-pλg-tes occidentales pluribus nauigationibus optime cognoscentis, relationibus plurimum hanc Hannonis nauigationem illustrauit ue eam vero libuit ad hunc locum Aristotelis obscurissimum declarandum hic afferre ac explicare. Scribit igitur. H A N NO. I Carthaginensi deliberarano, Me Hannone d . . Messe nauigar reari deue Colone ae Hercole, se ediscin deue CinM Libyphinicer est nauigo con sissenta naui* penti mori, cis usti da cinquanta remi , conducendo sico Pan moltitudine di huomini, o vi donne at numero di irent Ha, con vetu-glie , ct con ogni altro appare his . Giuaui alle colone, lepassammo, se havenis nauigato di fori per due ginnate, ediscammo laprima Citta nominandua Thymiauris, intomo delia qua e era una frandissima planura.

RHAMUSIVS. J Si viae che questo Capitano su ,, II pag. molio prudente, percioche desiderando di sedisfar alli

209쪽

x FORTUNII LICET I

,, comandamenti de' Carthagine si, & pol discoprir secura- , , mente quanto piuti susse possibile di questa costa, volse,, nauigar con legni piccioli, cloe fuste di cinquanta remi, ,, per poter andare sempre presso terra ; sapendo es erui in- ,, finiti si umi, paludi, eluoghi bassi ;& non volendo allamis garsi in mare, per poter factimente adoprar quelle hora ,, Con remi, hora con vel e 3 & appreta queste sessanta fuste ,, Enecessario ch eglilia uesse de glaltrilegni per condur Ie,, vettouaglie tanto numero di gente; come in tu ite Im,, armate di questi tempi tutio tigiorno si juot fare. Hora ,, seriuendo Hannone, che partito dalle Colonne d 'Heris,, cole , ch'E lo stretto di Gibrat terra, hauea nauigato iungo,, lacosta duegiorni ; & qui edificato Timyaterio, deito Pi- ,, lotio diceua a suo giudicio questo luogo poter effer doue,, at presente Ela citia di Azamor, gradi 3 a. e mezo verso. ,, t Equinottiale: intorno la quale e una bellissima &gran- ,, dissima planura , la quale scorre fila in Marocco.

HANNO. Dami volgenrici verso Ponente. ,, RHAM. Et dice ua questo Piloto , che non ci doueuais, , mo mara uigilare , se scorrendo questa costa detrAfrica ,, gran parte verso me Zogior no , quc sto Capitano dica alcu- ,, ne fiate nauigar verso Ponente , ouer verso Leuante, es-

,, sendo che in questa costa vi sono molli gran golfi , e pro- is montorii, doue e necessario di partar in questo modo , &,, rarte della marinareZeta non li sapeua a quelli lcmpi in ,, quella perstitione, chesi sit alpresente. HANNO. Giungemmo adun promontorio HrAfrica de ro Saloente tutio piem di boschi.

,, RHAM. Il promontorio di Saloen te potria esser il Ca- ,, po di Cantin, it quai corre verso Garbin, & quarta di Pori Dente gradi 3 a.

210쪽

HYDROLOGIA PERIPATETICA. rst

a riuammo ad una palude, chegiace non molio Ioniana des vetataee, rapima di lunghe e grosse canne; se era utri intro El unti. or molia copia rastri animali che andauano pascendo. RHAM. Si volt a noda pol verso Leuante,il quat via ragio e che voltando si ii Capo di Cantin, la costa se ingolia is grande mente Maestro e Sirocco quarta di Leti ante a is Sanquel golso troiiano quella gran palude, percioche vene sono digrandissime percagione d insita iti fiumi. HANNO. Poiche hauemmo trapasseta ta illa salude , rquanto saria si nauigar ae una gismata, edificammo alcu- Cira τὰ nella marina, per proprio nome chlamandole Muro, Carico . Gitta, Acra, Meliua, se Aram .

RHAM. La quat palude passata edificarono quelle si Citta, per essequir rordine dei Senato Carthaginese, liberarsi da quella moltitudine di genter te quali Citta is

non puo pensare, che sussero altroue , se non doue seno Aalcunt hic, ghi dei regno di Marocco, come AEEassi, Goz, Aman, Mogador, Teph tua. -

HANNO. Et essendoci partiti di ia , et enimmo algran D-nis Livi, ehe discende daz Africa aures' is quase stauam a

pasceret loro animati Acuni huomim pastori, deni Lixui; caeqstali aemorammo infino a tanto , che si rim sicarono cones' nri. Nella parte a loro di sipra habitauano i Negri, Me non vo sono commercio con alauno in illor paese emolio saluatico . e pleno disiere, es e circondato da Monii Hiisspmi, da i quasi di eonis disicendere usiume taxo; es in torno a mon i habriaris h-- mini in mari firme is che hanno i loro assi Sia nesia prete . e ner conis sono pia veloci de i caualli, si condo che dici vano i Lixisti; dis i quati hauendo mi ιolti alauni λιιrpreti, nauigammo presse H mna costa desiνta τενδε mea o giorno ter due glomate. RHAM. Pol passano ire 9po di Ger, errovano ii gran ,, si umerisci; oue dico no gli scritiori Greci , & Latmi che is

SEARCH

MENU NAVIGATION